Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Բնականաբար ուղղակի պիտի փափագէինք գիտնալ, թէ ինչ պատճառաւ Աբրահամ Պետրոս Ա. չէ կրցած ի գործ դնել Ս. Ղազար գալու դիտաւորութիւնը, Հետագայ իր իսկ նամակին մէջ այդ մասին գոհացում կը գտնենք:
       Նամակագիրս կը տեղեկացնէ նաեւ առ Մխիթար` Ս. Գահէն ստանձնած պաշտաման գործադրութեան աւարտումը: Յատկապէս գիտել կու տանք հոս, որ Աբրահամու բարձր պաշտօնը զոկ Հռովմայ Հայ Եկեղեցականութեան չի հայիր, վասն զի ան կը տարածուի այսպէս. ի վերայ ուղղափառաց ոչ միայն ի յարեւելս այլ եւ ի Հռօմ»: 1743 ապրիլի 21 Հռովմ)
       Գերյարգելի եղբօրդ իմոյ աբբահօրն Ողջոյն
       Երեւի թէ զրկեցեալ գոլ փափագօղն ի տեսութենէ փափագօղեցելւոյն, զի Սրբութիւնն սիրոյ եւ ցաւակցութեան եւ խրատական կերպիւ ասաց թէ մի գնարն Վէնէնցիեա , վասն զօրաց որք կան. եւս նազարէթ` սահմանեալ են. զի Գ նազարէթն բաւէ զօր կրցեր, լինի թէ շուտով վերջ լինի, գոյ յոյս տեսանել զգերյարգելիդ կամօքն աստուծոյ, եւ պատմէ մեր սիրելի պարոն աղաջա Պետրոսն զամենայն իր զոր ետես եւ լուաւ, եւ յղեցից… զերկու կօնտակն սուրբ փափին, խնդրեմ .. թար(գ)մանիցէք ի հայ բարբառ եւ շուտով յղեսջիք ի Հռօմ ի ձեռն ամենապայծառ Վրդանէս եպիսկոպոսին, եթէ կամիք յոյժ հաճելի շնորհ է մեզ Էրէմիեա վարդապետն յարիւն թքնէ. գրի քահանայից իսպիթալն, հրամանաւ ամենավսեմ վիկարին եւ նորին կառիւ, իսկ մանուկն որ եբեր ընդ իւր, եմուտ ի դպրատուն սուրբ Ժողովոյն, եւ զգեցաւ մարտի 25. իսկ Կարապետ մանչն յուսանի մօտ սիրելոյն մեր պարօն Յովհաննէսին, զսուրբ աջդ համբուրեն եւ ես կատարեցաւ քննութիւն ամենից եկեղեցականաց պաշտօնից եւ կարգաւորութեանց, զոր հրամայեալ էր Սրբութիւնն եւ տուեալ գրիւ բացարձակ իւշխանութիւն ի վերայ յուղղափառաց ոչ միայն ի յարեւելս այլ ի Հռօմ. բազում ջանիւ կատարեցաւ աստուծով, յոյժ սիրով ողջուն եւ օրհնութիւն վերապատուելի յովանէս վարդապետին, ծանոյ նմա, յորժամ առողջանայ Երէմիա վարդապետն շուտով գալոց է որպէս եւ խնդրեաց, եւ ամենից հասարակութեան գերյարելոյդ Ողջուն եւ օրհնութիւն, եւ եթէ գիտես երբ չուելոյ են գերապայծառքն Մինաս եպիսկոպոսն եւ մօնսինեօռն որ է Պոնայ, եթէ կամիս գրես ինձ դարձեալ մեր սիրելի պարոն Խաչին ողջուն եւ օրհնութիւն, շնորհ առնէ եթէ գիտէ ծանուցանէ, վասն չորհացակերի որդի… Պետրոսին կողմանէ ուր լինիլն եւ որպէս կեալն. վերջ տամ բանիս խնդրելով յԱստուծոյ զամենայն երջանկութիւն յար գերյարգելւոյտ. (եւ միշտ ) ժտեմ զաղօթս ի Հասարակութենէ եւ մնամ ամենայնի պատրաստ
      
       Ծառայ Աբրահամ Պետրոս Արծիւեան Ա. Պատրիարգ Հայոց հաստատեցեալ ի գահէն Պետրոսեան