Մայր դիւան Մխիթարեանց Վենետկոյ ի Ս. Ղազար

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Աւստրօ-Գերմանական պատերազմներու պատրաստութեանց լուրերը կը տրուին հոս:
       Գերապատիւ եւ Գերամեծար Տեառն Տեառն Ստեփաննոս Աբբայի եւ Վրդ. ի կարօտիւ սիրոյ ողջոյն
       մեծ պատերազմի պատրաստութիւն ունի թագուհին ընդդէմ Փռուչեային: Այսօր 80 թօփ քաղաքէն տարին. եւ յամենայնում աւուր հազարաւոր զօրք անցանեն ի քաղաքէն առ ի գնալ ի պատերազմ. եւ տէր զօրացուսցէ զնոսա. եւ յայս անգամին յոյս մեծ ունիմք ջախջախել զգլուխ անիծածին…: ասեն թէ պռուչեն զամենայն երկիրն իւր փակեալ է եւ ոչ ումեք տայ ելեւմուտ առնել. եւ թողեալ է միայն զմի միայն ճանապարհ , եւ ընդ այն անցանեն կամօք իւրովք, եւ զամենայն կրօնաւորսն եղեալս ընդ իշխանութեամբ իւրով, եւ զքահանայսն արարեալ է սօլտատս եւ զորապետս: Եւ ասեն բնակիչք Վեննայու թէ յորմէ կայ այս թագաւորութիւնս եւ իշխանութիւնս տանն Աւըստռայու ոչ երբէք եղեալ է այսչափ հզօր զօրութեամբ, իշխանութեամբ փարթամութեամբ եւ զօրօք. եւ կարօղ է ասեն երկու եւ երեք հարիւր հազար զօրաց տալ ռոճիկս : Լուայ եւս թէ պաղտատու Փաշան ինքնագլխաբար դրամ սկսեալ է հատանել: Եւ ընդ Փրանսըզու հաշտութիւն առնելն կարի յոյժ հաստատուն է. քանզի ասեն թէ այս թագաւորութիւն այնպիսի թագաւորութիւն մի է, որ ի զանազան ժամանակս պէս պէս փոփոխութիւն ընկալեալ է. ժամանակ մի իտալացւոց առաջնորդութիւնն յաջողեալ է աստ, ժամանակ մի ինկլիզաց, եւ այժմ աստ զօրացեալ են ֆրանսըզք, վասն այսորիկ ախորժելով իւրքանչիւրքն ֆրանսըզին արարեալ են զայս մանաւանդ, զի կայսրն զարմիւ է ֆրանսըզ…:
      
       Յամի տեառն 1756 Սեպ. 4 ի Վեննայ
       Ն. Ծ. Հ. Գէորգ վրդ.