Ամարանոց Բիւզանդեան

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

  Առաւել անձկագոյն տեղիք նեղուցին` են միջոցք Ագընտը պուռնիին, Գայալար պուռնիին, Թօգմագ պուռնիին, Քեօյ պաշիին, Մաճառ պոռնիին, եւ Եօրուս կամ ռամկօրէն Եօռօս Գալէսիին. յայս ամենայն միջոցս` լայնութիւն նեղուցին ձգի գրեթէ ՚ի 500 քայլ, այսինքն ՚ի կէս մղոն աշխարհագրական, ուրեք աւելի եւ ուրեք պակաս: ՚Ի նախնեաց Ստրաբոնի եւ Արրիանոս զանձկագոյն միջոց նեղուցին դնեն առաջի Մեհենինդիոսի, որ է Եօրուս Գալէսին. զնոյն գրեն եւ Փիղոստրատոս եւ Դիոնեսիոս Բիւզանդացի, որք եւ զչափն նշանակեն 4 ասպարէզ, որ է կէս մղոն. Պոլիբիոս անձկագոյն տեղի նեղուցին դնէ զսարն Էրմէօն, որ է Գայալար պուռնի. եւ զլայնութիւն նորա դնէ 5 ասպարէզ. զնոյն չափ տան այնր տեղւոյ յառաջ քան զՊոլիբիոս եւ Պոմպոնիոս մելա, եւ Ստրաբոն, բայց Դիոնեսիոս Բիւզանդացի եւ անդ դնէ 4 ասպարէզ, ըստ այսմ եւ Պլինիոս, Պօսբօրուս 500 փայլեան (այսինքն կէս մղոնաչափ) միջոցաւ զԱսիա յԵւրոպայէ անջատէ. զայս իմանայ Պլինիոս վասն անձկագոյն տեղւոյ Վօսբօրօսին. քանզի այլուր զայս չափ տայ այնմ տեղւոյ` ուր Դարեհ հայրն Փսերսէսի ընդ կամուրջ անցոյց զզօրս. որ էր Էրմէօն սարն` անձկագոյն միջոց նեղուցին: Նաեւ Երոդոտոս զանձկագոյն միջոց նեղուցին գիրք Դ. գլ. 85. դնէ 4 ասպարէզ:

Իսկ առաւել լայն տեղիք նեղուցին են յայն միջոցս` յորս են ծոցք. զոր օրինակ առաջի չըպուգլուին, հիւնքեար իսքէլէսիին, եւ մանաւանդ գըրգ Աղաճին. բայց եւ յայն առաւել լայնութեան իւրում ոչ զանցանէ շատ քան զերկուս մղոնս: Լայնութիւն սկզբան նեղուցին առաջի գիանեան ժայռից` 20 ասպարէզ եդաւ ՚ի նախնեաց` որ մերձենայ ՚ի 3 մղոնն, իսկ լայնութիւն աւարտի նորա` որ առաջի Բիւզանդիոյ եւ Քաղկեդոնի, ՚ի Պոլիբիոսէ եդաւ 14 ասպարէզ, որ մերձենայ ՚ի 2 մղոն: