Ամարանոց Բիւզանդեան

 

322

Առ թախիծ ողբոց ` որք յիս յորդեցին,

վշտագնեալէր խանդ ` իմ կըրականին,

յորժամ ես կալայ ` ծայր թարապեային,

զայն ծայր զոր նախնիք ` Լինօս կոչեցին:

 

323

Բայց ճշմարտեալէ ` ասացուած ռամկին,

փոխին կիրք մարդոյ ` ընդ փոխել զտեղին,

այն կիրք անցաւորք ` որք յանկարծ բերին,

եւ ոչ որք բնականք ` տարրացեալք սրտին:

 

324

Զայն ծոց փոքրագոյն ` առընթեր նորին,

Օ ' լտիօս Գալօ ' ս ` նախնիք կարդային,

ուր կղզեակ կամ ժայռ ` բացատ ծովեզրին,

Գադէռկօ անուամբ ` յոյնք յորջյորջեցին:

 

325

՚Ի գըլուխ լերին ` բոլորաձեւին,

որ նախ քան զծոցոյ ` ծայր թարապեային,

հողմաղացք էին ` եւ Ֆարօս ինչ հին,

կամ լապտերատեղ ` առաջնորդ նաւին:

 

326

Անցի ես ապա ` ՚ի Թարապեային,

ձուլածք ինչ ծոցոյ ` գեղեցկագունին,

պարագիծ փակեալ ` շրթամբք ցամաքին,

պճղնաւորեալով ` իբր յստորոտին:

 

327

Այն երեսք ծովու ` ահ հայեցուածին,

ոչ գիտեմ զիա՞րդ ` ՚ի քաղցրագունին,

փոխին յանդնդոյ ` յայլ դէմք հեշտալին,

երբ մտեալ փարին ` ընդ գիրկ ցամաքին:

 

328

Արդարացեալէ ` հաճոյք իմ սրտին,

ըզջուր ըզցամաք ` սիրօղ միասին,

հաւանեալ կարծիք ` եւ հանուրց սրտին,

չափաւոր խառնուած ` յոլովից ՚ի մին:

 

329

Բայց այն առաւել ` ինձ զարմանալին,

զի յոր վայր լինիմ ` յայն յաւէտ բերիմ,

ըզմին քան ըզմիւս ` ընտրեմ յօժարիմ,

զհովիտ ընդ ծոցոյ ` ըզծոց ընդ հովտին:

 

330

Շրջապատ ծոցոյս ` մըղոնաչափին,

նաւահանգիստ դիւր ` ձըկամբք բարելին,

խորայատակ ծով ` ծայր հիւսիսային,

ծանծաղ առապար ` ծայր հարաւային:

 

331

Յարեւմտեան կոյս ` հովիտք են կրկին,

յորոց ՚ի միում ` ընթացք ինչ առուին,

որ առաւելեալ ` քան զմին մըղոնին,

գայ յարեւմտից ` մինչ ՚ի ծովեզրին:

 

332

Այլ իւր բընակիչք ` որք ՚ի ծոց ներքին,

կարօտեալ զրկեալ ` յաչաց հիւսիսին,

իսկ որք արտաքոյ ` առ ծովեզերին,

զզուեալք ՚ի խըրոխտ ` բաղխմանէ նորին,

 

333

Խիտ առ խիտ անտառ ` ծառոց ըստուերին,

ձգեալ պատեալ կայր ` յայս ծոց զառաջին,

բայց հընարք եւ գործք ` մարդկային ձեռին,

երկրագործութեամբք ` շինութեամբք լըցին:

 

334

Երկրագործութիւն ` գըլուխ արուեստին,

մօր իմոյ դայեակ ` արգանդի երկրին,

փոխան գգուանաց ` ցուցանէ կացին,

ընդդէմ անտառի ` խափանիչ երկրին:

 

335

Տե ' ս արդ բընակեալ ` յունական ազգին,

փոքունց եւ մեծաց ` փարթամագունին,

ուր եւ նիստ աթոռ ` մետրապօլիտին,

¹ փոխեալ յաթոռոյ ` Թէրգօս աւանին:

 

336

Փորձիւ ես տեսի ` զոր յիս ազդեցին,

սակաւ ինչ յառաջ ` ձայնք իմ ողբարկուին,

ըզպէսպէս աղէտս ` բաղձողականին,

ըզվիշտ հոգ մարդոյ ` յոր կարծեօք բերին:

 

337

Մեծութեան ցանկան ` գահի եւ բարձին,

բայց ՚ի ցանկալ անդ ` հոգովք տառապին,

՚ի ըստանալն անդ ` երկիւղիւ մաշին,

իսկ ՚ի զրկիլըն ` անձկութեամբք կիզին:

 

338

Հեշտութիւն մարդոյ ` վերին եւ վերջին,

լըծակից ունի ` զդառնութիւն վերջին,

մերձաւոր յաջորդ ` հեշտութեան ձայնին,

մի միայն վիշտք են ` զեղջ եւ հոգ սրտին:

 

339

Բառնի հեշտութիւն ` մընայ իւր լեղին,

տըպացեալ մընան ` խարանք երեքկին,

այս է ցաւալի ` գործ ըղձականին,

յոր մարդիկ դաւով ` ոչ մըտօք բերին:

 

340

Անկ էր գալ մեդեայ ` դեղադիր դիւթին,

նորոգ ճարտարել ` զիւր սպեղանին,

ոչ ըզհին մարմին ` փոխել նոր մարմին,

այլ ըզթիւ կարծիս ` ՚ի գործ ճշմարտին:

 

341

Որոյ եւ փորձ էր ` յիւր գործ յիւր անձին,

զիւր կրկին կըրից ` աւաղէր ինքնին,

զբարին տեսանեմ ` ընդ բարին հաճիմ,

² այլ ես ՚ի վատթարն բերիմ նկրտիմ:

 

342

Պարտ էր գալ զարդիս ` դիտել վիճակին,

որք փարթամութեանց ` փառաց յօժարին,

հաճին ընդ բարին ` չափով բերողին,

այլ յանչափ բերեալ ` ՚ի չարն նկրտին:

 

343

Նա որ ել երբեմն ` ՚ի սոյն յայս տեղին,

զիւր տապան դեղոց ` եդ ՚ի պահեստին,

յայնմանէ ծոցոյս ` զանուն առաջին,

³ ծոց Ֆարմագիոյ ` Դեղոյ կոչեցին:

 

344

Սէր Ատտիկոսի ` հովուի քաղաքին,

⁴ զանուն Թարապեա ` եդ փոխան նըմին,

ըզչարահամբաւ ` զանուն դեղատուին,

յընդդէմ փոխադրեալ ` յանուն առողջին: