Ամարանոց Բիւզանդեան

 

622

Բաւական են ջանք` ՚ի զարդ պալատին,

բաւական են փոյթք` ՚ի զարդ հանդերձին,

զարդարեա սուղ ինչ` եւ զնըշոյլ բանին,

առ որով չարժեն` գանձք եւ հանք երկրին:

 

623

Ըզբազմունք վաստակք` ՚ի զարդ պալատին,

ոչ պճնեն ըզքոյդ` զըստեղծուած ներքին,

այլ արծարծանեն` զհուր տրտմաբերին,

որ հոդովք կիզու` զմարմինդ ըզհոգին:

 

624

Հարց ըզհողացեալս` ընդ վիմով շիրմին,

թէ զիարդ հասին` ժանիք օրհասին,

թէ կիսոց պատճառ` գտցես զկերակրին,

այլ կիսոց գտցես` զցեց տրամականին:

 

625

Ողջութիւն մարմնոյդ` ծաղիկ է անգին,

մի փոխեր հոգոց` այսպէս դիւրագին,

թէ տէր ես անձին` տէր ես դու երկրին,

դու յանձին բերկրեաց` թող զհոգս նոցին:

 

625

Բերկրիլ ըզբօսնուլ` ոչ է ՚ի յոսկին,

որպէս անմըտաց` խորհուրդք կարծեցին,

այլ գանձ այն արծաթ` զոր կեանք դատեցին

ծախիչ է կենաց` գիւտ մահաբերին:

 

627

Խնդիրեն գանձ ոսկւոյ` առ կենաց գիւտին,

վատնեն ըզնոյն կեանս` ՚ի խնդրել զոսկին,

կեանք անհոգ անձին` ըզմայլօղ զինքնին,

մի միայն գիւտ է` կենաց աշխարհին:

 

628

Ըզբօսանք չէ նոյն` ընդ ըզբօսողին,

այլ ըզբօսանքն է` գործ ըզբօսողին,

սոքա զըզբօսանս` խնդրեցին գըտին,

այլ ոչ ըզբօսօղ` լինել զօրեցին:

 

629

Ոմըն ըզբօսնոյր` ՚ի ծոց գուլէլին,

իսկ իւր միտք շրջէր` ՚ի գործ վաճառին,

՚ի վաղուեան աւուր` եհարց կենակցին,

ընդէ՞ր ոչ եւ զիս` տարայք յայն տեղին:

 

630

Միտք մարդոյ ՚ի մարդ` է յիւր վիճակին,

արտաքոյ մարդոյ` յօտար վիճակին,

թէ միշտ ցնդեալ կառ` առ գործս արտաքին,

չես դու մըտաւորն` այլ գործն արտաքին,

 

631

Թէ ես բազմեալ կամ` յաթոռ արքային,

իսկ միտք իմ շրջի` ՚ի կայան բանտին,

չեմ ես այն բազմօղն` յաթոռ արքային,

այլ այն որ շրջի` ՚ի թախիծ բանտին:

 

632

Ես ոչ կամ անդէն` ուր կայ իմ մարմին,

այլ կամ եւ շրջիմ` ուր շրջի միտք իմ,

ես ոչ լինիմ ես` թէ առնուս զմիտս իմ,

այլ ոմըն օտար` յոմըն օտարին:

 

633

Ոչ խնդրեմ զայզլ ինչ` եւ ոչ փափագիմ,

բայց միայն սըմին` գանձու անգիւտին,

տիրել իմ կըրից` յիս անկականին,

հոգալ չըհոգալ` յորժամ եւ կամիմ:

 

634

Ըզշունչ քո կենաց` զոր ունիս յանձին,

չէ մարթ ստանալ` գանձուք աշխարհին,

մի մաշեր զայն ինչ` զոր ունիս յանձին,

առ ՚ի ստանալ` զոր չէ ՚ի ձեռին:

 

635

Ողջութիւն բերէ` զստացուած երկրին,

եւ ոչ ստացուածք` զողջութիւն անձին,

մի կորուսաներ` զողջութիւն սորին,

առ ՚ի ստանալ` եւ տալ նոյն եկրին:

 

636

Ժողովի արծաթ` առ սընունդ անձին,

դու զանձըն մաշես` առ սընունդ գանձին,

կամ թէ ժողովի` առ շահ համբաւին,

դու ըզնոյն մատնես` առ շահ արծաթին:

 

637

Ոչ արծաթ օգտէ` առ գիւտ համբաւին,

այլ համբաւ օգտէ` առ գիւտ արծաթին,

դու ՚ի ստանալ` զարծաթ փըտելին,

մատնես ըզհամբաւդ` զանմահ ՚ի գանձին:

 

638

՚Ի մի թաթ կշռոց` զարծաթ կշռեցին,

իսկ ՚ի յերկրորդում` ըզհամբաւ եդին,

ծանրացի առ քեզ` կշիռ համբաւին,

քան ըզծանրութիւն` կշռոյ արծաթին:

 

639

Թէ դեռ հեղգանաս` լըսել իմ ձայնին,

փաղաքշականօք` քեզ ազդ առնողին,

լուր զահեղաձայն` զիմ պատգամ վերջին,

երեսնամեայ դու` առ որ բարբառիմ:

 

640

Էանց կէս կենաց` մընաց նորին,

՚ի քթթել ական` վերջ տաս եւ նըմին,

յայնժամ զհողացեալդ` ՚ի նոյն հող տանին,

ինչ քո ժողովին` ՚ի ձեռս օտարին:

 

641

Զայն պատմուճան քո` զայն տուն մեծագին,

զոր բազմավաստակ` ձեռք քո շինեցին,

թողուս լըքանես` յայնմիկ վայրկենին,

առ ՚ի տալ նոցա` որք չաշխատեցին:

 

642

Նա որ տէր եղեւ` ժառանգ վաստակին,

զայս հատուցանէ` դարձ փոխարինին,

ըզքեզ համբառնայ` ՚ի գըլուխ լերին,

ծածկէ յաւազուտ` գրկաչափ տեղին:

 

643

Ինքն է պարտապան` քում յիշատակին,

փոխան իւր կանգնէ` ըզտապան վիմին,

զանշըշունչ ըզտարր` զանհաղորդ բանին,

բաւական կարծէ` առ յիշատակին:

 

644

Նա թէ յիշեսցեն` ազգք կանանցածին,

ոչ դու ես յիշեալն` այլ անուն քոյին,

զի դու չըզգաս ինչ` զքո յիշատակին,

օդակազմ անունդ` պատուի ՚ի նոսին:

 

645

Թէ ես անդ պատուիմ` ուր ոչ գըտանիմ,

չեմ ես որ պատուիմ` այլ լոկ անուն իմ,

որ է երկավանկ` բաղխումըն ձայնին,

տուրեւառ օդոյ` կամ շունչ պատուողին:

 

646

Յայնժամ ես մատչիմ` առ տըխուր մարմին,

այլ ոչ գըտանեմ` ըզքեզ ՚ի նըմին,

յայնժամ յուշ առնեմ` անդ կարգ ըստ կարգին,

այլ աւաղ չըզգաս` զըլըրումն բանին:

 

647

Ես փոխանկ քո` ըզքոյդ վիճակին,

տեսանեմ յայնժամ` տեսիլ ցաւագին,

ես ճմլիմ յայնժամ` ես դժկամակիմ,

ընդ անմիտ սէր քո` առ անմիտ ոսկին:

 

648

Զի դու մաշեցար` գանձել զայս ոսկին,

բայց դու չեղեր տէր` այլ ձեռք օտարին,

դու մըշակ եղեր` կամ պահնակ նըմին,

իսկ ժառանգորդ քո` բընիկ տէր նորին:

 

649

Զինչ շահբեռնակրին` գանձուց կիւրսոսին,

զի՞նչ շահ նոյնպէս քեզ` կըրօղ քում գանձին,

մըտեր ՚ի յաշխարհ` առանց ինչ գանձին,

ելեր յաշխարհէ` թափուր եւ մերկին: