Ստորագրութիւն հին Հայաստանեայց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

  ՚Ի տպագրեալն աշխարհագրութեան Խորենացւոյն. եւ ՚ի միում ձեռագիրս գրի Կորճէք: Նոյնպէս ՚ի պատմութեամբ բ. 61. կամ 62. ըստ ա'յլ ձեռագրաց. եւ առ Բուզանդայ ե. 43. յասելն. *Թողլոյր զբանակ զօրացն պարսից ՚ի գաւառին Կորճէից: Սոյնպէս Կորճէս կոչի եւ առ Վարդանայ աշխարհագրի: Այս անուն սակաւ ուրեք ՚ի գործ ածի ՚ի գիրս. իսկ յաճախակի կոչի Կորդուոց աշխարհ` յանուն գաւառին իւրոյ, որպէս ցուցցի ՚ի ստորագրութեան նոյն գաւառի:

Անկանի յարեւելեան կողմն Մոկաց ձգեալ առ ասորեստանիւ, որպէս ակնարկէ Խորենացին յաշխարհագրութե, եւ ՚ի պատմութեան բ. 50. կամ ըստ այլ օրինակի` 51. ՚ի գրելն վասն Սմբատայ. *Բնակէ ՚ի Տմորիս, որ այժմ կոչի Կարդրիք, ՚ի յԱլկի նստուցեալ զբազմութիւն գերւոյն:

Իսկ առ երի Պարսկահայոց անկանի յարեւմտեան կողմն, որպէս յայտ առնէ Խորենացին ՚ի ստորագրութեան Պարսկահայոց: Զերկոցունց սահմանակցութեանցս` այսպէս գրէ Թովմա Արծրունի. * Քանզի խառն գրակցութեամբ սահմանին առ միմեանս Փոքր Աղբագ. եւ Աշխարհն Կորճէից եւ Պարսկահայոց, եւ հանապազ առ միմեանս զգժտութին կերծաբերէին մարզպան` եւ որ ըզԿորճէիցն ունէին զգործավարութիւնն:

Ունի գօտի լերանց յանուն Կորդուաց կոչեցեալ, զորմէ տե'ս ՚ի ներածութեան ՚ի լերինս աշխարհին Հայոց: Նոյնպէս եւ ՚ի հանքաց` ունի զզառիկ. եւ ՚ի պտղոյ` ըզշագանակ:

Տիգրան վերջին կարգեաց աստ մասնաւոր ցեղ նախարարութեան` որպէս գրէ Խորենացին ՚ի բ. 61. կամ 62. *Եւ ա'յլ որ ինչ կրտսերագոյն ազգ, եթէ աստ` եւ եթէ զկողմամբ Կորճէից` հաստատէ այս Տիգրան, որք միանգամ անազգիք էին ՚ի վաշտս, եւ անձամբ երեւելիք, եւ վասն նորա փրկութեան պատերազմեալ ընդ յոյնս, Գաւառք սորա են տասն:

ա. Կորդուք:

բ. Կորդրիք:

գ. Այաւանք:

դ. Այտրուանք:

ե. Այ:

զ. Մոթողանք:

է. Որսիրանք:

ը. Կարապունիք:

թ. Ճահուկ:

ժ. Փոքր Աղբակ: