Եղիշէ
՚ի
գլ.
ղ.
երես.
119.
եւ
120.
թուեալ
զիւրաքանչիւր
նախարարս,
որք
անկան
՚ի
մեծի
պատերազմին
հանդերձ
առանձինն
ընկերօք
իւրեանց,
դնէ
զգումարն,
եւ
ասէ
այսպէս
ընդ
ձեռագրաց.
Այս
երկերիւր
ութսուն
եւ
եօթն
նահատակք
ընդ
ինն
մեծամեծ
նախարարսն
անդէն
՚ի
տեղւոջ
կատարեցան,
եւ
յարքունի
տանէն
եւ
՚ի
տանէն
Արծրունեաց,
եւ
յիւրաքանչիւր
յայլոց
նախարարաց
տանէն:
Զայս
եդեալ
յաւելու,
եւ
ասէ.
թո'ղ
զայս
երկերիւր
ութսուն
եւ
եօթնս
(այսինքն
բաց
յերկուհարիւր
ութսուն
եւ
եօթանց
աստի
),
եւ
այլ
եւս
եօթն
հարիւր
եւ
քառասուն
այր.
որք
զանուանս
իւրաքանչիւր
՚ի
դպրութիւն
կենաց
գրեցին,
՚ի
նմին
աւուր
՚ի
մեծի
պատերազմին.
եւ
միահամուռն
լինի
ամ,
հազար
եւ
երեսուն
եւ
վեց:
Իսկ
Ղազար
Փարպեցի`
որ
եւս
է
ժամանակակից,
գրէ
այսպէս.
Եւ
որպէս
շատ
խուզիւ
եւ
բազում
քննութեամբ
հարցեալ
ուսաք
զնահատակելոցն
թիւս,
որք
՚ի
տեղւոջ
պատերազմին
պսակեցան
ընդ
աւագ
նախարարսն,
երկերիւր
եօթանասուն
եւ
վեց
այր
(ընդ
որս
եւ
ինն
կամ
տասն
նախարարք
՚ի
մի
հաշուեալ,
լինին,
մձզ
):
Եւ
ապա
յաւելու
եւ
ասէ.
եւ
զորս
յամրոցացն
իջուցել
սպանին
սրով,
եւ
կամ
փղօք
կոխեցին,
եօթն
հարիւր
եւ
յիսուն
այր.
որք
լինին
միահամուռ
հազար
երեսուն
եւ
վեց
այր.
զորոց
իւրաքանչիւր
անուն
վարձահատոյցն
Քրիստոս
գրեալ
պահէ
՚ի
դպր
ութեան
կենաց:
՚Ի
բանից
սոցա
յայտնի
երեւի,
թէ
հազար
երեսունեւվեց
նահատակքն
ո'չ
միանգամայն
՚ի
նմին
պատերազմի
անկան,
այլ`
միայն
երկերիւր
ութսունեւեօթն
հանդերձ
ինն
նախարարօք.
իսկ
այլք
՚ի
նոյն
աւուրս
՚ի
պատճառս
այնր
պատերազմի.
որպէս
եւ
եդաք
՚ի
պատմութեան:
Եւ
ըստ
այսմ
պարտ
է
իմանալ
զյետին
հատուած
բանիցն
Եղիշէի,
որ
թուի
խրթնացեալ
եւ
այլայլեալ
՚ի
գրչաց:
Այլ
զոր
գրէ
Փարպեցին
վասն
նահատակ
ութեան
այնոցիկ,
զորս
իջուցեալ
յամրոցաց
սպանին,
իմանայ
բաց
յայնց`
զորս
՚ի
միում
նուագի
իջոյց
Վասակ
՚ի
բերդէ
ընդ
սրբոյն
Յովսէփայ,
եւ
նահատակեաց
՚ի
նոցանէ
ոգիս
երկերիւր
երեքտասան.
եւ
զսոսա
առանձինն
յիշէ
Եղիշէ
յերես.
122.
եւ
123.
որպէս
եդաք
եւ
մեք
՚ի
պատմութեան.
գ.
12.
երես.
78:
Զորս
եւ
յատուկ
գնդաւ
ետես
՚ի
տեսլեան
երանելի
մոգպետն.
որպէս
աւանդէ
Եղիշէ
յերես.
150.
եւ
151.
քանզի
պատմէ
անդ,
թէ
նա
ետես
երիս
գունդս.
մին`
հազար
արամբք.
երկրորդն
երեսունեւերեք
արամբք,
ընդ
որս
եւ
զերիս
նախարարս
զծանօթս
իւր`
զՎարդան,
զԱրտակ
եւ
զԽորէն.
որոց
գումարն
առնէ.
1036.
ըստ
նախակարգեալ
հաշուի
Եղիշէի
եւ
Փարպեցւոյն:
Իսկ
երրորդ
գունդն
էր
ասէ.
213.
արամբք.
զորս
միանգամայն
նահատակեաց
Վասակ:
Իսկ
Թովմա
վարդապետ
Արծրունի`
որ
համարել
լինի
աշակերտ
Եղիշէի,
հարեւանցի
յիշատակեալ
զպատմութիւն
Վարդանանց`
յարէ
՚ի
վերջոյ.
կատարեցան
ասէ
՚ի
Քրիստոս
սուրբ
գունդն
հայոց`
վեց
հարիւր
իննսունեւվեց
ոգիք:
Եւ
յաւելու
ասել,
թէ
պատմի
այս
՚ի
համառօտութեանն
Աբրահամու
Խոստովանողի:
Այլ
թէ
զիա'րդ
թուէ
զայս,
ոչ
գիտեմ.
գուցէ
զայնոսիկ
միայն
հաշուէ`
որք
՚ի
միում
աւուր
անդ
անկան`
թէ
՚ի
պատերազմի ,
եւ
թէ
արտաքոյ.
եւ
կամ
գուցէ
վրիպակ
ինչ
գրչաց
իցէ.
իբր
փոխանակ
գրելոյ,
մզզ.
եդեալ
է .
ողզ:
Այլ
վասն
աւուր
նահատակ
ութեան
սոցա
գիտելի
է,
զի
աւանդի
յայսմաւուրս.
օգոստ.
7.
թէ
յօթներորդ
աւուր
օգոստոսի
եղեւ
այն.
բայց
չէ
այնպէս.
զի
Եղիշէ`
որ
իբր
ականատես
գրէ
զայն
կատարումն
նոցա,
դնէ`
թէ
ժամանակն
էր
գարնանային.
եւ
Ղազար
Փարպեցի
եւս`
որ
՚ի
նոցունց
իսկ
պատերազմօղ
նախարարաց
լուեալ
գրէ ,
ասէ`
թէ
այն
եղեւ
յեօթներորդ
աւուր
պենտէկոստէին:
Եւ
զի
այն
նահատակ
ութիւն
կատարեցաւ
յամի
տեառն.
451.
հարկ
էր
լինել
այնմ
՚ի
յունիսի.
2.
այն
է
՚ի
մարերի.
իզ.
վասն
զի
ընդ
տումարական
հաշ
ուի
յետս
շարժելով`
՚ի
հասանել
յամ
տեառն.
451.
եօթներորդ
օրն
հոգեգալստեան,
այն
է
որ
շաբաթու
պատահի
՚ի
մարերի.
իզ,
որ
է
՚ի
յունիսի.
2.
եւ
ոչ
թէ
օգոստոսի.
7:
