ԲԱԶՄԱԴԻՄԻ
ԱՂԷՏՔ
թշուառութեանց,
որ
ժամանեցին
՚ի
վերայ
աշխարհիս
մերոյ,
յաւէտ
յողբս
ցաւագինս`
քան
՚ի
գրութիւնս
վիպասանութեանց
յորդորեն
զմարդ:
Զի
թէ
լոկ
՚ի
միանգամ
լսել
եւ
կամ
յընթեռնուլ
զայսպիսի
թշուառութիւնս`
բազում
թախծութեամբ
պաշարի
անձն,
ապա
քանի՞
առաւել
տոգորել
արարից
՚ի
ցաւս
՚ի
շարագրել
զայնոսիկ.
ուր
հարկ
լինի
յոլովակի
յեղյեղել
զնոցանէ
բազում
բանս:
՚Ի
սոյն
եւ
իմ
ըմբռնեալ`
ստիպաւ
իմն
նահանջիմ
՚ի
գրուէ
աղետալի
պատմութեանս
յառաջիկայ
գիրսդ,
եւ
յորս
զկնի
սորա.
բայց
քանզի
նպատակ
գործոյս
յօգուտ
ազգիս
հայի,
ուր
աղետալից
եւս`
՚ի
նոյն
կարգելով`
յորդորէ
զոգիս
առ
՚ի
շահ
օգտի
զգաստ
ընթերցողաց`
զհետեւորդ
կարգ
պատմութեանս
՚ի
նոյն
շարունակել.
զողբալի
եւ
զաշխարելի
անցս
Հայաստանեայց
՚ի
մէջ
բերելով
՚ի
Յովհաննէ
կաթուղիկոսէ
ականատես
վկայէ,
եւ
յայլոց
մատենագրաց
՚ի
մերոց
եւ
յօտարաց.
յորս
թէպէտ
եւ
յառաջին
գլուխսն
անդ
աւանդին
առ
փոքր
մի
զուարճալի
բանք,
բայց
որք
զհետն
գան
աղէտք
թշուառութեանց`
իսպառ
զբերկրալիսն
մոռացուցանեն:
՚Ի
սկզբան
այսր
չորրորդ
գրոց
ունիմք
աւանդել
զպատմութիւն
Աշոտոյ
Բագրատունւոյ,
եւ
թագաւորելոյ
նորա
՚ի
վերայ
հայոց.
յորմէ
զանուն
էառ
տէր
ութիւն
այսր
թագաւորութեան,
եւ
կոչեցաւ
իշխանութիւն
Բագրատունեաց.
որ
եւ
տեւեաց
ընդ
ամենայն
ամս.
224.
սկսեալ
՚ի
պայազատելոյ
Աշոտոյ
զսպարապետ
ութիւն
հայոց
մինչեւ
՚ի
մահն
Գագկայ
վերջնոյ.
կամ
ամս.
186.
՚ի
յիշխան
կարգելոյ
Աշոտոյ`
մինչեւ
՚ի
զրկիլ
Գագկայ
վերջնոյ
՚ի
թագաւորութենէ
իւրմէ:
Սոյն
այս
ցեղ
Բագրատունեաց,
որպէս
ասացաք.
գիրք.
ա.
երես .
101.
եւ
181.
եւ
բ.
երես.
212.
սերեցաւ
յԱբրահամէ.
եւ
առաջինն
այսր
ցեղի
եղեւ
Շամբատ
յազգէ
Յուդայ`
յաւուրս
գերութեանն
Երուսաղէմի
՚ի
Նաբուգոդոնոսորայ.
զի
եկեալ
նորա
՚ի
Հայս
աճեաց
յազգ
մեծ.
յորդւոց
սորա
ծագեցաւ
երեւելին
Բագարատ`
որ
էր
յաւուրս
Վաղարշակայ.
յորմէ
եւ
ցեղ
նորա
անուն
ընկալաւ
`
նախարարութիւն
Բագրատունեաց:
՚Ի
թագաւորել
ապա
Աշոտոյ
առաջնոյ
՚ի
սմին
զարմէ`
կատարեցաւ
գուշակ
ութիւն
երանելւոյն
Մովսեսի
Խորենացւոյ`
գրեալ
առ
Սահակ
Բագրատունի,
թէ
՚ի
ցեղէ
քումմէ
թագաւորելոց
են
՚ի
Հայս.
որով
առաւել
եւս
յայտնի
երեւեցաւ
լրումն
խոստմանն
Աստուծոյ
առ
Աբրահամ,
թէ
թագաւորք
՚ի
քէն
ելցեն,
ո'չ
միայն
՚ի
մէջ
Իսրայէլի,
այլեւ
՚ի
մէջ
այլոց
ազգաց.
որպէս
եւ
՚ի
հայս`
նախ
Արշակունիք`
՚ի
Քետուրայ.
զորոց
խօսեցաք
յերկրորդ
գիրս.
եւ
ապա
Բագրատունիք.
զորոց
ունիմք
խօսիլ
յառաջիկայ
գիրքդ:
Յաւելեալ
՚ի
կարգի
եւ
զյաջորդութիւն
կաթողիկոսացն
հայոց`
՚ի
Զաքարիայէ
առաջնոյ
մինչեւ
ցաւուրս
Գրիգորի
Վկայասիրի
մեծի`
որդւոյ
Գրիգորի
Մագիստրոսի:
