Վարք սրբոց հարանց…, հատոր Բ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՍԻՐԵԼԻՔ, տեսանեմ այժմ զի պտուղ ձեր ամենեւին կենդանի է. եւ յորժամ պտուղ մարդոյն ամենեւին կենդանի լինի, տայ նմա աստուած ժառանգութի, եւ հաշուիցի բաժին իւր զնա, եւ հատուցանէ նմա հատուցումն բարի փոխարեն աշխատ ութեան նորա . վասն զի ճգնեցաւ պահելլ զբոլոր պտուղ իւր կենդանի։ Իսկ եթէ պտուղ մարդոյն մեռանի, ոչ հաշուի նա կողմ այ, այլ առաւել եւս մեղադրէ աստուած ասել ցնոսա մարգարէիւն այսպէս. գոչեա զօրութեամբ եւ մի՛ խնայեր. բարձրացս իբրեւ զփողոյ զբարբառ քո, պատմեա ժողովրդեանն իմում զմեղս նոցա եւ տանն Յակոբայ զանօրէնութիւնս նոցա. զիս օր ըստ օրէ խնդրեն եւ ճանաչել զճանապարհս իմ ցանկան. զի՞ է զի պահեցաք մեք եւ դու ոչ տեսեր, եւ խոնարհեցուցաք զանձինս մեր եւ դու ոչ գիտացեր։ Պատասխանի ետ նոցա եւ ասէ՝ թէ յաւուրս պահոց ձերոց գտանին կամք ձեր կատարեալ. եւ որք ընդ ձեռամբ ձերով են՝ չարչարէք զնոսա եւ կռփէք զանաւագն. եւ զի՞նչ պէտք են ինձ այնպիսի պահք, եւ ձեր աղաղակելով գալ բողոքել առ իս եւ ինձ ոչ լսես ձեզ. ոչ զայնպիսի պահս ընտրեցի ասէ տէր. եւ եթէ խոնարհեցուցանես իբրեւ զանուր զպարանոց քս, եւ քուրձ եւ մոխիր ներքոյ քո տարածանիցես, եւ ոչ այնպէս կոչեսցի պահս ընդունելի։ Ահա այս է պտուղ մեռեալ, յաղագս այսորիկ ոչ լսէ նոցա, եթէ յաղօթս կացցեն առ նա. քանզի զգործն զոր առնեն, հաճոյս մարդկան առնեն եւ ոչ յայ. վասն այսորիկ ոչ բնակէ նոսա շնորհօքն Քրիստոսի։
       Եւ եթէ ոչ ուրասցի մարդ զկամս եւ լուիցէ այնոցիկ որ ըստ հոգւոյն ծնողքն են նորա, ոչ կարէ ընտանենալ կամացն այ. իսկ եթէ իմասցի զկամսն աստուծոյ եւ խնդրէ, ոչ դարձցի ունայն։ Տեսէք այժմ, եթէ իմանալ զկամս աստուծոյ մեծ է, իսկ առնել զկամս նորա ո՞րչափ լաւագոյն։ Իսկ եթէ ոք սիրէ զտէր բոլոր սրտէ եւ յանձնէ եւ զօրութենէ եւ մտաց, եւ կացցէ յերկիւղ նորա, եւ ապա երկիւղն ծնանի զարտասուս եւ արտասուսն զխնդութիւն եւ զուրախութիւն, եւ յաղագս նորա անձնն պտղաբերէ յամենայն առաքինութիւնս. եւ յայնժամ տեսցէ աստուած զպտուղ մարդոյն գեղեցիկ, տայ նմա աստուած պահապան՝ որ պահէ զնա յամենայն ճանապարհս իւր։ Բայց ծոյլքն զերկիւղն աստուծոյ ոչ ունին, եւ ոչ զսէրն նորա եւ ոչ զջերմ ութիւն նորա, այլ զհետ կամաց իւրեանց գնան. եւ եթէ երթան առ ոմանս որք խօսին զաշխարհիս, եւ վասն ցնոր խօսից եւ ընդ վայր բանից՝ զջերմութիւնն եւ զսէրն որ առ աստուած է՝ կորուսանեն եւ շիջուցանեն. վասն այսորիկ գրեալ է, զհոգին մի՛ շիջուցանէք։ Գիտեմ ես զի ցաւօք սրտի էք ընդ փորձութեամբ անկեալ, այլ քաջութեամբ տարեալ այսմ ընդունիցիք զխնդութիւն. եւ եթէ ոչ եկեսցէ ձեզ փորձութիւն, ոչ կարէք առնուլ յաւելուած առաւել քան զչափն ձեր։ Եւ նոքին իսկ սուրբքն յորժամ խնդրեցին յինքեանս յաւելուլ զհաւատս, փորձութիւնս անկան։ Եթէ ոք առցէ օրհնութիւնս յաստուծոյ, առժամայն իսկ յաւելուլ նա փորձութիւնս թշնամեաց՝ որք կամին արկանել զմեզ յօժարութեանց վայր, գիտելով չար դեւն եթէ օրհնեալ անձնն յառաջադիմութիւն ստանայ, եւ ընդդէմ իսկ մարտնչի։ Քանզի յորժամ օրհնեցաւ Յակոբ հօրէն իւրմէ, եւ նոյնժամայն իսկ փորձութիւնն Եսաւայ մերձեցաւ առ նա. քանզի սատանայ շարժեաց զսիրտ նորա ընդդէմ եղբօրն իւրոյ, զի ապականեսցէ զօրհնութիւնն. բայց ոչ եթող աստուած. գրեալ է՝ եթէ ոչ թողու տէր զգաւազան մեղաւորաց վիճակս արդարոց։
       Սիրելիք, փութացարուք եւ դուք լաւագոյն լինել փորձութիւնսն որ գան վերայ ձեր, քանզի որք պատահեն օրհնութեց, հարկ է եւ փորձութեանցն համբերել. քանզի ես եւ հայրն Անտոն մեծամեծ փորձութեանց համբերեցաք յայտնի եւ գաղտնի. եւ համբերեցաք կամացն աստուծոյ՝ ակն ունելով եւ խնդրելով նմանէ ապրեցուցանել զմեզ։ Եւ արդ այժմ դուք, սիրելիք, քանզի օրհնութիւն աստուծոյ եհաս առ ձեզ, զհետ եկին եւ փորձութիւնքն մինչեւ անցցէք ընդ նոսա։ Իսկ եթէ ընդ նոսա անցանէք, յայնժամ ապա եւ զմեծ հասկն ընկալջիք, եւ յաւելցի եւս առաւել յառաքինութիւնս ձեր, եւ տացի ձեզ մեծ խնդ ութիւն յայ չոր ոչ ունէիք սկզբանէ։ Իսկ անցեալ ընդ փորձութիւնսն զի՞նչ դեղ է նոցա, զի մի՛ նեղիցիք. այլ յաղօթս կալ առ աստուած տուէ եւ գիշերի. եւ բոլորով սրտիւ գոհանալ զտեառնէ, եւ երկայնամտել յամենայնի, եւ անցցէ ընդ ձեր որպէս Աբրահամ փորձեցաւ եւ երեւեցաւ ընտիր։ Արդ տեսէք թէ որպէս ամենայն սուրբքն մտեալ փորձութիւն գտան սիրելիք աստուծոյ։ Բայց արդ յաղագս ուղղ ութեան սրտից մերոց խնամով բարի գործ առնիցէ ընդ մեզ աստուած. եւ եթէ ոչ սիրէր զմեզ, ոչ ածէր վերայ մեր փորձութիւնս , որպէս եւ գրեալ է՝ եթէ զոր սիրէ տէր, խրատէ տանջէ զամենայն որդի զոր յակն առնու։ Բայց զի հաւատացելոց վերայ գայ տեսակ փորձութեանց. իսկ որք անփորձքն են, խորթք են եւ ոչ որդիք. զի թէպէտ եւ զհանդերձն եւ զգայ ութիւն ձեւոյս զգեցեալ են, սակայն զզօր ութիւն նորա ոչ գիտեն. քանզի աբբայ Անտոնիոս ասաց՝ թէ ոչ ոք անփորձ կարէ մտանել յարքայութիւնն երկնից։ Գրեալ է եթէ որ պարծիքդ այժմ թէ արժան իցէ ձեզ տըրտմել զանազան փորձութիւնս, զի ընտրի ձեր հաւատն առաւել քան զոսկի պատուական. որ կորնչի եւ հրով փորձեալ գտցի անդ։ Ասի եւ վասն ծառոց, եթէ հողմաց նեղեալք առաւել եւս արմատս արձակեն եւ աճեն։ Նոյնպէս եւ փորձութիւնքն հաւատացելոց վերայ գան , ոչ վնաս, այլ շահ մեծ. եւ առանց փորձութեանց մարդ ոչ կարէ առնուլ համարձակութիւն եւ լինել սիրելի աստուծոյ։ Յաղագս այսորիկ գան փորձութիւնքն, զի փորձեսցի մարդն եւ եղիցի մաքուր յածածանօթութիւն եւ յառաջադիմութիւն. եւ յորժամ անցցէ ընդ փորձութիւնս եւ յաղթիցէ հանդերձ գոհութեամբ հոգւոյն փառատրութեամբ. յայնժամ ապա աղօթելով նորա առ աստուած ընդունելի եղիցի. եւ յետ այնորիկ տայ նմա աստուած զտես ութիւն իւր, զի զատեալ որոշեսցէ բաց միմեանց զզանազան ութիւն բարւոյն եւ չարին. եւ լինի յայնմհետէ յառաջատես եւ վայելուչ. եւ օրհնէ զնա աստուած յամենայնի եւ տաց նմա զխնդրուածս իւր. եւ ես յաւելցէ եւ տացէ նմա շնորհս սուրբս եւ զօրութիւն աստուածային որ պարարէ զանձն նորա, մինչեւ փոխադրեսցէ զնա տեղին իւր հանգստեան։
       Եւ արդ տէր պահեսցէ զձեզ ողջ հոգւով եւ մարմնով եւ տացէ ձեզ հանճար եւ իմաստ ութիւն յամենայնի, զի ապրեսջիք յօրացեալ ժամանակիս մերձակայ չարեացն, մինչեւ փոխեսցէ զձեզ յարքայութիւնն ընդ սուրբս իւր Քրիստոս. Յիսուս։ Ողջ լերուք տէր մեր , սիրելիք։