Վարք սրբոց հարանց եւ քաղաքավարութիւնք նոցին ըստ կրկին թարգմանութեան նախնեաց, հատոր Բ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Theology  
ՓՈՒԹԱՑԱՐՈՒՔ, մենակեացք, մի՛ ինչ յանցանել, զի մի՛ զբնակիցն ձեր զաստուած թշնամանէք եւ հալածիցէք հոգւոց ձերոց։ Պարտ է միայնակեցին անստացուածս կեանս ստանալ, հոգւոյ եւ մարմնոյ զխաղաղութիւն եւ զպարկեշտ ութիւն անձին, ձայն չափաւոր եւ բանս կարգաւորս , կերակուր եւ ըմպելիս անխռով եւ հանդարտաբար. առաջի երիցանց լռութիւն, առաջի իմաստնոց լսողութիւն, առ ընկերակիցս սէր, առ կրսերագոյնս խրատի բարի, ժանտացն եւ մարմնեղինաց եւ չարախնդրաց հեռանալ. յոլով իմանալ, եւ սակաւ ճառել . մի՛ յանդգնել բանիւք, մի՛ շատախօս լինել, մի՛ պատրաստ լինել ծաղր. պատկառանօք զարդարել, վայր ունել զակն, եւ վեր զխորհուրդս. մի՛ հակառակող լինել, այլ հնազանդ. աշխատել ձեռօք, յիշել հանապազ զկատարածն , յուսով խնդալ, անդադար աղօթս առնել, յամենայնի գոհանալ, նեղութեց համբերել, ամենեցուն խոնարհել, ատել զամբարտաւանութիւն. մի՛ սնափառ լինել, պահել զսիրտն չար խորհրդոց, դարձուցանել զակն յօտար գեղեցկութեանց եւ պահել չարէ։ Զաղքատութիւն կցորդակից ունել , զպարկեշտ զգեստ գանձել պատուիրանաւն յերկինս. զանձն դատել վասն խորհրդոց եւ վասն գործոց օր ըստ օրէ։ Մի՛ շաղապատել յաշխարհիս շատախօսութիւն, մի՛ քննել զպղերգացն զկեանս, այլ միայն նախանձել ընդ սրբոց հարցն վարս։ Ուրախացիր լինել որք ուղղութեամբ վարիցին, եւ մի՛ չարակնել. վշտակից լինել վշտացելոյ, մի՛ դատապարտել եւ մի՛ թշնամանել զայն որ դարձեալ իցէ մեղաց։ Մի՛ երբէք արդարացուցաներ զքեզ, այլ քան զամենեսեան մեղաւոր առաջի աստուծոյ եւ մարդկան խոստովանեա զքեզ։ Խրատեա զանկարգսն, մխիթարեա զնեղասիրտսն, սպասաւոր լեր հիւանդաց, զոտս սրբոցն լուա, եղբայրասիրութեան եւ օտարասիր ութեան հոգ տար, ընդ ընտանի հաւատացեալսն խաղաղութեամբ կեաց, հերձուածողաց բաց դարձիր, զկտակարանս սուրբս ընթերցիր, որ ծածուկն են՝ մի՛ ամենեւին հայիր նոսա. վասն հօր եւ որդւոյ եւ հոգւոյն սրբոյ մի՛ ընդ խնդիրս ինչ անկանիր, այլ անստեղծ եւ միասնական երրորդ ութիւն համարձակութեամբ ասել եւ իմանալ. եւ որք հարցանեն, ասել՝ եթէ մկրտեցարուք որպէս ընկալայքն, հաւատալ որպէս մկրտիմք, փառաւորել որպէս հաւատացաքն։ Ի գործսն բարիս ընթանալ. մի՛ երդնուլ ամենեւին, մի՛ տալ զարծաթ վարձու, եւ ցորեան եւ գինի եւ ձէթ բազմացուցանել. մի՛ տալ ումեք եւ արգելուլ գրաւական, յարբեցութենէ եւ ցնորմանց եւ հոգոց աշխարհականաց բար որոշել։ Նենգութեամբ մի չարախօսել եւ ախորժելով լսել չարախօսաց. մի՛ վաղվաղակի հաւատալ վասն ուրուք, եւ մի՛ բռնաբարիլ բարկութենէն, եւ մի՛ յաղթիլ ցանկութենէ, եւ մի ընդ վայր բարկանալ մերձաւորին։ Մի ոխակալ լինիր ընդ ումել, մի՛ չարի չար հատուցաներ, մանաւանդ եթէ չարախօսիլ քան թէ չարախօսել, հարկանիլ քան թէ հարկանել. զրկիլ քան թէ զրկել, տալ քան թէ առնուլ, անիրաւիլ քան թէ անիրաւել։ Եւ քան զամենայն ինչ պարտ է միայնակեցին ժուժկալ լինել պատահմանէ կանաց եւ գիներբուաց, վասն զի կանայք եւ գինի զիմաստունս գայթակղեցուցանեն։ Ուղղել ըստ զօրութեան իւրոյ զպատուիրանս. մի՛ ձանձրանալ, այլ զվարձն եւ զգովութիւնն յաստուծոյ ակն ունել եւ զյաւիտենական կենացն վայելչութիւն. յամենայն ժամ առաջի աչաց ունել զբանն Դաւթայ՝ թէ տեսանէի զտէր առաջի իմ յամենայն ժամ։ Եւ որպէս զորդի յամենայն սրտէ եւ զօրութենէ եւ մտաց սիրել զաստուած, եւ իբրեւ զծառայ զարհուրել եւ երկնչել, երկիւղիւ եւ գողութեամբ զփրկ ութիւն գործել, հոգւով ջեռնուլ. զգենուլ հանապազ պարտ է զզրահսն հաւատոց, եւ ընթանալ ոչ յաներեւոյթսն եւ կռուել ոչ զօդդ հարկանելով, եւ պատերազմել ընդ թշնամւոյն տկար մարմնովս եւ աղքատ հոգւով, եւ զամենայն ինչ կարգաւորութեամբ վարել. անարգ զինքն ասել եւ հաճոյ լինել ահաւորին աստուծոյ։ Եւ մի՛ ինչ հպարտութեամբ եւ սնափառութեամբ գործել, այլ զամենայն ինչ վասն աստուծոյ եւ ըստ նորա կամացն առնել. զի աստուած ցրուեսցէ զակերս մարդահաճոյից։ Մի՛ պարծիր ամենեւին, եւ մի՛ գովութիւնս վասն քո ասեր, եւ մի՛ թէ այլ ոք վասն քո գով ութիւն ասիցէ՝ ախորժելով լսեր. ծածուկ ամենեւին ծառայել այ, եւ մի՛ մարդկան երեւեցուցանել, այլ միայն տեառնէ խնդրել զգովութիւն. զահաւոր եւ զփառաւորեալ զգալուստ նորա զմտաւ ածել եւ զփոփոխումն յաշխարհէս եւ զպատրաստեալ բարիս աստուծոյ արդարոցն, նոյնպէս եւ զպատրաստեալ հուրն սատանայի եւ հրեշտակացն իւրոց։ Եւ յայսմ ամենայնի յիշելով զառաքելական բանն՝ եթէ ոչ են արժանի չարչարանք ժամանակիս այսորիկ հանդերձելոց փառացն, որ յայտնելոց է մեզ։ Եւ ընդ Դաւթայ մարգարէի ասել. ոյք պահեն զպատուիրանս աստուծոյ, հատուցումն բազում եւ վարձք սաստիկ եւ պսակ արդարութեան, զգեստ անապական, յաւիտենական բնակութիւնս, կեանք անվախճան, խնդ ութիւն անպատմելի, օթեվան անհասանելի առ հօր յերկինս, երեւումն դիմաց առ դէմս, ընդ հրեշտակս պարել, ընդ հարս եւ ընդ հայրապետս, ընդ մարգարէս եւ ընդ առաքեալս, ընդ մարտիրոս եւ ընդ աւետարանիչս, ընդ խոստովանողս եւ ընդ եպիսկոպոսս, եւ որ սկզբանէ հաճոյ եղեն՝ ընդ նոսա փութացարուք լինել, եւ աղօթս արասցուք շնորհօքն Քրիստոսի. եւ նմա փառք յաւիտեանս . ամէն։