Թուղթ
գրեաց
սրբ.
վեհն
առ
Արքայն
Հերակլ
ի
Թիֆլիզ
ի
պատասխանի
երից
թղթոց
նորին
որք
քան
զայս
յառաջ
եւ
այժմ
եկին:
Որոց
զմինն
գրեալ
էր
վասն
երկուց
արանց`
որոց
մինն
էր
յոյն
եւ
մինն
հայ
զորս
յղեալ
էր
երթալ
ի
յԵգիպտոս,
եւ
գրեալ
էր
սրբ.
վեհին
ընդ
հաւատարմի
ուղեւորեալ
զնոսա
յայս
երկրէ,
զորս
եւ
ուղարկեցաք
ի
Բայազիտ
առ
տէր
Վահանն`
յղել
անտի
դէպ
ի
Մուշ
զորս
նա
յղեալ
էր:
Իսկ
զերկրորդ
գիրն
գրեալ
էր
ընդ
նեստորական
Եսայուն,
եւ
ընդ
Եզդի
Նարի
Աղային,
որք
քանիցս
երթեւեկս
առնէին
առ
նա,
եւ
կամէին
բազում
տամբք
գալ`
եւ
երթալ
առ
նա
ի
Վրաստուն:
Որոց
սակս
գրեալ
էր
ուղեւորել
աստի,
զորս
եւ
ուղեւորեաց:
Իսկ
զերրորդն
յղեալ
էր
աստ
ի
ձեռն
Թիֆլիզեցի
պ.
Մէհրապին`
որ
երթայր
ի
Խօյ.
որով
խնդրեալ
էր
զորպիսութիւնս
սրբ.
վեհին:
Եւ
զոր
ինչ
յառաջ
խնդրեալ
էր
ի
նմանէ
սրբ.
վեհն,
վասն
Յովսէփ
վարդապետի
եղբարցն`
(որպէս
ասացաւ
ի
հոկտեմբերի
ԻԷ
ի
թղթոջ
Յովսէփ
վարդապետին,
եւ
ի
սեպտեմբերի
ԻԵ
)
եւ
այլ
նոյնպիսի
բանից:
Որոց
աղագաւ
գրէր
զամենն
ի
Մէհրապէն
իմանալ:
Եւ
վասն
նոյն
Յովսէփ
վարդապետի
եղբարցն
դարձեալ
զնոյն
խոստմունսն
զորս
յառաջ,
այժմ
եւս
խոստացեալ
էր,
թէ
վասն
խաթէր
քոյ
զայն
էլն
տալոց
եմ
նոցա,
բայց
տակաւին
ունիմ
եւս
զնայելիս,
թող
ժամանակ
ինչ
եւս
մնասցէ:
Եւ
այս
Գ
թղթոցս
զպատասխանիսն
այժմ
միանգամայն
գրեաց
նմա ,
եւ
ծանոյց
զկատարումն
տալն
գրեցելոցն
եւ
սակաւ
մի
զիւրոց
որպիսութեանցն
զորոց
լիապէսն
Մէհրապն
գրեալ
գնաց
ի
Խօյ:
Զթուղթ
մի
եւս
վրացերէն
էք
գրեալ
առ
սրբ.
վեհն
եւ
զսրբոյն
Կիւրղի
Աղէքսանդրացւոյ
գանձուց
գիրքն
խնդրեալ
աղերսանօք:
Զի
կամէր
թարգմանել
տալ
յիւրեանց
լեզուն:
Զի
անդ
մինն
գոյր
որ
ի
սրբոյ
Աթոռոյս
միաբան
եւ
տեղւոյն
Առաջնորդ
Աւետիք
վարդապետէն
էր
մնացեալ.
զի
թէ
զնորին
գրեանսն,
եւ
եթէ
զԹիֆլիզեցի
Զաքարիա
վարդապետի
գրեանսն,
նոքա
զաւթեցին:
Բայց
այն
գրէին
թէ
սխալագիր
է
եւ
անարհեստ
գրեալ,
եւ
պակաս
յորմէ
ոչ
լինի
հասկացումն
բանի
ինչ,
զի
թարգմանեսցի:
Գրէր
եւ
զաղերսանս,
թէ
դու
գիտես
իսկ`
զի
լուսաւորութիւն
ազգիս
մերոյ
ի
ձէնջ
է
լեալ,
եւ
որ
ինչ
գիտութիւնք
են
ի
մեզ
ի
ձեր
վարդապետացն
սերմանեցան
յազգս
մեր:
Արդ`
մի
յապաղէր
այժմոյս
եւս
դու
առնել
ազգիս
մերում
զնոյնպիսի
բարերարութիւնս,
զի
եւ
քեզ
լիցի
պարծանք,
եւ
քոյդ
անուն
եւս
յիշեսցի
յապագայս:
Եւ
խոստանայր
եւս
երդմամբ
թէ
յորժամ
թարգմանեցուցից
զգիրքն,
այլ
անդրէն
յետս
եմ
յղելոց
ի
ս.
Աթօռդ:
Եւ
սրբ.
վեհն
սակս
այսչափ
նորին
աղերսանացն
չկարաց
բացասել
զխնդիրսն,
այլ
ըստ
խնդրոյն
յղեաց
առ
նա
զգիրսն
գանձուց,
ընդ
որում
էր
եւ
Պարապմանցն
նոյնոյ
սրբոյն
Կիւրղի:
Զոր
կարմիր
կնքով
գրեանցն
ս.
Աթոռոյս
կնքեցաք
ի
հինգ
տեղիս,
եւ
գրեցաք
եւս
առ
ընթեր
կարմիր
կնքոցն`
կարմրաւ
թէ
գիրքս
այս
ս.
Էջմիածնի
է,
եւ
ապա
յղեցաք:
Եւ
վասն
թուղթ
եւս
վրացերէն
գրեաց
առ
նա
սրբ.
վեհն
ի
պատասխանի
նոյն
յիշեալ
վրացերէն
թղթոյն,
թէ
ահա
յղեցի
ըստ
խնդրոյդ
զգիրքն,
բայց
վասն
խրթնութեանն
չհաւատամ
թէ
կարիցեն
թարգմանել
յայդր
ուղղապէս:
Այլ
չհասկացեալսն
աղարտելոց
են
ի
հարկէ ,
եւ
զոր
ինչ
ինքեանք
հաճեսցին
զայն
են
գրելոց:
Որով
գիրքն
ապականի,
անուն
հաղինակին
աղճատի,
եւ
մեղք
եւս
լինի.
զի
սուրբ
գիրք
է,
եւ
վասն
հաւատոյ
վիճումն
ընդ
դէմ
Արիանոսաց`
եւ
Մակեդոնի`
եւ
այլ
հերձուածոց:
Ուստի
խնդրեմ
ասէ
յԱրքայէդ,
զի
պատուիրեացես
սաստկապէս
թարգմանողացն,
եւ
վերահասու
եւս
լիցիս:
Զի
լաւ
հասկասցին,
եւ
ապա
թարգմանեսցեն:
Իսկ
զոր
ինչ
ոչ
հասկասցին
ասէ,
թող
գրեալ
ծանուսցեն
մեզ,
եւ
մեք
զնոյն
տեղին
պարզեալ`
գրեսցուք
դոցա,
եւ
ապա
թարգմանեսցեն:
Եւ
յետ
թարգմանելոյն`
խնդրեաց
անդրէն
յետս
յղել
աստ
զգիրքն`
որպէս
եւ
խոստանայր:
Այլ
եւ
ի
սոյն
միջոցի,
որդի
Արքային
Հերակլայ
Գեօրկին
Միրզայն,
դժուարացեալ
էր
ի
մեր
խանէն
վասն
պատճառաց
ինչ:
Ուստի`
զԹիֆլիզեցի
Մոնթոյենց
Յովսէփն
յղեալ
էր
առ
խանն,
եւ
զկիրս
սրտի
իւրոյ
ասացեալ
էր
նմա
ասել
խանին:
Ուստի`
զգիր
մի
եւս
առ
սրբ.
վեհն
էր
գրեալ
այսր
աղագաւ :
Վասնորոյ
զթուղթ
եւս
տաճկերէն
առ
նա
գրեաց
սրբ.
վեհն,
մինչ
Յովսէփն
գնաց
առ
խանն
եւ
դարձաւ,
ծանուցանելով
նմա
զգալն
Յովսէփին,
եւ
ասելն
զբանսն
իւր
խանին,
եւ
այլ
սիրոյ
բանք:
Զի
ոչ
նա
էր
գրեալ
ի
թղթոջն
զմիտսն,
եւ
ոչ
սրբ.
վեհն
գրեաց,
զվերոյիշեալ
գրեանսն
Արքային,
եւ
զգիրքն
Գանձուց
եւ
Մէհրապի
գրեալ
թուղթն
զոր
ի
վերն
յիշեցաք,
նա
եւ
զանծանօթ
իմն
պատկեր
ծովային
մեծ
եւ
նորատես
գազանի,
(զոր
ի
Բաղդատու
յղեալ
էին
աստ,
եւ
Արքայն
լուեալ
եւ
խնդրեալ
էր
),
յղեցաք
ընդ
նոյն
յիշեալ
Թիֆլիզեցի
Մոնթօյենց
Յովսէփին:
Որ
ել
ի
դեկտեմբերի
Ա:
