Զյամթեցւոց
յղեալ
փայակն՝
զոր
ի
սեպտեմբերի
ԻԹ
յղեաց
սրբազան
վեհն
ի
Ղօշավանք
առ
Կարապետ
վարդապետն,
և
գրեալ
ծանոյց
նմա
զխնդիրս
Յամթեցւոցն՝
որք
զնա
առաջնորդ
խնդրէին
ինքեանց,
այժմ
դարձուցեալ
էր
աստ
Կարապետ
վարդապետն,
և
ի
բաց
կացեալ
ի
նոցին
խնդրոյն,
գրեալ
էր
առ
սրբազան
վեհն
զհրաժարումն.
և
զերկուս
հրաժարական
թուղթս
ևս
առ
Յամթեցի
իշխանս
ոմանս
գրեալ,
հրաժարեալ
էր
ի
բաց,
թէ
ես
ո՛չ
եմ
գալոց
յայդր:
Զորդ
և
յղեալ
էր
առ
սրբազան
վեհն ,
զի
ընդ
իւր
թղթոյն
յղեսցէ
առ
նոսա:
Բաց
էր
յղեալ,
զի
ընթերցցի,
և
ապա
յղեսցէ:
Եւ
սրբազան
վեհին
ծանուցեալ
զհաստատութիւն
մտաց
նորին,
գրեաց
զթուղթ
առ
գլխաւոր
իշխանսն
յԱմթայ
ի
պատասխանի
իւրեանց
բազմակնիք
թղթոյն:
Որոց
յանդիմանութիւն
և
մեղադրութիւն
յոյժ
յոլով,
թէ
որովհետև
դուք
ոչ
զգրեցելոց
ձերոց
զմիտսն
հասկանայք,
և
ոչ
զայլոցն,
ապա
աւելորդ
է
երկարապէս
գրելն
առ
ձեզ
վերստին,
ափսոս
անուան
այդ
քաղաքիդ:
Այլ
միայն
զայս
գրեմ:
Զի
ինձ
թուի
թէ՝
առաջնորդ՝
եպիսկոպոս
և
կամ
այլ
կարգաւոր
ի
քաղաքդ
այդ
ո՛չ
եթէ
իբրև
զանարգ
ր
զարծաթագին
ծառայ,
այլ
և
վատթար
քան
զանարգ
անասուն
մի
է
համարեցեալ
ի
յայս
ներկայումս,
վասն
այնորիկ
այդպէս
ծաղր
և
խայտառակ
լինին:
Զի
երբ
և
կամիք,
բերէք
զնոր
առաջնորդ՝
և
զառաջինն
անարգանօք
վարէք,
չխնայելով
ի
կարգն
և
յանունն.
և
վասն
անարգելոյ
զհինն,
զնորն
այնքան
գովէք,
խաբէութեամբ,
մինչև
զնա
ևս
ի
ձեզ
ածիցէք,
և
ի
մտանելն
առ
ձեզ՝
սկսանիք
և
զնա
ատել,
և
յայլս
սիրահարիլ,
մինչև
և
զնա
առ
ձեզ
ածիցէք,
և
զնա
ևս
խայտառակիցէք,
որպէս
ահա
քանեացն
արարիք:
Ա՛յս
է
ասէ
զարմանք,
զի
զայդպիսի
անհամ
և
անօրինակ
բանս
արարեալ՝
չիմանայք
թէ
մեք
ամենեքեան
հասկանամք,
սակայն
ներելով
տանեմք,
և
դուք
փոխանակ
զղջանալոյ
և
ամաչելոյ՝
գրէք
վերստին
թէ՝
զայս
ինչ
վարդապետ
մեզ
առաջնորդ
յղեցէք,
այս
առաջնորդս
չեղև:
Իբր
թէ՝
ծառայք
ձեր
են,
թէ
առաքօղն,
և
թէ
առաքեցեալն:
Եբեր
օրինակ
զնախկին
Կարապետն,
յոր
սիրահարեալ
առաջնորդ
արարին
ինքեանց,
և
յղեալ
աստ՝
եպիսկոպոս
ետուն
ձեռնադրել:
Եւ
յորժամ
դարձաւ
աստի
կոնդակաւ
սրբազան
վեհին,
յայնժամ
սկսան
ատել,
և
անարգանօք
վարեցին
յինքեանց
ի
բաց,
և
իբրև
զսիրահար՝
ըմբռնեցին
զմիւս
Կարապետն:
Եւ
յետ
սակաւ
միջոցի,
սկսան
և
զնա
խայտառակել
և
անարգել,
և
հանել
տալ
յառաջնորդութենէն,
և
որպէս
զմոլեալ
սիրահար՝
ըմբռնել
զՍսեցի
Պետրոսն:
Եւ
զնա
ևս
թէ
ո՞րքան
գովէիք
ասէ՝
և
զԿարապետն
ո՞րպէս
պարսաւէիք,
ահա
գրեանք
ձեր
կան
առ
իս:
Մեք
ո՞րքան
գրեցաք
ձեզ
թէ՝
դա
ի
Սսայ
վիճակէն
է.
ի
վիճակս
Էջմիածնի
ո՛չ
կարէ
Առաջնորդ
լինել.
և
դուք
թէ
ո՞րքան
ընդդիմացայք
մեզ,
գիտէք
ահա,
որք
և
բազում
զրպարտութեամբք,
և
ախտամոլ
հոտեցուցիչ
և
սուտ
բանիւք
հոտեցուցիք,
գրելով
ի
Պօլիս
այլ
կերպիւ,
և
առ
մեզ
այլ
կերպիւ:
Մինչև
զմեզ
և
զգործակալս
մեր
կաշառակերս
հռչակեցիք
ի
Պօլիս,
որ
մինչև
ցայս
օր
ելանէ
հոտն
գարշութեան:
Իսկ
մեք
տանելով
ասէ
այնքան
անհամութիւնն
ձերոյ՝
ասացաք,
որովհետև
այսքան
փափագանօք
խնդրեն
զՍսեցին,
գոնէ՝
անգամ
մի
բերցուք
ի
սուրբ
Աթոռս,
և
Աթոռոյս
անուամբն
և
մերով
կոնդակաւն
գնացեալ
նստիցի,
և
մի՛
Սսու
անուամբն:
Եւ
նախ
ի
գալն
յԱթոռս՝
թէ
զի՞նչ
է
տուեալ
մեզ,
և
մեէ
զի՞նչ
եմք
տուեալ
նմա,
զայս
յետոյ
տեսցուք:
Ինչ
և
իցէ՝
սիրով
ընկալաք,
և
փառաւոր
խիլայիւք
և
օրհնութեան
կոնդակաւ
առաքեցաք
առ
ձեզ:
Իբր
թէ՝
առ
ի
շահել
զձեզ,
որովհետև
այնքան
սիրահարեալ
խնդրէիք
զնա:
Եւ
մինչ
յայդր
եկն
ասէ,
գրեաց
մեզ
աղաչանօք
թէ՝
պատրիարքին
այսքան
(ձ)
տալոյ
եմ,
ի
ժողովրդենէն
ամաչեմ
խնդրել.
դու
տուր
պատրիարքին,
և
ես
քեզ
վճարեցից .
ըրոյ
պատրիարքին,
և
ես
քեզ
վճարեցից.
ըրոյ
թամասուկն
ահա
ունիմք:
Մեք
ևս
մտածեցաք
թէ՝
սա
յԱմիթ
քաղաքի
առաջնորդ
է.
և
ժողովուրդքն
այսքան
սիրահարեալ
սիրեն,
ո՛չ
է
կորուստ:
Վասնորոյ՝
և
ետուք
պատրիարքին
զայն
դրամն ,
և
նա
մեզ
ո՛չ
հասոյց:
Յետոյ
լուաք
ասէ
թէ՝
ի
գալն
առ
ձեզ
Էջմիածնի
անուամբ
և
մերով
կոնդակաւ,
իսկոյն
սկսեալ
էք
ատել
զնա.
ա՛յնքան,
մինչև
վերջապէս
ախ
և
վախ
ասելով
մեռուցիք
զնա,
որոյ
արեանն
յիրաւի
պարտական
էք
դուք:
Մնաց
սրբոյ
Աթոռոյս
դրամն
(ձ)
յայդ
քաղաքոջդ,
տեսցուք
վերջն
զի՞նչ
է
լինելոց:
Իսկ
այժմ
գրէք
ասէ
դարձեալ
հրամայաբար
իբր
ծառայի
թէ՝
շուտով
Կարապետ
վարդապետին
համար
ֆարման
բերոլ
տուր,
և
մեր
առաջնորդ
առաքեա՛
կրկին :
Իբր
թէ՝
մեք
հրամանակատար՝
և
Կարապետ
վարդապետն
ձեզ
արծաթագին
ծառայ.
յառաջ
ատելով
անարգեցիք,
այժմ
ի
գութ
շարժեալ
սիրել
կամիք:
Զայն
ևս
գրէք
չամաչելով
թէ՝
ԺՌ
ղուռուշ
պարտք
կայ.
մեզ
չէ
փոյթ,
Կարապետ
վարդապետն
գայ՝
որ
վճարէ:
Ահա
ասէ
զարմանալի
մարդավարութիւն,
և
իշխանաց
բարեպաշտութեան
նշան:
Զայսպիսի
մահսար
տեսանօղն,
և
զայսպիսի
աւէտալի
ձայնս
լսօղն՝
ո՞վ
է՝
որ
ո՛չ
ցանկասցի
այդպիսւոյ
քաղաքի
առաջնորդութիւն:
Ահա
Կարապետ
վարդապետն
գրեաց
ձեզ
ասէ
զպատասխանին,
ի
նմանէ
իմացէ՛ք:
Եւ
զնորին
առ
նոսա
գրեալ
Բ
թուղթսն
ևս
որք
ի
վերն
յիշեցան,
կնքեալ
յղեաց
առ
նոսա:
Իսկ
մեք
չունիմք
ասէ
ձեզավայել
առաջնորդացու
զի
յղիցեմք:
(Քանզի
գրէին
թէ՝
նա
չգայցէ՝
զայլ
ոք
յղեա՛
մեզ
առաջնորդ
ի
սրբոյ
Աթոռոյդ
):
Մանաւանդ
թէ՝
ֆարմանով
պարտի
լինիլ
ձեզ
առաջնորդ
ասէ:
Ուրեմն՝
ի
պատրիարքէն
խնդրեցէք
զո՛
և
կամիք:
Ա՛յսպէս
գրեալ
զպատասխանի
նոցին
թղթոյն,
յղեաց
ի
ձեռն
նոցին
յղեալ
մահտեսի
Մելքոն
փայեկին:
Որ
ել
ի
հոկտ .
ԺԸ: