Գիրք քարոզութեան որ կոչի ձմեռան հատոր

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Սովորութիւն է թագաւորաց՝ յորժամ գիր եւ նամակ ինչ գրեն հրամանի իւրեանց, կրկին մատանեաւ մատնահարեն փոքրով եւ մեծով։ Եւ թէ ոչ լինի կրկին մատնէհարած, ո՛չ երթայ յառաջ։ Այսպէս Նահապետք սուրբք՝ եւ առաջին արդարքն՝ ունէին գիր եւ սիկել յԱստուծոյ վասն արքայութեան երկնից. այսինքն, զհաւատս եւ զօրէնս. այլ ոչ կարէին ի ձեռն բերել զարքայութիւն երկնից. զի ունէին զփոքր կնիքն որ է ստեղծուածն. եւ չունէին զմեծ մատնէհարն որ է ըստեղծօղն։ Զի թուղթն Նոյի որ յԱստուծոյ՝ կնքած էր փոքր կնքովն որ է աղեղն երկնից. եւ այս ստեղծուած էր։ Եւ թուղթն Աբրահամու մատնահարած էր փոքր կնքովն. այսինքն թլփատութեամբն. վասն այն կամեցան Աստուած մատնէհար կազմել զՏէր մեր Յիսուս Քրիստոս. զի անխափան լիցի գիր արքայութեան երկնից։ Եւ որպէս թագաւորն գտեալ զնիւթ ոսկւոյ, կամ արծաթոյ, կամ այլ ինչ իրաց, զպատկերն իւր տպաւորէ ի նմա. եւ այն կոչի մատնէհար։ Այսպէս ոսկի եւ արծաթ էր մաքուր եւ անապական արգանդ Կուսին. եւ Հայր Աստուած զպատկերն իւր զորդին՝ տպաւորեալ միացոյց ի կուսական արիւնն. եւ եղեւ մարմնովն մատնէհար եւ կնիք մարդկան։ Եւ մատնէհար կոչի Քրիստոս վասն երեք պատճառի։ Նախզի մատնէհարն զնոյն պատկեր եւ զնոյն գիր ունի թագաւորին. այսպէս եւ Քրիստոս զնոյն պատկեր եւ զէութիւն Հօր Աստուծոյ ունի. որպէս ասէ Պօղոս յեբրայեցւոց. «Որ է պատկեր փառաց եւ նկարագիր էութեան Աստուծոյ»։ Երկրորդ՝ զի մոմն կամ այլ ինչ նիւթ կարէ կորուսանել զպատկերն որ յինքն. այլ մատնէհարն ոչ կորուսանէ. զի յոյժ հաստատեալ է ի նմա պատկերն։ Այսպէս անփոփոխելի մարդացաւ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. զի թէպէտ մարդիկ ուրանան զնա, այլ նա հաստատուն մնայ. ուրանալ զանձն իւր ո՛չ կարէ ասէ առաքեալն։ Երրորդ՝ զի մի է մատնէհարն՝ եւ բազում մոմք կամ այլ ինչ ի նմանէ տպաւորին . այսպէս եւ մի է Քրիստոս Աստուած մարդացեալ. եւ բազում հաւատացեալք զտիպ նորա ընկալեալք որդիք Աստուծոյ անուանին։ Եւ այլ բազում բարութիւնս մատնէհարովս այս ի մեզ հասանէ. քան զի ձեռն Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի՝ ամենայն ողորմութիւն ի մեզ իջանէ։ Այլ են ոմանք որպէս զքար՝ յոր ամենեւին ոչ տպաւորի կնիքս այս, այսինքն խստասիրտք՝ յոր ոչ ազդէ բանն Քրիստոսի։ Եւ են ոմանք որպէս մոխիր՝ որ շուտով առնուն, բայց շուտով կորուսանեն. որպէս ագահք. զի ագահն յորժամ լսէ զբանն , դիւրաւ ընդունի. բայց շուտով ջնջի ի մտացն։ Եւ են ոմանք որպէս զջուր. այսինքն, բղջախոհքն. որ ի լսելն զբանն՝ զղջանան. բայց յետոյ ցրուին։ Այլ են ոմանք որպէս մոմ տաքացած՝ որք առնուն զտիպ մատնէհարին եւ պահեն . այսպէս սուրբքն՝ որք լըսեն ըզբանն Աստուծոյ՝ տպաւորեն ի սիրտս երկար գործով. որպէս ասէ սաղմոսն։ «Եղեւ սիրտ իմ որպէս մոմ հալեալ ի մէջ որովայնի իմում»։ Վասն այն որդին Աստուծոյ ասէ բերանովն Սողոմօնի ի յերգս երգոյն, թէ «դիր զիս իբրեւ զկնիք ի վերայ սրտի քո»։ վասն այսր մեծի կնքոյս ասէ աւետարանն։ «Իբրեւ լցան աւուրք»։ Երկու բան քարոզեմք աստ։ Նախ՝ ի թլփատութենէն Քրիստոսի։ Եւ երկրորդ՝ յանուանէ նորա որ է Յիսուս՝ որ այսօր եդաւ նմա։ Այլ յառաջին քարոզն որ վասն թլփատութեան լինի հարցումն թէ վասն է՞ր Քրիստոս թլփատեցաւ. եւ զի՞նչ էր հարկ թլփատիլ նմա. զի թլփատութիւն էր դեղ ընդդէմ մեղացն. եւ նա անմե՛ղ էր. զի լոյս եկն աշխարհ եւ լոյս գնաց։
       Պատասխանեն վարդապետք եւ ասեն, թէ Քրիստոս ի յիւր կողմանէ ոչ էր կարիք թլփատութեան. զի անմեղ էր. այլ ի մեր կողմանէս կարիք էր նմա թլփատիլ վասն երկոտասան պատճառաց։
       Առաջին պատճառ՝ զի ցուցցէ, թէ ճշմարիտ մարմին էառ ի Կուսէն. եւ զի կարկեսցին հերձուածօղք . վասն զի Մանիքոս ասաց, թէ ոչ էառ ճշմարիտ մարմին. այլ առ աչօք։ Եւ Եւտիքէս, թէ յերկնից եբեր զմարմինն. եւ երկոքինն սուտ. վասն այն թլփատեցաւ եւ հեզաւ արիւնն, զի երեւեսցի թէ մսեղէն մարմին է՝ եւ ոչ երկնային։ Երկրորդ՝ զի գովելի ցուցցէ զհին օրէնսն. եւ վկայեսցէ թէ ի ճշմարիտ այն եդաւ. եւ ոչ ի չար Աստուծոյ. որպէս կարծեցին հերձուածօղք ոմանք։ Երրորդ պատճառ՝ զի թլփատեցաւ Քրիստոս, զի ցուցցէ թէ յազգէն Աբրահամու է . որ էառ պատուիրան թլփատութեան նշան հաւատոցն որ էր առ Քրիստոս։ Չորրորդ՝ թէ ոչ էր թլփատեալ, հրէայքն ոչ էին ընկալեալ զնա ասելով, թէ ոչ ես ի մէնջ. եւ զի բարձցէ զպատճառն զայն, թլփատեցաւ։ Եւ թլփատեցաւ՝ ոչ առ աչօք ինչ կամ ուրուական, որպէս յիմարքն ասեն. այլ ճշմարտապէս. որպէս. Քրիստոս ճշմարիտ էր. իսկ ճշմարիտն՝ ոչ է պարտ առնել ինչ առ աչօք կամ ուրուական։
       Այլեւ թլփատեցաւ ճեղքելով եւ ոչ հատանելով. որպէս ոմանք բարբանջեն, թէ հատաւ. եւ կայ մորթն այն ի Հռօմ։ Եւ վասն Բ պատճառի՝ սուտ են ազգն հռօմայեցւոց որք հատեալ ասեն։ Նախ զի՝ Քրիստոս անդրանիկ որդի էր Կուսին. Եւ սովորութիւն էր հրէիցն զանդրանիկսն ճեղքելով. եւ ոչ կտրելով թլփատել։ Եւ յայտ է ի յԵսուայ որդւոյն Իսահակայ որ ճեղքեալ էր. եւ կցողական դեղով անարգեաց զուխտն Աստուծոյ։ Երկրորդ՝ յայտ է, զի որպէս ոսկր նորա ոչ փշրեցաւ. նոյնպէս ի մարմնոյն ոչ ինչ հատաւ եւ ոչ բաժանեցաւ։ Այլ բոլոր եւ կատարեալ մրամնովն որ ի Կուսէն ծնաւ, կատարելապէս առ հայր համբարձաւ։ Այլեւ զարիւնն որ ել ի նմանէ առ թլփատութեանն, եւ առ խաչին, յետ յարութեան յինքն ժաղովեաց։ Եւ այնպէս անբաժանելի արեամբ եւ մարմնով առ հայր համբարձաւ։
       Հինգերորդ թլփատեցաւ զի բէհ եւ գրաւական տացէ յարենէ իւրմէ ի փրկութիւն մարդկան. որպէս վաճառականք՝ որ գեղեղցիկ ղումաշ գնեն՝ սակաւ ըստակ բէհ տան շուտով. եւ յետոյ զկատարեալ գինն վճարեն։ Այսպէս որդին Աստուծոյ ի վաճառականութիւն եկն յաշխարհս. որպէս ասաց յաւետարանին. «Նման է արքայութիւն երկնից առն վաճառականի՝ որ գտեալ մի պատուական մարգարիտ». եւ պատուական մարգարիտն այս էր հոգի մարդոյ. զոր գտեալ Քրիստոս շուտով ետ յարենէ իւրմէ բէհ, որ է նշան գնելոյ։ Որպէս ասէ յելքն. «եղիցի ձեզ արիւնդ ի նշան». այսինքն, նշան էր ութնօրեայ թլփատութեան. որ չելանէր յիւր ձեռնէն եւ անկանէր բոլորովին ի ձեռն սատանայի. վասն այն ասէ Յօհաննէս ի թուղթն կաթուղիկեաց. «սա է որ եկն ջրով եւ արեամբ Յիսուս Քրիստոս». այսինքն, ջրով արտասուացն՝ զի յորժամ ծնաւ, ելաց իբրեւ զայլ մանուկ։ Եւ յորժամ ութնօրեայ էր, արիւն եւս եւ եհեղ թլփատելովն։ Եւ յորժամ եղեւ երեսուն եւ երեք ամաց, զինքն բոլոր ծախեաց վասն այսր մարդարտիս երեսուն արծաթոյ։ Այլ յաւուրս չարչարանացն՝ ի լըման վճարեաց զգինն. զի զամենայն արիւնն եհեղ. որպէս ասէ Պետրոս ի կաթուղիկէին. «գիտասջիք՝ զի ոչ ապականացու արծաթեղինօք եւ ոսկեղինօք փրկեցայք, այլ պատուական արեամբն Քրիստոսի. իբրեւ անբիծ եւ անարատ գառին»։ Արդ գիտացէք եղբարք. թէ իրաց մի բէհ կամ նշան լինի տուած, ոչ է պարտ զայն իրքն յայլ տեղի ծախել. եւս առաւել յորժամ գինն ի լման լինի տուած։ Եւ զի մեք գնած եմք Քրիստոսի արեամբն. եւ եմք ծառայք նորա. ոչ է պարտ ծախել զմեզ սատանայի մեղօք։ Վեցերորդ պատճառ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս, զի տացէ մարդկան հոգեւոր թլփատիլ ի մանկութեան. եւ է հոգեւոր թլփատիլն՝ խոստովանութիւն, զղջումն, եւ ապաշխարութիւն. եւ այս ի տղայութեանն օգուտ է, քան ի ծերութեանն. որպէս հուրն յորժամ սակաւ է՝ շուտով շիջանի. եւ յորժամ առաւել բորբոքի, քաղաքն ամենայն բոլոր ոչ կարեն շիջուցանել։ Այսպէս հուր ցանկութեան յորժամ սակաւ է, շուտով անցանի. այլ յորժամ յերկարի սովորութեամբ, դժուարաւ շիջանի։ Այլ գիտելի է՝ որ այս հոգեւոր թլփատութիւնս պարտ է որ լինի հոգեւոր ընդ. օրեայ որպէս Քրիստոս ութնօրեայ թլփատեցաւ։ Առաջին օրն է՝ զմեղս իւր ճանաչել։ Երկրորդ՝ կատարեալ մտօք թողուլ զմեղս։ Երրորդն է ամօթ մեղացն։ Չորրորդ՝ ահ եւ երկիւղ դատաստանին որ գալոց է։ Հինգերորդ՝ տրտմութիւն վասն մեղաց։ Վեցերորդ՝ խոստովանութիւն մեղաց։ Եօթներորդ՝ յոյս ողորմութեան Աստուծոյ։ Ութներորդ՝ ապաշխարել վասն մեղաց։ Յայս հոգեւոր թլփատութենէս՝ ասէր Երեմիա. «թլփատեցարուք Աստուծոյ ձերում. թլփատեցէք զանթլփատութիւն սրտից ձերոց». գուցէ ելանէ տրտմութիւն իմ իբրեւ զհուր եւ բորբոքեսցի. եւ ոչ ոք իցէ որ շիջուցանիցէ յերեսաց չար գործոց ձերոց։ Եւ այսպիսի բարկութեան հուրս՝ բորբոքեցաւ երբեմն ի վերայ Մովսէսի, յորժամ երթայր յԵգիպտոս. եւ տանէր ընդ իւր զորդիսն իւր առանց թլփատութեան. եւ ի ճանապահին պատահեաց նմա հրեշտակն, եւ կամեր սպանանել զնա։ Եւ առեալ Սեփովրայ գայլախազ եւ թլփատեաց զորդին. եւ այնպէս փրկեցաւ Մովսէս։ Այսպէս որ ո՛չ թլփատէ զորդի իւր, այսինքն ըզսիրտն խոստովանութեամբ, բարկութիւն Աստուծոյ բորբոքի ի վերայ նորա։ Եօթներորդ պատճառ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս՝ զի գործովք իւրովք ուսուցանէ մեզ հրամանակատար լինիլ Աստուծոյ. զի ինքն որ Տեառն էր օրինացն՝ ընդ օրեայ թլփատեցաւ ըստ հրամանի օրինացն։ Օրինակ ետ մեզ՝ զի մեք որք եմք ի ներքոյ օրինացս, զաւետարանի հրամանսն կատարեսցուք։ Այլ կարեն հրէայքն հակառակիլ ընդ քրիստոնէիցն յաւետարանէն որ ասէ. «օրինակ մի ետու ձեզ. զի որպէս ես ձեզ արարի, եւ դուք առնիցէք»։ Եւ Քրիստոս թլփատեցաւ՝ ապա պարտ է ձեզ քրիստոնէիցդ թլփատիլ։ Եւ պատասխանեն վարդապետք երեք կերպիւ։ Առաջին կերպն այսպէս, թէ յորժամ թլփատեցաւ, հրամանք էր թլփատիլն. եւ դեռեւս զօրութիւն ունէր օրէնքն . այլ այժմ որիշ ժամանա՛կ է. զի օրէնքն այն կատարեցաւ. եւ հրամանք թլփատութեան խափանեցաւ. վասն այն ոչ է պարտ թլփատիլ։ Երկրորդ՝ այսպէս ասեն. զի որպէս ընդ Քրիստոսի որ մեռաւ՝ մեռաք. եւ ընդ նմին թաղեցաք. եւ ընդ նմին յարեաք. նոյնպէս Քրիստոս թլփատեցաւ. եւ մեք ընդ նմա թլփատեցաք հոգեւորապէս թլփատութեամբ. վասն այն ոչ եմք ի կարիս թլփատութեան։ Որպէս ասէ Պօղոս ի Կողասացիսն. «որով թլփատեցայք հաւատով զանձեռագործ թլփատութիւն ի մերկանալ զանդամս մարմնոյ թլփատութեամբն Քրիստոսի»։ Երրորդ՝ վասն այն Քրիստոսի թլփատեցաւ, զի ծանր բեռն օրինացն բարձցի ի մէնջ. որպէս ասէ Պօղոս ի գաղատացիսն. «Այլ իբրեւ եկն լրումն ժամանակին, առաքեաց Աստուած զորդի իւր որ եղեւ ի կնոջէ, եւ եմուտ ընդ օրինօք . զի զորս ընդ օրինօքն իցեն՝ գնեսցէ»։
       Եւ ի բանիցս Պօղոսի գիտելի է՝ զի ամենայն ընծայ ընդունելի լինի վասն չորս պատճառի։ Մին՝ որ առաքօղն պատուական այր լինի։ Երկու՝ որ ընծայն գեղեցիկ լինի։ Երեք՝ որ աղերսատարն հարկեւոր լինի։ Չորս՝ որ ի դիպօղ ժամանակի լինի. որպէս ի ժամ քաղցի՝ սեղանն եւ կերակուրն պատուակա՛ն է քան ի ժամ յագելոյն։ Եւ վասն այս չորս պատճառիս՝ ընծայս այս գեղեցիկ է։ Նախ զի՝ առաքօղն ո՛չ է տանուտէր կամ իշխան. այլ Հայր՝ որ է Աստուած ամենայնի քան զի ասէ. «առաքեաց Աստուած զորդի իւր»։ Երկրոդ՝ զի ընծայն ոչ փոքր է ինչ կամ խոտան. այլ որդին իւր՝ որ է Աստուած եւ ստեղծօղ. որպէս ասէ առաքեալն. «առաքեաց Աստուած զորդի իւր»։ Երրորդ՝ ի պատուական ընծայաբերէն . զի ոչ ձեռօք հրեշտակի, կամ մարգարէի առաքեաց. այլ ի ձեռն Սուրբ Աստուածածնին. վասն այն ասէ. «եղեւ ի կնոջէ»։ Չորրորդ ի ժամանակէն՝ զի ի դիպօղ ժամու առաքեաց յորժամ խիստ էր պէտք. վասն այն ասէ. «իբրեւ եկն լրումն ժամանակին». քան զի եկն ի ժամանակն յայն զոր խոստացաւ Մարգարէից։ Եւ զի Քրիստոս զայսպիսի ծանրութիւն օրինացս եբարձ ի մէնջ իւրով թլփատութեամբն։ Եւ թէ քրիստոնեայ՝ թլփատէ զինքն, կամ մայր զորդիս իւր, ի Քրիստոսէ մասն ոչ ունի . ասէ Պօղոս ի գաղատացիսն. «թէ թլփատիք՝ Քրիստոս ձեզ ինչ ոչ օգնէ»։ Ութներորդ պատճառ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս, զի մեզ օրինակ խոնարհութեան տացէ կրկին կերպիւ։ Առաջին՝ զի գողն զդեղն էառ եւ այլ գողութիւն ոչ արար. վասն մեղացն Ադամայ եդաւ . որ գողութիւն արար ի դրախտին ի պտղոյ ծառոյն։ Եւ յետ այն գողութեան որդիքն Ադամայ փոխանակ պտղոյն զոր գողացաւ Ադամ, տային պատարագ ի ստացուածոց իւրեանց. որպէս Աբէլ Կայէն եւ Նոյ։ Եւ յետ այնորիկ՝ հրամայեաց Աստուած մարդկան, զի ի մարմնոյ իւրեանց տացեն Աստուծոյ, փոխանակ այն գողութեան թլփատութիւն։ Այլեւ յետոյ կամեցաւ Աստուած՝ զի եւ Որդին իւր որ ինչ ոչ էր գողացեալ, զի նա վըճարեսցէ զպարտս Ադամայ. որ սկիզբն արար այսօր թլփատութեամբն որպէս ասէ սաղմոսն. «զոր ինչ ոչ յափշտակեալ էր իմ, տուժէի նոցա»։ Այլ ի ժամանակ չարչարանացն՝ միահետ ետ զինքն փոխանակ, եւ ի լման վճարեաց զպարտսն մահուամբ իւրով. եւ զնախատանց եւ դգողութեան դեղն ի մէնջ վերացոյց։ Եւ երկրորդ կերպիւ՝ ուսոյց մեզ խոնարհութիւն. զի դեղ էառ՝ այսինքն, զթլփատութիւն, որ է դեղ մեղաց հիւանդութեան. եւ նա ոչ ունէր հիւանդութիւն. որ եւ յանդիմանէ այս զմեղաւորս որ բազում ունին հիւանդութիւն մեղաց. եւ ո՛չ կամին առնուլ զդեղ ապաշխարութեան։ Եւ այս գիտելի է՝ զի այս հոգեւոր դեղս՝ որ է ապաշխարութիւն՝ յայն ժամ է օգուտ, յորժամ անկեղծ սրտիւ ոք առնու՝ յանձն։ Այլ բազումք են որ կեղծաւորութեամբ ապաշխարութիւն ցուցանեն. եւ նման են Սիւքեմայ՝ որդւոյ Եմովրայ, որ թլփատեաց զինքն կեղծաւորութեամբ առցէ իւր կին
       զԴինա զդուստր Յակոբայ։ Եւ ոչ եղեւ նմա օգուտ այլ ի կորուստ. զի սպանաւ. որպէս ասէ ի գիրս ծննդոց։ «Նոյնպէս եւ բազումք թլփատեն զերեւելի գործս մեղացն կեղծաւորութեամբ. ոչ վասն սիրոյն Աստուծոյ, այլ վասն այն՝ զի առցեն զԴինա ի կնութիւն. այսինքն, զի ընկալցին զփառս ի մարդկանէ. եւ ո՛չ ինչ օգուտ է նոցա. զի ո՛չ զերծանին ի մահուանէ դժոխոցն։
       Իններորդ պատճառ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս, զի զաստուածութիւն իւր ծածկեսցէ ի բանսարկուէն. քանզի յորժամ ետես սատանայ թէ թլփատեցաւ, խաբեցաւ նա թէ՝ սա մեղաւոր մարդ է եւ ո՛չ Աստուած։ Եւ որպէս ձկնորսն ծածկելով զկարթն մսով ըմբըռնէ ըզձուկն. նոյնպէս Քրիստոս ծածկեաց զաստուածութիւն իւր մարմնովն եւ թլփատութեամբն. զի որսասցէ զսատանայ։ Տասներորդ պատճառ՝ զի ցուցցէ զթլփատութիւն՝ որ լինելոց է ի կատարածի աւուրն. զի որպէս Քրիստոս թլփատեցաւ ի յութներորդ աւուրն. նոյնպէս ի յութն դարուն թլփատիլոց է բնութիւնս. այսինքն, յամենայն նեղութեանց եւ ի տանջանաց ազատի եւ սրբութիւն։
       Առաջին դարն յԱդամայ մինչեւ ի Նոյ։ Երկրորդն ի Նոյէ ի յԱբրահամ։ Երեքն յԱբրահամէ մինչեւ ի Մովսէս։ Չորրորդն ի Մովսիսէ մինչեւ ի Դաւիթ։ Հինգերորդն ի Դաւիթէ մինչեւ ի Քրիստոս։ Վեցերորդն ի Քրիստոսէ մինչեւ ի կատարած աշխարհի։ Եօթներորդ յորժամ ամենայն մարդիկ մեռանին։ Ութն դարն է՝ յորում ամենայն մարդիկ յառնեն. եւ ելանեն ընդառաջ Քրիստոսի։ Այլեւ մետասաներորդ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս, զի տացէ օրինակ այլոց՝ հաւասարաբար կալ. զի ո՛չ կամեցաւ առանձնաբար կալ ի մէջ հրէիցն. այլ որպէս մի ի նոցանէ։ Եւ այս յամօթ առնէ զպահս կեղծաւորութեամբ. որք առանձնացեալ պահեն պահս խիստս զամենայն շաբաթս։ Եւ յաւուր կիրակէի՝ անկարգաբար յագենան եւ արբենան. եւ զայլս նախատեն. որպէս փարիսեցին որ ասէր. «ո՛չ եմ իբրեւ զայլս ի մարդկանէ զյափշտակօղս. այլ պահեմ երկիցիս ի շաբաթս»։ Երկոտասաներորդ պատճառ՝ թլփատեցաւ Քրիստոս մարմնապէս. զի բազում ինչ ուսուսցէ մեզ հոգեպէս։
       Նախ զայս ցուցանէ. զի որպէս զմին վիրաւորեալ անդամն կտրեն, զի ամենայն մարմինն մի ապականեսցի. նոյնպէս պարտ է թլփատել զմարմինս ապաշխարութեամբ. զի մի ապականեսցի հոգին որ անապական է։
       Երկրորդ՝ զի որպէս յատեն զայգին զի շատ բերէ պտուղ. եւ թէ ո՛չ յատեն ո՛չ տայ պտուղ. նոյնպէս հաւատացեալք որք են բանական այգիք՝ պարտ է զի յատեն եւ թլփատեն զինքեանս նեղութեամբ եւ չարչարանօք. զի առաւել պտղաբերեսցին։ Որպէս ասէ զհօրէ Քրիստոս. «թէ ամենայն ուռ որ բերէ պտուղ՝ սրբէ զնա, զի առաւել եւս պտղաբեր լիցի»։ նոյնպէս որ ո՛չ սրբէ զինքն խոստովանութեամբ՝ ոչ բերէ պտուղ բարի։ Երրորդ՝ զի թլփատութիւն է նշան՝ որ բաժանէ ի մէջ թլփատելոցն եւ անթլփատիցն. Որպէս Աբրահամ որ թլփատեցաւ ինքն եւ ամենայն տուն իւր. զի բաժանեսցին ի հեթանոսաց։ Այսպէս Քրիստոս հրաման ետ ժողովրդեանն իւրոյ թլփատիլ հոգեւորապէս. այսինքն խոստովանութեամբ եւ ապաշխարութեամբ. զի զանազանութիւն լիցի ի մէջ հաւատացելոց եւ անհաւատիցն. որք ոչ մաքրին խոստովանութեամբ ի մահու չափ մեղաց։ Վասն այն ասէ Պօղոս ի փիլիպեցիսն «զի. թլփատութիւն մեք եմք, որք հոգւովն զԱստուած պաշտեմք եւ պարծիմք ի Քրիստոս Յիսուս. եւ ոչ ի մարմին պանծացեալ եմք»։ Չորրորդ՝ զի որպէս անթլփատքն ոչ կարէին ուտել ի մսոյ գառինն օրինակի. նոյնպէս որ ոչ թլփատի խոստովանութեամբ ի մեղաց, ո՛չ կարէ ուտել ի մսոյ գառինն Աստուծոյ ճշմարտի։ Հինգերորդ՝ որպէս ասացին որդիքն Յակոբայ ցՍիւքեմ, թէ ո՛չ կարեմք տալ զքոյր մեր անթլփատ առն. նոյնպէս հրեշտակք ասեն ցմարդիկ , թէ ո՛չ կարեմք տալ զփառս եւ զմեծութիւնս մեր առն, որ ո՛չ թլփատի խոստովանութեամբ ի մեղաց իւրոց Վեցերորդ՝ որպէս քար դնեն ի շինուածս ապարանից ի բարձր տեղւոջ՝ թլփատեն եւ տաշեն. այլ որ ծածկեն ի հող՝ ոչ տաշեն. նոյնպէս անհաւատք որ ո՛չ լինին տաշեալք՝ ի դժոխս ծածկին։ Այլ հաւատացեալք որք տաշեալք լինին չարչարանօք՝ յարմարին ի բարձրագոյն շինուածս արքայութեան երկնից։ Եւ Քրիստոս ո՛չ միայն օրինակաւն, այլեւ հոգեւորաւն թլփատեցաւ. զի վարդապետք ի չորս բաժանեն թլփատութիւն Քրիստոսի։ Նախ թլպատեաց զնա Հայրն ի ծնունդն աղքատութեան սրովն։ Երկրորդ՝ թլփատեցին զնա իւրքն յաւուր յութներորդի օրինաց սրովն։ Երրորդ՝ թլփատեաց ինքն յամենայն կեանս իւր խոնարհութեան սրովն։ Չորրորդ՝ թլփատեցին զնա հրէայքն չարչարանաց սրովն ի խաչին։ Եւ զայս զինուորքն Պիղատոսի։ Դարձեալ թլփատի Քրիստոս եւ այժմ յեկեղեցի չորեքկին։ Նախ բամբասողօք. որք բառնան զբարեկամս եւ զբարեհամբաւս։ Երկրորդ՝ յափշտակողօք. որք յափշտակեն զժամանակաւոր բարիս։ Երրորդ՝ հերետիկոսօք. որք բառնան զհոգիս։ Չորրորդ՝ բռնաւորօք. որք բառնան զմարմինն։ Որում արժանի արասցէ զմեզ եւ զամենայն հաւատացեալս անուան իւրոյ Քրիստոս յոյսն մեր , բնակութեան եւ շինուածոյ արքայութեան երկնից. եւ նմա փառք յաւիտեանս յաւիտենից ամէն։