Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Զի՞նչ զանազանի գործ մարդոյ ի գործոյ Աստուծոյ։
       Պատասխան։ Գիտելի է, զի հնգետասան եղանակաւ են ասացեալ։
       Նախ՝ զի գործ մարդոյ շօշափմամբ է. իսկ Աստուծոյն առանց շօշափման։
       Երկրորդ՝ զի մարդն կարօտ է նիւթոյ. իսկ Աստուած անկարօ՛տ է նիւթոյ։
       Երրորդ՝ զի կայ ի մարդս որ ի հարկէ՛ առնէ. իսկ Աստուած առանց ամենայն հարկի է։
       Չորրորդ՝ մարդս պակասութիւն ունի. իսկ Աստուած առանց ամենայն պակասութեան է։
       Հինգերորդ՝ մարդ թէ բնութեամբ՝ եւ թէ կամօք գործէ՝ կարօ՛տ է օգնականի. իսկ Աստուած անկարօ՛տ է օգնականի։
       Վեցերորդ՝ մարդս կարօ՛տ է ուսմանց եւ իմաստից. իսկ Աստուած անկարօ՛տ է ուսման եւ իմաստութեան. զի ինքն է աղբիւր գիտութեան եւ իմաստութեան։
       Եօթներորդ՝ մարդ կարօ՛տ է ժամանակի. իսկ Աստուած ո՛չ է կարօտ ժամանակի. այլ եւ զյաւիտեանս արար։
       Ութերորդ՝ մարդկան գործ աշխատութեամբ է. իսկ Աստուծոյն առանց աշխատութեան։ Իններորդ՝ մարդս սխալական է ի գործն. իսկ Աստուած առանց սխալման։
       Տասներորդ՝ գործ մարդոյս նախ զօրութեամբ՝ եւ յետոյ եւ ներգործութեամբ եղանի. իսկ Աստուծոյն միշտ ներգործութեամբ է . որպէս ցուցանի յառաջիկայդ։
       Մետասաներորդ՝ մարդոյս գո րծ մասնաւոր եւ մի զկնի միոյ. իսկ Աստուծոյն համանգամայն եւ բոլորովիմբ։
       Երկուտասաներորդ՝ կատարած գործոյ մարդոյ ի սկիզբն անգիտելի է. իսկ Աստուծոյն ի սկիզբն կատարածն գիտելի է նմա։
       Երեքտասաներորդ՝ մարդ զինչ որ կամի ո՛չ կարէ. իսկ Աստուած զոր ինչ եւ կամի եւ կարէ՛։
       Չորեքտասաներորդ՝ մարդն ո՛չ կարէ արարչագործ լինիլ. իսկ Աստուած արարչագործէ՛։
       Հնգտասաներորդ՝ զի մարդ յետ ստեղծանելոյն ո՛չ է ընդ ստեղծուածս իւր. իսկ Աստուած յետ ստեղծանելոյն՝ միշտ է՛ ընդ ստեղծուածս իւր նախախնամութեամբ։ Ըստ այնմ. «Ես ընդ ձե՛զ եմ զամենայն աւուրս մինչ ի կատարած աշխարհի»։