Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Ո՞րքան եղանակաւ ասի օր։
       Պատասխան։ Օր ասի ժե կերպիւ։
       Առաջինն է հնութեան։
       Երկրորդն ճշմարտութեան։
       Երրորդն անփոփոխութեան։
       Չորրորդն դարին։
       Հինգերորդն հաւատարմութեան։
       Վեցերորդն իմաստութեան։
       Եօթներորդն յաջողութեան։
       Ութերորդն ունայնութեան։
       Իններորդն տանջանաց։
       Տասներորդն ժամանակեան։
       Մե տասաներորդն ժամանակեան։
       Երկտասներորդն բնական։
       Երեքտասներորդն արուեստական։
       Չորեքտասներորդն տուընջեան։
       Հնգտասներորդն սովորութեան։
       Առաջինն է՛ Աստուած հայր. զորմէ ասի. «Խորհեցայ զաւուրս զառաջինս, եւ զամս յաւիտենից յիշեցի»։
       Երկրորդն է որդի. զորմէ ասի. «ո՞ չ երկտասան ժամք են աւուր ». օր կոչէ զինքն. եւ ժամք զառաքեալքն։
       Երրորդն է Աստուածութիւնն. կամ կեանքն յաւիտենից։ Ուստի ասի. «Աւուրս յաւել էր թագաւորի ամաց նորա»։
       Չորրորդն է ինքն դարն. զորմէ ասի. «Ռ ամ յաչս Տեառն որպէս օր երեկի զի էանց»։
       Հինգերորդն է հաւատա րմութեան. ուստի ասի. «Որ գնայ ի տուընջեան՝ ո՛չ գայթակղի. զի զլոյս աշխարհիս այսորիկ տեսանէ»։
       Վեցերորդն է՛ իմաստութեան. ուստի ասէ. «Օր աւուր բղխէ զբան. եւ գիշեր գիշերի ցուցանէ զգիտութիւն»։
       Եօթներորդն է յաջողութեան. ուստի ասէ մարգարէն. «Արեգակն ի տուէ քեզ մ ի՛ մեղիցէ»։
       Ութերորդն է՛ իրք աշխարհականք. յաղագս որոյ ասի. «Աւուրք իմ որպէս հովանի անցին»։
       Իններորդն է՛ տանջանաց. զորմէ ասէ Յոբ. «Կորիցէ օրն յորում ծնայ. եւ գիշերն յորում ասացաւ ահա՛ արու»։
       Տասներորդն է՛ անվախճան. զորմէ ասի. «Յաւուր յայնմիկ բղխեսցեն լեր նիք զքաղցրութիւն»։
       Մետասաներորդն է՛ ժամանակեայ. զորմէ ասի. «Արար Աստուած զարեգակն եւ զլուսին եւ զաստեղս լինիլ ի նշանս եւ ի ժամանակս եւ յաւուրս եւ ի տարիս»։
       Երկտասներորդն օր է բնական իդ ժամուց. զորմէ ասի. «Եղեւ երեկոյ եւ եղեւ վաղորդայն օր մի»։
       Երեքտասներ որդն է՛ արուեստական օր՝ յարեւելից մինչեւ ի մուտս արեւու. զորմէ ասի. «Մեկնեաց Աստուած ի մէջ լուսոյն եւ ի մէջ խաւարի. եւ կոչեաց զլոյսն տիւ, եւ զխաւարն կոչեաց գիշեր»։
       Չորեքտասներորդն է օր տուընջեան. վասն որոյ ասէ. «Ընդէ՞ր կայք զօրս ցերեկ դատարկ»։
       Հնգետասներ որդ՝ ասի օրէնքն օր ըստ սովորութեան. ըստ այնմ. «Որ զծանրութիւն աւուրն բարձաք եւ զտօթ»։