Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Ի չորեսին եղանակս տարոյն՝ Գարունն այսու ճոխանայ. Նախ՝ զի արարածոց սկզբնաւորութիւն ի նմա՛ եղեւ։
       Երկրորդ՝ զի ջրհեղեղն համաշխարհա կան՝ անդ սկսաւ՝ եւ դարձեալ դադարեաց։
       Երրորդ՝ ելք ժողովրդեանն Իսրայէլի յԵգիպտոսէ։
       Չորրորդ՝ ժառանգելն զերկիրն քանանացւոց։
       Հինգերորդ՝ հասարակութիւն տուընջեան եւ գիշերոյ։
       Վեցերորդ՝ մուտն նիսանայ. որ է սկիզբն տարւոյ եբրայեցւոցն. եւ կազմութիւն մարդոյ ի սկզբանն։
       Եօթներորդ՝ բուսուց եւ տնկոց եւ ամենայն կենդանեաց ծննդեան եւ աճման։
       Ութերորդ՝ փրկչին մերոյ եւ Աստուծոյ աւետեաց. որ ծնաւ մարմնով վասն մեր։
       Իններորդ՝ կենսատու չարչարանաց ժամանակ . թաղման եւ յարութեան. նաեւ համբարձմանն։
       Տասներորդ՝ այլ եւ օրինակ եւ յարացոյց նմանատիպ հասարակաց յարութեան եւ նորոգման տիեզերաց եւ մարդկային բնութեանս որ յապագայն։
       Դարձեալ յատկութիւն Գարնան։
       Նախ՝ զի սկիզբն է տարւոյ. յորժամ արեգակն մտանէ։ Եւ ջերմ է եւ գէջ ժամանակաւ։ Եւ զի հաւասարի տիւ եւ գիշեր։ Եւ զի ծառք չորացեալք՝ դալար ին եւ կանաչին։ Եւ զի արտաքս գան ծաղիկք եւ պտուղք եւ տերեւք։ Եւ զի արիւնն առաւելու ի մեզ։
       Եւ զի նորոգին երեսք երկրի։
       Եւ յի բուսանին եւ աճին ամենայն սերմանիք։ Եւ զի ցօղէն ամպք զանձրեւ։ Եւ զի շարժին կենդանիք ի ծնունդս։ Այլ եւ հնչեն հաւք զանազան ձայնս։ Եւ գա րուն, որ է՛ գայ ի յարումն։
       Յատկութիւնք Ամռան նոյն թուով։
       Նախ՝ զի արեգակն առ մեզ մերձի։
       Եւ զի արեւն է ի բարձրութիւն իւր։
       Եւ զի ջերմութեամբ եւ չորութեամբ ցամաքի երկիր։ Եւ զի յերկարին աւուրք։ Եւ զի նուազին ստուերք։ Եւ զի անոսրանան ամպք։ Եւ զի ցօղ իջանէ ի գիշերի։ Եւ զի հասանին պտուղք։ Եւ զի խարտեաշ մաղցք առաւելուն ի մեզ։ Եւ զի հաւք առաւելուն յերգս։
       Եւ ամառն, ո յանօ՛թ առնուն։
       Յատկութիւնք Աշնան Ժ թուով։
       Նախ՝ զի կշիռ եւ հաւասար են տիւ եւ գիշեր։ Եւ զի ջերմ եւ ցուրտն բարեխառնին։
       Եւ զի երկիր եւ ծառք ի պտղոց կողոպտին։ Եւ զի ցրտութեամբ եւ չորութեամբ տերեւք դեղնին եւ թափին։ Եւ զի ամլութիւն աճէ՛ յերկիր։ Եւ զի փոփոխին ժամանակք դիւրաւ։ Եւ զի տենտ եւ ջերմ յաւելուն։ Եւ զի շարժին կենդանիք ի յղացումն, եւ սեաւ մաղցք առաւելուն ի մեզ։
       Կոչի աշուն, զի անշնչին։
       Յատկութիւնք Ձմռան ժ թուով։
       Նախ՝ զի արեգակն հեռանայ ի մէնջ։ Եւ զի սուղ ծիրս ընթանայ։ Եւ զի գիշերն մեծանայ։ Եւ զի ցրտութիւնք եւ գիջութիւնք առաւելուն։
       Եւ զի երկիրս եւ ծառք մեռանին։ Եւ զի սառն եւ ձիւն տարածի։ Եւ զի ամպ եւ մէգ եւ մութն պատէ՛։ Եւ զի կաւ եւ տիղմ եւ գարշո ւթիւնք բազմանան։ Եւ զի պլղամ եւ սպիտակ հիւթք տիրեն։ Եւ զի անգործութիւն է մարդկան, եւ ամենայն կենդանեաց սղութիւն եւ տխրութիւն։
       Եւ ձմեռն, զի ձիւնամեռ լինին։