Գիրք հարցմանց Երիցս երանեալ Սրբոյն Հօրն մերոյ Գրիգորի Տաթեւացւոյն

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
Վասն է՞ր աւերէ Աստուած զսրբութիւնս եւ վարէ գերի. որպէս զտապանակն յայլազգիս եւ զտաճարն։
       Պատ։ Նախ՝ զի անարժանի լինին սպասաւորքն. որպէս ոփնի եւ փենէհէզ որդիքն հեղեայ։
       Նոյնպէս ի նորս քահանայք եւ ժողովուրդք։ Որպէս եւ Մովսէս զտախտակն աստուածագիծ խորտակեաց վասն յանցանաց ժողովրդեանն։ Երկրորդ՝ զի մի ի պատճառս նորա չարիս գործեսցեն. որպէս ասէին «տաճար Տեառն առ մեզ է». եւ զանօրէնութիւնս առնէին։
       Երրորդ՝ զխիստ բարկութիւն նշանակէ որ յիւր սրբութիւն ո՛չ խնայէ վասն մեղաց մարդկան։ Չորրորդ՝ ցուցանէ թէ որ ի սրբութիւն իւր ո՛չ խնայէ, եւ ո՛չ ի ձեզ յանցաւորքդ թէ ոչ դառնայք։ Վասնայն եւ ի նորաս զխաչ եւ զսրբութիւնեւ զեկեղեցի եւ զայլն տայ ի ձեռս այլազգեաց։
       Հարցումն։
       Վասն է՞ր կործանեցաւ դագովն առաջի տապանակին։
       Պատ։ Կրկին կործանիլն դագոնայ, զի նախ օրինօքն Մովսէսի անկաւ, եւ Քրիստոսիւ կործանեցաւ։ Եւ գլուխն եւ ձեռն եւ ոտն հատեալ։ Նախ՝ զի մի հրամայեսցեն այլազգիք թէ դիքն իւրեանց առաջի ընթացան եւ գլուխ եղեն զօրացն եւ հարին զպատերազմն։ Երկրորդն՝ զի ժողովուրդն ոտիւք գայր, եւ զձեռս տարածէր, եւ զգլուխսն խոնարհեալ երկիր պագանէին։ Վասն որոյ հատան այնպիսի մասունքն։ Երրորդ՝ զի ոտք եւ ձեռք կապեալ բազումք զզաւակս զոհէին նմա. նոյնպէս եւ նորայն հատան։ Չորրորդ՝ նշանակ իմանալւոյն դագոնայ, որ զգլուխ իւր ամբարձ ընդդէմ Աստուծոյ. եւ ընդ բռամբ էարկ եւ կոխեաց զմարդկային ազգ։ զորս խորտակեաց Տէր մեր։ Հինգերորդ՝ զընթացս մեղաց եւ զգործն որ է սկզբնական եւ ներգործական մեղք, եւ զգլուխն որ է մահ եւ ապականութիւն, խորտակեաց Քրիստոս. ըստ այնմ «զգլուխ վիշապին Փրկիչն ջախջախեաց»։
       Հարցումն։
       Զի՞նչ է որ զերաստանս ուռոյց, եւ զմուկն եռացոյց։
       Պատաս։
       Նախ՝ զի գարշելի իրօք տանջէր զգարշելիսն։ Երկրորդ՝ զի նմանեաւն տանջեցան որկորայք եւ չարք։ Երրորդ՝ զի առ Աբիմելէք նոյնպէս եւ որպէս յԵգիպտոս գորտն. նոյնպէս եւ անդ մուկն։ Չորրորդ՝ միա տեսակին, եւ միւսն անհատին էր պատիժ։
       Հարցումն։
       Զի՞նչ է որ յետ եօթն ամսոյ դարձաւ տապանակն։
       Պատաս.
       Գերիլն նշանակէ զօրէնքն եւ զաւետարանն ի հեթանոսս առաքեալ։ Իսկ դարձումն ի յետ, յեօթն դարուց կենցաղոյս դարձեալ ուստի ելին ժողովին ամենայն սրբութիւնք։ Իսկ անդրանկածին երինջքն են մարգարէք եւ առաքեալք. որ զհաւատացեալս անդրանիկ ծնան. նոքա են ամոլք եւ պատարագք Աստուծոյ։ Իսկ սայլն՝ կրկին կտակքն. որ միշտ հոլովին առ մեզ։ Եւ ինքն առինքն կրկնի խոնարհելով եւ բարձրանալով։