Ի
գալ
հասանիլ
բարձրագոյն
հրամանիս
իմոյ
առ
սիրազնեայդ
իմ
յարգելի
մօլլայիդ
Ղալաթիայու.
եւ
վօյվօտայի
նորին.
Իսթամպօլ
եւ
գումարեալ
ժողովրդոցն
վերակացու
Պատրիարգ
Զաքարիա
Եպիսկոպո.
կնքեալնշանաւ
իւրով
արզուհալիւ
գիր
աղերսանաց
մաուցեալ
էր
առ
վեհապանծ
Տէրութիւնս
մեր.
զորոյ
զմիտն
ասութեան
էր
այնպէս.
զի
ի
մէջ
հայոց
գայթակղական
վրդովմունք
գոոլվ.
եւ
ի
բնէ
հռչակեցեալ՝
հերձուծողութիւնն
սերմանեալ.
առ
ի
քաղահան
առնել.
եւ
ի
յարմատոյն
քանցել.
ազդումն
արարի՝
գերպատիւ
բդրեշխ
փոխանորդին
իմոյ.
զի
որ
երթ
եւ
եկս
առնեն
յեկեղեցիս
ֆռանկաց.
միւֆսիտներն.
եւ
չար
հերձուածօղքն՝
զել
եւ
զմուտ
նոցին
խափանեալ.
պատուհասիւք
պատժել.
ըստ
բարձրագունի
եւ
զօրեղ
հրամանիս
իմոյ
թագաւորութեան.
նաեւ
Ստամպօլ
Ղալաթիայ,
եւ
մերձակայ
տեղեաց
նոցին
բնակեալք
չիք
կարգաւորք
եւ
իշխանք.
առ
ի
ապահովս
կեալ
մատնեն.
եւ
նշանաւ
ցուցեալ
փաթերայից
իւրեանց.
եւ
էլչոցն
ապաստան
անկեալք՝ամբաստանեն
զճշմարիտ
իսկական
ազգն
հայոց.
թէ
այս
ինչ
անձն
եւ
իշխան
արգելու
զմեզ՝
եւ
ոչ
թողու
բացարձակ
զօրէնս
ֆռանկաց
կատարել.
եւ
յեկեղեցիս
նոցա
մտանեալ.
վասն
որոյ
օգնեցէք
մեզ
ո՞վ
էլչիք.
եւ
այսու
նենգապատիր
խորհրդեամբ
միշտ
կամին
մաքառիլ
ընդ
հայոց.
եւ
հաստատեն
ի
միջի
իւրեանց
զոմանս
իսկական
հայս.
եւ
զոմանս
կաթօլիքս
չարս.
առ
ի
վրէժխնդրութիւն
ընդ
րայային
իմոյ.
եւ
լինի
զի
ի
բարեկամաց
իւրեանց
տաճիկ.
եւ
կամ
այլ
ազգ
քրիստոնեայ.
եւ
ի
կանանց
եւս
կացուցանեն
զվկայս
սուտս.
եւ
բազմաւ
հաստատուն
իրականութեամբ
իֆթիրայ
եւ
ստաբան
առարկութեամբ
առաջի
մեծի
դատարանի.
եւ
ուղիղ
շերաթին
մերոյ
հաւատացեալ
(ի
վրէժ)
ի
պատիժ
եւ
ի
յաքսորս
փութան
առաքեալ
զպարզամիտ
րայայն
մեր.
եւ
իւրեանց
էլչի
կոչեցեալ
մեծաւորաւն
արզ
առնել
կամին.
որոյ
արզիւն
եւ
մեծամեծք
տէրութեանս
իմոյ
իլամ
աարարեալ.
եւ
ըստ
օրիակի
իլամին՝
ֆէրման
հանեալ
զպատժելիսն
պատժել,
եւ
զաքսորելին
աքսորել.
ըստ
որում
վկայութեամբն
իւրեանց.
եւ
որոգայթ
չար
խաբէութեամբ
խաբեն.
նաեւ
զմեծամեծս
իմ.
եւ
թիւրեն
զկանոնն
ուղղութեան
մերոյ
սրբոյ.
վասն
այսր
եթէ
իլամն
եւ
ֆերմանն
որ
որոգայթիւ
եւ
չար
հնարիւք
իցէ՝
մի
լիցի
հաճելի
եւ
ընդոնելի։
այլ՝
նոյն
խաբէաակն
բանիւ
իւրեանց
արտահանեալ
ֆէրմանն.
եւ
ընդ
որում
մաքառեալ
իցեն՝
այս
է
բուն
ազգաւ
հայ
րայային
իմոյ
թշնամանեալն,
եւ
թշնամանօղն.
ի
միասին
առաջի
կացեալ
մեծի
խորհրդեան
դատաստանի
իմոյ.
յարգոյ
եւ
փառաւոր
չավուշ
պաշիյի
գիտութեամբն.
եւ
մեծի
բթեշխ
փոխանորդի
իմոյ
վերահասու
ճանաչմամբ՝
ըստ
արդար
եւ
ճշմարիտ
ուղիղ
կանոնին
մերոյ.
մինչեւ
ոչ
դատիցեն.
դատաստանն
արդարութեամբ
լեալ
ոչ
վճռահատիցին.
արարեալ
իլամն
եւ
ֆերմանն՝
ոչ
է
ընդունելի
եւ
անկանոն
համարեսցի։
Իսկ
եւ
ի
բնէ
հրամայեցեալ
ի
մեծի
տէրութեան
օսմանցւոյ՝
կերպին
եւ
օրինակին՝
պարտի
ի
գործ
ածիլ
ըստ
այնմ.
վասն
այն
չարագործ
եւ
միւֆսիտ
նենգաւորաց
ազատ
մնալոյ
րայայքն
իմ։
Առաջին
Պատրիարգն
հայոց՝
արզուհալ
էր
տուեալ.
եւ
հայցեալ
ի
մեծէ
կայսերութենէ՝
շնորհել
զայնպիսի
ֆէրման.
որ
օրինօք
ֆռանկաց
գոլով.
եւ
ձեւակերպութեամբ
հայոց
շրջելով.
եւ
գլուխ
առաջնորդ
լինելով.
Գրիգոր
ոմն
խաբէական
եւ
որոգայթ
խօսիւք
դրձուցեալ
է
զբազում
րայայս
իմ
ի
կողմն
ֆռանկաց
ուստի
եթէ
հնարիւք
վկայութեամբ
ազգին
իմոյ
տաճկաց.
եւ
այլոց
անձանց
րայայիցս՝
արանց
եւ
կանանց՝
թէ
ի
Ղալիթիայու
եւ
թէ
ի
Ստամպօլու.
եւ
յայլոց
տեղեաց
որք
գան
ի
դատարանն
թագաւորութեանս
իմոյ.
եթէ
վասն
առնելեաց
իցէ.
եթէ
այլ
ինչ
ամբաստանութիւնք
իցեն։
որք
զկողմն
րայային
հայոց
ազգին
ստոր
անկեալ
ոչնչացուցանել
կամին.
եւ
էլչիյին
արզիւն
եւ
արզուհալիւն։
եւ
կամ
այլաձեւ
փոխարկեալ
բանիւ
իլամք
եւ
վճիռք
իցեն.
որ
գրեալ
է
ի
յիլամոջ.
թէ
այս
ինչ
անձն՝
ի
յաքսորս
եւ
ի
թերսխանէ
վճռեցաւ
գնալ.
եւ
ֆերմանն
եւս
եթէ
իցէ
հաստատեալ
եւ
գրեցեալ
արզիւն
էլչոց՝
մի՛
լիցի
ընդունելի.
եւ
անկանոն
երեւեալ
զհրամայեցեալսն
ի
ֆէրմանին՝
մի՛
իշխեսցէ
ոք
ի
գլուխ
բերել.
այլ
ձեռամբ
Ղալաթիայու
վօյվօտային.
նոյն
ֆէրմանն
եւ
իլամն՝
որ
արզիւ
էլչոցն
է
եւ
խաբէական
հնարիւք
իցէ
հրամայեցեալքն
եկեսցեն
ի
յատեան
ուղղութեան
առաջի
յարգոյ
չաւուշ
պաշուն.
եւ
գիտութեամբն
նորին՝
ելցենի
դատասատն
ճշմարիտ
կանոնի
սահապ
դէվլէթ
վէզիրին
իմոյ
եւ
մինչ
իրեն
ճշմարտութեան
եւ
որպիսութեան
անցիցն
ոչ
տեղեկասցի .
ի
յաքսորս
եւ
ի
բանտ.
եւ
յայլ
պատիժ
ինչ
մի
ածցի
ի
վերայ
րայայիս
իմոյ
եւ
մի՛
խոշտանկեսցին։
Ի
թուին
հարիւր
քառասուն
եւ
մէկին՝
ընձեռեալ
էին
այս
ֆէրմանս
գթութեան.
մեծազօր
տէրութիւնք
օսմանցւոց.
որոց
հրամանաց
եւ
մեք
առ
ձեռն
բերել
կամեցաք.
որպէս
եւ
ի
թուին
հազար
հարիւր
յիսուն
եւ
ութն
գերապանծ
նախնի
արքայն՝
հարքն
մեր՝
սուրբ
հրամանն
իւրեանց
շնորհեալ
էին
ազգին
հայոց.
վասն
այսր
եւ
մեք
մինչ
հասեալ
ի
ծայրագոյն
գագաթ
թագաւորութեանս
իմոյ.
եւ
բարձր
հզօր
տէրութեանս
մեր՝
լուսազարդեալ
երեւեցաւ
ըստ
առաջնոյ
մեծի
հրամանի
ինքնակալ
տէրութեան
մերոյ.
եւ
ի
նոյն
միտս
եւ
մեք
հրամայեցաք
նորոգ
հաստատեալ.
մինչ
թախանձանօք
խնդրեցին.
եւ
ես
արքայս
հզօր
խնդրեցի
ի
պահպանեալ
մատենագրացն,
եւ
հարցն
իմոց
կանոնադրութեանցն.
եթէ
լեալ
իցէ
ի
նոսա՝
այսպիսի
ինչ
հրաման.
արասցուք
եւ
մեք.
որ
եւ
ահա
գտաւ
ի
դիւան
մատենին՝
գոլ
եւ
լինիլ
հրաման
այնպիսի.
վասնորոյ՝
բարձր
եւ
սուրբ
հրամանաւ
թագաւորութեանս
իմոյ՝
հրամայեցի
(որպէս
եւ
ի
բնէ
լեալ
է)
հարիւր
յիսուն
եւ
ինն
թուականէն՝
եւ
այսր՝
այս
հրաման
միշտ
արծարծեալ
է
ի
տէրութիւնս
մեր.
նոյնգունակ
եւ
ըստ
տուչութեան
հին
սուրբ
հրամանաց՝
ընծայեսցի
եւ
այս
սուրբ
հրամանս
մեր
յազգն
հայոց.
զի
որք
ընդ
նոսա
թշնամութեամբ
եւ
հակառակութեամբ
վարին.
եւ
որոգայթիւ
կամին
վտանգ
հասուցանել
խեղճ
րայային՝
այնպիսեաց
գոյք
եւ
ինչք
եւ
ստացուածք՝
ի
յարքոնիս
լիցի.
եւ
պատժեսցի
ծառայութեամբ
թերախանէիս
իմոյ։
Արդ՝
արպէս
առաջին
մեծապատիւ
արքայքն
հրամայեալ
են.
եւ
զշնորհ
գթութեան
ցուցեալ
րայային,
զնոյնն
եւ
մեք
կրկին
հաստատեմք
եւ
վերանորոգեմք.
զի
եթէ
նենգաւորութեամբ
եւ
չար
խորհրդով
միւֆսիտներն
կնմիցին
կաղացուցանել
զհայ
ազգն
եւ
բամբասանս
ինչ
եւ
չար
անունս
համաբաւել.
եթէ
վկայութեամբ
իմոյ
ազգին.
այսինքն
տաճկաց,
արանց
եւ
կանանց
իցէ.
եւ
կամ
թէ
էլչիներուն
մարիֆէթովն
արզուհալիւ,
եւ
այլ
ինչ
աղերսանաց
շնորհիւ.
եթէ
իլամ
եթէ
հիւճէթ
եթէ
ֆէրման՝
որք
նախանձու
եւ
սուտ
վկայութեամբ
իցէ
շինեցեալ.
մի՛
լիցի
ի
կատարելւոթեան.
այլ
անհաստատ
երեւեալ
առաջի
մեծի
փոխանորդին
իմոյ.
մինչեւ
ոչ
ուղղապէս
քննիցի.
մի
ոք
իշխեսցէ
զրայայն
իմ
բնական՝
աքսորել
եւ
կամ
ի
թէրսխանէն
յղել.
եւ
արզ
եւ
խնդիր
էլչոցն՝
որ
վասն
րայայիս
է
ո՛չ
կատարեսցի
ի
հրամանս
թագաւորութեան.
եւ
մի՛
լիցի
ընդունելի
խնդրուածք
նոցին.
յաղագս
որոյ
հասեալ
եւ
շնորհեալ
հրամանիս
ամենեքեանդ
յունկն
մերձեցուցեալ
հնազանդեսջիք.
եւ
ըստ
ամենայն
գրեցեալ
պատուիրանացս
մի՛
ոք
պակասեցուցանել
իշխեսցէ.
այլ
բոլորն
ըստ
իւրում
կանօնի
վճարեսջիք.
եւ
սրբոյ
դրօշակի
թագաւորութեանս
ծառառյօրէն
հպատակ
լեալ
հնազանդ
լերուք։
