Խորհրդածութիւնք ի կարգս եկեղեցւոյ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
«ՏԷՐ Աստուած մեր, որոյ կարողութիւնդ անքնին է, եւ փառքդ անհասանելի »։ Զանուն Հօրն որդիքն եւ ծառայքն միապէս անուանեն, սակայն նա զունկնդրութիւնն զանազանաբար ձայնից մատուցանէ. արդ տայ եւ սա զտէրն անուա Աստուծոյ ՚ի սկիզբն բանիս հաւասար ժողովրդեանն , սակայն աչք նորա եւ ականջք ՚ի վերայ է աղօթից սորա որպէս առ որդի, եւ ինքն գիտակցութեամբ մտաց այսմ վկայէ, եւ իմացականապէս առ իմանալին մտեալ է, առ որ սկսանի ասել մերձաւոր հպմամբ «Կարողութիւնդ անքնին է »։ Արդարեւ անքննելի կարողութեամբ այն որ չափէ զերկինս թզաւ, եւ զերկիրս ամենայն քլաւ, որ կշռէ զլերինս կշռովք եւ զդաշտս կշռորդովք, որ զանգործսն տեսանէ, եւ զշունչ եւ զոգի քննութեամբ սրոյն բաժանէ. անհասանելի է հաւասար այսմ եւ փառք նորա , այն որ զերկինս եւ զերկիր լնու, եւ ՚ի սրովբէից անհաս ամբարձեալ պարուրի։
       «Որոյ ողորմութիւնդ անչափ է, եւ գթութիւնդ անբաւ »։ Ո՜վ շնորհին առատութեան. զի ըստ մեծութեան փառացն մեծ է եւ զիջումն ողորմութեանն. ոչ գրի եւ ոչ պատմի, նա եւ փորձիւ բազում անգամ այսպէս ճանաչի գոլ, ըստ որում ՚ի մարդանալն, յ ետայնր եւ ՚ի խաչն, ուր զառատութիւն գթութեանն տեսին երկինք եւ երկիր. «Զի մինչ դեռ մեղաւորքն էաք, Քրիստոս ՚ի վերայ ամբարշտացս մեռաւ ». զորոյ գթոյ առատութիւն այսու ծանուցեալ խորհրդակիցս նորին ասէ.
       «Դու ըստ առատ մարդասիրութեան քում նայեա ՚ի ժողովուրդս քո եւ ՚ի տաճարս յայս »։ Եւ զի՞նչ է ասելն եւ խնդրելս՝ նայեա. թերեւս է՞ ինչ թաքուն յԱստուծոյ, առ որս ոչ նայի, այն որ զամենայն ինչ գրեալ ունի զանգործս մարդկան. եւ ոչ երբէք. բայց սակայն այսքան հայեցողս եւ ննջէ բազում անգամ. ըստ այնմ , » Զարթիր տէր վասն անուան քո. զարթիր վասն մեծութեան փառաց քոց , եւ զարթիր տէր եւ մի՛ մերժեր զմեզ »։ Յորոց հայել՝ զխնամելն ուսանիմք եւ զպահելն, եւ ննջել՝ զանտես առնելն ըստ մեղաց. վասն այսր եւ ըստ այսմ զհայելն խնդրէ իբր յիւր ժողովուրդ, եւ յարեան իւրոյ գին հարկաւորապէս։
       «Եւ արա ընդ մեզ եւ ընդ աղօթակիցս մեր առատապէս զողորմութիւն քո եւ զգթութիւն »։ Տեսանե՞ս, զի իւր աղօթակից կոչէ զժողովուրդն՝ յաղագս ընդ մի շաւիղ խնդրոց գնալոյ սմա եւ նոցա հրամանաւ սարկաւագին. եւ զի նոքա զտէր ողորմեա ձայնեցին, սա առնել զայն Աստուծոյ իրաւունս դատի ՚ի վերայ ժողովրդեանն իւրոյ։
       «Զի սուրբ ես Աստուած մեր, եւ քեզ փառք յաւիտեանս »։ Սուրբ ոչ միայն վասն ամենաբաւ պարզութեանն ասէ, այլ թէ եւ ՚ի մեր պարտեացն անկցորդ ես, յաղագս վարժելոյ եւ միշտ խրատելոյ եւ խնամելոյ. ըստ այնմ, «Ես զանձն իմ սուրբ առնեմ ՚ի վերայ սոցա ». արդ որպէս արարեր եւ ես սուրբ, միշտ ողորմելովդ, ասէ, սուրբ լեր ՚ի մէջ մեր, եւ քեզ փառք հատուցումն ՚ի տկարացելոցս վասն առատութեան ՚ի վերայ մեր շնորհիդ։