ԲՈՒՍԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
Թէ
կլիմայի
եւ
թէ
հողի
բաբազանութեան
պատճառով
Բորչալուի
գաւառի
բուսականութիւնը
շատ
հարուստ
է։
Այստեղ
գտնւում
են
ստորին-
ալպեան
գօտուց
մինչեւ
սուեղով
(chenobodiaceae)
եւ
օշինդրով
ծածկուած
դաշտավայրի
գօտու
բոյսերը.
ուստի
եւ
այս
գաւառի
բուսականութեան
մասին
փոքր
ի
շատէ
լիակատար
գաղափար
տալու
համար,
հէտք
է
կրկնել
այստեղ
գրեթէ
այն
բոլորը,
ինչոր
ասւում
է
ամբողջ
Ադրկովկասի
մասին։
Այդ
պատճառով
եւ
հետաքրքրուողներին
առաջարկելով
Կովկասեան
թանգարանի
կառավարիչ
ես
միայն
առաջ
կըբերեմ
բոյսերին
վերաբերեալ
լօռեցիների
գաւառական
բառերը,
որ
կամ
բոլորովին
եւ
կամ
շատ
քիչ
անգամ
երեւացել
են
գրականութեան
մէջ։
Սրանցից
շատերի
համապատասխան
լատինական
անունները
չկարողացայ
գտնել,
ուստի
եւ
խնդրում
եմ
լօռեցի
բնագէտների
աջակցութիւնը։
Բնական
գիտութիւններին
վերաբերեալ
մեր
գրական
բառերն
այնքան
սակաւաթիւ
են,
որ
անհրաժեշտ
է
հաւաքել
գաւառականները։
Մեզ
հետաքրքրող
գլխաւոր
վայրը
Լօռին
լինելով՝
հարկաւոր
եմ
համարում,
սակայն
ասել,
որ
պրոֆ.
Դոկուչայեվը
այսպէս
է
որոշում
նրա
բուսականութիւնը։
«Լօռու
դաշտավայրը
ծածկուած
է
տիպական
սեւահողի
հարուստ
բուսականութեամբ,
որի
մէջ
կան
հետեւեալ
բնորոշ
տեսակները։
Փետրխոտ
(stipa
penuata
var.
graffiana).
Շիւղախոտ-
Festuca
ovina
Koeleria
cristata
Տերեփուկի
մի
տեսակը-
Centaurea
scabiosa
Քոսաբոյս-
Scabiosa
ochroleuca.
Ճիլ-
Phleum
Roehmeri
Եղեսպակ
Saliva
Aetiopis
Զանգակիկ-
campanula
glomerata
Կտաւատ
(Linum
hypericifolium).
Կաղանչան
(Euphorbia
condylocarpa)
եւ
այլն
։
Անտառները
բռնում
են
գաւառի
ամբողջ
կենտրոնական
հարաւային
եւ
հարաւ-արեւելեան
մասերը,
արեւմտեան
հիւսիս-արեւելեան
եւ
հիւսիսայինի
մեծ
մասը
բոլորովին
զրկուած
են
անտառային
բուսականութիւնից։
Տեղական
իշխանութեան
տուած
տեղեկութիւնների
համեմատ,
վերոյիշեալ
անտառները
բռնում
են
155,
306
դեսեատին
կամ
գաւառի
ամբողջ
մակերեւոյթի
մօտ
27
0/0։
Այս
տարածութիւնից
66,
919
դեսեատինը
պատկանում
է
արքունի
գանձարանին,
իսկ
88,
387
մասնաւոր
մարդկանց
։
Այս
անտառներում
լինում
են
հետեւեալ
ծառերը.
Բալի.
Բարդի-populus
pyramidalis
Բոխի-
carpunus
betulus.
Գենի-
tatus
baccata
Դեղձնի-prunus
persica.
Թեղի
Թխկի-acer
tatarica
Լենատրեւի-
Լորի
կամ
լորըքի-
tilia
eupop
ea.
Խնձորենի-
pyrus
malus.
Կաղնի-
quercus.
Կեչի-
betulus
Հացի-
Fraxinus
excelsior
Հաճարի-
fagus
silvatica
Շամի
-
pinus
slivestris
Ուռենի-
salix.
Սրհացի-
Տանձենի-
Pyrys
communis
Ինչպէսեւ
հետեւեալ
թփերը.
Ալաժահրի
կամ
ըլաժահրի.
Բռնչքի.
Գերեմաստի
կամ
գրեմաստի-
Viburnum
lantana.
Եասամանի
(վայրի)
Զկռի-
mespylus
germanica
Կռզնենի
Կծոխուրի-
berberis
vulgaris
Հոնի-
Հաղարճի
Ղաժի
Ճապկի.
Մամխի-
prunus
Մասրի-
rosa
canina
Մոշըքի-
rubus
caesis.
Մոռըքի-
rubus
idacus
Շիմշիրի-
buxus
sempervir
Ջագի.
Սնձնի
Տխլի-
corilus
avelana.
Ցրթնի-
juniperus
Ցաքի-palyrus
aculeatn.
Քըթըդկենի
(թանթրուենի)
sambucus
nigra.