ՍԱՆԱՀՆԻ
ԿԱՄՈՒՐՋԸ
Ճարտարապետական
տեսակէտից
առանձին
ուշադրութեան
արժանի
այս
կամուրջը
ձգւում
է
Սեւորդեաց
ձորում
Դեբեդ
գետի
վրայ։
Սա
կառուցել
է,
Կիւրիկեան
Աբաս
Բ.
(1234)
թագաւորի
կին
եւ
Զաքարէ
ու
Իւանէ
սպասալարների
քոյր
Նանան,
ի
յիշատակ
իւր
վաղամեռիկ
ամուսնուն։
Կամուրջը
շինուած
է
տաշած
քարից,
եւ
բաղկացած
է
մի
մեծ
կամարից,
որի
մի
ծայրը
հանգչում
է
ժայռի,
իսկ
միւսը՝
հաստատուն
պատուանդանի
վրայ.
եւ
դէպի
հարաւ
իջնում
է
աստիճաններով։
Կամուրջի
երկու
կողմում
ձգւում
են
քարէ
պատնէշ,
զարդարուած
առիւծի
չորս
արձաններով։
Կամուրջի
ցածր
մասում
կանգնած
է
մի
խաչքար,
որ
կրում
է
վերոյիշեալ
պատմական
տեղեկութիւնը
բովանդակող
մի
արձանագրութիւն։
Կամուրջի
երկարութիւնն
է
28
սաժէն,
իսկ
լայնութիւնը,
5
արշին
3
վերշոկ,
կամարի
բարձրութիւնը
ջրի
մակերեւոյթից
մինչեւ
20
արշին։
Չնայելով
որ
մօտ
եօթ
դար
է
անցել
հիմնարկութեան
օրից,
այնուամենայնիւ
բոլորովին
կանգուն
է
այս
հոյակապ
շէնքը։
Այս
կամուրջի
մօտ
Թիֆլիս-Կարսեան
երկաթուղու
մի
տախտակամած
է
շինուած,
ուր
երկաթուղին
մի
քանի
րոպէ
կանգ
է
առնում։
Այստեղից
մի
սաստիկ
քարքարոտ
եւ
ոլորապտոյտ
ճանապարհ
ահռելի
ժայռերի
կրծքով
բարձրանում
է
դէպի
Սանահնի
վանքը,
որ
հազիւ
հինգ
վերստ
հեռու
լինի։
Այժմ
Վեհափառ
կաթուղիկոսի
հոգատարութեամբ
այս
ճանապարհը
հարթւում
է,
որով
եւ
շատ
մեծ
դիւրութիւն
է
ընծայւում
թէ
ուխտաւորներին
եւ
թէ
Սանահին
ամարանոց
գնացողներին
։