Հայերէն Յիշատակարաններ

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

***

ՆՈՆՈՍԻ ԺՈՂՈՎԱՐԱՆՔ ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆՑ ԱՌԱՍՊԵԼԱՑՆ

Երեւան 9663 (1830)

Գրիչ` Յովանէս

Վայր` Սանահին

<109> Փառք Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ յաւիտեանս յաւիտ[ենից]: Գրեցաւ Առասպելս այս եւ Աղճատանք հեթանոսականք` զորս յիշէ Գրիգոր Աստուածաբան առ ի խաղ առնել զնոսա, ԻԴ (24) գլուխ, Ի (20): Դարձեալ իմ Յիսուս ճառին, եւ ԺԸ (18) Ի Բարսղի Արձանականն եւ այլն, ի Յուլիանոսի եւ ի Կիպրիանոսի ճառսն, ընդ ամենայն ՃԿԷ (167) գլուխ ձեռամբ Յովանիսի յոգնամեղ կրօնաւորի, ի թվ[ին] Հ[այոց] ՈԾԵ (1206), ի հռչակեալս Սանահին:

Արդ, որք կարդայք կամ ընդօրինակէք, զբազմամեղս գծող յաղաւտս յիշեցէք, ընդ նմին եւ զԽաչատուր վարդապետ:

***

ՄԵԿՆՈՒԹԻՒՆ ԿԱԹՈՂԻԿԵԱՑ ԹՂԹՈՑ

Վիեննա 1479, «Հանդէս ամսօրեայ», 1978 թ., էջ 432-434

Գրիչ` Պետրոս

Վայր` Սկեւռա

ա

<165a> Փառք եւ գոհութիւն, աւրհնութիւն եւ բարեբանութիւն ամենասուրբ Երրորդութեան, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս: Այս բազմալոյս եւ աստուածախաւս մատենի ցանկացայ նուաստ եւ տրուպս յորդիս եկեղեցւոյ Պետրոս եւ սկիզբն արարի տկար մարմնով, անպատկան նիւթով եւ անպատշաճ դեղով, անարհեստ գրչով: Սակայն եկն ի կատարումն ողորմութեամբն Աստուծոյ, որ է աւրհնեալ յաւիտեանս:

Գրեցաւ մերձ ի դղեակս Լամբրուն ի գերահռչակ անապատս Սկեւրա ի մէջ քրիստոսազգեաց սուրբ ճգնաւոր եղբարց միաբանակեցած, որորց ձեռընտութեամբ յանգեալ աւարտեցաւ կտակս սիրոյ կամաւք, զորս զամենեսեան պահեսցէ Քրիստոս անարատս ի կամս ողորմութեան իւրոյ եւ արժանի արասցէ իւրոյ աստուածային փառաց ողորմութեանն: արդ, որք ընթեռնուք եւ աւրինակէք, թողութիւն մեղաց խնդրեցէք յԱստուծոյ մեղաւորիս Պետրոսի եւ ծնաւղաց իմոց սուրբ հաւրեղբաւր իմոյ Խաչատրոյ, որ ձեր եւ տկար կենաւք զնիւթս պատրաստեաց, որ եւ աշխատի վասն մեր յամենայն պէտս, հատուսցէ սմա Քրիստոս որ առատն է ի պարգեւս:

Եւ գրեցաւ ի թուիս Հայոց ՈԾԵ (1206) ի յիշատակ հարազատացն իմոց Իգնատիոսի քահանայի եւ Եղիայի սարկավագի, որք յառաջ վախճանեցան ի Քրիստոս, եւ սուրս հաւրեղբաւր իմոյ Յովհաննիսի, որ զմեզ զամենեսեան սնոյց: աղաչեմ սիրով յիշել ոբարի ընթերցողք: Յայսմ ամի վախճանեցաւ ի Քրիստոս վարդապետն իմ Յովհաննէս տիկնազգի որում ողորմեսցի Քրիստոս: Արդ, որք սիրով յիշէք զվերոգրեալքս ի սմա ի թողութիւն մեղաց, յիշեսցէ եւ զձեզ Քրիստոս յողորմութիւննն իւր եւ նմա փառք յաւիտեանս:

բ

<149b> Զմեղաւոր գրողիկս, զտկար մարմնով եւ զ(հ)իւադս հոգւով աղերսիւ աղաչեմ յիշել ի Տէր, ո՜ աստուածասէր ընթերցողք:

գ

<F145b> Դաւթի քահանայի` հաւր իմոյ եւ Յոհաննիսի կրաւնաւորի քահանայի եւ Խաչատրոյ` հաւրեղբարց իմոց եւ Եգնատիոսի եղբաւր իմոյ յառաջ վախճանեալ ի Քրիստոս, ի գերեզմանս նոցա ցաւղ ողորմութեանն Աստուծոյ իցցէ: Ընդ սոսին եւ մեղուցելոյ գրողիս Պետրոսի Տէր իմ Քրիստոսս ողորմեսցի:

դ

<F56a> Այսաւր ձեռս խիստ մսեցաւ, զի իմանալիս կրկին է սառեալ, վայ:

ե

<F44b>  Ոհ սոցին կարաւտ ողորմելիս յիս կուրացաւ իմանալիս:

զ

<F147a>  Աւաղ նազելի բանիցս աստուածայնոց յանպատկանաւոր նիւթս:

***

ԱՒԵՏԱՐԱՆ

Պալեան, Ցուցակ Կեսարիայի, էջ 9

Գրիչ` Գրիգոր

Վայր` Տումարծա

Փառք… գրեցաւ եւ ծաղկեցաւ աստուածաբուղխ սուրբ Աւետարանս Քրիստոսի ձեռամբ բազմասեղ փցուն, անիմաստ եւ յանցաւոր գրչի` Գրիգոր քահանայիս, ի Տումարծու, որ անուամբ գոչիմ եւ ոչ գործոք: Ի թուականիս Հայոց ՈԾԵ (1206) յաւարտեցաւ, յունվար ամսոյ Գ, աւր շաբաթ, ի գաւառս Կեսարիոյ Կապադովկեցւոց ի հռչակաւոր անապատիս Սրբոյն Կարապետի Յովհաննու եւ Սրբոյն Ստեփանոսի նախավկային եւ Սրբոյն Թէոդորոսի եւ Սրբոյն Մեռկեռիոսի զինաորի եւ այլ բազմահաւաք սրբութեանցս, ի յեպիսկոպոսութեան տէր Ազարիա վերայտեսչի։ Որոյ ցանկացող եղեալ այս փրկագործ սուրբ Աւետարանիս զհեղահոգի եւ զհաւատարիմ ծերունին` զԽըտըրպաշին, եւ զիւր կողակից` զԿուլասարն, որ փոխեալ է ի քրիստոս, եւ ամենայն երեան մերձաւորքն իւր: Յիշեցէք իմաքրափայլ յաղաւթս ձեր զԽտրպաշին, որ ստացաւ զսուրբ Աւետարանս, եւ յետ յիշատակ ի վանս Սրբոյն Գրիգորի Նիւսացւոյն, որ է եղբայր սրբոյն Բարսեղայ հայրապետին:

Արդ մի ոք իշխեմցէ հանել զսա ի դըրանէ սորին, եթէ (յ)անդգնի, զպատիժն Կայենի առցէ եւ զմասն Ուդայի, եւ զՔրիստոս խաչահանողացն, ամէն: Եղիցի, եղիցի: Հայր մեր, որ յերկինս, սուրբ եղիցի…: