***
ՃԱՇՈՑ
Ակինեան,
Ցուցակ
Հռոմի,
էջ
84
(1230
թ.
)
Նուիրող`
Լեւոն
թագաւոր
Հայոց
ա
<257b>
Լեւոն
շնորհաւք
Աստուծոյ
եւ
աւգնականութեամբ
նորին
թագաւոր
Հայոց,
որդի
հանգուցեալ
արքային
Հեթմոյ,
վասն
խնդրոյ
Յոհանիսի
քահանայի,
պարգեւեցաք
զԺամագիրքս
զայս
իւր
եկեղեցւոյն
Սուրբ
Մատէոսի
աւետարանչի,
որ
է
ի
Փերուժ
քաղաք,
ի
յիշատակ
մեր
եւ
նախնեացն
մերոց,
ի
թուականութեանս
Հայոց
ԷՃԻԸ
(1279):
բ
Գրիչ`
Հեթում
Յիշեսջիք
եւ
զիս
զՀեթում
նուաստ
սարկաւագ,
ո՜վ
սուրբ
ընթերցողք
եւ
զեղբայրն
իմ
զՂուկաս
քահանայ
եւ
զԱւշին
սարկաւագ,
եւ
որք
յիշէքդ
յիշեալ
լիջիք
ի
Քրիստոս
Յիսուս,
ի
Տէր
մեր,
որ
է
աւրհնեալ
յաւիտեանս,
ամէն:
***
ՃԱՌՔ
ԲԱՐՍԵՂԻ
ԿԵՍԱՐԱՑՒՈՅ
Երեւան
5595
Գրիչ
Եսայի
Նշեցի
գ
<400a>
Կատա[րեցաւ]
\\\
ման
գրոցս
այսոցիկ:
Ճառք
երեսուն
եւ
մի
ասացուածք
սրբոյն
Բար[ս]ղի
եպիսկոպոսի
Կեսարեայ
Կապ[ադ]ո[վ]կացոց:
Զմեղապարտ
գրիչս
Եսայի
յիշել
յաղաւթս
աղ[աչեմ],
ես
զստացող
սորին
ըզՆերսէս
վարդապետ
եւ
զնողսն:
<400b>
ԶԵրջանիկ
րաբունն,
զուսուցիչ
եւ
զվ[ար]ժապետ[ն],
զմաք[ու]ր
անձն
եւ
զպայծառ
հոգի,
զուղղապա[տու]մ
եւ
զճ[շ]մարտախաւսն
բանին
կենաց,
զստա[ցո]ղ
գրոցս
զվարդապետն
Ներսէս,
եւ
ծնաւ[ղսն]
իւր
[եւ]
զամենայն
զարմի
յիշեսջիք
յաղ[աւ]թս
ձեր
սրտի
մտաւք,
որք
աւգ[տ]իք
ի
սսմանէ,
Աստուած
[ար]
հասարակ
ամենեցուն
ողորմեսցի`
յիշ[ելոց]դ
եւ
յ[իշե]ցելոցդ,
եւ
նմա
ճառք
յաւիտեանս
յաւիտենից,
ամէն:
բ
Գրիչ`
Ներսէս
վարդապետ
Վայր`
Եղիայզարու
վանք
<128b>
Ի
ՉԻԸ
(1279)
գրեցաւ
կանոնական
սահմանադրութիւն
ուղղութեանցս
յուսումն
խրատու
կարգաւորութեան
վանականաց,
յարմարեալ
եւ
շարակարգեալ
ի
հոգիայպայծառ
եւ
ի
տիեզերալոյս
վարդապետէ,
եւ
ի
մեծէ
եպիսկոպոսապետէն
Կեսարու
Կապադոկացոյ
սրբոյն
Բարսղի,
ի
հռչակաւոր
եւ
յականաւոր
սուրբ
ուխտս
Եղիազարու,
ընդ
հովանե[ա]ւ
սըրբոց
առաքելոցն
Պաւղոսի
եւ
Պետրոսի
եւ
Անդրէի,
կ[ամ]աւք
եւ
յաւժարութեամբ
եւ
մեծաւ
հոգաբարձութեամբ
իմոյ
անպիտանութեանս`
Ներսիսի
վարդապետի,
զոր
ետու
ի
խրատ
ուղղութեան
վարուց
իմոյ
անուղղա
կենացս,
եւ
ամենեցուն
կրթեսցէն
զանձինս
գիտելով
թէ
որպէս
արժան
եւ
կեալ
ի
միաբանական
եղբայրանոցս
ըստ
այսմ
եղելոյ
սահմանիս,
որ
ի
հոգոյն
սրբոյ
ազդեցաւ
հոգիացելոյն
Բարսղի,
զի
մի
ոք
սխալեալ
անգիտութեամբ
վնասեսցէ
զանձն
փոխանակաւ
գտելոյ:
Եւ
իմոյ
մեղսաշատ
եւ
յոգնասխալ
եւ
ծոյլ
անձին
սրտի
մտաւք
թողութիւն
խնդրեսցէ
ի
Քրիստոսէ,
որ
քաւութիւն
է
յոլովապատիկ
յացմանն
մերոյ:
Զի
վասն
այսպիսի
յուսոյ
ձեռնամուխ
եղաք
ի
սա,
եւ
ակն
ունիմք
ի
ձեռն
սորա
թողութիւն
մեղաց
գտանել
հանդերձ
ծնաւղաց,
եղբարբք
եւ
քերբք
եւ
ամենայն
մերձաւորաւք
հաւատոյ
եւ
արեան,
ասելով.
Զերանի
որում
թողութիւն
բարի
յիշատակաւն
Քրիստոսի:
Եւ
կատարողքդ
այսմ
հայցւածի
բարոյ
մասին
արժանաջիք
ի
Քրիստոսէ
Յիսուսէ
ի
Տէր
մեր,
որ
է
աւրհնեալ
յաւիտեանս,
ամէն:
ա
Գրիչ`
Ստեփանոս
<107b>
Սկիզբն
ողորմութեամբ
Տեառն
արարի
Եւ
կամաւ
նորին
կատարեցի,
Զյոգնախումբ
եւ
զկորովիմաստս
սրբոյն
Բարսղի:
Զոր
խաւսեցաւ
յասդման
հոգոյն
հանճարեղաց,
որ
չծուլանան
Վասն
րոպէից
քառորդ
տարեաց,
որք
տարրացան,
Սիրելիք
եւ
հակառակք
որք
միացան:
Եւ
որք
ժամուց
մերոց
ունողք
յինքեանս
որք
ընթանան,
Եւ
եւթնեակ
մոլորակաց
որ
կարգեցան,
Եւ
վերինք
որ
անմոյարք
զարդ
կառուցան,
Կենդանիք
երկոտասան
անուանեցան:
Այլեւ
բոլոր
սեռից
տեսակ,
որք
գոյացան,
Բացի
մարդոյն,
որ
աւր
մահուն
եղեւ
խափան:
Ի
սրբոյն
խրատ
բարի
վերծանուցան
Վասն
արարչին,
որք
փառս
տան
միշտ
անխափան
Որ
եւ
Ներս[էս]
հռետոր
կորովաբան,
Յիսուսական
տեսարանացն
խոհեմ
տեսաւղ
անվրիպական,
Եւ
ինձ
գրել
վասն
մանկանց
նոր
Սի[ոն]ի,
որ
հմտանան,
Եւ
վասն
իւր
հոգոյն
եւ
իւրոցն,
որ
յիշէք
միշտ
յամեն
ժամ
ընթեցման,
Զվարդապետ
ՆԵսէս
եւ
որ
իւրքն
են
ամենայն
Եւ
ընդ
[ն]մին
զաղկաղկ
գրիչ
Ստեփան,
Թափուր
յամենայն
բարի
գործոց
լըման,
Եւ
զեղբայրն
իմ
եւ
ծնաւ[ղս]ն
\\\
քէն
ամենայն:
***
ԺՈՂՈՎԱԾՈՅ
Երեւան
579
Գրիչ`
Ներսէս
ա
<290b>
Փառք
համագոյ
Երրորդութեան,
Որ
է
գով\\\
Աւուր
վերջումըն
զաւրութեամբ
[Ու]նի
աթոռ
իւր
հրամանաւ
դատողական,
Ի
նմայ
բազմի
Քրիստոս
ահեղ
լուսոյ
նման,
Փողն
գոչեա
առհասարակ
գաբրիելեան,
Յառնեն
մեռեալք
փութանակի
ի
դատաստան,
Ի
յայնմ
ահեղ
հրապարակին
[ը]նկեալ
եւ
զմեզ
յաջայկողմեան,
Եւ
զննջեցեալս
իմ
զամենայն
Խառնեալ
ի
դասս
արդարութեան:
Եւ
Նորոգէս
սուրբ
քահանայ,
որ
ետ
գրել
ինձ
զայս
բան,
Զոր
տէր
Ներսէս
է
յարմարել
ի
իւր
վաղջանն,
Տուր
վայելել
նմայ
ըզսայ
քոյով
ողորմութեան,
Որ
ես
աւրհնեալ
յարարածոց
Տէր
յաւիտեան:
Արդ,
գրեցաւ
ձեռամբ
ՆԵրսիսի
անարժան
եւ
մեղապարտ
սարկաւագի
<201a>
ընդ
հովանեաւ
Սուրբ
Աստուածածնին`
[ծն]աւղին
Տեառն,
եւ
Սրբոյն
Սարգսի
զաւրավարի
եւ
Սրբոյն
Ստեփանոսի
նախավկային,
ի
վայելումն
սուրբ
եւ
պատուական
քահանային
Նորոգիսին,
ի
թվիս
Հայոց
ՉԻԸ
(1279)
յունիսի
Ա
(1),
եւ
Քրիստոսի
Աստուծոյ
մերոյ
փառս
յաւիտեանս,
ամէն:
բ
Ո՜վ
եղբարց
ո[րք
կարդայ]ք
կամ
ընդաւրինակէք,
զմեղայպարտ
գծողս
յիշես[ջիք
ի
Քրիստոս]
եւ
զծնողս
իմ
զՖռանկ
չուխակարն,
եւ
զեղբայրն
իմ
զՊարոնշա[հ
ընդ]
նմին
եւ
զքեռն
իմ
զՊարգեւ
աբեղայն,
եւ
զեղբայր
նորայ
զՆուերք
նաւտարն,
եւ
զայլ
նախնիսն
իմ,
եւ
որ
յիշէ
յիշեալ
եղից[ի]
առաջի
ահեղ
ատենին
Աստուծոյ
Եւ
տխմարութեան
գրոյս
մի
մեղադրէք,
զի
տկարացայ,
եւ
Յիսուս
ողորմեսցի
յամենայն
ննջեցելոց
ծանաւթից
եւ
անծանաւթից:
***
ՏՕՆԱՑՈՅՑ
ԳԷՈՐԳ
ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ
Երուսաղէմ
1692,
Պողարեան,
Ցուցակ
Ե,
էջ
560-561
Գրիչ`
Յոհաննէս
Վայր`
Սիս
<219>
Փառք
Յիսուսի
փրկչին
իմոյ,
որ
զաւրացոյց
զիս
ի
լրումն
ածել
զտետր
եւ
զառաջաբանս,
ի
լաւ
եւ
յընտիր
աւրինակէ:
Եւ
արդ,
գրեցաւ
սայ
ձեդմամբ
մեղապարտի
եւ
անապաշաւի
Յոհաննիսի,
ի
խնդրոյ
եղբաւր
մերոյ
Մարտիրոսի
վանական
քահանայի,
ի
թուականիս
Հայոց
ՉԾԻԸ
(1279),
ի
հայրապետութեանն
տեառն
Յակովբայ,
եւ
ի
թագաւորութեանն
Հայ[ոց]
Լէոնի:
Արդ
աղաչեմ
զամենեսեան,
յիշեալ
արժանի
արարէք
զաշխատողս
եւ
զստացողս,
զի
եւ
դուք
յիշեսջիք
ի
Տեառնէ
մերմէ,
որ
է
աւրհնեալ
յաւիտեանս:
Գրեցաւ
սա
ի
մայրաքաղաքս
Սիս,
ընդ
հովանեաւ
Սրբոյ
Հրեշտակապետացն:
***
ԺՈՂՈՎԱԾՈՅ
Էջմիածին
476
ա
<43b>
ԶԱստուածապատիւ
եւ
զառաքելաշնորհ
զսրբազան
հայրապետս
մեր
զտէր
Յովաննէս
պահեսցէ
Քրիստոս
Աստուած
երկար
ժամանակաւ
հովուել
զբանաւոր
հաւտս
Քրիստոսի,
եւ
յանվախճան
յաւիտեանս
աթոռակից
արասցէ
զսա
Քրիստոս
Աստուած
Լուսաւորչին
մերոյ
Գրիգորի,
ամմէն:
բ
<101b>
Զաստուածապատուեալ
այրն
առաքելական
զսուրբ
հեղինակն
Հայաստանեայց,
ստացող
ոգիակեցոյց
տառիս
Գրիգոր
եպիսկոպոսն
եւ
ծնողսն
իւր
յիշեսջիք
ի
Քրիստոս,
ո՜վ
աստուածարեալք:
Ի
թու[իս]
ՉԻԸ
(1279):
***
ՋԵՐՄԱՆՑ
ՄԽԻԹԱՐՈՒԹԻՒՆ
ՄԽԻԹԱՐԱՅ
ՀԵՐԱՑՒՈՅ
Երեւան
416
Գրիչ
Կոստանդին
<119>
Փառք
Սուրբ
Երրորդութեանն
յաւիտենից
յաւիտեանս,
ամէն:
Ի
յեւթնհարիւրերորդի
քսաներորդի
ութերորդի
ՉԻԸ
(1279)
թուականի
Հայոց
գրեցաւ
գիրքս
այս,
որ
է
Ջերմանց
բժկարան,
հրամանաւ
աստուածազարդեալ
եպիսկոպոսին
Սիմէոնի,
ի
վայելումն
անձին
իւր
յիշատակ
հոգւոյ:
Եւ
գրեցաւ
սա
ձեռամբ
մեղապարտ
ծառայի
Աստուծոյ
Կոստանդեայ,
եւ
կատարեցաւ
սաի
թու.
ՉԻԸ
(1279),
յամսեան
աւգաւստոս,
որ
աւր
Թ
(9)
է:
Արդ
աղաչեմ
զամենեսեան,
որք
հանդիպիք
սմայ,
թողութիւն
մեղաց
հայցեցէք
յԱստուծոյ`
մեզ
եւ
ծնողաց
մերոց
եւ
զարմից,
եւ
Աստուած
յ[ի]շողացդ
եւ
յիշեցելոցս
ողորմեսցի,
որում
փառք
յաւիտեանս:
Գրեցաւ
հաստատութեամբ
ի
կամս
Աստուծոյ:
***
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Երեւան
6273,
Փիրղալեմեան,
Նշխարք,
էջ
76-77
Գրիչ`
Շմաւոն
Վայր`
Մաշկաւոր
Փառք
եռանձնեա
տերութեան:
Շնորհիւ
Տեառն
սկսայ
եւ
ողորմութեամբ
նորին
կատարեցի
…
զլուսաւոր,
զմաքրափայլ
Աւետարանս,
ի
Փոսանահանգ
գաւառս
Կիլիկեցւոյ,
ի
կաթողիկոսանիստ
միաբանիս,
ի
վանս
Մաշկաւոր
կոչեցեալ,
մերձ
առ
գերամաքուր
սուրբ
ուխտ[ս]
որ
Դրազարկ
յորջորջի,
ի
հպայրապետութեան
տեառն
Յակոբայ,
եւ
ի
թագաւորութեան
Լեւոնի,
ի
թուականութեանս
Հայկազեանս
ՉԻԸ
(1279):
Եւ
մեղուցեալ
անձն
Շմաւոն
գրեցի
կարի
իմում
զսա
բազում
փափագանօք,
տաժանակիրտն
երկօք,
եւ
ըստ
կարի
իմում
զարդարեցի
ոսկով
եւ
արծաթով
իւր
պատրոն
Վաղտանգին,
ի
փառս
Քրիստոսի
Աստուծոյ
աւրհնելոյ
իմոց:
***
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Երեւան
5669
Գրիչ`
Վարդան
<206b>
Շնորհիւն
Աստուծոյ
աւարտագծեցաւ
եդեմաբուխ,
աստուածաին
եւ
անմահական
աղբիւրս
Մաթեոսեան
Աւետարանս,
ի
թվի
ՉԻԸ
(1279),
յամսեանս
արեգ
ԻԸ
(29),
հրամանաւ
բարիարմատ
եւ
քաղցրամիտ
պատրոնին
[Վաղ]տանկա
որդո
աստուածասէր
մեծ
պատրոնին
Ումեկին,
եւ
թոռին
իշխանաց
իշխանին
Ջ
<207a>
ալալին,
ի
վաելումն
եւ
ի
պահպանութիւն
անձին
իւրո,
եւ
ի
խրատ
եւ
ի
վարժումն
մանկական
տիոց
իւրոց.
որո
տացէ
Տէր
Աստուած
կեանք
խաղաղական
եւ
պարագայց
ամք
երկարեալ
յայսմ
աշխարհի,
մինչեւ
ի
խորին
ծերութիւն,
աններհակի
փորձողէն
աւրըստաւրէ
յառ
<207b>
աջացեալ
ի
մեծութենէ
ի
մեծութիւն,
ի
փառաց
ի
փառս,
ի
պատւու
ի
պատիւ,
ի
պարծանս
քրիստոնէից,
եւ
զամենաւրհնեալ
սուրբ
ծնողա
իւր
զպատրոն
Զուլուխաթունն
պահեսցէ
անսասանելի
կենաց
անբիծ
եւ
անարատ,
եւ
խաղաղական
ժամանակաւք
վաելել
զ
<208a>
աստիսս,
տեսանելով
զորդիս
որդոց
աստուածասէր
եւ
քաղցրաշառավեղին
իւրո
պատրոն
Վաղտանգին,
ի
փառս
Քրիստոսի
Աստուծոյ`
աւրհնեալ
յաւիտեանս:
Եւ
զգծողս
զՎարդան
յիշման
արժանի
արարէք:
***
ԱՒԵՏԱՐԱՆ
Տէր-Մովսիսեան,
Համահաւաք
ցուցաք,
Աւետարանք,
էջ
251
Գրիչ`
Խաչատուր
Ի
ՉԻԸ
(1279)
թուին
Հայոց
…
ես
Պետրոս
տառապեալ
եւ
յոգնամեղ
կարգաւոր,
տարփող
եղեալ
ստացայ
զսա
«ընդ
նմին
եւ
զծնողսն
իմ
Ստեփանոս
քահանա…
եւ
զԽաչատուր
գրիչս
յիշեցէք: