ԲԱՆ
ՎԵՑԵՐՈՐԴ
Յաղագս
մարմնական
կրիցն
Քրիստոսի.
եթե
ո՛չ
է
ինքնութիւն
ակամա
եւ
հարկաւոր
եւ
կարեկցութեամբք,
այլ
ի
վեր
քան
զկարիս
հարկաւորս
եւ
զմարդկային
բնութիւնս։
1
Երանելոյն
Յեռոթէոսի,
Աթենացոց
փիլիսոփայի,
ուսուցչի
Դիոնիսեայ՝
յԱստուածաբանական
Ստիքիոնացն։
2
Բաւեալ
ապաեղի
ի
մէնջ
առաւելեալն
մտաց
եւ
աւրհնելով
թեպէտ
եւ
այսոքիկ
ունի
զգերաբնութիւնն
եւ
զգերագոյակ՝
ո՛չ
միայն,
զի
այլաբար
եւ
անշփոթապէս
մեզ
հաղորդեցաւ,
ոչինչ
պակասեալ
ի
լիութենէն,
որ
առ
մեզն
խոնարհեցաւ
այլ
զի
ըստ
ամենեցունց
նոր
եւ
նորագոյն
բնութեանս
մերում
գերաբնութեամբ
գոյր,
որ
ըստ
բնութեանն
գերաբունն,
զբոլորս
մեր
առ
ի
մէնջ՝
ի
վեր
քան
զմեզ
ունելով։
1
Երանելոյն
Դիոնէսեայ,
Աթենացոց
առաջին
եպիսկոպոսին
եւ
մարտիրոսի՝
սակս
մարդանալոյն
Քրիստոսի,
ի
բանէն՝
Որպէս
ասէ
Յիսուս,
որ
ամենեցուն
առաւելն
է։
2
Եւ
զի
համառաւտաբար
ասասցուք՝
ո՛չ
մարդ,
ո՛չ
որպէս
մարդ,
այլ
որպէս
ի
մարդկանէ՝
մարդկան
եղեւ
ի
վեր
քան
զմարդ
եւ
ճշմարտապէս
մարդեալ,
եւ
այնուհետեւ
ո՛չ
ըստ
Աստուծոյ
զաստուածայինսն
ներգործեալ,
եւ
ո՛չ
զմարդկայինսն
ըստ
մարդոյ,
այլ
այրացելոյ
Աստուծոյ՝
նոր
իմն
եւ
աստուածայրական
ներգործութեամբ
ըստ
մեզ
քաղաքավարեալ։
1
Երանելոյն
Եփրեմի
եպիսկոպոսի
Խորին
Ասորոյ՝
ի
բանէն,
որ
վասն
շնորհացն
այսպէս
գրեաց։
2
Կինն
պոռնիկ
ի
շնորհաց
քաւարան
ոտիցն
Տեառն
ընդունելով
բովանդակութեամբ՝
տարաւ
թողութիւն
մեղաց,
աւծանելով
զոտսն
Տեառն
եւ
Բժշկին
իւղով,
ձրի
ընկալաւ
զգանձսն
առողջութեան
ցաւոց
իւրոց.
զի
ո՛չ
վասն
որովայնի
լրման
հրաւիրեցաւ
յագեցուցանել
զքաղցն
իւր,
այլ
վասն
ապաշխարութեան
մեղաւոր
կնոջն
հրաւիրեաց
զանձն
իւր՝
արդարացուցանել
զմեղաւորն.
եւ
ո՛չ
թե
բազմապատրաստ
կերակրոց
փարիսեցոյն
քաղցեալ
էր
Տէրն,
այլ
արտասուաւք
պոռնկին
եւ
հանգուցեալ
յարտասուացն,
որով
քաղցեալն
էր
շրջելով
զվայելչութիւն
անցաւոր
կերակրոցն,
որով
հրաւիրեալն
էր՝
ցուցանել
եթե
ո՛չ
վասն
անցաւոր
հրաւիրեալ
էր,
այլ
վասն
աւգնականութեան
մտացն։
3
Եւ
ո՛չ
վասն
հեշտութեան
եղեւ
Տէրն
ընդ
կերաւղս
եւ
ընդ
արբեցողս ,
որպէս
կարծէր
փարիսեցին,
այլ
զի
ի
մահկանացու
կերակուրս
նոցա
խառնեսցէ
իւր,
որպէս
դեղ
կենաց։
Եւ
որպէս
ի
պատճառս
կերակրոյ
տայր
զխրատ
դառնութեան
Չարն
տանն
Ադամայ,
նոյնպէս
ի
պատճառս
կերակրոց
տայր
Բարին
պարգեւս
կենաց
որդոց
Ադամայ.
որսորդ
էջ,
զի
զկորուսեալ
եւ
տես
զմաքսաւոր
եւ
զպոռնիկս
եւ
զյամենայն
անառակութիւնս
ընթացեալս,
փութացաւ
եւ
սփռեաց
իւր
ի
վերայ
ընթացից
նոցա,
պարարաւղ
որսալ
զնոսա
ի
պահս,
որ
պարարէ
զհոգին։
5
Ի
լկտաց
կարծեցեալ
կերաւղ,
ի
գետնոց՝
ամենապարգեւ,
յարբեցողաց՝ ,
արբուցաւղ
ամենեցուն
աւրհնեա՜լ
տեսչութիւնն
իւր։
1
Սրբոյ
Լուսաւորչին
Հայաստանեայց՝
ի
Վարդապետութենէն
Գրիգորի,
Յարութեան
բանէն։
2
Եւ
սքանչելագործ
է
եւ
անհասական
ի
քննաւղաց,
եւ
ամենայն
հնարաւոր։
3
Զի
որպէս
յառաջ
քան
զչարչարելն
պարգեւեաց
զկենարար
մարմինն
իւր
եւ
աշակերտացն՝
առ
ի
յայտ
առնելոյ,
եթե
ինքնակամ
չարչարի,
յետ
յարութեանն
ցուցանէ
յանձին
բեւեռացն
յայտ
առնելով,
եթէ
չէին
բաւական
վէրք
արգելուլ
զնա
ի
գերեզմանին՝
զբժիշկն
վիրաւորաց։
4
Նոյնպէս
եւ
ճաշակեալ
ընդ
աշակերտսն
ի
նոր
արքայութեանն,
զի
յայտ
արասցէ,
թե
որ
յանկարաւտ
եւ
յանճաշակ
արքայութեանն
ճաշակել
գիտէ,
նոյն
եւ
յառաջ
քան
զչարչարանսն
քաղցական
եւ
դարմանաւոր
յաշխարհիս
լի
եւ
անկարաւտ
շրջէր։
5
Այլ
զորաւրինակ
անդ
հաստատելոյ
աշակերտացն
ճաշակէր,
նոյն
աւրինակ
աստ
առ
ի
հաւատարիմ
առնելոյ
աշխարհի
քաղցեաւ ,
եւ
թե
արդարեւ
իսկական
Որդին
Աստուծոյ
եղեւ
ժամանակի
եւ
որդի
մարդոյ,
զի
կեցուսցէ
վասն
որոյ
կանխասաց
եղեալ
եթե՝
Աստուած
յաւիտենական,
Աստուած, ,
որ
զծագս
երկրի՝
ո՛չ
եւ
ո՛չ ,
եւ
ո՛չ
գոյ
քննութիւն
իմաստութեան
։
1
Երանելոյն
Աթանասի,
եպիսկոպոսի
Աղեքսանդրացոյ՝
ուստի
զԱպաւղինարեաց,
ի
բանէն՝
Աւրինակ
բարեպաշտութեան։
2
Բնութեամբ
եւ
ո՛չ
պիտակ
արար
Տէր,
մարդ
եղեւ
ո՛չ
ըստ
բնութեան,
եւ
ոչ
ըստ
գործոց
մեզ
մեղաց
հանդուրժել
կարողութիւն
էր .
մերով
բնութեամբ
եւ
գտանելով
պատերազմ
եւս
լինի,
եւ
սերման
տանումն
ի
ձեռն
մերոյ
տկարութեան։
3
Իսկ
Բանին
մարմնաւորութիւն
ըստ
բնութեան
Աստուածութեանն
եղեալ՝
աննդունակ
եղեւ
որ
ի
մեզ
հնութեամբ
սովորական
իրքն
էին,
եւ
վասն
այսորիկ
ուսանիմք
մերկանալ
զհինն
եւ
զգենուլ
զնորն
եւ
յայսոսիկ
է
սքանչելի,
զի
մարդ
եղեւ
Տէրն
եւ
առանց
մեղաց,
զի
նոր
բովանդակ
եղեւ,
եւ
որքան
ինքն
հրամաեաց
բնութեանն՝
կամելով
յինքն
ընկալաւ
որքան
կամեցաւ,
այս
է՝
ծննդեանն,
որ
ի
կնոջէ,
աճման
հասակի
թուոց
ամաց
եւ
աշխատութեան,
եւ
ծարաւոյ
եւ
քաղցո,
եւ
տրտմութեան
եւ
մահու ,
եւ
յարութեան։
Երանելոյն
Բարսղի
եպիսկոպոսի
Կեսարու,
ի
բանէն՝
Յաղագս
գոհութեան։
2
Եւ
համայն
Տեառն
ի
վերայ
Ղազարու
եւ
ի
վերայ
քաղաքին
ասել
ունիմք,
զի
եւ
եւ
արբ՝
ո՛չ
ինքն
այնոցիկ
կարաւտ,
այլ
չափս
քեզ
եւ
սահման
հարկաւորաց
անձին
ախտից
թողլով։
Նոյնպէս
եւ
արտասուեաց՝
ողբացողաց
եւ
ողբացելոց
սաստկացեալ
զախտսն
նուաստացուցանելով
ուղղէր.
Ղազար
սիրելին
մեր
քունեաց,
այլ
երթամ,
զի
զարթուցից
։
Ո՞
ի
մէնջ
զննջեալն
ողբա
սիրելի,
զոր
սուղ
ինչ
զկնի
վստահանայ
զարթնուլ։
1
Երանելոյն
Տիմոթէոսի,
եպիսկոպոսին
Աղէքսանդրու՝
ուստի
զԼեւոն
եւ
զԵւտիքէ։
2
Իսկ
լինելով
Բանն
մարմին,
որ
է
այս
որդի
մարդոյ,
եղեւ
բնակից
մեր,
որպէս
ի
ստացականէ
մարմնոյ,
որ
ի
Կուսէն
սրբոյ
մարմնացեալ,
որպէս
վայել
է
Աստուծոյ՝
ըստ
Աստուծոյ
աստուածապէս
ի
նմա։
3
Իսկ
մարմին
անապական
լինել՝
հիմն
հոգեւոր
անձնաւոր
հաստատապէս
եւ
անշարժապէս,
աղէ՜
արդեաւք
վասն
բնութեանն
հողեղինի
ստացեալ.
պիտո՞յ
էր
արդեաւք
ասել՝
տեսանել
եւս
նմա
զանապականութիւն
եւ
բառնալ
զբեռն
մեղաց,
եւ
թագաւորել
ի
վերայ
նորա
մահու,
եւ
լծոյ
եւ
առանց
ապականութեան
հնազանդել,
ընդ
որով
որդիք
մարդկան
հնազանդին
ընդ
դատապարտութեանն
այնուիկ,
եւ
պարտաւորեալք
եղեալք։
4
Ո՛չ
է
արժան
իմանալ
եւ
այսպէս,
այլ
մինչեւ
կարի
յոյժ
ճշմարիտ
եղեալ
մարդ,
յոյժ
անցեալ
վերաբերեալ
քան
զչափս
բնութեան
մարդկութեանս,
եւ
աստի
ամենայն
խորհուրդք
մարմնաւորութեանն,
որպէս
վայել
է
Աստուծոյ ,
կատարեին։
1
Երանելոյն
Փիլիքսիանոսի,
Նաբոկայ
եպիսկոպոսի՝
ի
մեկնութենէ
սրբոյ
աւետարանին
ըստ
Յովհաննու։
2
Առաքեաց
Աստուած
զՈրդին
իւր
ի
նմանու[թիւն
]
մարմնոյ .
ո՛չ
աւրինակաւ
մարմնոյ
միայն
նմանութեան,
որպէս
կարծեցին
Եւտիքէ
եւ
Մարկիոն,
Մանի
եւ
Վաղընտիանոս,
այլ
մարմին
ճշմարիտ,
եւ
ցանկութիւն
ո՛չ
ի
նմա
եւ
ո՛չ
հաշումն,
եւ
ո՛չ
մի
ինչ ,
որ
ի
պատճառս
դատապարտութեանն
Ադամայ,
այլ
ազատ
իսկ
ամենեւիմբ.
որպէս
ազատութեամբն
իւրով
փորձեալ
Տէրն
ամենայնի՝
կամաւորութեամբ,
եւ
ո՛չ
որպէս
հնազանդեալ
ի
բռնութենէ։
3
Այլ
որպէս
ինքն
Տէրն
ասէ.
Իշխանութիւն
ունիմ
դնել
զանձն
իմ
եւ
իշխանութիւն
ունիմ
առնուլ
։
4
Ապա
թե
դնել
եւ
առնուլն
իշխանութեամբ
էր,
յայտնի
է
թե
ամենայնն
եւս
կամաւորութեամբ
է
եղեալ,
եւ
ո՛չ
բնականք.
քաղցն
եւ
ծարաւն,
վաստակելն,
քունն
եւ
չարչարանքն՝
այս
ամենայն
ըստ
տեսչութեանն
համարեալ,
եւ
ո՛չ
ըստ
բնութեան
մարմնոյ։
5
Յորժամ
կամեցաւ,
քաղցեաւ,
եւ
յորժամ
քաղցեաւն՝
ո՛չ
ըստ
թափուր
լինելոյ
ի
կերակրոյ,
որպէս
ամենայն
մարդ.
պահեաց
երբեմն
զքառասուն
տիւ
եւ
զքառասուն
գիշեր,
եւ
յետ
կատարելոյ
քառասուն
աւուրն
ապա
քաղցեաւ։
6
Եւ
եթե
բնութեամբ
քաղց
նորա,
որպէս
ամենայն
մարդոյ,
ո՛չ
յանցանել
պահոցն
եւ
ո՛չ
ի
կատարել
քառասուն
աւուրն
ապա
սկսանէր
երեւիլ
քաղցն.
եւ
այն
ըստ
բնութեան
մարդոյ
ո՛չ
պատշաճի,
եւ
ո՛չ
այս,
եթե
զկնի
քաղցոյն
եւ
ծարաւոյն
ո՛չ
վարի
կերակրով
եւ
ըմպելեաւ։
7
Իսկ
զայս,
զոր
ասացաքս,
ո՛չ
ասեմք,
եթե
ո՛չ
վարեցաւ
Տէրն
կերակրով
եւ
ըմպելեաւ,
այլ
ո՛չ
ի
բռնութենէ,
որպէս
կարաւտ
ձգեալ
առ
կարաւտութիւնն։
1
Երանելոյն
Սեբերիանոսի՝
ի
հինգերորդ
ճառէն։
2
Եկն
դարձեալ
ի
Կանա
Գալիլէացոց,
ուր
արար
զջուրն
։
զերեկի
բանսն,
եթե
զոր
ինչ
մարմնապէսն
է
ասացեալ՝
չէ՛
պարտ
մարմնապէս
իմանալ։
Երեւի
երբեմն
աստ
եւ
երբեմն
անդ՝
ըստ
մարմնոյն,
եւ
ո՛չ
ըստ
աստուածութեանն
սահմանելոյ .
զի
աստուածութեամբն
ամենայն
ուրեք
է,
այլ
տեսչութեամբն
զկարգ
տեսչութեանն
եւ
Յիսուս
վաստակեալ
ի
ճանապարհին՝
աշխատեցաւ
աշխատելեաւն
որ
ո՛չն
աշխատէր,
պահեաց
զԽ.
տիւ
եւ
զԽ.
գիշեր,
եւ
յետոյ
քաղցեաւ.
եւ
յայտ
է,
եթե
յորժամ
կամեցաւ՝
քաղցեաւ
զի
բնութիւնն
իւր
առանց
կարեաց
է։