28.
ՄԵԼՔԻՍԷԹ
ԵՒ
ԿԱՐԱՊԵՏ
ՎԱՆԵՑԻ
†
ՊԾԲ
հրոտից
դ=1403
նոյ.
9
ուր.
կամ
յուլիս
10
գշ.
Զհրաման
աստուածային
Աւետարանին,
զոր
ասաց
Տէրն,
թէ
Նեղ
եւ
անձուկ
է
ճանապարհն`
որ
տանի
ի
կեանս,
զոր
բազումք
ի
մարդկանէ
սիրեցին
եւ
զնիւթականս
զայս
կեանս
ատեցին
եւ
զանանցականն
սիրեցին,
զկարիս
մարմնոյ
անփոյթ
արարին
եւ
զցանկութիւն
սորա
ժուժկալութեամբ
սանձահարեցին,
ըստ
ասելոյն
Պօղոսի
թէ`
Որ
քրիստոսեանքն
են
զմարմինս
իւրեանց
ի
խաչ
հանիցեն
կարեօք
եւ
ցանկութեամբ.
եւ
թէ
Որք
կամիցին
աստուածպաշտութեամբ
կեալ
ի
Քրիստոս
Յիսուս`
ի
հալածանս
կացցեն:
Որք
առ
նովաւ
եւ
յետ
նորա
եւ
մինչեւ
ցայսօր`
բազումք
եղեն
հետեւողք
այնմ
նեղ
եւ
անձուկ
ճանապարհին,
որոյ
սկիզբն
եւ
առաջնորդ
նոյն
ինքն
Տէրն
մեր
եղեւ`
աւանդող
այսմ
պատուիրանի,
որ
ասացն,
թէ
Որ
ոչ
առնու
զխաչ
իւր
հանապազ
եւ
գայ
զհետ
իմ,
չէ'
ինձ
արժանի:
Որ
եւ
խրախոյս
իսկ
տայր
իւրոց
հետեւողացն`
ասելով.
«Քաջալերեցարուք,
զի
ես
յաղթեցի
աշխարհի»:
Որոց
եւ
վարձս
իսկ
խոստանայր
եւ
պսակս
յաղթանակաց,
թէ
«Ուր
եսն
եմ,
անդ
եւ
պաշտօնեայն
իմ
եղիցի».
եւ
թէ`
«Ի
սեղան
Հօր
իմոյ
բազմեցուցից
եւ
ես
անցեալ
պաշտեցից
զձեզ»:
Իսկ
որք
անլուր
եղեն
այսմ
աստուածային
հրամանացս
եւ
ոչ
հետեւեցան
հետոցն
Քրիստոսի`
նեղ
եւ
անձուկ
ճանապարհաւ,
մարդասիրութիւնն
Աստուծոյ
իւր
արժանիս
համարի
զնոսա
եւ
տայ
նոցա
ցաւս
եւ
չարչարանս,
զի
յակամայս
եւ
ի
հարկէ
վասն
քրիստոսական
հաւատոցս
տանին
փորձանաց
եւ
համբերեն
վշտաց.
եւ
այնու
հաւասարին
կամաւ
յանձն
առողացն
զչարչարանս`
վասն
անուանն
Քրիստոսի,
եւ
վարձատրեալ
պսակին
ի
Քրիստոսէ`
ընդ
կամարարաց
նորա`
սրբոցն
Աստուծոյ:
Ըստ
որում
եւ
հանդիպեցաւ
ի
Վան
քաղաքի
եւ
յայտնի
եղեն
սիրողքն
եւ
սիրելիքն
Քրիստոսի`
Մելքիսէթն
եւ
Կարապետն,
որք
ի
զուր
մատնեցան
ի
ձեռս
անօրինաց,
թէ
մեռեալ
աղջիկ
մի
տաճիկ
հանեալ
են
ի
հողէն
վասն
մեղաց:
Եւ
զայն
վնասն
արարեալ
էին
Հայդարի
շեխերն,
եւ
ազգականք
մեռելոյն
եդին
ի
վերայ
քրիստոնէիցն.
մանաւանդ
զի
ճոխ
եւ
համարձակ
շրջէին:
Եւ
կալեալ
ութ
հոգի`
կրակեցին
եւ
զմինն
ի
գլխաւոր
տանուտերացն
հարեալ
խոցեցին
ի
գլուխն
եւ
ի
կուշտն
սրով:
Բայց
մին
ի
յութից
ըմբռնելոցն`
Սիրանոս
անուն,
որ
որդի
սիրական
Բելիարայ
եղեւ,
զՔրիստոս
ուրացաւ
եւ
տաճկացաւ:
Եւ
ոչ
թէ
յոռի
ազգաց
կամ
ի
վատթարաց,
այլ
յոյժ
գովելոց,
յընտրելոց,
եւ
յառաքինեաց,
ի
զարմէ
բարի
եւ
պատուական
երիցանց:
Ըստ
նմանութեանն
Յուդայի
ի
սուրբ
գնդէն
մերժեցաւ
եւ
վարատեցաւ,
որպէս
զմին
ի
սուրբ
քառասնիցն:
Եւ
յառաջ
մատուցեալ
ասաց`
թէ
«Ես
եւ
իմ
այլ
երեք
ընկերք
արարաք
զվնասն
զայն»:
Եւ
զինքն
արձակեալ
ազատեցին,
վասն
զի
ուրացաւ
զՔրիստոս:
Եւ
մինն
ի
յերիցն
իմացեալ
փախեաւ
եւ
միւսն
գնացեալ
էր
ի
ճանապարհ.
իսկ
միւսն
յանմեղաց
մատնելոցն
ի
զուր,
էր
ի
տուն
իւր
ի
Վան
քաղաք
եւ
էր
անուն
նորա
Մելքիսէթ:
Զոր
կալեալ
սպառնալեօք
ահացուցանէին
զնա
ուրանալ
զՔրիստոս
եւ
ոչ
կարացին,
թէեւ
բազում
բանիւք
ջանացին:
Եւ
ապա
սկսան
չարչարել
զնա
եւ
հրացեալ
շամփուրս
երկաթի
եդին
ի
վերայ
մերկ
եւ
քնքուշ
մարմնոյ
նորա,
ի
քսան
եւ
վեց
տեղիս:
Եւ
նա
միոյ
միոյ
ի
դուռն
մահու
խոնարհէր
եւ
ի
դաւանելոյ
զՔրիստոս
Աստուած
ոչ
դադարէր:
Ո
՜
վ
քաջութեան
հաւատոյն,
որ
ոչ
ի
դուռն
եկեղեցւոյ
սնեալ
եւ
ոչ
առ
ոտս
քահանայից
կացեալ
եւ
ոչ
ի
լուր
աստուածային
գրոց
պատուիրանացն
սովորեալ,
այլ
ի
տունս
այլազգեաց
սնեալ
եւ
ի
վարս
նոցին
վարժեալ,
առ
ոտս
անօրինաց
կացեալ
եւ
նոցին
օրինացն
հմտացեալ:
Բայց
ի
ծագմանէ
աստուածային
շնորհացն
նշուլից
ի
սիրտ
նորա`
այնքան
պայծառացաւ
հաւատովն,
մինչ
զի
ոչ
վերջացաւ
յառաջին
սրբոց
նահատակաց:
Այլ
ի
նմանութիւն
նոցին
հանդիսացաւ
եւ
պսակաց
նոցին
արժանաւորեցաւ:
Եւ
յետ
այնքան
այրեցմանն
եւ
սաստիկ
տանջանացն`
կամէին
դնել
զնա
ի
կողով
եւ
հանել
արտաքոյ
քաղաքին,
զի
քարկոծեսցեն:
Իսկ
նա
իւրովին
վազեաց,
թէպէտ
եւ
կաղ
էր
եւ
զայնքան
կարծրագոյն
տանջանս
չարչարանացն
ի
մարմնի
իւրում
տարեալ
ունէր:
Եւ
այնպէս
ելեալ
արտաքոյ
քաղաքին,
եւ
անդ
քարկոծ
արարին
զնա,
եւ
հարեալ
սրով
կտրատեցին
զմարմին
նորա
եւ
անդամ
անդամ
յօշեցին,
եւ
լուցեալ
հուր
այրեցին
զմարմին
նահատակին,
մինչ
զի
եւ
ոսկերքն
ամենայն
այրեցան:
Եւ
այլազգիքն
դափով
եւ
արապանով
շուրջ
եւ
բոլոր
պարէին
զգիշերն
ամենայն
եւ
համարէին
պաշտօն
մատուցանել
Աստուծոյ:
Եւ
այնպէս
կատարեցաւ
սուրբ
նահատակն
Քրիստոսի
Մելքիսէթ,
յուլիս
ամսոյ
ի
տասն:
Իսկ
զԿարապետն
գնացեալ
կալան
ի
ճամապարհին
եւ
զերկու
ականջսն
հատին
եւ
սպառնալեօք
երկեցուցանէին
զնա,
զի
ուրասցի
զՔրիստոս:
Եւ
նա
ոչ
թուլացաւ
ի
հաւատոցս
Քրիստոսի.
այլ
արիաբար
եւ
նա
մարտիրոսացաւ
յՈստան
քաղաքի,
եւ
հրով
այրեցաւ
յետ
կատարմանն,
որպէս
եւ
սուրբն
Մելքիսէթ
ի
Վան:
Գործեցաւ
այս
ի
թուականիս
մերում
ՊԾԲ
ամին:
