46.
ՍԻՐՈՒՆ
ՀԻԶՆԱՑԻ
†
ՋԻԵ=1476
յունվար
14
կիր.
Սա
էր
ի
քաղաքէն
Հիզնայ,
հայ
ազգաւ,
սնեալ
ուղղափառ
հաւատով
քրիստոնէութեան,
երիտասարդ
հասակաւ
եւ
վայելուչ
տեսլեամբ,
ԻԵ
ամաց:
Եւ
մայր
սորա
տաճկացաւ
յազդմանէ
չարին:
Վասն
որոյ
առաքեաց
դատաւոր
քաղաքին
բերել
զսուրբն
Սիրուն,
զի
թերեւս
եւ
զնա
կարասցէ
դարձուցանել
ի
մոլար
օրէնսն
իւր:
Իսկ
սիրելեաց
սրբոյն
ազդ
արարեալ
նմա
զի
փախիցէ:
Եւ
նա
ոչ
փախեաւ,
այլ
գնացեալ
առ
ազգականսն
իւր,
եւ
արար
զկտակն
մահուան
իւրոյ
`
որպէս
պարտն
պահանջէր:
Եւ
գնացեալ
ինքնակամ
եկաց
առաջի
դատաւորին
եւ
ասաց
համարձակ.
«
Գիտացի
'
ր,
մօ
'
լնայ,
զի
ես
քրիստոնեայ
եմ
եւ
Քրիստոսի
ծառայ
»:
Ասէ
ղադին.
«
Դարձի
'
ր
ի
Քրիստոսէ,
եւ
լեր
տաճիկ
`
որպէս
զմայրն
քո.
զի
չէ
պատեհ
բաժանիլ
քեզ
ի
մօրէն
քումմէ,
այլ
պարտ
է
քեզ
կեալ
ընդ
ծնօղին
քո,
եւ
պաշտել
ընդ
նմա
զհաւատ
նորա
»:
Ասէ
սուրբն.
«
Մինչ
ի
յայն
էր
նա
ինձ
ծնօղ
`
որքան
եւ
ինքն
հոգեւոր
ծնունդ
էր
սուրբ
աւազանին,
եւ
երկրպագու
խաչին
Քրիստոսի:
Իսկ
յորժամ
մերկացաւ
նա
զշնորհք
սուրբ
աւազանին
`
որ
է
վերստին
ծնօղ
մեր,
եւ
ուրացաւ
զԽաչելեալն,
այսուհետեւ
ոչ
է
ինձ
մայր,
այլ
թշնամի
եւ
ատելի
»:
Եւ
դատաւորն
ողոք
անկեալ
խոստացաւ
տալ
նմա
ինչս
բազում,
այգիս
եւ
դրախտս
եւ
աղջիկս
գեղեցիկս,
զոր
եւ
ինքն
կամեսցի
տալ
նմա
ի
կնութիւն:
Ասէ
սուրբն.
«
Մի
'
կարծեր
զիս
որպէս
պակասախելքս
եւ
կարճամիտ,
որ
պատրեալ
ձգեսցես
յօրէնսն
քո.
այլ
յոր
հաւատ
որ
ծնեալ
եմ
ես,
ի
նոյն
մեռանելոց
եմ
»:
Վասն
որոյ
բարկացեալ
ղադին
հրամայեաց
հանել
զնա
ի
բաց,
եւ
տանել
չարչարել:
Եւ
չար
սպասաւորքն
անդէն
խոցեցին
զնա
խանջարով.
եւ
քարշեալ
զնա
ի
վերայ
երեսաց
`
իջուցին
զնա
ի
վերնատանէն
ի
վայր:
Եւ
տարեալ
եդին
խիճս
հեղեղատի
ի
ներքս
նորա.
եւ
յոյժ
պնդեցին
փոկով.
եւ
ապա
խիստ
գանեալ
`
կոտորեցին
քարիւ
զատամունս
նորա:
Եւ
այնպէս
տարեալ
արկին
ի
բանդ,
եւ
թողին
զաւուրս
երկու:
Եւ
ապա
հանեալ
ի
բանտէն
`
հարցանէին.
եւ
գտին
հաստատուն
ի
հաւատս
Քրիստոսի:
Եւ
ժողովեցին
փայտ
`
զի
այրեսցեն
զսուրբն.
եւ
ոչ
այրեցին,
այլ
ահացուցանէին
զնա:
Եւ
բերեալ
կայծ
կրակ
լցին
ի
հողաթափս
նորա.
եւ
ագուցին
յոտսն:
Եւ
հրախառն
մոխիր
հնոցի
արկին
ի
ծոց
նորա.
եւ
նա
կայր
անկիզելի
`
շնորհօքն
Քրիստոսի:
Իբրեւ
տեսին
անօրէնքն
եթէ
ոչ
կարացին
խախտել
զերանելի
մանուկն,
առեալ
ածին
զնա
ի
ձիատուն
մի.
եւ
կապեցին
զնա
ընդ
յետս
ի
սիւն
մի.
եւ
տարեալ
զերկու
ձեռսն
ի
յետոյ
`
պատեցին
ի
բոլոր
սեանն:
Եւ
պատատեցին
զբոլոր
մարմինն
բարակ
չուանով
ընդ
սիւնն.
եւ
ամենեքեան
եկեալ
թքանէին
յերես
նորա
եւ
ապտակէին,
որպէս
հրէայքն
զԿենարարին:
Եւ
ծակոտեցին
զամենայն
մարմին
նորա
սրով,
եւ
լցեալ
ի
վերայ
վիրացն
աղ
`
կսկծեցուցանէին:
Եւ
ծակեցին
զերկու
թաթս
ձեռինն
`
ըստ
նմանութեան
Տեառն
ի
խաչին.
եւ
ընդ
արեանն
հոսէին
ի
նմանէ
քրտունքն:
Եւ
առեալ
անօրինացն
ջուր
`
մատուցին
նմա
եւ
ասեն.
«
Ըմպե՞ս
սակաւ
մի.
զի
զովասցի
լեզու
քո
»:
Իսկ
նա
ոչ
էառ
`
ասելով.
«
Ես
ակն
ունիմ
անմահական
ջրոյն
Քրիստոսի
»:
Եւ
թողին
զնա
այնպէս
`
պնդեալ
ընդ
սիւնն
զգիշերն
ամենայն:
Եւ
նա
ի
նոյն
տանջանսն
ննջեաց:
Եւ
ետես
ի
տեսլեան
զսուրբն
Սարգիս
`
Մարտիրոս
որդւովն
իւրով
եկեալ
յերկնից
բերեալ
նմա
պսակ
լուսեղէն:
Եւ
նա
զարթուցեալ
ուրախութեամբ
օրհնէր
զԱստուած:
Եւ
ընդ
լուսանալ
առաւօտին
`
ժողովեցան
այլազգիքն
ի
վերայ
նորա,
արձակեալ
հանին
արտաքս
`
եւ
հարցանէին:
Եւ
նա
խնդութեամբ
ետ
պատասխանի,
եւ
դաւանեաց
զՔրիստոս
Աստուած
`
զուարթ
երեսօք.
եւ
անարգեաց
զՄահմէտ,
եւ
զամենայն
հետեւողք
նորա:
Իսկ
նոցա
բարկութեամբ
լցեալ
`
կրճտեցին
զատամունս
իւրեանց
ի
վերայ
նորա,
եւ
առեալ
քարշեցին
զնա
տանել
ի
տեղի
կատարմանն:
Եւ
ի
հասանել
հանդէպ
մեծ
շուկային,
ելին
մեծատունք
քաղաքին
ընդ
առաջ
նորա.
եւ
բերին
ի
խանութս
իւրեանց
խումաշս
բազումս.
եւ
մատուցին
նմա,
զի
թերեւս
դառնայ
ի
հաւատոցն
իւրոց:
Եւ
սրբոյն
պատասխանեալ
ասաց.
«
Ամենայն
մարդ
զլաւն
իւր
կամենայ.
եթէ
ձեր
հաւատդ
լաւ
է,
նա
ընդէ՞ր
ձգէք
կաշառօք
ի
վերայ
քրիստոնէից.
ապա
յայտ
է
թէ
ոչինչ
է
»:
Եւ
դարձեալ
զերեսն
իւր
յարեւելս
`
խաչակնքեաց
զդէմս
իւր.
եւ
առժամանայն
հարեալ
անօրինացն
`
կտրեցին
զձեռսն
իւր.
եւ
պատեալ
շուրջ
զնովաւ
`
մերկացուցին
զնա.
եւ
քարշեալ
զսուրս
իւրեանց,
աղաղակեցին
միաբան
ամենեքեան,
եւ
դիմեալ
ի
վերայ
նորա,
մխեցին
առհասարակ
զսուրս
իւրեանց
յարիւն
նորա:
Եւ
նա
կայր
ի
մէջ
նոցա
`
որպէս
զգառն
անմեղ
`
մատնեալ
անողորմ
գայլոցն:
Եւ
ամենեւին
ոչ
մնաց
տեղի
ողջ
ի
մարմին
նորա:
Եւ
այնպէս
կատարեցաւ
սուրբն
Սիրուն,
որ
գործովն
զանունն
ելից,
եւ
եղեւ
սիրելի
որդի
Հօրն
երկնաւորի,
եւ
անուանակից
սէր
անուանն
Յիսուսի,
եւ
սիրուն
անօթ
Հոգւոյն
ճշմարտութեան:
Եւ
ժողովեալ
բազում
ցաւագարաց,
եւ
առեալ
յարենէն
ամբիծ
սուրբ
նահատակին,
օծանէին
զինքեանս
եւ
առժամայն
առողջանային
շնորհօքն
Քրիստոսի:
Եւ
տեսեալ
Տաճկացն
զբժշկութիւնն
որ
լինէին
ի
սրբոյն,
խորհուրդ
արարին
զի
այրեսցեն
զնա
հրով:
Իսկ
ամիրայ
քաղաքին
ոչ
եթող.
այլ
հրաման
ետ
քրիստոնէիցն
`
բառնալ
եւ
թաղել
զնա
`
որպէս
եւ
կամեսցին:
Եւ
երթեալ
բազմութեան
քահանայիցն
եւ
ժողովրդոցն
`
բարձին
պատուով
զպատուական
մարմին
սուրբ
վկային
Քրիստոսի:
Եւ
եդին
ի
տապանի
`
առաջի
Յարութենին
`
սաղմոսիւք
եւ
օրհնութեամբ
եւ
երգօք
հոգեւորօք:
Կատարեցաւ
սուրբ
մանուկն
Սիրուն
`
ի
թուականիս
մերում
Ջ
եւ
ի
ԻԵ
ամին
`
յունուար
ամսոյ
ի
ԺԴ,
ի
փառս
Քրիստոսի
Աստուծոյ
մերոյ: