ՀԱՅՈՑ ՆՈՐ ՎԿԱՆԵՐ (1155-1843)

55.
ԱՒԵՏԻՔ ԿՐՕՆԱՒՈՐ
† 1509 դեկտ. 11 գշ.

Տաղ տէր Աւետիք կրօնաւորին որ նահատակեցաւ ի ձեռաց Թաթարաց աղեղնաւորաց ի նահանգին Ղրիմի, ի վերայ ճանապարհին սուրբ Նշանի վանիցն - եւ զոր շինեաց տէր Յոհաննէս Սեբաստացին, զոր կայ մինչեւ ցայսօր մեզ օգնական եւ պահապան:

 

Հիւսիսական կողմ աշխարհէ

Մինըն ընտրեալ Հայոց ազգէ,

Ինքն ի բարի շառաւիղէ,

Սուրբ եւ մաքուր յորովայնէ:

 

Բնութեամբըն քաղցր էր եւ բարի,

Կերպարանօք զարմանալի,

Գեղ երեսացըն հրաշալի `

Լուսոյ նըման զերդ հրեշտակի:

 

Անձամբըն ճոխ գեղեցկալի,

Ստեղծեալ ձեռօքըն Քրիստոսի,

Երրորդութեանըն սիրելի,

Յամէն ազգաց էր գովելի:

 

Աբեղութեան կարգն ընկալեալ,

Ըզկուսութիւնն ամբողջ պահեալ '

Քահանայ աստըւածարեալ,

Աստուած անմահ պատարագեալ:

 

Անմարմնոց վարըս ըստացեալ,

Սիրով հրեշտակքըն ցանկացեալ,

Խորհըրդական անուն առեալ,

Տէր Աւետիք էր անուանեալ:

 

Յեկեղեցին երբ մըտանէր,

Իբրեւ ըզլոյս ղամպար վառէր:

Երբ պատարագ մատուցանէր `

Իւր սուրբ մատանցըն շող կաթէր:

 

Հոգոյն սըրբոյ էր բնակարան,

Շնորհօք լըցեալ էր եօթնարփեան,

Փիլիսոփայ էր աննըման,

Զուսումն ունէր աստուածական:

 

Ձայնըն քաղցըր ազնըւական,

Գաբրիելեան փողոյն նըման,

Ձեռաց շընորհըն զանազան,

Գրագիր ծաղկօղ աստղանըման:

 

Զարմանալի պատկերահան,

Դրոշմէր ըզտիպ տէրունական

Ըզտիրամօր սուրբ կուսական,

Բոլոր զամէն տնօրինական:

 

Որք ուղղափառ դաւանեցան `

Զամէն սըրբոց համանըման,

Առաքելոցըն միաբան,

Մարտիրոսացն որք ճըգնեցան:

 

Հայոց մեծաց ի թուականին

Ինըն հարիւր յիսնէութին

Ի տասեւմէկ դեկտեմբերին

Եւ ի յաւուր երեքշաբթին `

 

Արեան արբուքն Ուլլան խանին

Չար զինուորօքն ի դէմ ելին,

Ըզսուրն իւրեանց մերկացուցին,

Զտէր Աւետիքըն խոցեցին:

 

Եւ վարդագոյն արիւն հեղին,

Իբրեւ ըզՏէրըն խոցեցին,

Եւ սուրբ մարմինն յերկիր անկեալ `

Ի մէջ արեան թաւալեցին:

 

Լոյսն ի յերկնից ճառագայթեալ,

Ըզսուրբ նըշխարսըն պարփակեալ,

Զբոլոր զամէն լուսով լըցեալ,

Իբր ըզճըրագ լուսոյ փայլեալ:

 

Յայնժամ հըրաշ մի երեւեալ,

Ըզսուրբ մարմինսըն իւր շարժեալ,

Զինքըն բոլոր ձեւացուցեալ,

Դէմ երեսին խաչակընքեալ,

 

Զաստուածութիւնըն դաւանեալ,

Իւր սուրբ արեամբըն մըկըրտեալ,

Սուրբ նահատակ վերագըրեալ,

Ի դըպրութիւն կենաց կարգեալ,

 

Ըզսուրբ հոգին իւր աւանդեալ,

Զերանութեան պըսակն առեալ,

Եւ յիշատակ նորին օրհնեալ,

Ի Քրիստոսէ փառաւորեալ:

 

Վարդապետ երգօղ բանիս,

Ո ՜ վ նահատակ տէր Աւետիս,

Անճառ լուսով լուսաւորիս,

Պայծառ փառօք դու պըսակիս:

 

Առաքելին դեղն երանեալ `

Զքո սուրբ նըշխարսըդ հանգուցեալ.

Դու հիւանդաց բըժիշկ եղեալ,

Քրիստոս Աստուած փառաւորեալ:

 

Հօրըն փառք, Որդոյն պատիւ

Եւ սուրբ Հոգոյն այժմ յաւիտեանս,

Յաւիտեանըս յաւիտենից

Ժողովս օրհնեալ ի Քրիստոսէ: ¹