ՀԱՅՈՑ ՆՈՐ ՎԿԱՆԵՐ (1155-1843)

92.
ԳԱՍՊԱՐ ԿՌՈՒԱՆ
† ՌՃԻԶ=1677 ապրիլ 29

Այրս այս անուն Գասպար ` ի յազգէս Հայկայ,

Մականունըն Կըռուան կոչեցեալ սորա,

Ի փորձանաց իրիք զհաւատն ուրանայ,

Յետոյ փոշիմանեալ եւ յոյժ զըղջանայ:

Զի էր ինքըն տեղեակ քրիստոնէութեան,

Եւ ոչ որպէս զԴաւիթս տըգէտ թերական.

Վասն այն լայր եւ կարդայր վայըս եղկական `

Հանապազ անձինըն իւրոյ կորըստեան:

Պահէր եւ առնէր սա պահս աղօթական,

Որքան եւ յաջողիւր, բայց գաղտագողեան.

Եւ հասեալ էր տարիքն սոյր ուրացութեան `

Իբրեւ քըսան եւ հինգ մինչեւ յայս ամեան:

Բայց ինքն վաղուց հետէ հասանել ցանկայր

Հեղմամբ արեանն վճարել զպարտիսն իւր ջանայր.

Սակայն պատճառ յուսոյ Դաւիթըն լինայր,

Լի աւուրբք ծերութեանն, ապա քաջանայր:

Զի ընկէց սա ի բաց զփակեղն ըսպիտակ,

Եւ կապեաց ի գըլուխն գօտի կապուտակ.

Գընացեալ ի շուկայն, շըրջեալ համարձակ,

Յետոյ եկեալ նըստաւ ի տեղւոջ յայտնակ:

Տեսեալ ոմ մի տաճիկ եւ հարցմամբ խօսի.

« Յէ՞ր կապեր ես կապուտ ` թողեալ զձեւն տաճկի »:

Եւ նա ասաց թէ « Զի՞նչ ասես դու ինձի.

« Զի ես քրիստոնեայ եմ, այլ եւ մահտեսի »:

Եւ նա ձայնեալ տաճկացն անդէն կուտեցան.

« Սա չէ՞, ասէր, արդեւք ալեւորն Կըռուան »:

Բայց նա ասէր թէ « Ես չեմ տաճկացօղն այն.

« Ես հայ եմ ի վաղուց քրիստոսադաւան »:

Եւ զնա կալեալ տարան յիշխան քաղաքին,

Յետոյ ի դատաստան բերեալ դատէին.

Դաւանեաց նա զՔրիստոս Աստուած յատենին,

Եւ զինքն քըրիստոնեայ եւ ծառայ նորին:

Եւ առեալ զնա բերին ի տեղին կատարման `

Մօտ ի տեղւոջն Դաւթի նահատակութեան.

Եւ նա զՔրիստոս Աստուած լինէր խոստովան,

Կընքէր նշանաւ խաչին ըզդէմսըն իւրեան:

Կախեալ զնա փայտէ եւ շուտով իջուցին.

« Տաճի՞կ ես եւ թէ հայ » զնա հարցանէին.

Իսկ նա դաւանելով զՅիսուս կենդանին,

Արհամարհեաց զօրէն եւ զհաւատ նոցին:

Անդէն կախեալ զփայտէն ըզնա խեղդեցին,

Եւ քարկոծ արարին ի կախաղանին:

Եղեւ այս յապրիլի քըսան եւ ըննին `

Յետ երկրորդում ամսոյ կատարման Դաւթին: ¹