ՀԱՅՈՑ ՆՈՐ ՎԿԱՆԵՐ (1155-1843)

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

113.
ՅՈՎԱԿԻՄ ՍԱՄԱԹԻԱՑԻ

 

1 Անգլուխ մարմին

Յովակիմայ նահատակի Թավուքքեան Կոստանդնուպօլսեցւոյ

ամփոփէ տապանս

որ կատարեցաւ յամի Տեառն 1843 օգոստոս 10

ի հասակի 22 ամաց.

 

Դեռ յ՚առոյգ տիս զառաքինեաց զհանդէս

Ցուցեալ յանձին ի փորձութիւնս պէսպէս.

Իբրեւ ոսկի արկաւ ի բովս տանջանաց

Մինչեւ արեամբն զմեղս անկման իւր սրբեաց:

 

Յոյս սնոտեաց` գանք եւ կտտանք, մամոնայ,

Միաբանեալ յարեան մարտ տալ ընդ նմա.

Անուամբ Տեառն ել ընդ առաջ անվեհեր,

Յաղթեաց եւ ետ զփառս Փրկչին իւր նուէր:


 

Հաճեցաւ Տէր, էջ պսակաբերն յայն ի պահ,

Յորում դահիճն վարէր զանմեղըն ի մահ.

Կապեալ ձեռօք` աչքն ի խոնարհ գնայր նա,

Ընդ հետս Փրկչին իբր ընդ շաւիղ Գողգոթայ:


 

Ամբոխ մեծ էր, եւ բանսարկուն դեռ իբր օձ,

Փչեալ առ ունկն, ճգնէր վատնել ըզսիրոյն բոց,

Այլ պատանեակն դրդուեալ զգլուխն եւեթ,

Վանեաց զչարն եւ լուրջ դիմօք ծունր եդ:


 

Շողաց սուսերն` երիցս եհար ըզծոծրակ,

Ի կիսահատ պարանոցէն սուրբ ծորակ.

Ցայտէր ի սփիւռ, այլ նա ընդ մէն մի հարուած,

Մնչէր հեզիկ, «Սէրդ իմ Փրկիչդ իմ Աստուած»:


 

Պակեաւ դահիճն եւ մոլեգնեալ յարենէ`

Իբր ոչխարի զսուրն ի կոկորդն դնէ,

Աչք պատանւոյն խփմամբ զհրեշտակս ողջունեն

Որ զհոգին առեալ Փրկչին նուիրեն:


 

Կապեալ վեմ մեծ զմարմինն ի ծով ընկեցին,

Ամպրոպայոյզ ջուրք իբր ի ցաւս երկնեցին,

Ի թաթառաց խռովեալ անդունդն ալեսաստ,

Զանգլուխ աւանդն բերեալ մատոյց յեզերս աստ:


 

Որ գայ շիրմիս նահատակիս այցելու

Առցէ խրախոյս եւ յիշեսցէ ակնածու

Եթէ ի շնորհս սորա զմեզ Տէր փրկեաց,

Յօրէ անտի` յարենէ եւ լլկանաց: 2

1 Յովակիմ Սամաթիացու վկայաբանութիւնը տպագրուելուց յետոյ (տե'ս էջ 676-678)` պր. Հայկունու միջոցով ստացանք սոյն նահատակի տապանագիրը, որ ուղարկել է Կ. Պօլսից արժանապատիւ Վահան քահանայ Խոյեան: Հնարաւորութիւն չունենալով տապանագիրը անմիջապէս վկայաբանութիւնից յետոյ տպագրելու` ստիպուած եղանք Յաւելուածում հրատարակելու:

2 Այս տապանագիրը ընդօրինակուած է Գնալի կղզում (Եէտի-Գուլէ): Աւետիս Պէրպէրեանի «Պատմութիւն Հայոց» գրքում (էջ 516) նահատակութեան ամսաթիւը համարուած է օգոստոս 17: Սակայն տապանագրի սոյն ընդօրինակութեան մէջ նահատակութեան ամսաթիւն է օգոստոս 10: Եթէ տապանագրի ընդօրինակութիւնը բնագրին համապատասխան է` անշուշտ նահատակութեան ճիշտ ամսաթիւը պէտք է համարել օգոստոս 10, 1843: