ԿԹ.
Եւ
լուեալ,
թէ
առ
վաղիւ
գունդն
Պարսից
գայ
ի
վերայ
նոցա
ի
պատերազմ`
կանխեցին
ըստ
սովորութեան
աւուրցն
ի
պաշտաւն
գիշերոյն.
եւ
կատարեալ
զաղաւթս
առաւաւտուն`
կազմէին
եւ
նոքա
որ
անդ
էին`
ընդդէմ
նոցա
ի
պատերազմ։
2
Եւ
բաժանեալ
զչորեք
հարիւրսն
ի
չորս
առաջս`
միջին
վայրին
կարգէին
զաւրագլուխս
ի
ժամուն
զիշխանն
Սիւնեաց
Բաբգէն
եւ
զքաջ
սեպուհն
Մամիկոնէից
Վասակ,
եւ
ահեակ
կողմանն
զԳարջոյլն
Մաղխազ,
եւ
կողմանն
աջոյ
զԳնունիսն
երկոսին,
զիշխանն
Գնունեաց
Ատոմ
եւ
զնորուն
զեղբայրն
զԱռաստոմ.
եւ
ընդ
մէջ
երկոցունց
մասանցն
զքաջն
եւ
զընտիրն
զիշխանն
Շիրակայ
զՆերսեհն
Կամսարական
եւ
զնորուն
եղբայրն
զՀրահատն
պատրաստական
յաւրինէին։
3
Զի
ո՛ր
կողմն
տկարասցի`
ասեն,
նոցա
հասեալ
փութով
զաւրացուցեալ
աւգնեսցեն,
եւ
յամենայն
կողմանց
ոյժ
լինիցին.
քանզի
ամենեքեան
վստահ
էին
ի
յարսն`
որպէս
ի
լաւս
եւ
յարդարս
եւ
յուխտապահս
։
*
արսն,
եւ
տուեալ
փառս
Աստուծոյ`
աղաղակէին
միաբան
ասե
լով.
Աւգնեա՛
մեզ,
Աստուած
փրկիչ
մեր,
վասն
փառաց
անուան
քո.
մի՛
երբէք
ասասցեն
ի
հեթանոսս,
թէ
ո՞ւր
է
Աստուած
նոցա
*
։
5
Եւ
ելեալ
կային
ճակատեալք
ի
վերայ
բարձրավանդակի
լանջակողմանցն
յայտնաւորին։
6
Զորոց
այնքան
զսակաւութիւնն
Հայոց
տեսեալ
զաւրացն
Պարսից`
ոչ
ինչ
այլ
կարծեցին,
բայց
եթէ
կամաւ
խելացնորեալ
ի
խնդիր
մահու
են
եկեալք։
7
Եւ
քաջ
ի
հեռաստանէ
այրընտիր
ի
զաւրացն
Պարսից
յարձակեալք
ի
վերայ
զաւրացն
Հայոց`
բազումք
յեստէին
վատաձիոցն
Պարսից,
եւ
քաջաձիքն
յառաջեալ
հասանէին
ի
տեղի
պատերազմին։
8
Յորս
եւ
ի
ժամուն
Մաղխազն
Գարջոյլ,
առեալ
զիւրեւ
զհարիւրսն,
նենգեալ
ուխտի
Աւետարանին`
ի
գունդն
Պարսից
անկանէր.
եւ
մնային
ջոկք
ըստ
հրամանին
Աստուծոյ
երեք
հարիւրն
Հայոց,
ըստ
ընտրութեան
երեք
հարիւրոցն
ընդ
Գէդէովնի։
9
Որք
դիմեալք
ի
վերայ
զաւրացն
Պարսից,
աւգնականութեամբ
Բարձրելոյն
յառաջեալ
զընտիր
ընտիր
արս
պատերազմին
անդէն
եւ
անդ
ի
տեղւոջն
դիաթաւալ
յերկիր
կործանէին.
եւ
զայլ
բազմութիւն
գնդին
Պարսից
ձորոց
եւ
առապար
տեղեացն
ցրուեալ
վատնէին։
10
Անդ
ի
կողմանն
քաջին
Վասակայ
սեպհին
Մամիկոնէից
եւ
Սիւնւոյն
Բաբգենայ
անկեալ
սատակէր
Ատրվշնասպն
մարզպանն
եւ
այլ
արք
աւագ
եւ
նախարարք
յուրացողացն
Հայոց
եւ
այլ
բազում
Պարսիկք.
նոյնպէս
եւ
ի
կողմանն
Ատոմայ
եւ
Առաստոմայ
բազումք
մեռանէին
ի
քաջ
արանց։
11
Որ
եւ
զտէրն
Սիւնեաց
զԳդիհոն
պահելով
միւսում
եւս
չար
ժամու`
զերծեալ
ապրեցուցանէր
թշնամին
արդարութեան
մազապուր
ի
ձեռացն
Ատոմայ
եւ
Առաստոմայ։
12
Բայց
նախ
զյառաջեալ
այր
ի
գնդէն
Պարսից`
Հրահատ
որդի
երանելւոյ
Կամսարականին
Արշաւրայ
հարեալ
նիզակաւ
սատակէր։
*
կոտորելոյ
զթշնամիսն
Աստուծոյ,
կամէր
ի
թիկանց
կուսէ
անկանել
ի
վերայ
զաւրացելոցն
ի
Քրիստոս,
եւ
տանել
զյաղթութիւնն
խաբէութեամբ
եւ
անուն
մեծ
ժառանգել։
14
Իսկ
ուրումն
յանկարծակի
զձայն
խողխողման
զՀայ
սպանանելոյ
ի
Կատշացն
լուեալ`
բողոք
արկանէր
առ
արսն
Կամսարականս.
որոց
ցասուցեալ
առնն`
կամէին
սպանանել
զնա,
թէ
գունդ
մեր
է,
եւ
դու
խաբէութեամբ
զմեծ
իրս
կորուսանես։
15
Եւ
ապա
հաստատեալ
Ներսեհի
ի
լրտեսելն
եղբաւրն
իւրոյ
Հրահատայ,
եթէ
գունդն`
թշնամեաց
է`
դիմեալ
յարձակէին
ի
վերայ
անչափ
բազմութեան
երկոքին
եղբարքն
սակաւ
արամբք։
16
Անդ
հասեալ
հայրանման
Կամսարականն
Ներսեհ`
զզաւրագլուխն
Կատշաց,
զայր
հզաւր
եւ
զմարտիկ,
հարեալ
նիզակաւ
անդէն
ի
տեղւոջն
սատակէր,
եւ
զայլ
ամենայն
գունդն
արկեալ
առաջի`
բազում
արանց
դիակունս,
առաւել
քան
զայլ
մեռեալս
պատերազմին`
կործան
յերկիր
վարէին
։
17
Եւ
լինէր
աւրն
այն
աւր
նշանաւոր
ուրախութեան
հաւատացելոցն
ի
Քրիստոս,
եւ
աւր
ամաւթոյ
եւ
կորանաց
ամենայն
ուրացելոցն
ի
Քրիստոսէ,
եւ
ճշմարտապէս
կատարեալ
հաստատէր
բան
մարգարէին
որ
ա
սէ,
թէ
Որոց
Աստուած
աւգնէ`
մի
զհազարս
հալածէ,
եւ
երկուս
զբիւրս
շարժէ
։
*
չեղէ
ձեռնհաս
եւ
նկուն
գտայ`
գոնէ
առ
վայր
մի
տրտմեցուցանեմ
զսիրտս
քաջացն,
որք
դեռ
եւս
ոչ
գիտեն
զանցս
աղէտիցս
իմոց
եւ
զկործանման։
19
Եւ
գտեալ
իւր
արս
երկուս
արբանեկեալս,
զմին
ի
տոհմէն
Գնթունեաց,
որում
անուն
էր
Վառգոշ,
եւ
զմիւսն
ի
տոհմէն
Սահառունեաց,
որում
անուն
էր
Վասակ.
եւ
եկեալ
արքն
երկոքեան
ի
վաղիւն
ճեպով
ընդ
ծագել
առաւաւտուն`
գոյժ
աղաղակի
լսելի
առնէին
յականջս
հայրապետին
սրբոյ
Յոհաննու
եւ
երկոցունց
աւագ
իշխանացն
Հայոց,
մարզպանին
Սահակայ
եւ
Վահանայ
Մամիկոնէի։
20
«Խառնեցան,
ասեն,
սաստկապէս
կողմանքն
երկոքեան
ի
պատերազմ,
-
որոց
բնաւ
եւ
տեսեալ
չէր
զգործ
պատերազմին,
-
եւ
զաւրացաւ
կողմն
Պարսից,
եւ
ի
պարտութիւն
մատնեցաւ
գունդն
Հայոց,
ի
փախուստ
դարձան.
եւ
անկեալ
զաւրաւորքն
ի
սուր
թշնամեացն`
մեռաւ
քաջն
Մամիկոնեան
Վասակ
եւ
լաւ
Սիւնին
Բաբգէն
եւ
երկոքեան
արքն
անուանիք,
տէրն
Շիրակայ
Ներսեհ,
սիրելի
եղբարբն
իւրով
հանդերձ
Հրահատաւ։
21
Եւ
արքն
Գնունիք
Ատոմ
եւ
Առաստոմ
եւ
այլ
ամենայն
զաւրքն
Հայոց
ի
լանջակողմանս
Ակոռայ
տապաստ
անկեալ
դիակնացան.
եւ
մեք
միայն
մնացաք
ի
գուժկացն
Յոբայ ,
եւ
եկեալք
պատմել
ձեզ»։
*,
զի
մի՛
շատագոյն
ուրախասցի
աղմկելով
զքաղաքն
չար
դեւն`
գայր
հասանէր
վաղվաղակի
հրեշտակ
աւետաւոր
ի
տոհմէն
Գնունեաց,
որում
անուն
էր
Առաստոմ.
ձայն
բարձեալ
գոչելով
ա
սէր.
«Յաղթեա՜ց
զաւրութիւն
սուրբ
խաչին,
եւ
միշտ
յաղթէ»։
23
Տայր
զրոյց
եւ
զսքանչելիսն
Աստուծոյ,
զոր
արար
սրբոցն
բարեխաւսութեամբ
առ
իւր
սիրելիսն,
եւ
զչարաչար
բեկումն
եւ
զամաւթն,
զոր
գտեալ
ժառանգեցին
փաղանգ
ուրացողացն։
24
Եւ
լուեալ
զայս
ձայն
աւետեաց
հայրապետին
Հայոց
Յոհաննու
եւ
աւագ
իշխանացն,
մարզպանին
Սահակայ
եւ
սպարապետին
Հայոց
Վահանայ,
եւ
ամենայն
նախարարացն
Հայոց
եւ
ռամկացն`
դիմեալք
միաբանութեամբ
ի
տունն
Աստուծոյ,
որոյ
հզաւր
է
զաւրութիւն
իւր`
գոհանային,
երկիր
պագանէին
միայնոյ
ճշմարտին
Աստուծոյ
եւ
անընդդիմակայ
հրամանի
կամաց
իւրոց։
25
Եւ
երանելի
կաթողիկոսն
Հայոց
Յոհան
տայր
սաղմոսել
ի
սաղմոսէն
քսաներորդէ
իններոր
դէ.
Լուաւ
ինձ
տէր
եւ
ողորմեցաւ,
եւ
տէր
ե
ղեւ
ինձ
աւգնական։
26
Դարձոյց
զսուգ
իմ
յուրախութիւն.
զերծ
յինէն
զքուրձ,
եւ
ինձ
զգեցոյց
զուրախութիւն։
27
Որպէս
սաղմոս
ասասցեն
քեզ
փառք
իմ,
եւ
այլ
մի՛
եւս
զղջացայց,
տէր
Աստուած
իմ,
յաւիտեան
խոստովան
եղէց
քեզ
։
28
Եւ
կատարեալ
զպաշտաւնն`
զատիկ
ուրախութեան
առնէին.
նախ
հոգալով
զաղքատացն
յագումն
նկատէին,
եւ
ապա
ինքեանք
ուրախանային
ցնծալից
ուրախութեամբ։
*
յաղթութիւն,
շնորհեալ
նոցա
զմեծ
յաղթութեանն
անուն,
եւ
զթշնամեացն
տալ
զխորտակման
եւ
զամաւթոյ
զվիճակն.
եւ
փառաւորելով
զՔրիստոս`
համբուրէին
զմիմեանս
ողջունիւ
ուրախութեան,
եւ
անհոգ
խաղաղութեան
ի
հանգիստ
ձմերանւոյն
մտանէին.
հոգային
առ
գարունն
զպատրաստութիւն
պատերազմին։
