ՀԳ.
Իսկ
յետ
աւուրց
ինչ
անցելոց,
տեսեալ
իմաստախնդիր
մարդոց
եւ
հանճարեղ
անձանց
զպսակումն
քաջ
սեպհին
Մամիկոնէից
զսրբոյն
Վասակայ,
զեղբաւր
զաւրավարին
Հայոց
Վահանայ`
անդէն
եւ
անդ
ծանեան,
թէ
վասն
զի
մերձ
ուրեմն
էր
կատարումն
սրբոյն.
որ
եւ
խնդրեաց
յԱստուծոյ
սուրբն
Վասակ`
տեսանել
ի
մարմնի
զեկս
անձկալի
եղբաւրն
իւրոյ
Վարդայ,
եւ
ապա
զաւր
ըղձի
խնդրոյ
իւրոյ
ըմբռնել
ցնծալով։
2
Եւ
ամենահզաւրն
Աստուած
եղեւ
փութով
կատարիչ
խնդրոյ
սրբոյն
իւրոյ,
ոչ
ինչ
յերկարեալ
յապաղեաց
զկամս
առնն,
այլ
վաղվաղակի
եւ
ճեպով
ընկալեալ
զխնդիրն,
եւ
ածեալ
զեղբայրն
զՎարդ
եւ
ցուցեալ
նմա
եւ
ամենեցուն`
եթող
ողջամբ
առ
մնացեալ
կենդանի
ծառայսն
իւր,
եւ
զսուրբ
վկայն
իւր
զՎասակ
փոխեալ
առ
ինքն`
պսակեալ
բնակեցոյց
յարքայութեան
խորանսն,
ընդ
հրեշտակս
։
,
թէ
«Գունդ
սաստիկ
եհաս
յերկիրս
Վրաց,
եւ
իմ
տեսեալ,
թէ
ոչ
եմ
կարող
կալ
առաջի`
խոյս
տուեալ
ի
լերինս
Հայոց,
մաւտ
ի
սահմանակցութեանն
Վրաց`
մնամ
ձեզ»։
4
Եւ
նամակ
ունէր
տուեալ
ի
լերինս
Հայոց,
մաւտ
ի
սահմանակցութեանն
Վրաց`
մնամ
ձեզ»։
5
Եւ
նամակ
ունէր
գրեալ
ի
Վախթանգայ
խաբէու
թեամբ,
թէ
«Հոն
գնդի
հրաման
ետու
գալ,
եւ
չեւ
եւս
հասին.
բայց
մինչ
դուք
գայք`
հասանեն,
եւ
այնուհետեւ
դուք
եւ
մեք
եւ
Հոնք
զնոսա
կորուսանեմք։
6
Բայց
թուի
ինձ,
թէ
յորժամ
Հոն
հասանէ,
մեզ
բնաւ
եւ
աշխատել
ինչ
ոչ
հասանէ.
նոքա
իսկ
վճարեն
զգործն.
զի
անչափ
բազմութեան
հրաման
ետու
գալ»։
Աւետարանաւ
եւ
խաչիւ
ընդ
թագաւորին
Վրաց
Վախթանգայ`
յարուցեալ
վաղվաղակի
եւ
անյապաղ
ամենայն
զաւրքն
Հայոց
առ
արքայն
Վրաց
հասանէին,
եւ
բանակեալք
առ
վայր
մի
ի
գաւառին
Կանգարաց
դադարէին։
8
Ուր
պատրողական
բանիւք
խաբէութեան
թարթափեցուցանէր
թագաւորն
Վրաց
Վախթանգ
զմիտս
զաւրավարին
Վահանայ
Մամիկոնէի
եւ
զայլ
աւագ
տանուտերացն
Հայոց.
մերթ
ասե
լով,
թէ
«Միհրանայ
զձեր
լուեալ`
խոյս
ետ
ի
սահմանաց
Վրաց,
եւ
յԱղուանս
փախեաւ
առ
երկիւղի.
եւ
դարձեալ`
«Զերկուս
աւուրս`
եւ
գունդք
Հոնաց
հասանեն».
եւ
անցեալ
երկու
աւուրք
ժամադիր
խաբէութեանն`
ապա
յերրորդ
եւ
ի
չորրորդ
աւր
ձգէր
զպատճառադրութիւնն,
եւ
յետ
այնորիկ
յայլ
ի
վեց
եւ
յեաւթն
աւր։
9
Դարձեալ
լրտեսս
տայր
արձակել
արս
ի
գնդէն
Վրաց
եւ
Հայոց.
որք
իջեալ
ի
տեղիս
ինչ
դաշտացն`
տայր
երեւեցուցանել
լոյսս
կրակաց
բազմաց
եւ
կոճեղս
ծառոց
զինեալս
այրանմանս,
ըստ
խաբէութեան
։
10
Դարձեալ
ա
սէր.
«Ոչ
գայ
գունդն
Հոնաց
առ
մեզ
ի
լերինսս,
այլ
ասեն,
թէ
աստ
ի
դաշտիս
ա՛ծ
ցո՛յց
մեզ
զՀայս,
եւ
ամենայն
բանից
քոց
հաւատամք,
զոր
քո
խաւսեալ
է
ընդ
մեզ
եւ
երդուեալ.
եւ
այնուհետեւ
զոր
ինչ
եւ
հրամայես
առնուլ
մեզ`
զամենայն
կատարեմք.
ապա
թէ
ոչ`
չհաւա
տամք,
թէ
Հայք
ընդ
քեզ
միաբան
են.
բայց
թէ
արդարեւ
զայս
տեսանեմք`
այնուհետեւ
զՊարսիկս
ի
մեզ
թողէք,
եւ
ձեզ
փոյթ
մի՛
լիցի։
11
Արդ`
թէ
դուք
ի
դաշտն
չիջանէք,
եւ
Հոն
գունդքն,
վասն
ինձ
չհաւատալոյ,
ի
վեր
ի
յաշխարհէն
չշարժին
ուրեք,
եւ
Միհրան
դառնայ
եւ
զՎիրս
աւերէ`
ինձ
ձեր
եկք
զի՞նչ
աւգուտ
է»։
կամ
սուտ`
ջանային
վասն
Աւետարանին
երկիւղի
զամենայն
կատարել։
13
Զի
թէպէտ
եւ
տաւթ
էր
ժամանակն,
հարկաւորեցան
իջանել
ի
դաշտն
Ճարմանայնու։
14
Եւ
յիշխանացն
Հայոց
ոմանք
ոչ
յաջող
համարէին
զէջս
գնդին
Հայոց
ի
Վիրս.
զոր
թէպէտ
եւ
բազում
անգամ
ասացին`
չհաւատացեալ
բանի
`
լռեցին։
երեք
կամ
չորք`
գայր
հասանէր
Միհրան
եւ
բանակէր
դէմ
յանդիման
բանակին
Հայոց,
մաւտ
ի
բանակն
յայնկոյս
գետոյն,
զոր
Կուր
գետն
անուանեն.
եւ
բանակն
Հայոց
չուեալ
յայլ
տեղի
հեռագոյն
ի
բանակէն
Պարսից,
եւ
առնէին
զիւրեանց
աւթեւանին
տեղին։
16
Եւ
բազմաց
ի
գնդէն
Հայոց
ի
գիշերին
յայնմիկ,
մոռացեալ
զերկիւղ
ուխտին
Աստուծոյ,
եւ
զահաւոր
երդումն
Աւետարանին
առ
ոտն
հարեալ`
պատգամագնացութեամբ
գաղտ
խաւսեցան
ընդ
իւրաքանչիւր
ոք
սիրելիս
զաւրացն
Պար
սից,
թէ
«Մեք
ի
բռնութենէ
զաւրավարիս
Հայոց
Վահանայ
եւ
ոչ
սրտի
կամաւ
անկեալ
եմք
յիրս
յայս,
արք
թուով.
բայց
միտք
մեր
եւ
խորհուրդք
առ
ձեզ
են.
եւ
գիտեմք,
եթէ
ի
ձերմէ
ծառայութենէ
չեմք
ելանելոց,
այլ
վատ
անձանց
մերոց
որսացեալ
աճեցուցաք
ցայժմ
զվնասս
ի
մեզ։
17
Բայց
արդ`
եթէ
չյիշիցէք
զայս
բանս
մեր
երբէք,
եւ
առնիցէք
մեզ
թողութիւն`
դուք
իշխեցէք։
18
Այլ
մեք
վաղիւն,
յորժամ
ի
կռուոյն
տեղին
գամք`
զմեր
անձինս
եւ
զբազումս
եւ
այլս
ընդ
մեզ
փախուցանեմք
ի
գնդէս»։
19
Եւ
ընկալեալ
երդմամբ
ուխտի
Պարսկացն`
հաստատեցին
զբանսն։
20
Եւ
հասեալ
ի
վաղիւն
ի
տեղի
պատերազմին`
խաւսէր
եւ
յայն
ժամու
արքայն
Վրաց
ընդ
զաւրավարին
Հայոց
Վահանայ
եւ
ընդ
այլ
աւագ
տանուտեարս
եւ
ընդ
սեպուհս
Հայոց
եւ
ա
սէ.
«Լաւ
եղեւ
մեզ
կռուելս
այսաւր
ընդ
զաւրս
Պարսից.
քանզի
մեք
իսկ
բաւական
եմք
սոցա,
եւ
չկարեն
կալ
առաջի.
բայց
թէ
այսաւր
եւս
հեղգացեալ
էր
մեր`
գալոց
էին
Հոնք
եւ
զանուն
յաղթութեանն
եւ
զաւգուտ
աւարիս
նոքա
տանելոց
էին»։
21
Եւ
մինչեւ
ցայն
ժամ
եւս
յերկարեալ
խաբէր
պատիր
բանիւք։
