Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա
ՂԴ. Եւ զայս ամենայն խաւսեցեալ Մամիկոնենին Վահանայ` սիրով լսէր զամենայն Նիխոր, եւ ախորժելով յանձն առնոյր։ 2  Խնդրէր Նիխոր ի Վահանայ զբնիկ Հայոց զայրու ձին. «Կազմեա՛, ասէ, փութով եւ արձակեա՛ ի դուռն. քանզի Զարեհ որդի Պերոզի, ընդդիմացեալ Արեաց արարուածի` գունդ դեռ կազմէր ի կորուստ անձին իւրոյ եւ հաւանելոցն ընդ իւր. եւ դու փութա՛ արձակել զՀայ այրեւձի, որ նախ քան զքո երթալն ի դուռն` եւ սպաս մի քո մեծ ծանուցանի արարուածքդ առաջի թագաւորին եւ ամենայն Արեաց։ 3  Վասն զի եւ ինձ հրաման ետ թագաւորն` վաղվաղակի մտանել ի դուռն. վասն զի աստուածք զայս իրս յաջող եւ բարերարութեամբ վճարեցին, զի եւս առաւել վաղագոյն երթամ անդր, ի դէպ է եւ պատշաճ»։ 4  Եւ ուրախացեալ Նիխորոյ եւ Մամիկոնեանն Վահանայ առ միմեանս ոչ բազում ինչ աւուրս` կազմէր ստիպով գործոյն պիտոյից։ 5  Հրաժարեալք ի միմեանց` չուէին խաղաղութեամբ, Նիխոր առ թագաւորն ի դուռն, եւ զաւրավարն Հա յոց Մամիկոնեանն Վահան ի Դուին։
       * աւերեալ. եւ էր ինչ որ ի տեղեացն բնակչացն, եւ էր ինչ որ ի սաստկութենէն ջուրցն դիմեցմանց. եւ տարակուսեալ զաւրքն` խնդրէին տեղիս անցի, եւ ոչ գտանէին. եւ փորձելով ոմանց զբազում տեղիս` ընկղմեալք ի ջուրսն, եւ հազիւ գտեալ անդրէն ելս ապրէին։ 7  Իսկ քաջ զաւրավարն Հայոց Վահան Մամիկոնեան մերձեալ ի տեղի մի յեզր գետոյն, եւ տեառնագրեալ զինքն նշանաւ խաչին սրբոյ կենսատուի` իջանէր ի գետն, եւ որպէս ընդ յոյժ տեղի ծանծաղ` անցանէր խաղաղութեամբ ընդ ջուրսն, որ եւ տեղին ամենայն գնդին լինէր ճանապարհ անցից անհոգութեամբ։ 8  Եւ լինէր այս նշան մեծ յայտնի, որ եւ առ ոյժ կացաձի արանց լինէր անցանել դիւրաւ ըստ կամի եւ ամենայն այրեւձիոյն. ի ճշմարիտ հիմնացեալ հաւատոյն քաջ զաւրավարին Հայոց Վահանայ` լինէր նշան որպէս Իսրայէլեան ժողովրդոցն` յանցանելն իւրեանց ընդ Յորդանան։ 9  Եւ ապա մտեալ յոստանն ի Դուին, եւ զշնորհակալութեան զպատարագն մատուցեալ Աստուծոյ արժանաւորապէս, եւ նախ զաղքատացն ողորմածութեամբ ըստ սովորութեան կատարեալ զտուրս` ուրախանային եւ ինքեանք ըստ Աստուծոյ հաճոյիցն խնդալից սրտիւ։
       10  Եւ կազմեալ Մամիկոնենին Վահանայ զայրեւձին Հայոց` արձակէր ի դուռն, կարգեալ զգունդն ի ձեռն Վրենայ Վանանդացւոյ. ընդ որս կազմեալ արձակէր եւ զիւր եղբաւրորդի մի, զորդին նահատակին Վասակայ զԳրիգոր։ 11  Որոց հասեալ ի դուռն ժամանք` երթային պատրաստութեան գործոյ պատերազմին, եւ հարեալք ի դիմի միմեանց գունդքն երկոքեան, եւ մատնեալ ի պարտութիւն գունդն Զարեհի` փախստական լինէին, եւ բազում վիրաւորք անկեալ յերկիր կործանէին։ 12  Անդ քաջացեալ հայրանման սեպուհն Մամիկոնէից Գրիգոր, ցուցեալ մեծ քաջութիւն` յայտնի լինէր զաւրավարին եւ զաւրացն ամենեցուն, եւ հռչակեալ նորա լաւութեան անուն` հասանէր մինչ ի թագա ւորն Վաղարշ։ 13  Լաւացեալ եւ սեպուհն Վանանդացի Վրէն, գործ երեւեցուցեալ քաջանայր։ 14  Իսկ Զարեհն փախուցեալ ի լեառնակողմն տեղիս ամրանայր. զոր ձերբակալ արարին եւ ածին ի հրապարակն արքունի, եւ անդ նման անասնոյ փողոտէին յանխնայ։