Յաճախապատում ճառք

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԻԳ
ԵՐԱՆԵԼՈՅՆ ՍՐԲՈՅՆ ԳՐԻԳՈՐԻ ԽՐԱՏՔ ՃԳՆԱՒՈՐԱՑ ԵՒ ՑՈՅՑՔ ՀԱՆԴԻՍԻՑ, ՈՐ ՅԱՌԱՔԻՆՈՒԹԻՒՆ ՅՈՐԴՈՐԵՆ
       1  Ամենայն որք հրաժարեցան յաշխարհէս եւ ընծայեցին Աստուծոյ զանձինս ի հնազանդութիւն ճշմարտութեան սուրբ հարցն աւանդից` կուսութեամբ ճգնաւորել յաղագս խոստացեալ աւետեացն, զգոյշ կացցեն խորհրդոց եւ բանից եւ գործոց. զի մի՛ խայթեսցէ դարանակալ աւձն , եւ խափանեսցէ ըստ Աստուծոյ զգնացս սրբութեան եւ արդարութեան առաքինասէր վարուց։
       2  Ամենայն հոգեւոր խրատուց անխարդախ կալ. բարկութեանն զհեղութիւնն միշտ. անզգամութեանն զհանդարտութիւնն. թշնամանաց զբարեբանութիւնն. անհնազանդութեանն զհնազանդութիւնն. ստահակութեանն զհաւանութիւնն. անհամբերութեան զհամբերութիւնն. ոխակալութեանն զանոխակալութիւնն. մախանացն զաննախանձութիւն. դառնութեանն զքաղցրութիւնն. չարութեան զբարերարութիւն. անգործութեանն զգործասիրութիւնն. մեղմեխութեանն զռոշնութիւնն. յարատութեանն զհամեստութիւն. կատականաց եւ ծաղեր զարտասուս. ատելութեանն զսէրն սուրբ ունել. անյուսութեանն զյոյսն առնուլ. տրտմութեանն զզուարթութիւնն. փորձանաց զերկայնմտութիւն. ագահութեանն զչափաւորութիւնն. ընչասիրութեանն զարհամարհանս. պատուասիրութեանն զնուաստութիւնն. թերահաւատութեանն զհաւատս ճշմարիտս, եւ որ այլ եւս են չարին մեքենայք` որ ընդդէմ ճշմարտութեանն զպատերազմ առնեն ընդ աչս եւ ընդ լսելիս եւ ընդ ունչս եւ ընդ ճաշակելիս եւ ընդ լեզուս եւ ընդ ձեռս եւ ընդ ոտս եւ ընդ սիրտս` որ խորհրդոցն է շտեմարան ի լաւսն կամ ի վատթարսն հակամիտել։ 3  Զորս պարտ է վերագոյնս առնել ամենայն վնասակարաց առաքինասէր վարուք ըստ յառաջ ասացելոց հանգամանաց խրատուց, որ ընդ չարեաց զպատերազմն առնէ զյարուցեալսն ի վերայ ճգնաւորացն ճակատամարտ միշտ։ 4  Յայսոսիկ է մարտ մեծ. եւ դարձեալ յաղթութիւն մեծագոյն, որովք հակառակամարտն կործանեսցի` որ յայնոսիկ է պանծացեալ, եւ հրապուրանաւք յուսայ յաղթել նորամտիցն։
       5  Բայց դու, ո՛վ անձն, որ ընձայեցար Աստուծոյ, մի՛ զնա քեզ խորհրդակից առնուր. այլ մարտիր զբարիոքն մարտն, եւ բուռն հար զայսոցիկ խրատուց, անմոռաց ունելով զախոյեանն սուրբ ճգնաւորաց, որ շաղեն եւ պատեն զոգիս եւ զմարմինս։ 6  Ուշ ունելով մտերիմ խորհրդով եւ արժանաւորապէս ըստ Աւետարանին Քրիստոսի կրաւնաւորիլ։ 7  Մերկանալ զաշխարհական ցանկութիւնս ամենայն, եւ զգենուլ զնոր մարդն ամենայն բարի գործովք զարդարեալ ներքոյ եւ արտաքոյ սուրբ եւ անարատ կատարեալ արդարութեամբ եւ սրբեալ յամենայն ցանկութեանց երկրաւորացս։
       8  Նախ զաստուածսիրութեան զհանգամանս յանձին հաստատել սուրբ սրտիւ եւ անկեղծաւոր հաւատով. պատրաստ լինել ըստ արժանի իւրոյ ընծայութեանն յոր կոչեցաւն. յամենայն բծից անարատ եւ մաքուր եւ հաճոյ Աստուծոյ լինել։ 9  Մտաւք եւ ամենայն անդամովք հաստատուն եւ անշարժ եւ անդրդուելի կալ ի կարգի ճգնաւորական հանդիսիցն։ 10  Մարտնչել ի հոգեւորական մարտին ընդդէմ հանապազորդեան թշնամւոյն. որ ընդ զգայութիւնսն եւ ընդ խորհուրդսն ի ներքս պատերազմ է, եւ յաղթութիւն ի վերին աւգնականութենէն. իմաստութեան հոգւոյն առաջնորդել յամենայն արդարութիւնս, եւ ի վայր կործանել զհակառակամարտսն բարեձեւութեան կարգաց եւ կրաւնից։ 11  Զի զէն զինուորութեան ճգնաւորաց չէ մարմնաւոր, այլ հոգեւոր յԱստուծոյ առ վանումն չարին ։ 12  Անսրբութեանն զսրբութիւնն ի ներքս ամբարել յամենայն անդամսն. եւ յանմաքուր խորհուրդսն զողջախոհութիւն սրբեալ յամենայնի։ 13  Որկորստութեանն զպարկեշտութիւնն. արբշռութեանն զժուժկալութիւնն. շուայտութեանն զհամեստութիւնն. ծուլութեանն զհանդէսս առ ամենայն ջանս։ 14  Թուլութեանն զպնդութիւնն. ձանձրութեանն զփոյթն. ամբարտաւանութեանն զխոնարհութիւնն. հպարտութեանն զնուաստութիւնն. սնափառութեանն զանփառութիւնն. ստութեանն զստուգաբանութիւնն. երդմնահարութեանն զճշմարտութիւնն. խորամանկութեանն զկատարեալ սէրն։
       15  Եւ զգուշացեալ ամրացեալ կացցես աղաւթիւք եւ պահովք ջերմեռանդ արտասուաւք, սուրբ սիրով, շնորհալից յուսով եւ բաղձալից գթով առ Աստուծոյ կամսն։ 16  Ահիւ եւ երկիւղիւ ի բարեպաշտութեան ջանս յառաջանալ միշտ, եւ առաւելուլ ի բարի գործս, եւ ոչ պակասեցուցանել յառաքինութեան վաստակոց յերեւելեաց կամ յաներեւութից. եւ զհանգամանս չարին խափուցանել հանդիսաւոր յառաջադիմութեամբ։ 17  Զփառասիրութիւն զամենայն ի բաց ընկենուլ եւ զցանկութիւն չարեաց եւ զմեղս դիւրաշարժս իրաւամբք արդարութեան, առողջութեան անարատութեան։ 18  Անբիծ երախտեաւք սուրբ սիրոյն անհանգիստ կալ ի ճգնաւորական մշակութեանն ըստ բարերար սիրոյ երախտեացն Աստուծոյ առ ի հնազանդութիւն Աստուծոյ եւ առ որս հաղորդութիւնն եղեւ սիրով։
       19  Զի ճշմարտեալ պահեսցէ զմիաբանութիւնն յաւդիւ խաղաղութեան անբարեփորձ մտածութեամբք առ ի կատարեալ հաւանութիւնն եւ ի հնազանդութիւն եղբայրութեանն եւ հաւատացեալ առաջնորդին. որով եւ զխոստովանութիւնն նովաւ ընծայեաց Աստուծոյ ստուգապէս. որով եւ զպտուղ ապաշխարութեանն առնէ ըստ սխալանաց խորհրդոց եւ բանից եւ գործոց։ 20  Զի զթողութիւն մեղացն առցեն ի Փրկչէն վկայութեամբք առաջնորդին եւ եղբայրութեանն. եւ յայնոսիկ անշարժ հաստատուն արմատացեալ կացցեն ի նոյն վանս։ 21  Եւ մի՛ երկմտեսցեն. զի որ երկմիտն է, նման է հողմակոծեալ եւ տատանեալ ալեաց ծովու. մի՛ ակն կալցի մարդն այն առնուլ ինչ յԱստուծոյ բարիս ։ 22  Այլ ճշմարտեալ հաւատով եւ անբիծ վարուք կատարեսցէ զառաքինութիւնսն ահիւն Աստուծոյ, ի շնորհաց Սուրբ Հոգւոյն զաւրացեալ համբերութեամբ բազմաւ ըստ առաքելոյ խրատուն, ի նեղութիւնս, ի վիշտս, ի չարչարանս, ի գանս, ի բանդս, ի խռովութիւնս, յաշխատութիւնս, ի հսկմունս, ի պահս, ի սրբութեան, ի քաղցրութեան, ի բարութեան Հոգւոյն Սրբոյ յարդարեալ ։
       23  Զի որ սիրէն զիս, ասէ Տէրն, զպատուիրանս իմ պահեսցէ, զոր Սուրբ Հոգին ազդեաց. ապա ես եւ Հայր իմ եկեսցուք եւ աւթեւանս առ նմա արասցուք ։ 24  Որքան է մեծութիւն եւ փառք եւ շնորհք, որք տաճար լինին Ամենասուրբ Երրորդութեանն. զի Բնակեցայց ի նոսա, ասէ, եւ սրբեցից եւ եղէց նոցա Աստուած, եւ նոքա եղիցին ինձ ի ժողովուրդ , ասէ Տէր ամենակալ։
       25  Արդ, քանզի որ զայս աւետիս ունին ճգնաւորք, կատարեսցուք զսրբութիւն ահիւն Աստուծոյ. անբիծ անարատ սուրբ սիրով հնազանդել ընդ ամենահեշտ լծովն` որ թեթեւ է առաքինեաց անձանց եւ ծանր աշխարհասիրաց, զորս եւ կոչէ քաղցր ձայնիւ, ասէ. Եկայք առ իս ամենայն աշխատեալք եւ բեռնաւորք, եւ ես հանգուցից զձեզ. առէք զլուծ իմ ի ձեզ, եւ ուսարուք յինէն զհեզութիւն, զխոնարհութիւն եւ զհնազանդութիւն եւ զամենայն արդարութիւնս, եւ գտջիք հանգիստ անձանց ձերոց. զի լուծ իմ քաղցր է յաղագս յուսոյն, եւ բեռն իմ փոքրոգի յաղագս առաւել վարձուցն հատուցմանց ։
       26  Զամենայն դժնդակ ապարասանութիւնս զբարուց շարժմանց սանձել խաղաղարար ազատութեամբն եւ անարատ սրբութեամբն, եւ մտել ի նաւահանգիստն հանդարտութեան հոգւոյ եւ մարմնոյ, եւ յամենայն վշտագին հարուածոց չար ցանկութեանց ազատել։ 27  Ունկնդիր լինել առաջնորդաց խրատուց եւ հպատակ կալ նոցա հրամանացն. եւ նոքա մի՛ անհոգ լիցին ժողովրդեան ուխտին, զի համարս տալոց են վասն նոցա յաւուրն այցելութեան։
       28  Եղիցի յամենեսեան ճշմարտասիրութիւն. մի՛ բանսարկուս, մի՛ խորամանկս, մի՛ հակառակողս առ հրամանս վերակացուին, մի՛ տրտնջողք ի գործ կամ յայլ ինչ իրս, մի՛ խռովարարք եւ թշնամանողք։ 29  Զի որ զձեզ խռովեցուցանէ, կրեսցէ դատաստան ո՞ ոք եւ իցէ ասէ առաքեալ։ 30  Այլ զհետ երթալ խաղաղութեան եւ զսուրբ սիրոյ. եւ լինել որդիք Աստուծոյ եւ ժառանգակիցք Քրիստոսի, որ արար խաղաղութիւն յերկինս եւ յերկրի։ 31  Եւ հնազանդել եւ հաւանել միմեանց երկիւղիւն Տեառն։ 32  Անխզելի պահել զմիաբանութիւն եղբայրութեանն հաւանական սուրբ սիրովն, որ ի միմեանս կապէ եւ ոչ թողու քայքայել եւ անջատել ի միմեանց պատճառանաւք, որ զանձին վրէժ խնդրեն եւ ոչ զմիաբանութիւն սիրոյ։
       33  Եւ որ վերակացուն է, զգաստ լիցի առ մերձաւորս եւ նախատես առ հեռաւորսն. խրատել զեղբարս խորագիտութեամբ ըստ ժամանակին, ըստ ընդունելութեանն, ըստ բարուց սրտին։ 34  Զկրսերն խրատել յահ եւ յերկիւղ Տեառն եւ ի հնազանդութիւն եղբարցն։ 35  Եւ հաւանեալ ամենեցուն ի կամս առաջնորդին եղբայրութեանն` ոչ ինչ ի գործելեացն առանց կամաց նորա եղիցի։ 36  Եւ որ արտաքոյ նորա կամացն խորհի ինչ կամ ասէ կամ գործէ, պարտաւոր է ապաշխարութեան. զի զառաջնորդն արհամարհեալ` զԱստուած արհամարհէ. քանզի ասաց Տէրն. Որ զձեզ անարգէ, զիս անարգէ. եւ որ զձեզ ընդունի, զիս ընդունի. եւ որ զբանն ձեր պահեսցէ, զիմն պահեսցէ ։
       37  Այլ խոնարհութեամբ եւ կամաւոր հնազանդութեամբ նուաճեալք առ հասարակաց աւգուտն, եւ հաւանութիւն Աստուծոյ պատուիրանին եւ հաւատացեալ յԱստուծոյ առաջնորդին։ 38  Զի որք են, ասէ, յԱստուծոյ կարգեալ են. եւ որք ընդդիմակացքն են, կրեսցեն դատաստան որք եւ իցեն ։ 39  Եւ հաւանեալ ի մի վանս եւ ի մի միաբանութիւն փառաց Ամենասուրբ Երրորդութեանն միաշունչք եւ միախորհուրդք, ոչ ըստ գրգռութեան իրիք եւ ոչ ըստ սնապարծութեան, որպէս աւրինադրէ առաքեալ. այլ խոնարհութեամբ զմիմեանս առաւել լաւ համարել քան զանձինս ։ 40  Նոքա են, որ զսուրբ սիրոյն զիւղն միշտ յինքեանս ունին, եւ պայծառ լապտերաւքն մտանեն յառագաստն ։ 41  Զորս ամենակալ Հայրն ուրախ առնէ յաւետիս երկնաւոր փեսային յանսպառ ուրախութիւնսն։
       42 Բայց որ որոշին եւ մեկնին ի միաբանութենէ եղբայրութեանն, նոքա նմանեալք են յիմար կուսանացն, եւ զիւղ սիրոյն ոչ ունին. որոց փակի առագաստն յաղագս շիջանելոյ հարսանեկան ջահիցն։ 43  Որք լսեն ի ձայնէ փեսային, զի որով ոչ ցուցէք յեղբարս զսէրն, եւ զմիաբանութեան կապն խզեցէք, երթայք ի խաւարն արտաքին։ 44  Եւ որք զմիաբանութիւն սիրոյն հոգեւոր առ եղբայրութիւնն առողջ պահեցին եւ զմիամտութիւն առ վերակացուն, երանելիք են. եւ ամենայն բարեաց հանգամանս եւ առաքինութեան ցոյցք ի նոսա է տպաւորեալ։
       45  Եղբայր զեղբայր յորդորելով ի բարի գործս ի հանդէս բարի նախանձու ի սէր Աստուածութեանն ամենայն հաւատարմութեամբ զիւրաքանչիւր գործն յառաջացուցանել փութասցէ, եւ անդանդաղ զփառաբանութիւնն կատարել ի Տէր. եւ աւր ըստ աւրէ յաւելուած լիցի լաւութեան եւ պիտանութեան։ 46  Զգաստութիւն եւ զգուշութիւն եղիցի գործաւորացն որ ի նա հաւատացաւն իւրոցն` զամենայն ստուգութեամբ աւարտեսցեն հաճոյ Աստուծոյ եւ առաջնորդին եւ եղբայրութեանն։
       47  Եւ հասարակաց պաշտաւնն մի՛ պատճառանաւք ինչ խափանեսցի, բայց եթէ ի պէտս ինչ եկեղեցւոյն զբաղեալ հրամանաւ վերակացուին. սակայն եւ անդ կատարեսցի աղաւթքն։ 48  Եւ ամենայն ուրեք պաշտաւն աղաւթիցն հոգեւորապէս կատարեսցի անխափան. ի նստել ի տան, ի գնալ ի ճանապարհի, ի գործել եւ ի ննջել եւ ի յառնել։ 49  Եւ չթողուլ ի մտաց զյիշատակսն Աստուծոյ. այլ եւ զկամսն նորա առնել ըստ ամենայն արուեստից սրբութեամբ եւ արդարութեամբ. եւ մտաւքն հանապազ դեգերեալ կացցէ ի դրունս ողորմութեանն Աստուծոյ անդադար խնդրուածովք եռանդնասէր հոգւով եւ արտասուաւք ջերմեռանդ միշտ, զի ընդունելութեան արժանի լինիցին աղաւթքն. եւ պարգեւատու լինի ամենակալն Աստուած, որ զամենեցուն կամի զփրկութիւն, եւ արքայութեանն արժանաւոր լինել ի Քրիստոս Յիսուս։
       50  Եւ դիւրաւ հաւանութիւն ճշմարիտ սիրով առ վերակացուն եղիցի ամենեցուն. եւ մի՛ ըստ իւր կամացն խնդրեսցէ զգործն ի նմանէ, այլ զոր նայն հաւատայ ի հասարակաց աւգուտն, ի մարմնաւոր պէտս եւ ի հոգեւոր շահս։ 51  Զի կարասցեն ասել ամենեքեան` թէ յորմէ հետէ ընծայեցաք Աստուծոյ, զամենայն կամս մարմնոյ եւ զմտաց խափանեցաք, եւ տուաք զանձինս ի ծառայութիւն նախ Տեառն եւ ապա առաջնորդաց ի հնազանդութիւն ըստ պատուիրանին Աստուծոյ, որ ի սուրբ հարցն մեզ աւանդեցաւ։
       52  Զի որպէս անդամք մարմնոյն մի մարմին են յաւդեալ եւ պատշաճեալ, սակայն իւրաքանչիւր զիւր ներգործութիւնն առանձին ունի, աչք տեսանեն, ականջք լսեն, ունչք հոտոտին, լեզու խաւսի եւ բերան ճաշակէ, ձեռք գործեն, ոտք գնան եւ միտք իմանան, եւ նովաւ շարժին զգայութիւնքն ի գործ հոգեւորաց եւ մարմնաւորաց, այսպէս ժողովուրդ Աստուծոյ սիրով յաւդեալ եւ միաւորեալ ի կամս Աստուծոյ եւ առաջնորդական միտքն ի վերակացուն` որ զտեսչութիւն եղբայրութեանն ունի միշտ. եւ այլք զհաւանութիւն ըստ իւրաքանչիւր ներգործութեան։ 53  Զի որ թուին յանդամսն եթէ տկարագոյնք են, կարեւորք են այլոցն առ սպասաւորութեանն հանգամանս։ 54  Եւ որպէս չէ հնար յառողջ անդամոցն հատանել, բայց ապականեալն յանբժշկելեացն ի բաց հատումն` որ առանց բժշկութեան ունի զվէրս. եւ զի ոչ է հնար յայլոց անդամոց յայլս յարել, նոյնպէս առանց բժշկութեան է որ ի միաւորեալ եղբայրութենէն հատանի եւ ի վանացն որոշի, եւ զուխտն եւ զսէր եւ զդաշինսն, որ առաջի Աստուծոյ` անարգէ, եւ լինի պարտաւոր յաւիտենից տանջանացն։
       55  Բայց եթէ ի կամաց վերակացուին եւ ի հասարակաց եղբայրութեանն բռնադատեսցի յեպիսկոպոսութիւն կամ յառաջնորդութիւն այլոց եւ ի քահանայութիւն` որ զնոյն կարգ ունիցին ի Տէր, եւ զայս ոչ յաւժար կամաւք ընդունել։ 56  Բայց եթէ յառաջնորդէն եւ յեղբարցն հարկաւորեալ բռնադատեսցի, բազում արտասուաւք եւ ապաշաւանաւք յաղագս փրկութեան այլոց հաւանեսցի, եթէ իցէ այնպիսի ոք, որ ոչ հայհոյեսցի անուն Տեառն Աստուծոյ մերոյ։ 57  Բայց ճշմարիտ սուրբ սիրոյն ի յեղբայրութենէն եւ հաւանութիւն յառաջնորդէն մի՛ հանցի. այլ որպէս զմիմեանս հոգայցեն ի հոգեւոր լրումն։
       58  Նա եւ ամենայն ուղղափառ ժողովք եպիսկոպոսաց` որ զուղղափառ հաւատսն հաստատեցին եւ կանոն սահմանեցին եկեղեցւոյ, եւ զայս սահմանեցին նզովիւք. Եղբայր ոք, ասէ, մի՛ իշխեսցէ ի վանացն ելանել կալ ուր եւ կամեսցի առանց կամաց վերակացուին եւ եղբայրութեանն. եւ որ ոք յանդգնեալ զայս առնէ, ընդ նզովիւք կապեսցի ի հարցն։ 59  Զի ամենայն ոք յոր ինչ կոչեցաւն` ի նոյնն կայցէ ասէ առաքեալն Աստուծոյ։ 60  Զի ամենեքեան ի մի յոյս կոչեցան ի Քրիստոս. զի մի մարմին պատուական ի սուրբ մարմնոյ նորա եւ յարենէ պատսպարեցան ի փառատրութիւն։
       61  Ապա եթէ ունի ինչ պատճառս մեկուսանալոյ, մի՛ ծածկեսցէ յառաջնորդէն եւ յեղբայրութեանն. եւ բազմացն վկայութիւնքն հաւատարիմ է առաջի Աստուծոյ եւ ամենայն ուխտին։ 62  Զի արհամարհեալ ուրուք զաւրէնսն Մովսէսի` առանց ողորմութեան առ երկու կամ երիւք վկայիւք մեռանէր. իսկ ո՞րչափ սաստիկ պատժոց արժանի համարեսցուք զայնոսիկ` որ մարմնով եւ արեամբ դաշնաւորեալք ի միաբանութիւն ըստ ուխտի եւ հրաժարման յաշխարհէս սկզբման կարգին ի պահել զաւանդն միաբանութեամբ մինչեւ ցվախճան։ 63  Եւ գիտեմք զայն որ ասացն Տէր. Իմ են վրէժխնդրութիւնք, եւ ես հատուցից, ասէ Տէր, զհնոյն եւ զնորոյն պատիժս ։
       64  Այլ այս ջան ի մտի կայցէ վերակացուին` գաղտնի եւ յայտնի խրատ առ ամենեսեան, զի կարասցէ ուղղել զթիւրեալսն ի ճանապարհացն արդարութենէ ի ճշմարտութեան աւանդսն։ 65  Եւ յամենայնի ոչ անհոգ լինել ի խոստովանութիւնս եւ յուղղութիւնս հոգւով եւ մարմնով. զի զամենայն որք նմա հաւատացան` կատարեալս կացուսցէ առաջի բեմին Քրիստոսի ։ 66  Զի որ արասցէ եւ ուսուսցէ, մեծ է առաջի Աստուծոյ։
       67  Այլ որ տնտեսն է` համարեսցի զինքն Աստուծոյ մատակարար. ահիւ եւ երկիւղիւ տնտեսեսցէ զհաւատացեալսն յԱստուծոյ աւանդսն, եւ զգուշասցի անաւթոցն. մի՛ ի ծուլութենէ կորուսցէ, եւ կամ յարհամարհանաց արտաքս ընկեսցէ. եւ անփոյթ արարեալ աւանդիցն յաճախ ի ծախս առից ոչ ի հաճոյս Աստուծոյ, եւ կրեսցէ դատաստան ի Տեառնէ` որ ի միտ առնու զամենայն զխորհուրդս եւ զգործս. զի ամենայն ինչ յԱստուծոյ է նուիրեալ յաղագս պիտոյից եղբայրութեանն։ 68  Մի՛ հեղգասցի ի գործ կամ ի բաշխելն անհաւասար. այլ յամենայնի զԱստուած առաջի աչաց կալցէ, եւ ահիւն Աստուծոյ ստուգապէս մատակարարեսցէ հրամանաւ վերակացուին։ 69  Արթուն եւ զգաստ լինել առ ամենայն կամս սպասաւորութեան. ըստ իւրաքանչիւրոցն արժանի ըստ պիտոյիցն զդարմանսն առնել։ 70  Ծերոցն, հիւանդաց, տկարաց, ճանապարհորդաց, վաստակաւորացն եւ որ ի վնասուցն կարգի իցեն, ըստ արժանեացն եղիցի մատակարարելն հոգեւորապէս ըստ Աստուծոյ։ 71  Մի՛ աչառանաւք եւ կամ խեռիւ, զի մի՛ զրկեսցին ի վարձուցն հատուցմանց. այլ որպէս մայրենի գթովք առ ամենեսեան լիցի, զի առցէ զվարձն յամենակալ Հաւրէն` եկայք աւրհնեալք Հաւր իմոյ, ժառանգեցէք զարքայութիւնն . զի որովհետեւ արարէք տնտեսութիւն եղբարց, ինձ արարէք։ 72  Թողում ասել եւ որք այսպէս ոչ արարին` զպատիժ պատուհասիցն, զհուրն անշէջ։
       73  Եւ որք շաբաթաւորքն են, կահուցն զգուշասցին, եւ զգործսն մտերմութեամբ կատարեսցեն։
       74  Եւ տեսուչք հիւրոցն մի՛ անտես առնել զկարաւտեալսն, եւ զհիւրին դարմանսն ըստ իւրաքանչիւրոցն զպէտսն լնլով զուարթամտութեամբ. եւ մի՛ աղմկել առ խնդիրսն, այլ սիրով եւ անխռով զամենեսեան յուղարկել բանիւք եւ իրաւք։ 75  Եւ ինքեանք մի՛ լուծցեն պատճառանաւք հիւրոյն զպահս եւ զաղաւթս, զի մի՛ զրկեսցին ի վարձուցն Աստուծոյ. այլ զգաստասցին ամենայն գործաւորք ի ժամ աղաւթիցն, զի մի՛ ի հեղգացելոցն ի դատաստանս անկանիցին։ 76  Եւ յամենայն իրս ի կամաց վերակացուին եղիցի հրաման. զի ասացեալն ի նմանէ ընդունելի եղիցի ամենայն յամենայնի ի կամս Տեառն։ 77  Եւ որ ինչ նոքաւք մատակարարին, նմա պարտ է գիտել զամենայն որպէս արժանն է։
       78  Այլ եւ որ տեսուչք են եզանց հողագործաց կամ խաշանց արաւտականաց եւ հաւտից կթոց եւ գրաստուց բեռնակրաց, ամենեքին ուշ կալցին խնամելոյ, եւ հաւատարմութեամբ ցուցանել զարդիւնս շայեկանս ամենայն ճշմարտութեամբ, որպէս Աստուծոյ գործավարք եւ իմաստուն մշակք արդիւնակատարք` ժողովել յշտեմարանս, զի իցէ աննուազ տալ ում պիտոյ իցէ։ 79  Տալ զնոցա աշխատութեանցն պտղաբերութիւն ի տուն Տեառն Աստուծոյ. եւ զհատուցումնն առցեն յԱրարչէն ըստ իւրաքանչիւր վաստակոց. որ տեսանէ ի ծածուկ եւ հատուցանէ յայտնապէս յաւուրն այցելութեան զանսպառ բարիսն. որ ի սակաւուն հաւատարիմ եղեալ` ի բազում բարիսն վայելեն ։
       80  Սոյնպէս եւ որոց աւդն հաւատացաւ, զիւրաքանչիւրոցն զպէտսն կաւշկաց կատարեսցեն առանց հակառակութեան եւ ակնառութեան, եւ որ այլ ինչ պէտք են աւդոյն։ 81  Ամենեցուն հեզութիւն եղիցի նպաստաւոր խնդրողացն եւ կատարողաց զառ ի պէտսն արժանաւոր սիրով եւ խոնարհ սրտիւ, զի ժառանգեսցէ զաւրհնութիւնս։
       82  Նոյնպէս եւ ամենայն ոք որոց գործ հաւատացաւ եւ հոգք առ ի պէտս եղբայրութեանն, ահիւ եւ զգաստութեամբ եւ առանց խարդախութեան ըստ ամենայնի լիցի։ 83  Միշտ զԱստուած ունել առաջի աչաց, եւ ոչ իւիք ի ճշմարտութենէն վերջանալ. այլ ստուգապէս որպէս Աստուծոյ մշակ անխարդախ յամենայնի։ 84  Ամենեցուն գործավարաց եւ գործակալաց սկիզբն վերստին յերկիւղ Տեառն լիցի. եւ երկիւղիւ յարմարել զգործն ի շահ աւգտից հոգէխառն յառաջադիմութեամբ հաւատարիմ ի գործ մշակութեան անվեհեր փութով։ 85  Ոչ որպէս մարդկան հաճոյ, այլ որպէս Աստուծոյ` որ քննէ զսիրտս եւ զերիկամունս. ի միտ առնուլ զիւրաքանչիւրոցն զյաւժարութիւն. զբան եւ. զգործ։ 86  Որ հաւատարիմն են յամենայնի հոգեւոր շահիւքն եւ մարմնաւոր ըստ Աստուծոյ պատուիրանին, եւ շինութիւն եղբայրութեանն ի հաւանութիւն ուխտին, ժառանգեն զկեանսն յաւիտենից։
       87  Իսկ որ զհակառակութեան եւ զանսրտացաւութեան եւ զպղերգութեան զմիտս ունիցին, մեկնեալ ի ճշմարտութենէն, ի հեռ եւ ի նախանձ, ի ստահակութիւն եւ ի տրտունջ, ի բամբասանս եւ ի շոգմոգութեան բանս արկեալ, բարկութիւնն Աստուծոյ կայ եւ մնայ ի վերայ նոցա. հուրն ահեղ եւ ամենափորձ` որ այրէ զխոտանսն, եւ զսուրբսն լուսաւորէ անշիջանելի լուսովն։
       88  Եւ եղիցի վերակացուն հայր բարեմիտ, բարեխորհ եւ բարեգործ. աւրինակ լինել ամենայն բարեձեւութեան կարգաց եւ կրաւնից, աղաւթից եւ պահոց, խոնարհութեան եւ հեզութեան, ուղղութեան եւ ճշմարտութեան, տքնութեան եւ արտասուաց, խաղաղութեան եւ հանդարտութեան, սիրոյ եւ երկայնմտութեան, իրաւանց եւ արդարութեան, աշխատութեան եւ ժուժկալութեան, պարկեշտութեան եւ զգաստութեան, անարատութեան եւ անբծութեան. անբամբաս յամենայն ի վերագոյնսն` ըստ աւրինաց արդարութեան եղեալ յամենայնի. եւ հաւատացեալ նմա յԱստուծոյ ժողովուրդ իմաստութեամբ եւ գիտութեամբ խրատել. ի սրբութիւն եւ յամենայն առաքինասէր վարս զաստուածային սէրն զաւրացուցանել յանձինս, եւ արհամարհել զաշխարհիս սէր։ 89  Եւ երկաքանչիւրոցն հաւաստիք երեւել առ ամենեսեան` Աստուածայնոյ սուրբ սէրն։ 90  Զի որ սիրէն զիս, ասէ Տէրն, զպատուիրանս իմ պահեսցէ. եւ որ ոչն սիրէ զիս, զպատուիրանս իմ ոչ պահէ ։
       91  Եւ զի վերակացուն հայր հոգեւոր կոչեցաւ, եւ ծնեալքն առ ի նմանէ հոգեւոր որդիք ըստ կարգի ճգնաւորաց. որ առաւել ունի զհանգամանս քան զմարմնաւոր ծննդոց. որպէս զմկրտութեանն ունի զնմանութիւն ըստ ամենայնի։ 92  Եւ այսպէս լինել որդիք լուսոյ եւ որդիք արդարութեան` հրաժարեալք յաշխարհական ի զբաղմանց, որ մթացուցանեն զմիտս եւ խաւարեցուցանեն զզգայութիւնս, եւ առնեն որդիք խաւարի եւ ժառանգք դժոխոց։
       93  Եւ զի պարտ է հոգեւոր ծննդոց հոգեւոր վարս ստանալ կատարեալ հնազանդութեամբ առ հոգեւոր հաւրութիւնն, նովաւ զխոստովանութիւնն Աստուծոյ ընծայել ստուգութեամբ, եւ մի՛ սուտք ի խոստովանութեանն լինել։ 94  Ըստ ամենայն սխալանաց վնասուց զդեղ բժշկութեանն դիւրաւ ընկալցին. եւ առ ամենայն հրամանսն հաւան եւ հպատակք, որպէս յերկնաւոր Հաւրէն առեալ հրաման առ գործ պատուիրանին, որ զհասարակաց եղբայրութեանն զհանգամանսն հոգւով եւ ճշմարտութեամբ. Զայն խորհել եւ առնել որ եւ ի Քրիստոս Յիսուս, որ հնազանդ եղեւ Հաւր մահուչափ եւ մահու խաչի ։ 95  Եւ նա ոչ ամաւթ համարի զկոչեցեալսն եւ զհրաւիրեալսն ի կարգ աստուածային կրաւնից եղբարս անուանել զնոսա ինքեան եւ ասել. Պատմեցից զանուն քո եղբարց իմոց. ի մէջ եկեղեցեաց աւրհնեցից զքեզ ։
       96  Եւ այսպիսի հաւանական մտաւք եւ սուրբ սիրով վերաբերիլ յամենայն վնասակարացն` որ ընդ երկիր քարշէ. վերնոցն զհետ երթալ երկնայնոցն եւ անմահից, որ կուսութեամբ է նոցա սեպհականութիւնն եւ անարատ վարք եւ հանապազորդ փառաբանութիւն Ամենասուրբ Երրորդութեանն։ 97  Զի մաքուր եւ ամբիծ եւ անարատ կուսութիւն ընտանութիւն ունի առ վերին զաւրս երկնաւորացն ժողովսն. եւ զփառաբանութիւնն նմանապէս ունին առ Աստուած։ 98  Զի վարք ճգնաւորաց` երկնայնոցն նմանեցան, եւ ի նոցանէ ունին զհանգամանս կարգաց արուեստից ըստ ամենայն հանդիսից։ 99  Զի երկրաւոր բանակք ճգնաւորաց ճշմարտեալք սուրբ սիրով եւ անբիծ զգայութեամբ` յարդարեալք հրեշտակական կարգաւորութեամբ` զերկնաւոր բանակացն ունին զհամեստութիւն։ 100  Արդ, պետք եւ իշխանք զաւրացն անմարմնոց որ սպասաւորութիւն ըստ իւրաքանչիւր կարգի ունին առ Աստուած կամաւ եւ առ միմեանս եւ առ ազգս մարդկան, որպէս եւ կամք ամենեցունց Տեառնն սահմանեցին զիւրաքանչիւրոցն զիշխանութիւն եւ զպատիւ եւ զսպասաւորութիւն ըստ նախախնամութեանն։ 101  Իսկ ստամբակեալն ի վերին իշխանացն բանակաւն իւրով ի բարւոյն ի վայր անկեալ` մեզ պատերազմողք եղեն, եւ սատանայ անուանեցան եւ դեւք. ըստ անուանցն զհակառակ բարւոյ զգործս ունին առ ամենայն մեղսասիրութիւն, ինքն եւ ամենայն չար զաւրք իւր։
       102  Եւ իմանալի է զբանակս ճգնաւորաց, որք զհրեշտակային կարգս զգեցեալ ունին ի յերկրի, ի նոյն կարգս հրեշտակաց վերամբառնան ի տեղի անկելոց հրեշտակացն։ 103  Եւ Տացի, ասէ նոցա մարգարէն, տեղի անուանի առաւել քան զուստերաց եւ զդստերաց իմոց. եւ անուն յաւիտենական տաց նոցա, եւ մի՛ պակասեսցէ փառքն ։ 104  Զայս աւետիս ունին բանակք սուրբ ժողովոց, միաբանեալք սուրբ սիրով եւ առաքինասէր վարուք ընդ Աստուածութեանն իսկ կապեալք եւ ոչ ի վայր բերեալք յերկնայնոցն յուսոյն պատրանաւք բանսարկուին` որ մախացող է ճգնաւորաց կրաւնից, հանապազ թշնամի արդարութեան։ 105  Եւ նա է որ հրապուրէ եւ աւցտէ ի ճշմարիտ աւանդիցն. զոմանս բաժանէ սնափառութեամբ յեղբարցն պատճառանաւք բարեգործութեան եւ սնոտի խաբէութեամբ ի մեղս, եւ է որ ընդ խորհուրդսն եւ ընդ զգայութիւնսն ի ներքս մուծանէ զամբարշտութեան վնասսն։
       106  Յոյս այսպիսի ունել կրաւնաւորաց` բազում զգուշութեամբ կայցեն ի մշակութեան բարեձեւութեամբ վարուց եւ սրբութեամբ երեւելեաւք եւ աներեւութիւք. զի մի՛ զրկեսցին յայնքան առաքինութեան պատուոյն ի հրեշտակական դասուցն եւ ի փառացն, որ նոցայն աւանդեցաւ յԱրարչէն։ 107  Լնուլ զպակասութիւն վերնոցն` ներքնովքս առաքինութեամբք. վերաբերեալք ի գետնաքարշիցս, եւ հաղորդակից լինել բարւոյ քաղաքավարութեանն, եւ ընդ նոսա միաձայնեալ` Ամենասուրբ Երրորդութեանն մատուցանեն զփառս անճառելի աւրհնութեամբ։
       108  Եթէ այսպէս արդարացեալք ճշմարիտ հաւատով եւ անարատ վարուք կրաւնաւորեալք եւ սուրբ սիրով, եղիցի նոցա երկիր նոր ի նորոգումն կենաց հաճոյիցն Աստուծոյ, եւ երկինք նոր պայծառազգեստութեամբ. զոր ակն ոչ ետես, եւ ունկն ոչ լուաւ, եւ ի սիրտ մարդոյ ոչ անկաւ, զոր պատրաստեաց Աստուած սրբոց կուսանաց եւ ճշմարտասէր կրաւնաւորաց։
       109  Այլ յիշատակաւք վերնոցն յուսով` հարք բարեսէրք եւ բարեգութք եւ բարեխորհք լիցին նմանեալք Հաւրն երկնաւորի, որ նախախնամական սիրովն իւրոյ խնամէ զարարածս ամենայն հոգեւորապէս եւ մարմնաւորապէս երեւելի եւ աներեւոյթ դարմանաւք, հոգեխառն սիրով եւ բարեպաշտագոյն երեւմամբ ի Քրիստոս Յիսուս։ 110  Եւ որդիք բարեհաւանք եւ սրբասէրք եւ ճշմարտասէրք, որոշեալք յամենայն դժնդակացն որ երեւին եւ որ ոչն երեւին։ 111  Եւ բուռն հարեալ զհրեշտակական վարուց, սուրբ սրտիւ եւ անարատ մարմնով, ողջախոհ խորհրդով եւ անկեղծաւոր հաւատով, իրաւախոհք եւ հնազանդք առ Հայրն հոգեաց եւ տեսուչ մարմնոցն։ 112  Առ որ միանգամ հանգուցեալ եղիցին հոգւով պաշտմամբ հաճութեանն, վստահութեամբ ընտանութեանն հոգեւոր հարազատութեանն, անկարծիս միաւորութեամբ իբրեւ անդամք մարմնոյ առ ի միմեանս։ 113  Քանզի մի մարմին եմք ի Քրիստոս, պինդ կալցուք զխոստովանութիւն անշարժ յուսոյն, եւ սովին հաւատովք կատարեալք լիցուք, կապեալք միով հոգւով յարմարմամբք յաւդիւք, պնդեալք սովին հաւատովք անխզելի կապակցութեամբ. եւ ոչ մի իւիք բարեձեւութեամբ խաբէութեան զամրութիւն միաբանութեան եղբայրութեանն քակել։ 114  Վասն զի այս միայն աւանդ ի Տեառնէ առաքելովքն անվրէպ մեզ հաւատացաւ, որ ասէրն, թէ` Այսու ծանիջիք յամենեցունց, թէ աշակերտք իմ էք, եթէ սէր ընդ միմեանս անքակ ունիջիք , որ է գլուխ մերոյ կատարման։ 115  Եւ առանց այսր` եթէ ոք առանձին մտաբերիցէ յառաքինութեան համարի, զոր եւ գործիցէ իսկ ի բարձրագունիցն առանց կամաց առաջնորդին եւ եղբայրութեանն, անընդունելի է Աստուծոյ, եւ ի մեղս համարեսցի։ 116  Իսկ որ զճշմարիտ աւանդութիւնս հաստատուն պահեն, տաց նոցա ի տան իմում տեղի ի միասին բնակելով հոգեւորաւք եւ մարմնաւորաւք. եւ ոչ անջատեալ ի միմեանց, այլ սուրբ սիրով առ միմեանս կեալ միաբանութեամբ. վասն զի սա է մայր ամենայն բարեաց։ 117  Վասն այսորիկ յաճախագոյն ասեմ զբանս սիրոյն. վասն զի այս է բարի եւ ընդունելի Աստուծոյ, եւ նոյն ինքն հրամանք նորին։
       118  Այլ մի՛ ոք խորհրդով յածիլ եւ մարմնով գայթակղիլ. այլ մնալ ի լաւագոյն սովորութեանն ի կամս միամիտս եւ յիշատակս վերին որդէգրութեան Հաւրն երկնաւորի եւ մարդասիրի։ 119  Առնուլ զգրաւականն հոգեւոր եւ ուսանել զհանգամանս. եւ որոշեալ զէսն եւ զերեւեալսս` երկնայնոցն փափագելով զերկրայինս արհամարհել։ 120  Եւ մեկնել ի զբաղմանց աշխարհիս, մերձ ի հրեշտակայինսն լինել վարս. ոչ հայելով յերկրաւորս, այլ լինել ընդունակ լուսոյն աստէն, որ ի ձեռն մարմնոյ եւ արեանն Տեառն վերաստեղծու ի զգաստութիւն, հանապազ արժանաւորապէս հաղորդելով ըստ ճշմարիտ մաքրմանն եւ կենդանարար Քրիստոսի ազատութեանն, որ շնորհեցաւ սիրողաց Աստուծոյ եւ կոչեցելոց սրբոց ի կարգ աստուածային։ 121  Եւ ի միւսանգամ Գալստեանն իւրոյ շնորհէ զանսպառ բարիսն ի Հայր եւ յՈրդի եւ ի Հոգին Սուրբ, Որում փառք յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։