[ԵՂԾ ԱՂԱՆԴՈՑ ԵԶՆԻԿԻ ԿՈՂԲԱՑՒՈՅ]

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Իսկ Պղատոն, որ Աստուածն եւ հիւղ եւ իդոս դնէ էութեամբ, ցուցանէ թե կերպարանաց արարիչ է Աստուած, եւ ոչ բնութեանց։

Ուստի եւ աղանդացն առեալ նովին դանդաչեն՝ 284v թե որպէս Աստուածն էութեամբ էր, նոյնպէս եւ հիւղն եւ իդոսն՝ որ է առանձինն ինչ ուրուք. որպէս Աստուծոյ արուեստգիտութիւնն՝ առանձինն էր եւ հիւղեայն նիւթն. եւ ի կերպարանս եւեթ կարաց ածել զհիւղն՝ որ խառն ի խուռն վարէր. եւ ոչ ի չգոյէ ի գոյ ած զամենայն՝ որպէս եւ կարող ամենայնի։

Որ տկարութիւնն արկանէ զԱստուծով, թե կարաւտ եղեւ յայլ[225]մէ նիւթ մուրանալ։

Որով ոչ ինչ առաւել քան զարուեստագէտսն գտանի, թե իբրեւ զնոսա կարաւտ նիւթով իցէ։

329 Եւ զաշխարհ արարած եւ եղծանելի ասէ, եւ երբեմն նա եւ այլքն մշտնեջենաւորակից Աստուծոյ.

Եթե արարած եւ եղծանելի է, զիա՞րդ մշտնջենակից Աստուծոյ իցէ։

Եւ եթե մշտնջենակից է, որպէս ասենն՝ թե որպէս ստուեր իրիք ոչ երբեք հեռանայ յիմեքէն՝ նոյնպէս եւ ոչ աշխարհս երբեք զատ յԱստուծոյ, թե այնպէս իցէ, զուր է ասելն՝ թե արարած եղծանելի է աշխարհս։ Բայց թե զայն եւս իշխիցեն ամբարշտել՝ թե եւ որ պատճառ ստուերին է, ի միջոյ բառնալոյ իցէ։ Ապա թե այն ոչ լինիցի, քանզի եւ չլինի իսկ, եւ ոչ ստուեր ի 285r միջոյ բառնալոց է, եւ տարապարտ են դանդաչանքն։

330 Եւ շունչքն՝ թե վասն զի յԱստուծոյ էութենէն իցեն՝ անարարք եւ անմահք իցեն, երեք մասունքն ի նոսա ուստի՞ իցեն՝ բանականն եւ [226] ցասնական եւ ցանկական։ Զի թեպէտ եւ մինն է յԱստուած, զի նա է աղբիւր ամենայն բանաւորութեան, այլ ի ցասմանէ եւ ի ցանկանալոյ ի վեր եւ ազատ է Աստուած, քանզի առանց կարեաց եւ առանց մասանց է աստուածականն։

331 Եւ եթե ինքն՝ որպէս ասենն՝ լաւութեանց վասն կոյս վճարեցաւ յաշխարհէ, այլոց զիա՞րդ հրամայէր զկանայս հասարակաց համարել, եւ ոչ իւրում կնոջ եւեթ սկել։

332 Եւ զաստուածեղէն շունչսն ընդէ՞ր եւ նա իբրեւ զառաջինսն փոփոխելիս ի մարմնոց ի մարմինս համարէր, մինչեւ ի սողունս անգամ եւ ի ճճիս։

Որոյ հայհոյութիւնն՝ ի բունն իսկ գնայ, ըստ նորա ամբարշտութեանն. որպէս թե զկէսն իւր յինքեան ունիցի, եւ զկէսն իւր ի սողունսն եւ ի ճճիս տանջիցէ. որ ոչ նորա է, որ անբաժինն եւ անքանակ եւ անհատ եւ առանց մասանց է։

333 Եւ եթե, որպէս դանդաչենն, [227] բազ285vում աստուածք ի միոջէ Աստուծոյն ելեալ իցեն, ընդէ՞ր ոչ բազում աշխարհք իցեն, եւ ոչ բազում երկինք եւ ոչ բազում արեգակունք՝ եւ ոչ բազում երկիրք։ Այլ թերեւս դատարկս աստուածս եհան յիւրմէ. եւ դատարկք աստուածքն ո՞ւմ պիտոյ իցեն։