Հայ Մամուլի Մատենագիտական Գործեր

Ա. ՄԱՍ.

1. Ա. ՇՐՋԱՆ

Ամսաթերթ։ Կեդրոնական օրկան։ 16-32 էջ (33 x 25 սմ. )։ Հրատարակութեան վայրերուն շուրջ մեր աղբիւրներուն մէջ շփոթ կայ։

Ամալիա Կիրակոսեան կու տայ հետեւեալ շարքը. Մոնբելիէ, 18871891. Փարիզ, 1891-1892, 1894-1896, 1904-1914. Աթէնք, 1892-1894.

Լոնտոն, 1894, 1901-1903. Պոսթըն, 1904, 1907 (թիւ 2431)։

Հնչակի ցուցակը շատ ժլատ է իր տեղեկութիւններուն մէջ։ Կը նշէ հիմնադրութեան տարին եւ հրատարակութեան քաղաքները, առանց տարիներու նշումի – Ժընեւ, Աթէնք, Լոնտոն, Փարիզ (էջ

5)։ Չունի Մոնբելիէն եւ Պոսթընը։

Մ. Սէֆէրեանի Բ. ցուցակը զանազան քաղաքներու տակ կը նշէ

Հնչակը։ Իր հաստատումներէն մէջբերենք.

Թիւ 1. Փարիզ, 1906-1914։ Խմբ. պետ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։

Թիւ 34. Աթէնք, 1893-1896։ Խմբ. ՝ Ա. Նազարբէկ։

Թիւ 75. Լոնտոն, 1894-1904։ Խմբ. պետ. ՝ Ա. Նազարբէկ։

Թիւ 77. Ժընեւ, 1887-1892։ Խմբ. պետ՝ Ա. Նազարբէկ։

Մ. Սէֆէրեանի նշած քաղաքները կը նոյնանան Հնչակի նշած քաղաքներուն։ Երկուքն ալ չեն նշեր Մոնբելիէն եւ Պոսթընը։ Կ՚ենթադրենք, թէ Մոնբելիէի փոխարէն, պէտք է ըլլայ Ժընեւ։ Միայն թէ Սէֆէրեանի նշած տարիները, Աթէնքի եւ Լոնտոնի պարագային, իրարու կը հակասեն։ Յետոյ կայ 1905-ի պարապութիւնը։ Ո՛չ մէկ քաղաքի անուն նշուած է։

 

2. Բ. ՇՐՋԱՆ

Փրավիտենս ամս. (լոյս չի տեսներ Յուլիս եւ Դեկտ. ամիսներուն)։ 1935-1938, 16 էջ (30 x 22, 5 սմ. )։ Խմբ. պետ՝ Ե. Սիրվարդ (Եղիա Գրիգորեան)։ Քաղաքական խմբ. ՝ Միսակ Ժամկոչեան։

3. ԱԶԱՏ ԽՕՍՔ։ Պագըր Մատէն (Տիգրանակերտ)։ Խմորատիպ։ 1909։ Խմբ. ՝ Ազարիկ Գոլոյեան։

4. ԱԶԱՏ ՏԱՒՐՈՍ (*)։ Օրաթերթ քաղաքական, տնտեսական, հասարակական։ Ատանա, տպ. Արարատ, 1920, 2 էջ (42 x 31 սմ. )։ Շար. Տաւրոս թերթի։ Մ. Ս. կը գրէ. «Ազատ Տաւրոս թերթի[ն] մասին՝ հակառակ մեր պրպտումներուն ճշգրիտ բան մը չի կրցանք գտնել» (էջ 91)։

5. ԱՄԱՍԻԱ։ Գաւառացիներու կիսամսեայ հանդէսը։ Ամասիա, տպ. Յովնանեան եւ Եարտըմեան, 1911-1912, 16 էջ (25 x 19 սմ. )։ Արտ. ՝ Հայկազուն Թապիպեան։ Խմբ. պետ՝ Մինաս Իփեքճեան։ Բնագիրը՝ հայերէն եւ օսմաներէն։ Ըստ Ա. Ալպօյաճեանի, լոյս տեսած է Հոկտ. 15-ին (էջ 137)։ 1911ին՝ 6 թիւ, իսկ 1912-ին՝ 18 թիւ։ Վիեննայի Մատենադարանը կու տայ ընդամէնը 22 թիւ (Կիրակոսեան, էջ 196), եթէ հաշւումի սխալ չկայ։

6. ԱՄԷՆՈՒՆ ՆՈՐ ՏԱՐԵՑՈՅՑԸ։ Պէյրութ, տպ. Արազ, Արաքս եւ Լուսարձակ, 1937-1942 (24 x 19 սմ. )։ Խմբ. ՝ Եղիա Յ. Տօլպագեան։

Ա. տարի. 1937, 236 էջ։

Բ. տարի. 1938, 280 էջ։

Դ. տարի. 1939, 420 էջ։

Ե. տարի. 1940, 293 էջ։

Զ. եւ Է. տարի (միացեալ), 1941-1942, 328 + 14 = 342 էջ։

Ո՞ւր է Գ. տարին։ Դ. տարուան իր «Երկու խօսք»ին մէջ, խմբ. ը կը գրէ. «1936-ի մեր Լիբանանահայ պատկերազարդ օրացոյց[ը]` գործին շարունակութիւն[ը] նկատելով, Ամէնուն նոր տարեցոյցըի ներկայ հատորը Դ. տարին կը նկատենք» (էջ 1)։

7. ԱՇԽԱՏԱՆՔ։ Գրական հաւաքածոյ։ Հրատարակութիւն Հայկական ընթերցասրահի։ Գահիրէ, տպ. Նուպար, 1944-1947, 24 էջ (23 x 17 սմ. )։ Խմբ. ՝ Մ. Պէյլէրեան։ Հիմնադիր՝ Խաչիկ Յովհաննէսեան։

8. ԱՇԽԱՐՀ (*)։ Շաբ. ։ Վառնա, 1898։ Խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։ Լոյս տեսած է 3 թիւ։

9. ԱՊԱԳԱՅ (*)։ Երկշ. ։ Ռուսճուգ, 1905, Փարիզ, 1905-1907։ Խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։

10. ԱՊԱԳԱՅ (*)։ Օրաթ. ։ Թիֆլիս, տպ. Ն. Աղանեանի, 1907-1908, 4 էջ (53 x 35 սմ. )։ Խմբ. -հրատ. ՝ Արդար Տէր-Աբրահամեան (Պայազատ) եւ Ատրպետ։   Մ. Ս. կը նշէ. «Արտ. ՝ Ա. Տէր Աբրահամեան։ Խմբ. ներ՝ Ատրպետ (Սարգիս Միւպահաճեան), Յովակիմ Սոլովեան եւ այլն» (թ. 24)։ Լոյս տեսած է 57 թիւ։

11. ԱՊԱԳԱՅ։ Քաղաքական, տնտեսական, հասարակական եւ գրական պատկերազարդ շաբ. ։ Կ. Պոլիս, տպ. Ա. Կարսեան, 1910 Մայիս 13-ին սկսած, 8 էջ։ (40 x 28 սմ. )։ Արտ. ՝ Ներսէս Զաքարեան։   Թէոդիկ իբրեւ խմբագրապետ կը նշէ Գարեգին Կոզիկեանը (1911, Յաւելուած, էջ 438)։ Ե. Ճ. Կոզիկեանը կը նշէ իբրեւ խմբ. (էջ 30)։ Լոյս տեսած է 20 թիւ։

12. ԱՊՏԱԿ (*)։ Երգիծաբանական, քաղաքական հանդէս [ամս. ]։ Աթէնք-Լոնտոն, տպ. Հնչակ, 1894-1898 ՞, 4 էջ (43 x 29 սմ. )։ Կիրակոսեան   իբրեւ խմբ. ՝ կը նշէ Մ. Բենեազը։ Մ. Ս. իբրեւ խմբ. ՝ Աւետիս Նազարբէկ, փրոֆ. Յարութիւն Շէքէրճեան։ Գծագրիչ [հաւանաբար ըսել կ՚ուզէ երգիծանկարիչ]՝ Չարլս Կորմէկ (հայ), թ. 76։ Իսկ Հնչակի ցանկը իբրեւ երգիծանկարիչ՝ Պ. Մարիմեանը (թ. 3)։ Հայր Մ. Պոտուրեան իբրեւ հրատարակիչ կը նշէ Հմայեակ Ազատեանը (էջ 41)։ Նոյնը կ՚ըսէ Ակն եւ ակնցիք գիրքը։

13. ԱՊՏԱԿ։ Ազգային, քաղաքական, գրական, երգիծական շաբաթաթերթ։ Փարիզ, 1948 Սեպտ. 4-ին սկսած։ Հրատ. ՝ Յակոբ Թիւրապեան։ Խմբ. ՝ Մկրտիչ Երիցանց։ Վարիչ՝ Զարմայր Քիւթներեան։

14. ԱՍՈՒՊ (*)։ Ամսաթերթ (խմորատիպ)։ Վան, 1908-1909։ Խմբ. ՝ Արտաշէս Սոլաքեան։ Ըստ Ա. Ալպօյաճեանի լոյս տեսած է Դեկտ. 2-ին։

15. ԱՐԱՐԱՏ (*)։ Երկօրեայ, ապա՝ օրաթ. ։ Ազգ., քաղաքական եւ գրական։ Պէյրութ, տպ. Արարատ, 1937 Նոյ. 7-էն 4 էջ (60 x 44 սմ. )։ Արտօնատիրութիւնը օրաթերթի համար է, սակայն սկիզբը լոյս տեսած է իբրեւ երկօրեայ։ Արտ. ՝ Գրիգոր Հաճնլեան (1937-1975 ՞)։ Պատ. տնօրէն՝ Օննիկ Ճամպուլեան (1949-1987)։ Օժանդակած է նաեւ խմբագրութեան։ Խմբագիրներ

Արմենակ Էլոյեան (1937-1939)։

Արսէն Կիտուր (1937-1939), 1943 (6 ամիս), (1954-1960)։

Միհրան Սէֆէրեան (1939-1941)։

1942-43 խմբ. մարմին՝ Վահան Տօնապետեան, Միհրան Սէֆէրեան, Ա. Կիտուր եւ Արմէն Ղարիպ։ Արմէն Ղարիպ (1943-1944)։ Օննիկ Ճամպուլեան (1944 Յունիս - 1960)։ Ասատուր Էլճանեան (1944-1949)։ Հրանդ Գանգրունի (1949-1950)։   1957-1960, խմբ. մարմին - Օննիկ Ճամպուլեան, Ժիրայր Նայիրի (Թոսունեան) եւ Արսէն Կիտուր։ 1960-ին, Ա. Կիտուրի հրաժարումով կը մտնէ Հրանդ Գանգրունին։ Ժիրայր Նայիրի (1960-էն ցարդ)։ Խմբագրութեան օգնականներ եղած են Հրանդ Գանգրունի, Գաբրիէլ Մոլոյեան, Պէպօ Սիմոնեան, Սարգիս Նաճարեան եւ Մանուէլ Ադամեան։

1941-1942, Բ. Աշխարհամարտի յառաջացուցած տագնապին պատճառով, թերթը դադրած է։ Մ. Սէֆէրեան թերթին վարչութեան վերաբերեալ կը գրէ. «Վարիչի պաշտօններ վարած են Ա[րմենակ] Էլոյեան, Մ. Մարտունի [Մ. Սէֆէրեան], Յակոբ Պէրպէրեան, Յովհաննէս Եազըճեան, Երուանդ Տատուրեան, Յարութիւն Չէքճէնեան» (էջ 98)։ Հնչակեան կուսակցութիւնը Արարատի հրատարակութենէն շուրջ տասնամեակ մը առաջ ծրագիրներ մշակած է իր օրկանը ունենալու Լիբանանի մէջ, սակայն տխուր պատճառներ արգելք եղած են այդ նպատակին իրագործման։

Թղթակից մը, Մարսէյլի Զանգին մէջ կը գրէ Միհրան Աղազարեանի մահագրականին մէջ. «1933-ին կը ձեռնարկէ Արարատ թերթի[ն] լոյս ընծայման գործին, որուն հրատարակումէն երկու օր առաջ, տպագրական կարգադրութիւններու աշխատանքէն վերջ,... զոհ կը դառնայ... » (Ա. տարի, թ. 1, 4 Նոյ., 1933, էջ 3)։

Մ. Սէֆէրեան, Արարատի Ա. թիւին մէջ ստորագրած է «Ողջոյն Արարատին» խորագիրով գրութիւն մը, ուր աւելի լայն տեղեկութիւններ կը տրուին։

«Մեծն Լիբանանի մէջ մեր թերթը ունենալու պահանջը շատոնց զգացուած է եւ սակայն, հակառակ թափուած աշխատանքներու, չի կրցանք յաջողիլ։

«1929-ին էր, որ դրական որոշ քայլեր առնելէ յետոյ՝ երբ թերթի[ն] անուան շուրջ դարձաւ խօսակցութիւնը, ընկ. Ս. Տխրունին առաջարկեց, որ Նոր ոսկետառ դրուի – բայց աւաղ որ հազիւ շաբաթ մը անցած՝ ան ինկաւ... »։

Տխրունիի սպանութիւնը կիսատ կը ձգէ ծրագիրը։ Շարունակութեան   մէջ կ՚անդրադառնայ Մ. Աղազարեանի ճիգին եւ կը գրէ. «Միայն օրերու խնդիր էր անոր հրատարակուիլը. խմբագրատունը վարձուած, թերթին Ա. եւ Դ. էջերը շարուած՝ երբ մամուլին պիտի յանձնուէր... », կը սպաննուի Աղազարեանը (Ա. տարի, թ. 1, 7 Նոյ. 1937, էջ 2)։

Ըստ Ժիրայր Նայիրիի հաւաստումին, Արարատի Ա. թիւին խմբագրականը կը պատկանի Մ. Աղազարեանի գրիչին։ Իրն է նաեւ Արարատի խորագիրին ձեւաւորման յղացքը, ուր առաջին Աին վրայ կայ Արարատի գծագրութիւնը։

Արարատ օրաթ. ը ժամանակի ընթացքին ծնունդ տուած է այլ հրատարակութիւններու – Արարատ շաբաթօրեակ, Արարատ մարզական (2 շրջաններ), Արարատ գրական եւ Արարատ երիտասարդական։

Փորձեցինք արդարութիւն ընել թերթին, սակայն լուսաբանելի շատ կէտեր կան տակաւին։

16. ԱՐԱՐԱՏ ԳՐԱԿԱՆ (*)։ Ամսագիր։ Հրատ. Արարատ օրաթերթի, ապա՝ Նոր Սերունդ Մշակութային Միութեան։ Պէյրութ, 1956 Յունուարէն–1965։ Սկիզբը երկշ., 8 էջ, ապա՝ ամսագիր, 1956-ի Նոյ. 29-էն, 48 էջ (24 x 17 սմ. )։ 1965-ին՝ արտաքին ձեւի փոփոխութիւն։ Խմբ. ՝ Յակոբ Նորունի (Նորաշխարհեան)։ Խմբ. կազմ՝ Հրանդ Գանգրունի, Ժիրայր Նայիրի (Թոսունեան) եւ Մ. Ուրարտու (Սարգիս Խայեան)։ Ամսագիրի շրջանին, խմբ. կազմին մէջ, Երւանդ Գարաճեանը փոխարինած է Մ. Ուրարտուն։ 1959-ի Յունիսին խմբ. եան կը միանայ Ժիրայր Նայիրին։ Աւելի ուշ՝ Պէպօ Սիմոնեանը։

17. ԱՐԱՐԱՏ ՄԱՐԶԱԿԱՆ (*)։ Շաբ. ։ Հրատ. Հ. Մ. Մ. ի Պէյրութի Շրջանի Տեղական Վարչութեան։ Պէյրութ, 1956 Դեկտ. –1958, Յուլիս 1, 4 էջ (60 x 48 սմ. )։ Խմբ. ՝ Գէորգ Տարօնի։ Լոյս տեսած է 69 թիւ։

18. ԱՐԱՐԱՏ ՄԱՐԶԱԿԱՆ (*)։ Մարզական շաբաթաթերթ։ Պէյրութ, 1992 Սեպտեմբեր 8-էն, 8 էջ (44. 5 x 30 սմ. )։ Խմբ. մարմին՝ բժ. Գրիգոր Քէօշկէրեան, Կարօ Գոճաւագեան եւ Աւետիս Փոշօղլեան։

19. ԱՐԱՐԱՏ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ (*)։ Պարբ. ։ Պէյրութ, տպ. Արազ, 1985-էն, 52 էջ (27. 5 x 20 սմ. )։ Ա. շրջանին լոյս տեսած է 3 թիւ։ Ա. ը՝ 1985, Յունիս 15-ին։ Բ. ը՝ Հոկտեմբերին։ Գ. ը՝ 1986-ի Ապրիլին։ Խմբ. ՝ բժ. Եղիկ Ճէրէճեան։ Բ. շրջան, 1992-ի Յունիս 5-էն։ Խմբ. ՝ Աւետիս Փոշօղլեան։

20. ԱՐԱՐԱՏ ՇԱԲԱԹՕՐԵԱԿ (*)։ Լոյս տեսած է             Կիրակի օրերը։ Պէյրութ, 1949 Նոյ. 13–1954 Սեպտ. 5, 8 էջ (51 x 35. 5 սմ. )։ Խմբ. ՝ Յակոբ Պարսումեան։ Արարատ օրաթերթի ընդհ. շարքին թուահամարով քալած է։

21. ԱՐԴԱՐՈՒԹԵԱՆ ՁԱՅՆ։ Շաբ. ազգային, գրական եւ քաղաքական։ Բոստոն, 1919 Մայիս – 1920, 4 էջ (39 x 28 սմ. )։ Հրատարակիչներ՝ Մ. Աւլայեան եւ Հ. Տէր Ղազարեան։ Մ. Ա. իբրեւ խմբ. կը նշէ Ս. Սապահ-Գիւլեան։

22. ԱՐԵՒ։ Պարբերագիրք գրականութեան եւ քննադատութեան։ Պէյրութ, 1953 (Մայիս), տպ. Ռոթոս, 48 էջ (23. 5 x 17 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Հրանդ Գանգրունի եւ Յակոբ Նորունի (Նորաշխարհեան)։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։

23. ԱՐԺԷՆԹԻՆԵԱՆ ՄԱՄՈՒԼ (*)։ Շաբ. ։ Օրկան Ամերիկեան Բանւորական Կուսակցութեան Հայկական Ֆետերացիայի (Ս. Դ. Հ. Կ. )։ Պուէնոս Այրէս, 1922-1924, 2 էջ (51 x 35 սմ. )։ Մ. Ս. իբրեւ խմբ. կը նշէ Մ. Օշինը (թ. 49)։

24. ԱՐՁԱԳԱՆԳ ԿԻԼԻԿԻՈՅ (*)։ Ատանա, 1919։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։ Իրեն յաջորդած է Տաւրոսը։

25. ԱՐՁԱԳԱՆԳ ՓԱՐԻԶԻ։ Երկշ. ։ Ազգ., քաղաքական։ Փարիզ, տպ. Թիւրապեան, 1916-1925, 8 էջ (32 x 25 սմ. )։ Հիմն. տնօրէն՝ Յակոբ Բ. Թիւրապեան (Բ. Վարազդատ)։ Արտ. ՝ Իգնատ Ուրբախ։ Յետոյ եղած է շաբ., 4 էջ (56. 5 x 38 սմ)։ Արտ. ՝ Կ. Տէր Օհաննէսեան, խմբ. պետ՝ Յ. Թիւրապեան։

ԱՐՏԱԶ (*) ամս. ։ Հրատ. Ազգ. Էսայեան Մեղու Աշակերտական Միութեան։ Պոլիս, 1914 Յուլիս։ Պատ. տնօրէն՝ Գեղամ Վանիկեան։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։ Կը նշէ Պ. Էլեկեան (Յաղթանակ ամս., Փարիզ, Գ. տարի, 1973, թ. 38-39, էջ 5)։

26. ԱՐՏԷՄԻՍ։ Ամսահանդէս ընտանեկան եւ գրական։ Օրկան XXրդ դարու հայ կանանց։ Գահիրէ, տպ. Արտէմիս, 1902 Յունուար - 1903, 30 էջ (26 x 17 սմ. )։ Տնօրէն-խմբ. ՝ Մառի Պէյլէրեան (ապա՝ տիկին Աւօ Պէյլէրեան)։

27. ԲԱՆԲԵՐ (*)։ Հասարակական-քաղաքական եւ գրական շաբաթաթերթ։ Աստրախան, տպ. Պեչատնոյէ Գելու, 1915, 4 էջ (51 x 35 սմ. )։ Խմբ. -հրատարակիչ՝ Վահան Ղուկասեան (Մարսեան, Վարդանեան)։ Ս. Մ. իբրեւ խմբ. կը նշէ նաեւ Էմիլը (Գէորգ քհնյ. Մկրտումեան), թ. 85։ Լոյս տեսած է 4 թիւ։

28. ԲԱՆՈՒՈՐ (*)։ Օրկան Հայ Բանուորների Սոց. Դեմոկրատական Խմբի։ Թիֆլիս, 1900-1901։ Ե. Ճ. խմբ. մարմնի անդամ կը նշէ Գ. Ղարաճեանը, Հայկ Ադամեանը, Ասատուր Կախոյեանը եւ Գարեգին Կոզիկեանը (էջ 29)։ Խափանուած է պետութեան կողմէ։ Լոյս տեսած է 22 թիւ։

29. ԲԱՆՈՒՈՐ (*)։ Սոցիալիստական ամսագիր։ Ժընեւ, տպ. Հայ Սոց. Դեմոկրատիայի, 1904, 64 էջ (24 x 15 սմ. )։ Խմբ. ՝ Երուանդ Պալեան։ Մ. Ս. իբրեւ խմբ. կը նշէ Վահան Ղուկասեանը։ Իսկ մեր աղբիւրները կու տան Պալեանի կողքին նաեւ խմբ. ՝ Գարեգին Կոզիկեանը։ Նոյնը կը նշէ Ե. Ճ., էջ 29։ Լոյս տեսած է 2 թիւ։

30. ԳԱՂԱՓԱՐ (*)։ Եռամսեայ։ Հանդէս գիտական սոցիալիզմի։ Աթէնք-Լոնտոն, Հայկական Ազատ տպ. , 1894, 104 էջ (34 x 24 սմ. )։ Խմբագիրներ՝ Մարօ եւ Աւետիս Նազարբէկեաններ։ Լոյս տեսած է 2 թիւ։ Ա. ը՝ Աթէնք, վիմատիպ, Յուլիսին։ Բ. ը՝ Լոնտոն, տպագիր։

31. ԳԱՂԱՓԱՐ (*)։ Գրական, հասարակական, քաղաքական եւ տնտեսական օրաթերթ։ Թիֆլիս, տպ. Էկոնոմիա, 1916-1917, 4 էջ (52 x 35 սմ. )։ Արտ. ՝ Ա. Մահտեսի Յակոբեան։ Խմբագիրներ՝ Վահան Մարսեան, բժ. Տաշիր (Սիմէոն Հովիւեան), Լազօ (Յակոբ Ղազարեան)։

Հանր. ը Գրիգոր Եղիկեանը իբրեւ խմբ. կը նշէ (էջ 675)։ Իսկ Թէոդիկ՝ Սաքօն կը նշէ իբրեւ խմբ. մարմնի անդամ (Յուշարձան, 1919, էջ 38)։

32. ԳԻՏԱԿԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄ։ Ուսումնասիրութիւններ եւ գիտելիքներ։ Գրական, տնտեսական, ընկերաբանական, գիտական, բժշկական, կրթական եւ գիւղատնտեսական հանդէս։ Հալէպ, տպ. Սուրիական մամուլի, 1923 Յունիս-Նոյեմբեր, 16 էջ (28 x 21 սմ. )։ Խմբ. ՝ Վարդեվառ Գարանֆիլեան (Վարդ-Մեխակ)։ Լոյս տեսած է 6 թիւ։ Վերջին թիւին կողքին՝ տպուած է 1924 Յունուար 22։

33. ԳԻՒՂԱՏՆՏԵՍ։ Պատկերազարդ ամս. ։ Կ. Պոլիս, տպ. Կոհակ,

1913 Յունուարէն 1914, 24 էջ (23 x 16 սմ. )։ Տէր եւ տնօրէն՝ Հմայեակ Արամեանց (Մ. Շւոտ)։ Արտ. ՝ Հմայեակ Արամեանց։ Ա. տարին՝ 12 թիւ, Բ. տարին՝ 9 թիւ։ Ամբողջը՝ 21 թիւ։

34. ԳՈՐԾ։ Գիտական, տնտեսական, հասարակական եւ գրական երկշաբաթաթերթ։ Թիֆլիս, տպ. Հերմես, 1908, 32 էջ (25 x 20 սմ. )։ Խմբ. -հրատ. ՝ Մ. Ստամբոլցեան։ Թէոդիկ իբրեւ խմբ. կը նշէ նաեւ Գարեգին Կոզիկեանը (1910, էջ 265)։ Ե. Ճ. ալ կը նշէ նոյնը (էջ 29)։ Խափանուած է պետութեան կողմէ։ Ըստ երեւոյթին լոյս տեսած է միայն 4 թիւ։

35. ԳՈՐԾԱՒՈՐ (*)։ Օրաթ. ։ Թիֆլիս, տպ. Էկոնոմիա, 1919, 4 էջ (53 x 36 սմ. )։ Խմբ. ՝ բժ. Ս. Տաշիր (Սիմէոն Հովիւեան)։

36. ԴԱՅԼԱՅԼԻԿ (*)։ Երկօրեայ։ Կ. Պոլիս, տպ. Կոհակ, 1914, 4 էջ (57 x 41 սմ. )։ Տէր եւ տնօրէն՝ Հմայեակ Արամեանց։

37. ԴԱՏ։ Խարբերդ։ 1896։ Խմբ. ՝ Ազարիկ Գոլոյեան։

38. ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ՀԱՅԱՍՏԱՆ (*)։ Եռօրեայ։ 4 էջ (58 x 45 սմ. )։ 1903 Մայիս 9-էն 1906՝ Պոսթըն։ Հիմն. եւ խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։ 1906-1912՝ Նիւ Եորք։ Խմբագրած են Գրիգոր Եղիկեանը, Ալէքս Վարդանեանը, Բ. Վարազդատը եւ Սոկրատ խան Գելոֆեանցը։ 1912-1917՝ Փրավիտենս՝ խմբ. ներ՝ Ե. Սիրվարդ (Եղիա Գրիգորեան) եւ Ե. Սաֆօ (Երուանդ Սաֆրաստեան)։ 1918-1922՝ Շիքակօ՝ խմբ. ներ՝ Ս. Սապահ-Գիւլեան եւ Լեւոն Մարտիրոսեան։ 1923-1925՝ Պոսթըն՝ խմբ. ՝ Պետրոս Պոնտացի։ 1926-էն ի վեր՝ Նիւ Եորք՝ խմբ. ներ՝ Պետրոս Պոնտացի (մինչեւ 1928), Սեդրակ Շահէն (շուրջ 10 տարի), Սարգիս Սիմոնեան, Արշաւիր Շամլեան եւ Արդարունի։ Այս տեղեկութիւնները առնըուած են Արսէն Կիտուրի խմբագրութեամբ լոյս տեսած Պատմութիւն Ս. Դ. Հնչակեան Կուսակցութեան, Բ. հատոր, էջ 100։ Մեր նոթերուն մէջ նշուած կը գտնենք Յոհան Գասպարեանի անունը իբրեւ հիմնադիր, իսկ Ժիրայր Յակոբեանը՝ իբրեւ 1911 ՞1912 ՞ տարիներու խմբագիր։ Մ. Ս. կը գրէ. «1922-1923 [խմբ. ներ]՝ տոքթ. Ստեփան Տէր Պաղտասարեան, Մարգար Ձագիկեան, Աւետիս Նազարբէկ, Պետրոս Պոնտացի, Վարդան Տիրատ (1924-1954), Սեդրակ Շահէն, Սարգիս Սիմոնեան եւ Արշաւիր Շամլեան» (թ. 79)։

Զանազան շրջաններու՝ Ե. Հայաստանի խմբագրութեան եւ վարչութեան մաս կազմած են՝ Ասատուր Միլիտոնեան, Յակոբ

Բարեջանեան, բժ. Արշաւիր Իգնատիոսեան, Վահան Չուգասըզեան, Ջրվէժ (Մկրտիչ Գասպարեան), Ա. Միրիճանեան, Զ. Հաճեան (Արդարունի), Մ. Թառայեան, Ս. Սարգիսեան եւ այլն (թ. 79)։ Ներկայ խմբ. ն է՝ Արսէն Ճէրէճեան։ 1903-1974՝ եռօրեայ։ 1975-էն՝ ամս., Բարամուս (Նիւ Եորք)։ Տես նաեւ Երիտասարդ Հայաստանի 1983-ի թ. 2-3-ը, մա՛նաւանդ անոր «Երիտ. Հայաստանի խմբագիրները՝ հերթական կարգով» գրութիւնը (էջ 30-31)։

39. ԵՐԿԻՐ (*)։ Շաբ. ։ Հասարակական, գրական, տնտեսական եւ քաղաքական։ Ատաբազար, 1910 Յունիս 26, ապա՝ Պոլիս, 1911 (Նշան Պապիկեան տպ. )։ Արտ. ՝ Մարկոս Հ. Թերզեան։ Խմբագիրներ՝ Ասօ (Տիգրան Օտեան), Անդրանիկ Կենճեան եւ Բանւոր (Ե. Թոփուզեան)։

40. ԵՐԿԻՐ (*)։ Երեկոյեան քաղաքական օրաթերթ։ Կ. Պոլիս, տպ. Կիւթեմպերկ, ապա Սանճակեան, 1919-1923 ՞, 4 էջ (62 x 46 սմ. )։

Արտ. ՝ Օ. Ճենազեան։ Պատ. տնօրէն՝ Վահան Զէյթունցեան, ապա՝ Հրանդ Գալիկեան, Եդուարդ Չոփուրեան։ Մ. Ս. իբրեւ խմբ. ներ կը նշէ – Հրանդ Գալիկեան, Վահան Զէյթունցեան, Ժիրայր Միրզախանեան, Եդուարդ Չոփուրեան, բժ. Հայկ Գալճեան, Պետրոս Պոնտացի, Տ[իգրան] Զաւէն, Զ[արեհ] Նեմցէ, Մ. Օշին (Միհրան Ուզունեան), Լեւոն Կանտ, Վահան Թոթովենց եւ ուրիշներ (թ. 21)։

41. ԵՐԿՈՒՆՔ (*)։ Եռօրեայ։ Աթէնք, տպ. Երկունք, 1922-1923, 2 էջ (55 x 36 սմ. )։ Պատ. խմբ. ՝ Յարութիւն Գասպարեան (Արտէմիս)։ Հրատարակիչներ՝ Արիս Կ. Գալֆայեան եւ Իգնատիոս Ս. Սուքիասեան։ Լոյս տեսած է 51 թիւ։

42. ԵՐԿՐԻ ՁԱՅՆ (*)։ Գրական, քաղաքական, հասարակական շաբաթաթերթ։ Թիֆլիս, 1900-1908, տպ. Ա. Մ. Թառումեանի, Հերմես, ապա՝ Էպոխա, 16 էջ (30 x 23 սմ. )։ Խմբ. -հրատարակիչ՝ Վ. Մ. Վարդանեան։ Թէոդիկ իբրեւ խմբագրապետ կը նշէ Տիգրան Զաւէնը (Չուգասըզեան), Ամ. տարեցոյցը, 1910, էջ 78։

43. ԵՓՐԱՏ (*)։ Քաղաքական լրագիր։ Եռօրեայ։ Հալէպ, 1919, տպ. Սէպաթ։ Խմբ. ներ՝ բժ. Գ. Մուշեան, Վարդ-Մեխակ (Վարդեվառ Գարանֆիլեան), Միհրան Ս. Նաճարեան, Հ. Տոլպագեան եւ Մ. Պասմաճեան։ Լոյս տեսած է 4 թիւ։ Յաւելեալ տեղեկութեանց համար տես մեր «Սուրիահայ մամուլի պատմութիւն», յօդուածը, էջ 207-208։

44. ԶԱՆԳ (*)։ Շաբ. քաղաքական, տնտեսական, հասարակական եւ գրական։ Թաւրիզ, տպ. Փարոս, 1910 Ապրիլ 8 - 1922, 4 էջ (55 x

36 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ալեքսանդր Տէր Վարդանեան։ Արտ. ՝ Ա. Պատմագրեան։ Հիմն. ՝ Վ. Մարսեան։ Մ. Ս. իբրեւ խմբ. կը նշէ Վահան Մարսեանը, իսկ տնտես. պատ. ՝ Աստ. Մխիթարեանը։

45. ԶԱՆԳ (*)։ Շաբ. ։ Ազգային եւ քաղաքական։ Սոֆիա, տպ. Արարատ, ապա Զանգ, 1925-1926, 4 էջ (48 x 32 սմ. )։ Արտ. ՝ Գէորգ Գույումճեան։ Ս. Մ. իբր խմբ. կը նշէ Յ. Պօղոսեանը, իսկ Հանր. ը՝ Ա. Պօյաճեանը (էջ 761)։

46. ԶԱՆԳ (*)։ Շաբ. ։ Փարիզ, 1927-1936, 4 էջ (48 x 32 սմ. )։ Խմբ. ՝ Վահրիճ Կէօքճեան։ Գանգրունի այս եւ Սոֆիայի Զանգը իրարու հետ շփոթած է։

47. ԶԱՆԳ (*)։ Շաբ. ։ Մարսէյլ, տպ. Արաբեան, 1933 Նոյ. 4 - 1934, 4 էջ (52 x 37 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ս. Տօնապետեան։

48. ԶԱՐԹՕՆՔ։ Պարբ. ։ Գահիրէ, 1909։ Լոյս տեսած է 5 թիւ։

49. ԶԱՐԹՕՆՔ։ Կիսամսեայ հանդէս։ Գրական, գիտական, տնտեսական եւ քաղաքական։ Գահիրէ, տպ. Արմենիա, 1919-1927՞, 20 էջ (28 x 21 սմ. )։ Այս տեղեկութիւնները քաղուած են Կիրակոսեանէն (թ. 1795)։ Մ. Ս. կը գրէ. «1919-1923, շաբաթաթերթ։ Արտ. ՝ Մ. Պապիկեան։ Տնօրէն՝ Մ. Ա. Ստեփանեան։ Խմբ. ներ՝ Մարտիրոս Ս. Պալոյեան, Մանուէլ Պէյլէրեան եւ Երուանդ Միրիճանեան» (թ. 32)։

Վահան Զարդարեան, որ ծանօթ է եգիպտահայ տպագրութեան, զայն չի նշեր։ Յովհաննէս (Օննիկ) Թօփուզեան նաեւ զայն չի նշեր։

Չենք կարծեր, որ այդքան երկար տեւողութիւն ունեցած ըլլայ։ Այլապէս՝ վերոնշեալ մասնագէտներուն աչքէն վրիպած պիտի չըլլար։

Ծանօթ գրադարաններու մէջ կան 1919-ի առաջին 5 թիւերը։

50. ԶԱՐԹՕՆՔ (*)։ Գրական-գեղարուեստական, գիտական հաւաքածոյ։ Օրկան Հնչակեան Երիտասարդական Միութեան։ Խմորատիպ։ Գահիրէ, 1935 Մայիս 1-էն 1937, 16 էջ (27. 5 x 20 սմ. )։ Խմբագիրներ՝ Մարտիրոս Պալայեան, Մանուէլ Պէյլէրեան եւ Զարուհի Ծաղկունի։

51. ԺՊԻՏ։ Երգիծաբանական թերթ (սկիզբը՝ շաբ., ապա՝ ամս. )։ Պէյրութ, 1927-1928 (մէկուկէս տարի), տպ. Սահակ-Մեսրոպ, 2 էջ (օրաթերթի ծաւալով)։

Արտ. եւ պատ. տնօրէն խմբ. ՝ Միհրան Ս. Նաճարեան։ Աշխատակից՝ Կ. Պիծակ (Յակոբ Թորոսեան)։

52. Ի ԶԷՆ (*)։ Ամս. [խմորատիպ]։ Անաբա, 1905-1906 (35. 5 x 22 սմ. )։ Խմբ. ՝ Մ. Տ. Շւոտ (Հմայեակ Արամեանց)։ Նուազագոյնը 7 թիւ հրատարակուած է։

53. ԻՆՔՆԱՎԱՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ (*)։ Կիսաշաբաթաթերթ։ Պուքրէշ, 1916, 4 էջ (47 x 32 սմ. )։ 4-րդ էջը ռումաներէն։ Խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։

54. ԻՐԻՍ։ Կիսամսեայ հանդէս։ Հրատ. Հայ Յառաջդիմասիրական ակումբի։ Եւդոկիա, 1910, Դեկտ. 1 - 1912։ Արտ. ՝ Յակոբ Կ. Պօյաճեան։ Խմբ. ներ՝ նոյն եւ Պետրոս Պոնտացի։

55. ԼԻԲԱՆԱՆԱՀԱՅ ՊԱՏԿԵՐԱԶԱՐԴ ՕՐԱՑՈՅՑ։ Տարեգիրք։ Պէյրութ, 1936, տպ. Ազատ, 142 էջ (26. 5 x 19. 5 սմ. )։ Խմբ. ՝ Եղիա Տօլպագեան։ Շարունակուած է Ամէնուն նոր տարեցոյցը անուան տակ։

56. ԼՈՒՍԱԲԱՑ (*)։ Պարբ. ։ Հրատ. ՝ Նոր Սերունդ Մշակութային Միութեան։ Թորոնթօ, 1983-էն, տպ. Կրաֆիկս, 32 էջ (մեքենագիր), (28 x 21. 5 սմ. )։ Խմբ. կազմ՝ Պետրոս Մուշեան, պատ. տնօրէն՝ Լուիզա Գասապեան, Նատին Ոսկանեան եւ Արա Պօյաճեան։

57. ԼՈՒՍԱՐՁԱԿ (*)։ Շաբ. քաղաքական, ազգ. ։ Գահիրէ, տպ. Լուսարձակ, 1926-1928, 4 էջ (50 x 34 սմ. )։ Արտ. ՝ Սարգիս Միսայէլեան։ Խմբ. ներ՝ Ազարիկ Գոլոյեան, Անուշաւան Սահակեան, Մարտիրոս Պալայեան եւ Մանուէլ Պէյլէրեան։

58. ԼՈՒՍԻՆ։ Հանդէս։ Հրատ. «Գալուստեան» Պատանեկան Միութեան։ Գահիրէ, 1909-1910։ Խմորատիպ։ Խմբ. ներ՝ Մարտիրոս Պալայեան, Յակոբ Թիւրապեան, Արմ. Շամլեան եւ Ն. Գէորգեան։

59. ԼՐԱԲԵՐ։ Շաբ. ։ Աստրախան, տպ. Սեմեոնով, 1908-1909, 4 էջ (53 x 36 սմ. )։ Խմբ. -հրատ. ՝ Կարապետ Խաչատուրեան։ Հիմն. խմբ. ՝ Վահան Մարսեան։ Ե. Ճ. խմբ. կազմի անդամ կը նշէ Յովակիմ Սոլովեանը (Ժանիք)։

60. ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ   ՀԱՅԱՍՏԱՆ։ Ամս.   (խմորատիպ)։ Օրկան Խորհրդային Հայաստանի Տեխնիկական Օգնութեան ընկերութեան։ Պուէնոս Այրէս, ապա Նիւ Եորք, 1922-1923, 8 էջ (30. 5 x 23 սմ. )։ Խմբ. ՝ Աբրահամ Գրաճեան։

61. ԾԻԼ։ Հրատ. Ազգ. Աբգարեան Բարձրագոյն վրժ. ի։ Պէյրութ, 1947 Յունուար-Մարտ (3 թիւ), 1948 Յունուար-Մարտ (2 թիւ), տպ. Կաթողիկոսութեան Կիլիկիոյ, ապա՝ Ռոթոս, 24 էջ (23 x 15 սմ. )։ Խմբ. կազմ՝ Մանուկ Զուռնաճեան, Կիւլիզար Սիմոնեան, Վրէժուհի Գռզաճեան, Եղիա Նաճարեան եւ Գէորգ Պէքմեզեան։

62. ԿԱՅԾ (*)։ Ամս. (խմորատիպ)։ Օրկան Բարեսիրական Ընկերակցութեան։ Վան, 1911։ Խմբ. ՝ Գեղամ Վանիկեան։

63. ԿԱՅԾ (*)։ Ամս. հասարակական, գրական։ Օրկան Ս. Դ. Հ. Կ. ի Կ. Պոլսոյ Ուսանողական Միութեան։ Կ. Պոլիս, տպ. Նշան Պապիկեան, Կ. եւ Մ. Քէշիշեան, 1911 Ապրիլ - 1914, 32 էջ (23 x 17 սմ. )։ Արտ. ՝ Գեղամ Վանիկեան (Վանիկ)։ Պատ. տնօրէն՝ Եդուարդ Ամատունի։ Մեր ձեռքին տակ գտնուող Գ. տարուան օրինակը իբր պատ. տնօրէն կը նշէ Հայկ Գալճեանը։ Խմբ. ներ՝ Արսէն Կիտուր, Վահան Զէյթունցեան, Հայկ Գալճեան, Արտաշէս Ֆերահեան եւ Գէորգ Գօբուշեան։ Վերահրատարակուած է ՆՈՐ ԿԱՅԾ անունով։

64. ԿԱՅԾ (*)։ Թիֆլիս, 1918, 4 էջ (35 x 33 սմ. )։ Արտ. ՝ Սեդրակ Մուրատեան։ Խմբ. մարմին։

65. ԿԱՅԾ (*)։ Հասարակական, քաղաքական եւ գրական օրկան։

Ռուսաստանի Սոց. Դեմ. Բանուորական Կուսակցութեան Հայաստանի Կազմակերպիչ Բիւրոյի եւ Երեւանի Քաղաքային Կոմիտէի։ Երեւան, տպ. Կուլտուրա, 1918-1919, 2 էջ (51 x 35 սմ. )։ Խմբ. մարմին։ Վերջին շրջանին խմբ. ՝ Թադէոս Աւտալբէգեան։

66. ԿԱՅԾ (*)։ Ամսագիր։ Ազգ., գրական, գեղարուեստական եւ մարզական։ Օրկան Ս. Դ. Հնչ. Կ. Ուսանողական Միութեան։ Վիմատիպ, ապա՝ տպագիր, Սան Բաւլօ, 1933-1937, 20 էջ (31. 5 x 22 սմ. )։ Տնօրէն՝ Պետրոս Նազարեան։ Խմբ. կազմ՝ Յակոբ Ազատեան, Մ. Մարտիրոսեան եւ Ե. Կարմեակ (Երուանդ Մխիթարեան)։ Վարչական կազմ՝ Ստեփան Սուքիասեան, Սարգիս Կիզիրեան եւ Սիմոն Աւշարեան։ Պատմութիւն Ս. Դ. Հնչակեան Կուսակցութեան (խմբ. ՝ Արսէն  Կիտուր, Բ. հատ., էջ 226) մէջ կը կարդանք. «... 1931 Նոյեմբերին հիմնեց Կայծ օրկանը (խմորատիպ ամսագիր)»։ Քիչ մը զարմանալի է։ Ձեռքի տակ ունինք այս թերթին Ա. տարուան 6-րդ թիւը (1933 Յունիս)։ Կա՛մ անունով ամսագիր է եւ լոյս տեսած է իբր պարբերաթերթ։ Կա՛մ սկսած է 1932-ի Դեկտեմբերին կամ 1933-ի Յունուարին։ Տպագիր օրինակը լոյս տեսած է 1935-ի Օգոստոս 23-ին (Անդ)։

67. ԿԱՅԾ։ Հանդէս։ Նիւ Եորք։ Հրատարակիչ եւ խմբ. ՝ Մ. Ջրվէժ։ Կը նշէ Մ. Ս., թ. 81։ Կու տայ նաեւ անուանաթերթին կէս էջին քլիշէն։

68. ԿԱՅԾ (*)։ Հ. Մ. Մ. ի պաշտօնաթերթ [Ամս. ]։ Մարզական-գրական, գեղարուեստական-հասարակական։ Պէյրութ, տպ. Կաթողիկոսութեան Կիլիկիոյ, ապա՝ Արարատ, 1943 Մարտ - 1947 Դեկտ., 32 էջ (29 x 21 սմ. )։ Խմբ., ապա՝ տնօրէն խմբ. ՝ Նազարէթ Խ. Ղարիպեան (Արմէն Ղարիպ), 1943-1947։ Խմբ. ՝ Յովսէփ Ճիռեան (1944 Մայիս - 1945 Փետր. )։ Օգն. խմբ. ՝ Հրանդ Գանգրունի (1947 Յունուար Փետր. )։ Լոյս տեսած է 38 թիւ։

69. ԿԱՅԾ։ [Պարբերաթերթ]։ Հրատ. Նոր Բարձրագոյն վրժ. ի։ Պէյրութ, 1960 Մայիս - 1964։ Տպ. Շիրակ, 42 էջ (24 x 17 սմ. )։ Լոյս տեսած է 5 թիւ։

70. ԿԱՅԾ (*)։   Ամսօրեայ։ Օրկան՝ Նոր Սերունդ Մշակութային

Միութեան։ Մոնթրէալ, 1987 Նոյեմբերէն։ 8 էջ (42, 5 x 29. 5 սմ. )։ Ընդհ. պատ. տնօրէն՝ Պերճ Գոգորեան։ Խմբ. գործերու պատ. ՝ Դաւիթ Տ. Էվերեկլեան։

71. ԿԱՅԾ (*)։ Շաբ. ։ Օրկան Ս. Դ. Հ. Կ. ի Աւստրալիոյ Ուսանողական Միութեան։ Փարրամաթթա, 1989-էն, 12 էջ (29. 5 x 21 սմ. )։ Խմբ. ՝ Գրիգոր Սվազլեան։

72. ԿԱՆԹԵՂ։ Գրական, գիտական եւ գեղարուեստական ամս. ։ Հալէպ, տպ. Արաքս, 1932, 24 էջ (24. 5 x 17 սմ. )։ Արտ. ՝ Բ. Սեւեան։ Պատ. տնօրէն՝ Յակոբ Իգնատոսեան։ Ըստ տպարանատէր Աւետիս Էքմեքճեանի մեզի բերանացի հաղորդած տեղեկութիւններուն, խմբ. կազմին մաս կազմած են՝ Աւետիս Էքմեքճեան, Երուանդ Պապայեան, Սուրէն Նաշալեան եւ Ազատ Գլըճեան։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։

73. ԿԱՐԿՈՒՏ։ Երգիծաթերթ։ Վան,   1910-1911։   Խմորատիպ։ Խմբ. ներ՝ Տիապլ (Տիգրան Ապաղցեան), Հայկ Գալճեան եւ Արշաւիր Աւետեան։ Երուանդ Տէր Մկրտիչեան 1907-ը կը նշէ (էջ 22)։

74. ԿԻԼԻԿԵԱՆ ՏԱՐԵՑՈՅՑ (*)։ Միամեայ օրկան։ Գրական, ընկերաբանական, պատմա-գեղարուեստական։ Կ. Պոլիս, տպ. Կ. Քէշիշեան, 1922, 318 էջ (21 x 17 սմ. )։ Կազմեցին՝ տէր եւ տիկին Արամ Ասպետ (Պետրոսեան) եւ Նուարդ Ասպետ (Բաթաբանեան, Կիլիկուհի)։ Խմբագրուած է Ատանա։ Լոյս տեսած է 1 տարի։

75. ԿՈՀԱԿ։ Պատկերազարդ թերթ (շաբաթաթերթ, յետոյ՝ երկօրեայ, ապա՝ օրաթերթ, կը գրէ Ս. Մ. թ. 16)։ Գրական, տնտեսական եւ ընկերային։ Կ. Պոլիս, տպ. Օ. Արզուման, 1909 Մայիս 30 - 1913, 12, 4 էջ (38 x 27 սմ. ) եւ 49 x 33 սմ. ։ Տէր եւ տնօրէն՝ Հմայեակ Արամեանց։ Խմբ. ներ՝ Գրիգոր Եղիկեան (Վասակունի) եւ Հմ. Արամեանց։ 1914-ին լոյս տեսած է Դայլայլիկ անունով։ Թէոդիկ կը գրէ. «Զինադադարէն ետք 2 թիւ միայն լոյս տեսաւ՝ տնօրէն՝ խմբ. Հմայեակ Արամեանցի սպաննուելուն հետեւանքով» (28 Փետր., 1919), Ամ. տարեցոյցը, 1916-1920, էջ 275։

76. ԿՈՉ-ԴԷՎԷԹ (*)։ Եռօրեայ։ Օրկան ՌՍԴԲԿ Բաքուի Կոմիտէին կից Հայկական Սեկցիայի Հումմէթ կազմակերպութեան։ Բաքու, 1906, 4 էջ (25 x 17 սմ. )։ 2 էջ հայերէն եւ 2 էջ ատրպէյճաներէն։ Խմբ. -հրատ. ներ՝ Տ. Յարութիւնեան եւ Ի. Բ. Աշուրպէկով։ Կրնայ 16 թիւ լոյս տեսած ըլլալ։

77. ԿՈՉՆԱԿ։ Ամս. [խմորատիպ], Վան։ 1908-1909 (25. 5 x 20 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Արտաշէս Սօլաքեան եւ Աբրահամ Բրուտեան։ Ս. Մ. կու տայ 1903-1909 եւ պարբերաթերթ (թ. 62), ինչ որ կրնայ ճիշդ չըլլալ։

78. ԿՈՉՆԱԿ (*)։ Երկշ. ։ Լոնտոն, 1981-ի Յունուարէն, 16 էջ (41 x 29 սմ. )։ Գլխ. խմբ. ՝ Մանուէլ Ադամեան։ Ժամանակաւորապէս դադրած։

79. ԿՌԱՆ (*)։ Շաբ. ։ Շիքակօ, 1919-1920, 4 էջ (45. 5 x 32 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։ Լոյս տեսած է 35 թիւ։

80. ԿՌԻՒ (*)։ Օրկան Հայ Բանուորական Յեղափոխական Ասոցիացիայի (ապօրինի թերթ)։ Պրիւքսէլ (երեւակայական), Թիֆլիս, 1893-1895, 4-8 էջ (29 x 21 սմ. )։ Խմբ. մարմին։

81. ՀԱՄԱՅՆՔ։ Երկամսեայ հանդէս։ Լոնտոն-Փարիզ, Միջազգային» տպ., 1894 Յունուարէն, 8 էջ (20. 6 x 17 սմ. )։ Լոյս տեսած է 5 թիւ։

82. ՀԱՅ ԱՇԽԱՐՀ։ Գրական, գիտական եւ հասարակական շաբ. ։ Կ. Պոլիս, տպ. Քէշիշեանի, 1919 Յունուար 27-էն, 16 էջ (26. 5 x 21 սմ. )։ Արտ. եւ պատ. տնօրէն՝ Վահան Զէյթունցեան։ Լոյս տեսած է պարբերաբար՝ 8 թիւ։ Կիր. 1909-1914 ալ կը նշէ, սակայն սխալ ըլլալու է (թ. 2210)։

83. ՀԱՅԿՈՒՆԻ (*)։ Նորահասներու հանդէսը։ Կիսամսեայ։ Մարզուան, տպ. Ներսօ եւ Սրապեան, 1910 Նոյ. 1 - 1912, 16-32 էջ (24 x 17 սմ. )։ Արտ. -տնօրէն՝ Անդրանիկ Գլտրեան։ Խմբ. ՝ Գագիկ Օզանեան։

84. ՀԱՅՐԵՆԱՍԷՐ ՊԱՏԱՆԻ։ Հրատարակութիւն Կիլիկեան վարժարաններու։ Հալէպ, տպ. Անի, 1945-1947, 1954, 1958, 12 էջ (21 x 14 սմ. )։ Աշակերտական խմբագրութիւն։ Խմբ. ՝ Երուանդ Պապայեան։ Չոլագեան կու տայ պատ. ուսուցիչներ՝ Ռուբէն Տիրարեան, Հայկ Պարիկեան եւ Շաքէ Տեկիրմենճեան (էջ 53)։

85. ՀԱՆԴԷՍ։ Տնտեսական-քաղաքական, հասարակական ամսա- գիր։ Սոցիալիստական օրկան։ Ժընեւ, տպ. Հանդէս, 1900, 64 էջ (24 x 17 սմ. )։ Խմբ. ՝ Երուանդ Պալեան։ Լոյս տեսած է 5 թիւ։

86. ՀՆՉԱԿ (*)։ Ս. Դ. Հնչակեան Երիտասարդներու օրկան։ Վան, 1907։

Կը նշէ Ե. Տէր Մկրտիչեան (էջ 622), առանց այլ մանրամասնութեան։

87. ՀՆՉԱԿ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ (*)։ Երեւան։ 1990 Հոկտեմբեր 20-էն։ Հայաստանի Գիտութիւնների Ակադեմիայի Հրատարակչութեան, Երեւանի տպ., 16 էջ (42 x 30 սմ. )։

Խմբագրական խորհուրդի վարիչ՝ Եղիա Նաճարեան։ Խմբ. խորհուրդի քարտուղարներ՝ Պետրոս Մարգարեան եւ Յակոբ Կէրկէրեան։

88. ՀՆՉԱԿԵԱՆ ՄԱՄՈՒԼ (*)։ Շաբ. ։ Քաղաքական, հասարակական, գիտական եւ գրական։ Փարիզ, տպ. Պ. Էլէկեան, 1929 Հոկտ. 26 - 1931, 4 էջ (60 x 44 սմ. )։ Խմբ. մարմին՝ Վահրիճ Կէօքճեան, Բագրատ Սիւնիք եւ Անդրանիկ Կէնճեան։ Արտ. ՝ Դաւիթ Դաւիթեան։ Ս. Մ. Պետրոս Պըյըգլեանը կը նշէ իբրեւ հրատարակիչներէն մէկը։

89. ՀՆՉԱԿԵԱՆ ՏԱՐԵԳԻՐՔ (*)։ Փրավիտենս-Նիւ Եորք, տպ. Երիտասարդ Հայաստանի, 1931-1932, 284, 302 էջ (23 x 16 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ե. Սիրվարդ։ Լոյս տեսած է 2 տարի։

90. ՁԱՅՆ։ Քաղաքական, հասարակական եւ տնտեսական շաբ. ։ Թիֆլիս, տպ. Հերմես, 1906-1907, 16 էջ (33 x 25 սմ. )։ Խմբ. ՝ Տ. Իսախանեան։ Հրատարակիչ՝ Մ. Դուլուխանեան։ Թէոդիկ իբրեւ խմբ. կը նշէ Գարեգին Կոզիկեանը (1910, էջ 265)։ Ե. Ճ. ալ կը նշէ նոյնը (էջ 29)։ Շար. Կեանքի (1906)։

91. ՁԱՅՆ (*)։ Քաղաքական շաբ. ։ Պրայթըն, 1907-1908։

92. ՄԱՄՈՒԼ։ Շաբ. ։ Գրական, քաղաքական եւ հասարակական։ Թիֆլիս, տպ. Հերմես, 1911-1912, 4 էջ (58 x 43 սմ. )։ Խմբ. - հրատ. ՝ Ռուբէն Խանազատեան, ապա՝ Խ. Վարդանեան։ Անկախ մամուլի շար. ։

93. ՄԱՍԻՍ (*)։ Շաբ. ։ Ազգ., մշակութային եւ քաղաքական։ Փասատինա, 1981 Յունուար 16-էն, 8 էջ (45 x 29. 5 սմ. )։ Խմբ. մարմին՝ բժ. Յարութիւն Սաղըրեան, Ժան Աբոյեան եւ Գրիգոր Խոտանեան։

94. ՄԵՂՈՒ։ Ամս. [խմորատիպ]։ Ազգ., գրական եւ երգիծական։ Հալէպ, 1923 Հոկտ. - 1925 Մարտ։ Խմբ. ներն ու աշխատակիցները եղած են – Բիւզանդ Թօփալեան, Աւետիս Տէր Սահակեան, Անդրանիկ Պիւլպիւլեան եւ Մովսէս Մերտխանեան (Մ. Քաջեան)։

95. ՄԵՐ ՕՐԵՐ (*)։ Պագու, տպ. Երեւանցեանի, 1918, 4 էջ (42 x 29 սմ. )։ Խմբ. մարմին։

96. ՄԻԱՑԵԱԼ ԱՆԿԱԽ ՀԱՅԱՍՏԱՆ։ Շաբ. ։ Ազգային, քաղաքական եւ գիտական։ Սէնթ Լուիզ (Շիքակօ՞), 1930, 4 էջ (61 x 46 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Վահան Չուգասըզեան եւ Յարութիւն Մէարիֆեան։

97. ՄԻՏՔ։ Շաբ. ։ Ազգ., հասարակական, գրական, քաղաքական։ Թաւրիզ, 1912-1917, 4 էջ (56 x 36 սմ. )։ Խմբ. -հրատ. ՝ Ալեքսանդր Տէր Վարդանեան. տնօրէն՝ Միհրան Բաղդասարեան։

98. ՄՈԾԱԿ։ Երգիծական շաբ. ։ Տրապիզոն, 1910։ Իզմիր, 1919։ Խմբ. ՝ Տրդատ Թաթիկեան։ 1919-ին լոյս տեսած է 2 թիւ։

99. ՅԱՂԹԱՆԱԿ-VICTOIRE (*)։ Քաղաքական, գրական եւ հասարակական ամսաթերթ, Փարիզ, 1971-էն, 8 էջ (32. 5 x 25 սմ. )։ Արտ. ՝ Կ. Տէր Յովհաննէսեան։ Խմբ. ՝ Կարպիս Սարաֆեան, իրեն աջակից՝ Սեդրակ Քարեան. 4-րդ, 5-րդ թիւէն խմբ. ՝ Պատրիկ Ա. Կէնճեան։ Օգն. խմբ. ՝ Խաչիկ Քէշեան։ Արտ. ՝ Նազարէթ Բշտիկեան։

100. ՄՈՒՐՃ։ Գաղափարական, գրական, գեղարուեստական պարբ. (խմորատիպ)։ Հրատ. Կիլիկեան Շրջանաւարտից եւ Շրջանաւարտուհեաց Միութեանց։ Հալէպ, 1931, Օգոստոս, 16 էջ (27 x 21 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ալիշան Պայրամեան։

Կը նշուի Պատմութիւն Սուրիոյ հայ տպարաններու գործին մէջ (էջ 181-182)։ Տրուած են նաեւ աշխատակիցները։ Կ՚ենթադրենք, որ նոյն միութեան Յոյս ամսաթերթին վերահրատարակութենէն առաջ (Յունուար, 1937) լոյս տեսած թերթ մըն է, անունը պարագայաբար դրուած, ապա վերստին Յոյս կոչուած, որովհետեւ աշխատակիցները Յոյս թերթին աշխատակիցներն են։

101. ՅՈՅՍ։ Ամս. (խմորատիպ)։ Պաշտօնաթերթ Կիլիկեան Սանուց Միութեան։ Վերահրատարակութենէն ետք՝ Կիլիկեան Շրջանաւարտից եւ Շրջանաւարտուհեաց Միութեան։ Հալէպ, 1931, Ապրիլ-Օգոստոս, 5 թիւ. 1937, Յունուարէն Ապրիլ, 3 թիւ (մեր ձեռքին տակ գտնուող թիւը կրնայ Մարտ-Ապրիլի թիւը ըլլալ, որովհետեւ կը նշէ 27 Մարտ - 30 Ապրիլի դէպքերը), 16 էջ (28 x 17. 5 սմ)։ Խմբ. ը կրնայ ըլլալ Ե. անուան տակ թաքնուած Երուանդ Պապայեանը։ Այս թիւին աշխատակիցներն են – Ռշտունի, Վ. Պարիկեան, Ա. Պաղտասարեան, Խ[աչատուր] Տօնապետեան, Գ. Պէքեարեան եւ Խ[աչեր] Գալուստեան։

102. ՆԱՅԻՐԻ։ Հանդէս գրականութեան եւ գեղարուեստի։ Աթէնք, տպ. Ատրուշան, 1936-1937, 16 էջ (27 x 20. 5 սմ. )։ Վարիչ՝ Կարապետ Պետրոսեան։ Տպարանի տնօրէն՝ Միքայէլ Բարթիկեան։ Խմբ. ներ՝ Վահան Դագէսեան եւ Նշան Պլիկեան։

103. ՆԵՂՈՍ։ Շաբ. ։ Աղեքսադրիա, 1889, Յունուար 2-էն սկսեալ, տպ. Ունիվերսել, 4 էջ (50 x 35 սմ. )։ Արտ. ՝ Տէր Ղեւոնդ Փափազեան, Վահան Մամասեան։ Խմբ. ՝ Անտոն Ռշտունի։ Լոյս տեսած է 6 թիւ։

104. ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀ։ Հանդէս։ Վառնա, 1898։ Խմբ. Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։

105. ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀ (*)։ Քաղաքական, տնտեսական, հասարակական, գրական օրաթերթ։ Կ. Պոլիս, տպ. Յ. Քէշիշեանի, Յ. Թոլայեանի, 1912, 4 էջ (58 x 46 սմ. )։ Տէր եւ տնօրէն՝ Մուրատ Կիւրիւկեան։ Արտ. ՝ Ներսէս Զաքարեան։ Խմբ. ՝ Ստեփան ՍապահԳիւլեան։ Առնուազն՝ 88 թիւ։

106. ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀ։ Կիսաշաբաթաթերթ։ Կիլիկեան անկախ հայաթերթ։ Ատանա, 1920, 2 էջ (44 x 29 սմ. )։ Խմբ. ՝ Մատթէոս Երէցեան։

107. ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀ (*)։ Շաբ. ։ Գրական եւ քաղաքական։ Փարիզ,

1947-1949։ Խմբ. ՝ Վահան Զէյթունցեան։

108. ՆՈՐ ԱՇԽԱՐՀ։ Պարբերագիրք գրականութեան եւ արուեստի։ Պէյրութ, տպ. Էտվան։ 1951, 24 էջ (33 x 22 սմ. )։ Խմբ. Յակոբ Նորաշխարհեան (Նորունի)։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։

109. ՆՈՐ ԱՐՈՒԵՍՏ ԵՒ ՄՇԱԿՈՅԹ։ Գրականութիւն, գեղարուեստ, թատրոն, սինեմա, գիտութիւն, սպորտ, մանկական նորաձեւութիւն։ Գահիրէ, տպ. Նուպար, 1946-1947։ Հրատարակիչներ՝ Սարգիս Պալայեան եւ Պետրոս Սիմոնեան։

110. ՆՈՐ ԵՐԿԻՐ (*)։ Նախ շաբ., ապա՝ օրաթ. ։ Քաղաքական, հասարակական եւ գրական։ Փարիզ, տպ. Թիւրապեանի, 19261927, 4 էջ (56 x 38 սմ. )։ Արտ. ՝ Յ. Եուրբախ։ Խմբ. ՝ Բ. Վարազդատ (Յակոբ Յ. Թիւրապեան)։ Վերահրատարակուած է Փարիզ իբրեւ հայաթերթ, 1954-1955, խմբագրութեամբ Յակոբ Թիւրապեանի։

111. ՆՈՐ ԵՐԿԻՐ։ Ժողովրդական շաբ. ։ Պուէնոս Այրէս, 1924-1925։ 2 էջ (52 x 36 սմ. )։ Պատ. խմբ. ՝ Մ. Օշին։ Խմբ. ՝ Զարմայր Քիւթնէրեան։

112. ՆՈՐ ԿԱՅԾ (*)։ Հանդէս։ Գրական, գիտական եւ հասարակական ժողովածու։ Օրկան Հնչակեան Ուսանողական Միութեան։ Կ. Պոլիս, տպ. Յ. Վանլեանի, 1922, 16 էջ (28 x 21 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Ա. Համամճեան եւ Միհրան Մազլումեան։

  Թէոդիկ խմբ. մարմնի անդամ կը նշէ Արշաւիր Քաղցրունին (Թաթլեան)։ Շար. Պոլսոյ հին Կայծին։

113. ՆՈՐ ԿԵԱՆՔ։ Ազգ. ժողովրդական օրաթերթ։ Աթէնք, 19451947, 4 էջ (58 x 43 սմ. )։ Արտ. ՝ Ա. Սաֆարեան։ Տնօրէն՝ Խ. Գարէպլեքեան։ Պատ. խմբ. ներ՝ Վահան Դագէսեան, ապա՝ Մ. Պազարեան։ Ե. Ճ. Արամ Կէօքճեանը կը նշէ իբրեւ խմբ. եան անդամ (էջ 17)։

114. ՆՈՐ ՀՈՍԱՆՔ։ Հասարակական, քաղաքական, տնտեսական եւ գրական շաբ. ։ Կ. Պոլիս, տպ. Շանթ, 1909 Մարտ 28-էն, 8 էջ (30 x 23 սմ. )։ Արտ. ՝ Գարեգին Կոզիկեան (Եսալէմ)։ Խմբ. ներ՝ նոյնը եւ Հրանտ Արծուիկ (Նազարեանց)։

115. ՆՈՐ ՊԱՍԹԻՅ։ Խմորատիպ։ Արուատ կղզի (Լիբանան)։ 19271928 ՞։ Հրատ. Ս. Տխրունի, արաբ հայրենասէրներու հետ։ Կը նշէ Ե. Ճ., էջ 155։

116. ՆՈՐ ՊԱՐԻՍ։ Ամսագիր։ Գիտական եւ բանասիրական։ Փարիզ, 1899-1900։ Խմբ. ՝ Մ. Ս. Դաւիթ Բէկ (Մարտիրոս Սարգիսեան)։

117. ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴ (*)։ Գրական, գիտական կիսամսեայ հանդէս։ Ատանա, 1919 Յունիս 18, տպ. Հայ Ձայն, 24 էջ (29. 5 x 19. 5 սմ. )։ Արտ. եւ պատ. տնօրէն՝ Լեւոն Տարագճեան։ Վարիչ՝ Արամ Ասպետ (Պետրոսեան)։ Լոյս տեսած է 2 թիւ։

118. ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴ (*)։ Գրական շաբ. (խմորատիպ, ապա տպագիր)։ Օրկան Ս. Դ. Հնչ. Ուսանող. Միութեան։ Խմորատիպ, 4 էջ (35. 5 x 23 սմ. )։ Տպագիր, 8 էջ (25 x 17 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Բ. Ժիրայր (Բենիամին Ժամկոչեան), Սամուէլ Մկրտիչեան, Տիրան Գալայճեան, Յակոբ Գույումճեան եւ Պատրիկ Անդրանիկ Կէնճեան։

119. ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴ (*)։ Օրաթ. ։ Ատանա, տպ. Տաւրոս, 1920-1921, 2 էջ (56 x 38 սմ. )։ Արտ. ՝ Լեւոն Տարագճեան։ Խմբ. ներ՝ Արիս Գալֆայեան (Ա. Մեղու), Վահան Ժամկոչեան (Վ. Վրոյր) եւ Սարգիս Տխրունի (Քէտէրեան)։ Վարիչ՝ Գրիգոր Եզեկիէլեան։

120. ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴ (*)։ Պարբ. ։ Աւստրալիա, 1979-1989 ՞։ Խմբ. ՝ Գրիգոր Սվազլեան։

121. ՆՈՐ ՕՐ։ Եռօրեայ։ Լրագիր ազգ., բանասիրական եւ քաղաքական։ Գահիրէ, 1899 Նոյ. - 1900։ Արտ. ՝ Ժիւլ Միւնիէ։ Խմբ. ՝ Սմբատ Բիւրատ, ապա՝ Սմբատ Փափազեան։

122. ՇԱՊՐՎԱՐԻ։ Խմորատիպ։ Վան։ Խմբ. ներ՝ Արտաշէս Սօլաքեան եւ Աբրահամ Բրուտեան։ Կը նշէ Ե. Տէր Մկրտիչեանը (էջ 623)։

123. ՇԱՐԺՈՒՄ (*)։ Գրական ամս. (ձեռագիր)։ Օրկան Ս. Դ. Հնչ. Կուսակցութեան եւ Ուսանող. Միութեան։ Այնթապ, 1921 Յունուարէն, 16 էջ (26. 5 x 21 սմ. )։

Խմբ. ներ՝ Բիւզանդ Թօփալեան (Արձան), Աւետիս Տէր Սահակեան (Պերճ) եւ Ն. Սիւլահեան։

124. ՇԱՐԺՈՒՄ (*)։ Շաբ. ։ Ազգ. քաղաքական, գրական։ Պուէնոս Այրէս, 1937-էն, 4 էջ, (58. 5 x 40 սմ. )։ Տէր եւ տնօրէն՝ Սահակ Պագչէճեան։ Խմբ. ներ՝ Տաճատ Գնդունի, Աբրահամ Էօլմէսէկեան։ Հ. Գ. կը նշէ Ե. Կարմրակը իբրեւ խմբ. (Յանուն..., էջ 127)։ Այլ աղբիւր կու տայ Գէորգ Տէր Մկրտիչեանի անունը։ Վերջին 20 տարիներուն՝ խմբ. է Սամօ Սարգիսեանը։

125. ՇԵՓՈՐ (*)։ Քաղաքական օրաթ. ։ Պագու, տպ. Տրուժնիկ, 1918, 4 էջ (46 x 31 սմ. )։ Խմբ. -հրատ. ՝ Երուանդ Պալեան։ Շար. Նոր օրի։

126. ՈՒՍԱՆՈՂ (*)։ Ամս., ապա պարբ. ։ Օրկան Ազգ. Սահակեան Բարձր. վրժ. ի (ապա՝ Սահակեան-Լեւոն Մկրտիչեան գոլէճի), Պէյրութ, տպ. Կ. Տօնիկեան, 1948-1974 ՞, 32 էջ (25 x 18 սմ. )։ Խմբագրապետ՝ Բենիամին Կ. Ժամկոչեան։ Նոր շրջան, 1986-ի Հոկտ. էն։ Խմբ. ՝ Պէպօ Սիմոնեան։

127. ՈՒՍԱՆՈՂԱՑ ՏԱՐԵԳԻՐՔ (*)։ Հրատ. Հնչ. կուսակցութեան Պէյրութի Ուսանող. Միութեան, «Նոր Սերունդ» հրատարակչութիւն։ Պէյրութ, տպ. Տօնիկեան, ապա Փիւնիկ, 1936-1939։ Խմբ. ներ՝ Միհրան Սէֆէրեան (1936-1938), ապա՝ Բ. Ժիրայր (Բենիամին Ժամկոչեան)՝ 1939։ 1936, Ա. հատոր, 160 էջ (19. 5 x 14. 5 սմ. )։ 1937, Բ. հատոր, 260 էջ։ 1938, Գ. հատոր, 360 էջ։

128. ՊԱԼՔԱՆԵԱՆ ՄԱՄՈՒԼ (*)։ Երկշ., շաբ., ապա՝ եռօրեայ։ Ռուշճուգ, 1915-1918։ Սոֆիա, 1918-1920։ Ռուշճուգ, 1920-1922, 1931-1945։ Պատ. խմբ. ներ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան, յետոյ՝ Յարութիւն Պօղոսեան, ապա՝ Կ. Գույումճեան։

129. ՊԱՅՔԱՐ (*)։ Օրաթերթ։ Քաղաքական, հասարակական լրագիր։ Թիֆլիս, տպ. Ն. Աղանեան, 1907, 4 էջ (54 x 35 սմ. )։ Խմբ. հրատ. ՝ Ֆլորա Վարդանեան։

130. ՊԱՅՔԱՐ (*)։ Օրկան Հնչակեան Պատանեկան Միութեան։ Թաւրիզ, 1918-1919, 4 էջ (42 x 29 սմ. )։ Խմբ. մարմին։

131. ՊԱՏԿԵՐԱԶԱՐԴ ՕՐԱԳԻՐՔ։ Պարբերագիրք։ Հրատ. Աբգարեան վրժ. ի։ Պէյրութ, 1930։ Խմբ. ՝ Եղիա Յ. Տօլպագեան։

132. ՋԱՀԱԿԻՐ։ [Շաբ. ]։ Աւանդապահ համադրական եւ բնաշրջական յառաջդիմութեան։ Քաղաքական, գիտական եւ ընկերային։ Գահիրէ, տպ. Սահակ-Մեսրոպ։ Ունեցած է երկու շրջան.

Ա. շրջան – 1948 Մայիս 5 - 1961 ՞։ Սկիզբը՝ 8 էջ (45 x 30 սմ. ), ապա՝ 12 էջ (30 x 22. 5 սմ. )։ 1948-1954, Յունուար 15, շաբ., ապա՝ ամս. ։ Արտ. ՝ Հայկ Ժամկոչեան։ Գրական խմբ. ՝ Արշամ Տատրեան։ Վերջնոյս մահէն (1956) ետք՝ խմբ. ՝ Հրանդ Տատրեան։

Բ. շրջան – Ազգ., գրական, ընկերային շաբ. ։ 1963, Նոյ. 7-էն, 6 էջ (50 x 35 սմ. )։ Արտ. ՝ Այտա Սերոբեան։ Սեփականատէր խմբ. ՝ Սարգիս Պալայեան։

133. ՍԱԴԱՅԷԼ։ Պաշտ. օրկան Ամերիկահայ երգիծասէր երիտասարդութեան։ Նիւ Եորք, 1923-1924, Եունիըն Սիթի, 1926-1929։ Հրատ. ՝ Տիրան Վարժապետեան։

134. ՍԱՀԱԿ-ՄԵՍՐՈՊ։ Ամսաթերթ, գրական, գեղարուեստական եւ գիտական։ Պէյրութ, տպ. Նշան Տէր Յովհաննէսեան, «Լիբանան», Տօնիկեան, «Սահակ-Մեսրոպ», 1927-1933, 20 էջ (27 x 19. 5 սմ. )։ Արտ. եւ պատ. տնօրէն՝ Միհրան Ս. Նաճարեան։

  Սկսած է 15 Նոյ. 1927-ին։ Լոյս տեսած է մինչեւ 1929 Փետր. (16 թիւ)։ Վերահրատարակուած է իբրեւ կիսամսեայ, 15 Յունուար՝ 1933-էն 1՞ Ապրիլ, 6 թիւ։ Ընդամէնը՝ 22 թիւ։ 1937-ին լոյս տեսած չէ։

135. ՍԻՀՈՒՆ։ Երկշաբաթաթերթ, ազգ., գրական եւ գիտական։ Պէյրութ, տպ. Կ. Տօնիկեան, 1930 Յունուար – 1931 Յունիս, 8 էջ (27. 5 x 18 սմ. )։ Տէր եւ տնօրէն՝ Կիրակոս Տօնիկեան (Կ. Կիլիկեցի)։ Խմբ. ՝ Բ. Ժիրայր (Բենիամին Ժամկոչեան)։  Դարձած է երկշաբաթաթերթ, ապա՝ ամսաթերթ։ Լոյս տեսած է 12 թիւ։

136. ՍՈՒՐԻԱԿԱՆ ԱԼՊՈՄ։ Տարեգիրք։ Հրատ. ՝ Կիւլէսէր Տէմիրճեան գրատան։ Հալէպ, տպ. Արաքս, ապա՝ Արարա, 1927-1929 (3 տարի), 72, 132 եւ 176 էջ։ Պատրաստող՝ Եդուարդ Ոսկերիչեան։

137. ՍՈՒՐԻԱԿԱՆ ՄԱՄՈՒԼ (*)։ Օրաթերթ։ Հալէպ, տպ. Սուրիական մամուլ, ապա՝ Արաքս, 1922-1927, 2-4 էջ (52 x 42 սմ. )։ Արտ. ՝ Հայկ Թորո[յ]եան։ Պատ. տնօրէն՝ Տիգրան Երէցեան։ Խմբ. ներ՝ բժ. Գ. Մուշեան, Շաւարշ Շիշմանեան, Վարդ-Մեխակ (Վարդեվառ Գարանֆիլեան), Գէորգ Նալպանտեան, Եդուարդ Ոսկերիչեան եւ Սարգիս Տխրունի (Սարգիս Քէտէրեան)։ Անունով օրաթերթ, սակայն իրականութեան մէջ՝ երկօրեայ։

138. ՍՈՒՐԻԱԿԱՆ ՄԱՄՈՒԼ (*)։ Ուսանողական բաժին։ Միամսեայ։ Հալէպ, տպ. Արաքս, Սուրիական մամուլ, Արարա, 1925 Մարտ 16 - 1926 Սեպտ. 1, 20 էջ (27 x 18. 5 սմ. )։ Արտ. ՝ Հայկ Թորո[յ]եան։ Պատ. տնօրէն՝ Տիգրան Երէցեան։ Ս. Մ. կը նշէ իբրեւ խմբ. Սարգիս        Տխրունին. օգն. խմբ. ՝ Ղուրպէթը (Խաչիկ Գասպարեան) (թ. 42)։ Ե. Ճ. ալ կու տայ Ս. Տխրունիի անունը։ Լոյս տեսած է 16 թիւ։ Տես նաեւ մեր «Սուրիահայ մամուլի... », էջ 208-209։ Թորո[յ]եան մականունը կարգ մը աղբիւրներու մէջ Թորոսեան դարձած է, սխալ ընթերցումի արդիւնք։

139. ՍՈՒՐԻԱԿԱՆ ՍՈՒՐՀԱՆԴԱԿ (*)։ Հալէպ, 1920 ՞, 1921 ՞։ Արամ Ասպետ կը գրէ. «Օրկան Ս. Դ. Հնչ. Կուսակցութեան Սուրիոյ շրջանին։ Կիսաշաբաթաթերթ։ Սկսած է հրատարակուիլ Հոկտեմբերէն սկսեալ (Կիլիկեան տարեցոյց, էջ 270)»։ Ո՞ր տարուան Հոկտեմբերին, չի ճշդեր։ Էջ 293-ի վրայ կու տայ. «Հրատարակիչ՝ խմբ. մարմին. հասցէ՝ P. B. Halep-Syrie»։ Յաւելեալ տեղեկութիւններու համար տեսնել մեր «Սուրիահայ մամուլի... », էջ 226-227։

140. ՍՈՒՐՀԱՆԴԱԿ։ Շաբաթական հանդէս ազգ. ։ Կ. Պոլիս, տպ. Գրաշարաց ընկ., 1888։ Տէր եւ տնօրէն Տիգրան Գ. Փափազեան։ Լոյս տեսած է 19 թիւ։ Ս. Մ. կու տայ 1896 (էջ 104, թ. 15)։

141. ՍՕՑԻԱԼ-ԴԵՄՈԿՐԱՏ (*)։ Պարբ. ։ Թիֆլիս, 1917, 4 էջ (43 x 30 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Վահան Մարսեան (Ղուկասեան) եւ Լազօ։

142. ՍՕՑԻԱԼ-ԴԵՄՈԿՐԱՏ (*)։ Տնտեսական-քաղաքական, հասարակական ամսաթերթ։ Օրկան Ռուսաստանի Հայ Սոց. Դեմ. 20 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Վ. Մարսեան եւ Լազօ։ Նուազագոյնը երկու թիւ։ Կը նշէ Կիր. (թ. 2982)։

143. ՍՈՑԻԱԼԻՍՏ (*)։ Սոց. Դեմ. Բանուորական Հայ Կազմակերպութեան, Պագու-Ժընեւ, Կազմակերպութեան տպ., 1904-1906։ Խմբ. մարմին։ Կիր. թ. 1053-ի եւ 2983-ի տակ կու տայ որոշ տեղեկութիւններ։ Թ. 1053-ի տակ կը գրէ՝ 1904-1905, 4 էջ (48 x 29 սմ. ) Ամս. ։ Թ. 2983-ի տակ կը գրէ՝ 32 էջ (20 x 14 սմ. )։ Ե. Ճ. Ժընեւի սկզբնական շրջանին համար իբրեւ խմբ. կը նշէ Գարեգին Կոզիկեանը (էջ 29)։

144. ՍՕՑԻԱԼԻՍՏ ՀԱՅԱՍՏԱՆ։ Գաղափարական ամս., Շիքակօ, տպ. Երիտասարդ Հայաստան, 1921, 22 էջ (31 x 23 սմ. )։ Խմբ. ՝ Ստեփան Սապահ-Գիւլեան։

145. ՎԵՐԱԾՆՈՒԹԻՒՆ։ Շաբ. ։ Ռուշճուգ, տպ. Բ. Ն. Մալչիեւի, 1903, Յունիս 7 - 1904, 4 էջ (36 x 31 սմ. )։ Պատ. խմբ. ՝ Ստեփան Գ. Ստեփանեան։ Հանր. հրատարակիչներէն կը նշէ Պետրոս Գալֆայեանը (Որդոտնունի), էջ 929։ Ե. Ճ. ալ հրատարակութեան օգնողներէն կը նշէ Պ. Գալֆայեանը (էջ 129)։   Հնչակի ցանկը իբրեւ խմբ. կը նշէ Աւետիս Նազարբէկեանը (Թ. 6)։

146. ՎԵՐԱԾՆՈՒԹԻՒՆ։ Ամս. ։ Հասարակական, գիտական եւ գրական։ Պոսթըն, տպ. Արիս, Երան, 1918 Յունուար - 1920, 32 էջ (26 x 20 սմ. )։ Հրատ. ներ՝ Ե. Սիրվարդ (Եղիա Գրիգորեան) եւ Յակոբ Բարեջանեան։

147. ՎԵՐԱԾՆՈՒՆԴ։ Ազգ., քաղաքական եւ գրական երեկոյեան թերթ։ Աթէնք, 1937-1940, 4 էջ (55 x 30 սմ. )։ Արտ. ՝ Հայրապետ Ժամկոչեան։ Խմբ. ՝ Արամ Կէօքճեան։

Հ. Գ. կը նշէ բժ. Վ. Մարտիկեանը, Կէօքճեանի կողքին, իբրեւ   խմբ. (Յանուն..., էջ 90)։

148. ՏԱՒՐՈՍ(*)։ Օրաթ. քաղաքական, տնտեսական եւ հասարակական։ Ատանա, 1919-1920, 2 էջ (40 x 31 սմ. )։ Արտ. ՝ Ֆիրուզ Խանզատեան։ Խմբ. ներ (իրենց հերթին)՝ Անդրանիկ Կէնճեան, Վահան Ժամկոչեան, Սեդրակ Շահէն, Արիս Գալֆայեան, Սամուէլ Մկրտիչեան, Սարգիս Տխրունի (Քէտէրեան)։ Վարիչ՝ Սամուէլ Մկրտիչեան։ Ե. Ճ. իբրեւ խմբագրապետ կը նշէ Յաբէթ Իսկէնտէրեանը (էջ 104)։ Սկիզբը՝ շաբ., յետոյ՝ երկօրեայ, ապա՝ օրաթ. ։   Նախապէս՝ լոյս տեսած է Արձագանգ Կիլիկիոյ անունով (1919)։ Լոյս տեսած է նաեւ Ազատ Տաւրոս անունով (1920)։ Իրեն յաջորդած է Նոր սերունդը։

149. ՏԱՒՐՈՍԵԱՆ ՕՐԱՑՈՅՑ [ՏԱՐԵՑՈՅՑ]։ Պէյրութ, 1933-1938, տպ. Կ. Տօնիկեան, 102 էջ (որոշ էջեր պարապ), 19 x 14 սմ. ։ Հրատ. ՝ Կ. Կիլիկեցի (Կիրակոս Տօնիկեան)։ Խմբ. աջակից՝ Միհրան Մ. Սէֆէրեան (Մարտունի)։

150. ՓԻՒՆԻԿ։ Կիսամսեայ հանդէս ազգային, գրական եւ քաղաքական։ Գահիրէ 1899 Ապրիլ 1 - 1903։ 16 էջ (20 x 20. 5 սմ. )։ 1909-ին՝ Պոլիս։ Տպագր. Սարգիս Դարբինեանի։ Արտ. ՝ J. Murier։ Խմբ. ՝ Սմբատ Բիւրատ (Տէր Ղազարեան)։

Ա. շրջան, 1899 Ապրիլ - Հոկտ., 14 թիւ։

Բ. շրջան, 1901 Յունիս - 1903 Յունիս ՞, Յուլիս ՞, Աղեքսանդրիա, շաբաթաթերթ, եռօրեայ, ապա օրաթերթ։ 20 էջ (28 x 21. 5 սմ. )։ Խմբ. ներ՝ Ժիրայր Նայիրի (Թոսունեան) եւ Մինաս Գանգրունի։ Լոյս տեսած է 1 թիւ։

152. ՕՐԷՆՔ (*)։ Շաբ. ։ Աղեքսանդրիա, 1905, 2 էջ (30 x 24 սմ. )։ Խմբ. ՝ Երուանդ Օտեան։ Հրատ. Բարսեղ Օհանեան։ Լոյս տեսած է 13 թիւ։