Պատմութիւն Հայոց

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

 

 

Զայսու ժամանակաւ յայտնեալ լինէր Արիոս Աղեքսանդրացի, որ դաւաճանեալ ՚ի դիւէ անտի՝ ոչ գոլ ասէր զՈրդի ՚ի բնութենէ Հօր եւ ոչ հաւասար նմա, եւ ոչ յառաջ քան զյաւիտեանս ՚ի Հօրէ ծնեալ, այլ՝ արարած եւ յետ ժամանակի գոյացեալ։ Վասն այսորիկ իսկ ապա ժողով եպիսկոպոսաց լինի ՚ի հրամանէ Կոստանդիանոսի ՚ի Նիկիայ Բիւթանացւոց, ընդ որս եւ մերն Արիստակէս կոչեցաւ. եւ անդ հարք յժը ըստ Հոգւոյն Սրբոյ տուչութեան ՚ի քակտել զաղանդն Արիոսի՝ նզովեալ մերժեն զնա ՚ի հաղորդութենէ եկեղեցւոյ։ Իսկ նորա զարժանի ամբարշտութեան կրեալ հատուցումն եւ խառն ընդ գարշելիսն ՚ի վայր զփորոտին վայթեալ՝ սատակէր։ Իսկ ապա մերն Արիստակէս դարձեալ անտի՝ գայր բերելով ընդ իւր զարժան ընկալն քսանական կանոնեալ զգլուխս՚ի Ժողովոյն, ընդ որ յաւէտ խրախ լեալ Սրբոյն Գրիգորի՝ յաւելոյր այլ եւս գլուխս ՚ի նոյն ՚ի զգուշութիւն վիճակելոց իւրոց։ Բայց յորմէհետէ եկն սուրբն Արիստակէս ՚ի Ժողովոյն Նիկիոյ՝ այլ ոչ եւս յաւել երեւել Սուրբն Գրիգորիոս մինչեւ ցվախճան իւր. այլ երթայր բնակէր լռելեայն ՚ի Մանէ այրս՝ ըստ գրեցելումն, թէ ՚ի նաւահանգիստ փութայ նաւ խռովեալ, եւ անձն ժուժկալ խնդրէ զանապատ։ Իսկ ապա լուսաւորութեանս մերոյ նահապետի սրբոյն Գրիգորիեւ առաքելական աթոռոյն նախաշաւիղ ճանապարհի՝ յսկզբանց անտի կալոյ յաթոռ հայրապետութեան մինչեւ ցայն վայր, յորում ոչ եւս յաւել ումեք երեւիլ՝ ունին ամք երեսուն։