Հայրէններու բուրաստանը

ՔՍԱՆԵՒՉՈՐՍԵՐՈՐԴ ՏԱՂԱՇԱՐՔ

 

Ա.

Ի՞նչ անեմ կամ ի՞նչ լինամ, ուր տեսնամ աղուոր նա սիրեմ.

Թէ զյաւիտենից պատճառն եմ ուսել, ես երթամ ասեմ.

Զաղէկն այլ ի գիրկս առնեմ ՚ւ Աստուծոյ երթամ ցըցընեմ,

«Զաղէկըն դու ստեղծեցիր, ինձ է՞ր մեղք դընես թէ սիրեմ»։

 

Բ.

Նաղաշ մ՚ըզղէլէմն առեր՝ լուք զսուրաթ ի թուղթն է գըրել.

Զէտ որ ի յուներն ելեր, նա ինկեր նաղաշն ու թալցեր։

Մէկ մ՚ըզնաղաշին նաղշածն է տեսեր ու հէյրան եղեր.

Ես զիմ Աստուծոյ ստեղծածն եմ սիրել ՚ւ ի ճօշք են առել։

 

Գ.

Հայրէն մի կամիմ ասել որ լըսեն քարերն անդընդոց,

Ամէնն ի եարի ճօթէն որ նըստել է ի գիրկն այլոց.

Ասիր դու ի քո մըտին թէ՝ «Սիրեմ զիմըն ու զայլոց».

Շալլայ մէկ մ՚ըզքոյն սիրէ, որ լինի փորըդ գան ու խոց։

 

Դ.

Ա՜յ իմ մարգարտէ շարոց, որ յոտից մատանց հուր ու բոց,

Կըրակն զզքո մարն երէ, որ տարաւ երետ զքեզ այլոց.

Դատ ու դատասհան պիտէր, ի Հոռմանց տունըն ՚ւ ի Հայոց,

Երթ ՚ի դատաստան կանգն՚ի, չըթող՚ի զքեզ այլ մարդու ծոց։

 

Ե.

Այս աստընւորիս վերայ սէր չըկայ առանց ի զահմաթ.

Յառաջ ըզշէհըն կ՚ուտեն, կու խըմեն յետեւ ըզշարպաթ.

Մանուկ մ՚երեսուն տարի պարոնաց կ՚անէր նա խըզմաթ,

Մեծցաւ ու պարոն եղեւ ու հասաւ ի սըրտին մուրատ։

 

Զ.

Խօ՛շ եար, ա՜մ, քեզի կ՛ասեմ թէ վերո՛ւ զդըռնակդ ի թաղէս.

Վերո՛ւ ալընդաշ շինէ՛, որ  կըտրի ձայնիկդ յակընջէս.

Թէ չէ կու պահեմ զճամփադ, կու մորթեմ զէտ ոչխըրի պէս.

Պըտիկ մ՚արունէդ խըմեմ, թող հանեն զաչերս երեսէս։

 

Է.

Ես երկու եար ունէի, մէկըն Հայ էր, մէկըն Ջըհուտ.

Զէտ Հայն ի սիրել կ՚առն՚ի, մըտընուր Ջըհուտն ի կապուտ.

Ա՜յ իմ անօրէն Ջըհուտ, որ իմ սէրս ի քեզ չարար մուտ,

Ոչ սէրս ի քեզ մուտ արաւ, ոչ ձեռկունքս ի ծոցդ ելումուտ։

 

Ը.

Յայդ լեռնէդ ի վայր գացի, կանչեցի թէ՝ Ո՞ւր կայ կանանչ.

Մէկիկ մ՚այլ ինձ զայն ասաց՜ Սար ու ձոր ամէնն է կանանչ.

Առաւ ի պահճան մըտաւ, ջուր կ՚երթար՝ եզերն էր կանանչ.

Բացուել գոյնըզգոյն ծաղիկ ՚ւ ամէնին տերեւն էր կանաչ։

 

Թ.

Մանուկ այն մանկանն ասեմ որ զմանակն կինըն սիրէ ոչ,

Հապա ան մանկանն ասեմ, թէ սիրէ՝ նա պարծենայ ոչ.

Կինն է ի յոռի հաւատ, որ զԳըրուն բանըն գիտէ ոչ,

Սիրէ ու «Եղբա՛յր» ձենէ ՚ւ Աստուծոյ յահէն վախէ ոչ։

 

Ժ.

Ա՜յ իմ մարգարտէ շարոց, պագ մի տուր որ ես մեռնիմ ոչ։

— Ծօ՜ թուխ ու գըռուզ կըտրիճ, պա՛գ հազար թէ պարծենաս ոչ.

Յորժամ ի մէջլիս նըստիս՝ հարբենաս, ուղղել կարես ոչ.

Զպագն ի քեզ պարծանք հաշուես, զամօթուդ տեղըն գիտես ոչ։

 

ԺԱ.

Ասես թէ եաղութն ես դու կամ զըմութ կամ ամբարինայ

Թափած է ի քո վերայ վարդեջուր հազար փիալայ։

— Հո՛գի, թէ զայժ ինձ ասիր, նա ճերմակ ծոցըս մի ծառայ.

Զկոճկիկս այլ արձակ անեմ, մո՛ւտ ի մէ՛ջըն յէշրաթ արա՛։

 

ԺԲ.

Առին զիմ եարին սուրաթն, տարան Չին —Մէչին արմաղան,

Տարան եւ ի ժուռ ածին, սուրաթին նըման չըգըտան.

Հինգ հարիւր ու վեց հազար նախշարարն ի մէկտեղ եկան,

Մէկըն չըկարաց գըրել զիմ գարին սուրաթն ի նըման։

 

ԺԳ.

Խօ՛շ եարիկ, կարե՞ս գիտել դու իմ գա՛լըս քեզ գիշերով.

Եկի զքեզ ի քուն գըտայ, պագ առի հազար համարով.

Չըգիտեմ թէ քո՞ւն էիր թէ տըւիր դու սըրտի կամով,

Կամ խիղճ ի մըտիդ բերիր թէ մանուկ մ՚երկեր գիշերով։