Գիրք Պատմութեան Սրբոյ եւ մեծի Քաղաքիս Աստուծոյ Երուսաղէմիս, եւ Սրբոց Տնօրինականաց Տեղեաց Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

Վասն սրբոյ Գողգոթային եւ Տարածման Տեղւոյն։

Եւ փուշ պսակի մատրանէն անջատելով, դէպյարեւմուտս դիմեալ Խ ոտնաչափ՝ գտանի աստիճան մի ԺԸոտ, ելանելով յարեւելս կոյս Ը աստիճան. եւ անտիդառնալով ՚ի հարաւ կոյս Ժ աստիճանաւ, առ յատակսրբոյ լերինն զմռսոյ. եւ է՛ կրկին սեղան։ Առաջիննոր ՚ի հարաւ կողմն կէս աստիճանաւ բարձր. եւ ՚ի միջիերկուցն սիւն մի քառանկիւնի. որոյ կամարքն ՚իչորից կողմանց յեցեալ են ՚ի վերայ նորին. եւ ունիերկայնութիւն յարեւելից դէպ յարեւմուտս ԼԳթզաչափ, եւ լայնութիւն ՚ի հիւսիսոյ ՚ի կէսաստիճանէն դէպ ՚ի հարաւ ՚ի թզաչափ։ Եւ առաջիսեղանոյն տեսանի տարածման տեղն. որ եւ զարդարեալ է՚ի մանրաշար քարանց յօրինեալ. որ թուի թէ բնաւ ո՛չգտանի այսպիսի ծաղկանկար հիւսմունք քարանց։ Ուստիյայսմ երկրի տարածեցին զկենարարն մեր Քրիստոս ՚իվերայ խաչին։

Արդ՝ մտածիցէ ոք զցաւս միոյ ասղան որ խրի՚ի մարմինն. եւ ՚ի միտ բերցէ զգուլ բեւեռացն զցաւսորովք զձեռս եւ զոտսն Փրկչին մերոյ Քրիստոսիծակեցին. եւ կռանաւ սաստիկս հարկանէին. ո՞րպիսի էրցաւն, եւ կամ ո՞րպիսի էր կսկիծն այն։ Եւ այսուզգացմամբ ցանկանայցէ գալ եւ փարիլ յոտս ստեղծողինիւրոյ, շնորհակալ լինելով զանբաւ երախտեացն եւչարչարանացն զոր վասն մեր կրեաց։ Արդ՝ տեղիս այստարածման պարծեսցի պատուով քան զքրովբէականաթոռն. զի անդ փառաբանի երկրպագութեամբ, եւ աստանկեալ ՚ի վերայ խաչին ծակմամբ ձեռաց եւ ոտիցբեւեռի յանողորմ հրէից։ Վասնորոյ Սուրբ Տեղիսպատուեալ կայ արդէն ՚ի ձեռս Ֆռանկաց. որք ունինզչարանս կանթեղաց ՚ի վերայ տարածման քարին. որոյերկայնութիւնն է ԺԱ թիզ, եւ լայնութիւնն Է թիզ եւկէս։ Եւ երանի այնոցիկ որք ողջագուրեն զնա հաւատովեւ սրբութեամբ։ Ի մէջ այսմ մատրանիս գոյ լուսամուտմի երկաթեայ ճաղիւ ՚ի հարաւ կողմն որ հայի ՚ի մէջփոքրիկ եկեղեցւոյն որ է արտաքոյ ՚ի գաւիթս ՍրբոյՅարութեան որ ապա պատմելոց եմք զնմանէ։