Գիրք Պատմութեան

Վասն Մեծի Եկեղեցւոյն։

Իսկ Մեծ Եկեղեցւոյն Սրբոյ ԾննդեաննՔրիստոսի առաջին փոքր դուռն է երկաթեայ. եւ միջինդուռն է մեծաձեւ փայտեայ Հայոց շէն. եւ գրեալ ՚իվերայ նորա այսպէս. Ի թուին Հայոց ՌՃՀԶ կազմեցաւդուռս Սուրբ Աստուածածնիս, ձեռամբ տէր Աբրահամինեւ տէր Առաքելոյ. ՚ի թագաւորութեանն Հայոց Հեթմոյորդւոյ Կոստանդէի. Քրիստոս Աստուած ողորմիաշխատաւորաց։ Եւ եկեղեցին է յոյժ փառաւոր եւգեղեցիկ. առաստաղն սագաշէն. խաչաձեւ, փայտեայգերանօք եւ տախտակօք. եւ արտաքուստ արճըճիւծածկեալ. եւ ունի սիւնս մեծամեծս Ծ, ԻԵ սիւն ՚ի միկողմանէ. եւ ԻԵ սիւն ՚ի մի կողմանէ։ Իսկ աւագխորանն է հոյակապ եւ յոյժ գեղեցիկ. յատակնսալայարկ ։ Եւ ՚ի ներքոյ աւագ խորանիս՝ էամէնօրհնեալ այրն. եւ ունի երկու դրունս պղնձիս. մինն ՚ի հիւսիս եւ մինն ՚ի հարաւ։ Յաջմէ կուսէ ԺԳաստիճանաւ իջանես. եւ ՚ի ձախմէ կուսէ ԺԶ աստիճանաւիջանես։ Իսկ ՚ի մէջ հրաշալի սուրբ այրիսյարեւելեան կողմանէ՝ է տեղիք ուր ծնաւ Տէրն մերՅիսուս Քրիստոս ՚ի Սուրբ Կուսէն ՄարիամայԱստուածածնէն։ Եւ տեղին է արծաթապատ ականակուռանուշահոտ։ Եւ ունի Դ կանթեղս. եւ ՚ի վերայ նորինխորան պատարագամատոյց։ Եւ ՚ի միջի այրիս ՚ի կողմնհարաւոյ երեք աստիճանաւ իջեալ, գտանես զսքանչելիՍուրբ Մսուրն անբանից ուր խանձարրօք պատեցաւՔրիստոս. եւ ունի կանթեղս Ե։ Եւ ընդդէմ սորին խորանուր ընկալաւ զընծայս ՚ի մոգուց թագաւորաց։ Վասնայսր խորանիս ասի թէ, ազգիս Հայոց է. որոյ եւկանթեղին մախարայն տակաւին տեսանի։ Եւ յարեւմտեանկողմն անկիւնի սրբոյ այրիս, կայ փոքրիկ ծակ մի. այնէ գերեզման նախամօրն Եւայի։

Իսկ յատակ եւ որմունք սրբոյ այրիս՝ էմարմարաշէն գեղեցկայարմար սալիւք շինեալ։Երկայնութիւնն ԼԸ ոտ է, եւ լայնութիւնն ԺԲ ոտն է։Իսկ յաջմէ աւագ խորանին գոյ սեղան պատարագամատոյցազգիս Հայոց։ Ասի թէ, աստ թլփատեցին զՔրիստոս։ Եւմերձ նորին խորան Ասորւոց։ Եւ ՚ի ձախմէ աւագխորանին սեղան Վրաց ազգին։ Երկայնութիւն այսմեկեղեցւոյս ՃՁԵ ոտն է, եւ լայնութիւնն իննսունոտն։