Ծանի'ր
սիրեցեալ
որդի
Տէր
Ստեփան
համեստազարդ
քահանայ.
բաց
ի
Բանդառբուշու
գրեալ
գրոյդ`
այլ
գիր
ոչ
ունիմ,
այլ
մեք
քանիցս
գրեալ
ընդ
Շամիրամ
Ազնի'ւ
Աղայի
գրոյն`
գրեալ
եւ
առաքեալ
եմ
առ
քեզ:
Այժմ
մե'ք
վասն
հասարակաց
հարկաւորութեանն
Նախիջեւանու,
որոց
տասն
ամն
ազատութեան
լրացաւ
*)...
զանազան
խնդրանօք
եկի
ի
Կրմէնչուկ
գնալ
ի
մեծ
բանակն,
առ
պայծառափայլ
քնեազն,
որ
այժմ
է
ընդդէմ
Թուրքաց,
պաշարեալ
զԲէնդէր,
իսկ
զԱչակով,
զՀօթին
եւ
զայլ
բերթս.
ի
վաղուց
սոքա
ունին
կալեալ
մինչեւ
ցԵաշ,
եւ
ես
ինքս
ընդ
մեծ
իշխանին
ի
յԵաշ
եմք
ձմերելոց:
Ի
սոյն
աւուրս
մեծ
Սէրէսկէրին
եւս
փախուցին,
յայսկոյս
Թօնայ
գետոյն`
տիրեցին
ընդ
Գերմանացւոյն,
քիլի
Իսմայէլ
է
մնացեալ,
որոց`
փութապէս
տիրելոց
են:
Ի
վերայ
ծովու
եւ
ցամաքի,
յաղթօղք
են
սոքա:
Որպէս
ի
վերայ
Թուրքաց,
նոյնպէս
եւ
ի
վերայ
Շուէթացն:
Թուրքն`
բազում
արծաթ
են
պահանջել
ի
հայոց,
ի
հօռօմոց
եւ
ի
հրէից,
գրեթէ`
զբոլոր
եկեղեցիսն
Կոստանդինուպօլսոյ`
մերկացուցեալ
են
ի
զարդուց,
եւ
սուգ
զգեցուցեալ.
մեծն
Պօլիս`
ոչ
այսու
միայն,
այլ
եւ
ի
սովու
յոյժ
տառապի,
վերին
այցելութեանն
կարօտի:
Մեր
ողորմելի
մէլիքքն`
փախուցեալք
ի
Շուշու
խանէն
Մէլիք
Ապովն`
քանի
մի
տամբ
ի
Գեանջայ
նստի,
իսկ
Մէլիք
Մէջլումն`
որպէս
պանդուխտ`
ի
Թիֆլիզ
դեգերի:
Վիրքն`
հարուածեալք
են
ի
լեգզեացն
եւ
են
ի
մէջ
մեծի
չքաւորութեան:
Ձերքն
ամենեքեան
Աստուծով
առողջ
են:
Ազնիւ
պ.
Ստեփանն
տէր
Սահակեան
Դաւթեանց`
տակաւին
դեռ
աստ
է,
զքեզ
ողջունէ:
Վանքն
աւարտ
հասաւ:
Ապա
դեռ
չեմ
օծեալ:
Տպարանն`
դեռ
չեմ
բերեալ,
վասն
մնացեալ
պարտուցն,
հոգամք
հատուցանել:
Ընդհանրականն`
յուսամ
ընկալեալ
իցէք
ի
ձեռն
Ազնիւ
Շամիրամ
Աղային:
Մեր
գիժ
Աւետիս
աբեղայն,
առաքեցի
ի
սուրբ
գահն
ընդ
զգեստուցն`
հետ
մեր
Գիգորին.
նա
մնաց
անդ
եւ
զերծաք:
Մեր
Գրիգորիւն
առաքեալ
էր
վասն
մեր`
սրբազան
Վեհապետն,
փիլոն,
մատանի
եւ
խալիչայ:
Եւ
նորոգեալ
զնուիրակութիւնն
եւ
զառաջնորդութիւնն:
Կարապետ
վարդապետն`
ի
վանքն
նստի,
քաղաքն
ի
բարեկարգութեան
կայ,
քոյ
խնամի
մահտեսի
Աւետիկն`
ի
Ղռիմու
սուրբ
Խաչ
վանքն
է:
Ահա
ներկայական
որպիսութիւն
կողմանցս`
այս
է:
Դու
եթէ
զգործդ
աւարտեալ
իցես,
ի
վերայ
Ինգլիզու
եկեսցես,
նոյնպէս
եւ
եթէ
յառաջ
ինչ
ղրկելոյ
լինիս,
ի
վերայ
Ինգլիզու
ղրկես
ի
Պետրպօլք
առ
Ազնիւ
բարեկամն
մեր
պ.
Փիլիպպոսն
Մանչարեան:
Փութացիր
որդի,
ինձ
օգնութիւն
հասնել,
տպարանի
պարտքն
դիզեալ
է:
Գեղեցկութիւն
տպարանին
տեսանես,
ըստ
այնմ
յորդորեա:
Եփրեմ
վարդապետ
սիրեցեալն
իմ,
եթէ
իցէ
յայդկոյս,
յինէն
կարօտիւ
ողջոյն
մատուսցես:
Եթէ
ի
պարսս
խաղաղութիւն
լինիցէր,
դիւրին
էր
անտի
գալն:
Ի
Մօսկովու
Նանինի
վարիսն,
իւրն
հասեալ
է,
դու
քոյ
գործդ
հոգա
եւ
օր
մի
յառաջ
փութացիր
առ
մեզ
եւ
առ
քոյայինսդ:
Մեր
Բարսեղն`
աստիՃան
սիրեաց,
այժմ
ափիցէր
է:
Գրիգոր
եւ
Յովհաննէս
սարկաւագունքն
մեր,
Բարսեղն
եւ
այլք.
զքեզ
սիրով
ողջունեն.
եւ
եւս
ես
օրհնութիւն
տամ
տեղւոյդ
ամենայն
քահանայիցն,
իշխանացն
եւ
ամենայն
ժողովրդեան
եւ
Մկրտչին
Նախիջեւանցւոյ:
Եւ
մնամ
վասն
քոյ
միշտ
աղօթարար`
Յովսէփ
Արքեպիսկոպոս`
ռուսաց
երկրի
հայոց
ազգին:
1789
սեպտեմբերի
24
ի
Կրմէնչուկ:
Վրաց
դեսպան`
մերազնեայ
քնեազ
Սուլխան
Դիվանն
Թումանեան,
աստ
գոլով
զքեզ
ողջունէ:
Զայս
եւ
ծանիր,
ես
այժմ
գնամ
ի
յԵաշ
եթէ
հնար
լինէր
յանձնարարական
գիր
առնուիր
վասն
իմ
ի
դեսպանէ
նորին.
ես
որպէս
եւ
իցէ
տեսանելոց
էի
զԿայսերն
Իմփերատօլ.
հետեւիս
վասն
այսմ.
եթէ
գիրն
առնուս,
առաքես
շուտով
ի
Կրմէնչուկ
պ.
Ստեփանին,
հասուցանել
մեզ: