Հայրէններ

Բ/Ժ. ՆՈՐԻՆ ՅՈՀԱՆԷՍ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ ԵԶԸՆԿԱՅԵՑՒՈՅ ԿՐԿԻՆ ԿԱՆՈՆՔ ԵՒ ԽՐԱՏՔ ՏՂԱՅԱՀԱՍԱԿ ՄԱՆԿԱՆՑ ԱՇԽԱՐՀԱԿԱՆԱՑ, ՈՐՔ ՄԱՐՄՆԱՒՈՐ ԵՒ ԵՐԿՐԱՒՈՐ ԽՈՐՀՐԴՈՎ ՎԱՐԵՆ ԶԿԵԱՆՍ ԱՇԽԱՐՀԻՍ' ԶՈՐՍ ԵՒ ՄԵՔ ՅԱՍՏՈՒԱԾԱՅԻՆ ՕՐԻՆԱՑՆ ԵՒ Ի ՍՈՒՐԲ ԳՐՈՑ ՈՒՂՂԵՄՔ ԶԱՅՆՊԻՍԻՍՆ Ի ՀՈԳԵՒՈՐՆ ՇՆՈՐՀՕՔՆ ԱՍՏՈՒԾՈՅ,

 

Աստուածային առաքեալն Պօղոս գրէ առ հռոմայեցիսն…

…Զի յորժամ հարցանէ ոք պատասխանի ունիցին տալ: Եւ մի՛ սուտ եւ մոլար գիտութեամբ վարիլ եւ ճանապարհորդ կոչիլ եւ ճանապարհ ոչ գիտենալ,

 

* * *

Դու ըզքեզ ճանապարհորդ գիտես,

'ւ ի ճանպհէդ ի դուրս կու գընաս,

Սիրես մանկութեան անուն

Ու նըսէֆ մանկան չունենաս,

Ճանպահս է բարակ ու նեղ,

Դու խըփել ես զաչիւդ ու գաս,

Քաղցր է մանկութեան անուն,

Դու լեղի 'ւ անհամ կու կենաս:

 

* * *

Ճանպհորդ քեզ յայնժամ ասեմ,

Որ զճանպհի հատըն գիտենաս,

Ծընել ես 'ւ յաշխարհս էկել,

Տուր խապար, թէ ուստի՞ կու գաս,

Եկեր ես յօտար երկիր,

Մէկ ցուցո, թէ յի՞նչ կու կենաս,

Մէռնիս դու 'ւ ի հող մըտնուս,

Ինձ ասա՛, թէ յո՞ւր կու գընաս:

 

Բ/ԺԱ. ՈՐՊԷՍ ԵՒ ԱՍԵՆ ՊՈՂՈՍ, ՅԻՍՈՒՍ ՔՐԻՍՏՈՍ ՅԵՐԵԿ ԵՒ ԱՅՍԱՒՐ ՆՈՅՆ ԵՒ

Զարեւն ի յերկինս իմայ

Եւ լուսոյն նատար դուն արայ,

Որպէս որ ճարակ չկայ՝

Ի նիւթոյն լոյսն որ հեռանա,

Յորտեղն որ արեւն երթայ՝

Լոյսն անճառ աղբիւր ցոլանայ,

Հուրն ու ճառագայթն եւ նիւթն

Միացեալ, որ երկու չէ նայ,

Այսպէս ի Քրիստոս ասայ,

Դաւանումն է սէրտ, հաւատայ,

Եւ մի՛ լինիցիս թերի

Դու տխմար տղայ ու անիմայ: 

 

ՅՈՎՀԱՆՆԷՍ ԾՈՐԾՈՐԵՑԻ

Բ/ԺԲ. ԿԱՆԹԵՂ

 

(Հանելուկ)

Ես հաւ մին ոսկի տասայ

Ի դեղին օձին բերանին,

Աման մի ջըրով ի լի,

Հաւն ու օձ ի ներս լօղային,

Ջուրըն կերակուր օձին,

Օձըն՝ կեր էր ոսկի հաւին,

Երբ ջուրն ի օձէն հատնէր՝

Նա հանէր հաւն զիւր ոգին:

 

Բ/ԺԳ. ՖՐԿԱՆ ԱՍԱՑԵԱԼ ԶԱՅՍ ՏԱՂ

 

* * *

Կուզե՞ս որ ազիզ կենաս,

Որ ամէն մարդ զքեզ սիրէ,

Դու հողու նման կացիր,

Որ ամէն մարդ զքեզ կոխէ,

 

Քան զերկաթն այլ ի՜նչ ամուր,

Որ կրակն զինքն կու հալէ,

Դու ջրի նման կացիր,

Որ կրակն ի քէնէ վախէ:

 

* * *

Դաւիթ մարգարէն կասէ,

Թ' Ապրեցո՛յ ի մարդոյ չարէ,

Մարդոյ չարն հանց վատ է,

Որ զվայրիքն ի լեռն ածել է,

Զառիւծն ի զնճիլ դրած

'Ւ ի չըպան կու տան, թէ՝ Քաշէ,

Շատ է չպային զահլան,

Առիւծին առջեւ կու քայլէ:

 

* * *

Դաւիթ արքային որդին

Սողոմոն՝ զա՛յս մեզ կու ասէ,

— Զխրատն իմաստնիցա տուր,

Առաւել զքեզ կու սիրէ,

Թէ անգէտ ու յիմար մարդուն

Խրատ տաս՝ ըզքեզ կու ատէ,

Նայ թուր ու դանակ կառնու,

Թէ կարէ՝ զքեզ կու սպաննէ:

 

* * *

Բազան ի յանտառ մորին՝

Թէպէտ բու, թէպէտ բազայ է,

Գոհարն ի ծովին միջին՝

Թէպէտ քար, թէպէտ գոհար է,

Խելօքն ի յանխելքն մօտ՝

Միտք արա, թէ ի՞նչ նման է,

Ճրագն ի կուրին առջեւ

Կու վառի՝ ինք տեսնելու չէ:

 

* * *

Մտիկ լեռներուն արայ,

Խելօքնուն խրատ հերիք է,

Ուր բարձր լեռ՝ հոն ձուն կայ,

Ուր ցած է՝ ինչպէ՜ս կանանչ է:

 

* * *

Ես ան հաւերուն էի,

Որ գետինն կուտ չուտէի,

Թռչ'ի, երկնօքն անցնէի,

Թէ սիրուն ակնատ չինկնէի,

Ակնատն ի ծովուն կղզին

Լարած էր 'ւ ես չի գիտէի,

Ամէն հաւ ոտօքն ինկեր,

Ես՝ ոտօքս ու թեւս աւելի:

 

* * *

Մարդն, որ սիրելի անես,

Նա զասլը զինքն փնտռէ,

Հետ ան մարդուն մի՛ նստիր,

Երբ ելնէ՝ զքեզզրուցէ,

Զնետն մահու ձգէ

Ու զաղեղն դառնայ, պահէ,

Զարիւնդ զէդ ջուր վաթէ,

Դառնայ մէկ խօսօք վճարէ:

 

* * *

Տեսաւ սատանան զԱդամ

Ի դրախտին դուռն էր նա կանգնած,

Զծափն ի յիրեր իզարկ

Ու բարկ-բարկ ինքըն ծիծաղաց,

Ադամ զայն ճուղապն երետ,

Թ' «Ի՞նչ տեսար, քո փառքդ անիծած,

Ի պտղոյն ուտել տըվիր,

Չի թողու մեր Տէրն ի ձեռաց»:

 

* * *

Տեսաւ սատանան զՄովսէս,

Արգիլեց ու մէկ պահ մ'իլաց,

— Իմ աստուածախօս Մովսէս,

Մեր Տէրն յէ՞ր մեզ է խռոված,

Երբ մեք աշակերտ էաք

Աստուծոյ՝ Ադամ չէր ստեղծած,

Ադամ ի հողուն ստեղծած,

Մեք՝ ի մեր փառացն եմք զրկած:

 

* * *

Չորս բան առ յինէն խրատ,

Քան զոսկին ու այլ գնոջ է,

Զայլոց մեղք դու մի՛ քններ,

Զքոյդ յերակ մտօքդ անդիճէ,

ԶԱստուած մօտ ի քեզ դու տես,

Ու զմահուդ օրն դու յիշէ,

Ով որ զօր մահուն յիշէ՝

Նա բնաւ զաշխարհս չի սիրէ:

 

* * *

Բանիկ մի ղալատ արի,

Որ զօձուն ձագն սիրեցի,

Խիստ վստահութիւն արի,

Որ օձուն դուռն գնացի,

Օձուն մայրն ի դուրս երեկ,

Զիս խայթեց, ես նստայ լացի,

Արժան եմ ես այս լացիս,

Ո՜վ եղեր օձուն սիրելի:

 

* * *

Զա՛յս, որ հետ ինձ արի,

Չէր արեր հազար հարամի,

Շիշայ մի հալած ոսկի

Ի գետինն ի վայր վաթեցի,

Հազար ձի վազան բերի,

Վազցուցի, մէկ չի հասուցի,

Ի՜նչ անեմ յետի խելացս,

Երբ առջի անունս աւերի:

 

Բ/ԺԴ. ՆՈՐԻՆՆ ՖՐԿԱՆՆ ԱՍԱՑԵԱԼ ՎԱՍՆ ՀՈԳՈՅ

 

* * *

Թէ դու ի սրտանց քննես՝

Այս կենցաղս յերակ խաբող է,

Պահիկ մի խնդալ կու տայ,

Բայց յետեւ ի լաց կու պահէ,

Այն մարդն, որ իրեն ավտայ

Կամ ի հօս նա տուն կու շինէ,

Չաւտամ, թէ նա խելք ունի,

Կու թուի, թէ խիստ յիմար է:

 

* * *

Թ' ուզես որ հանգչիս, եղբայր,

Յանդէնին դարպաս դու շինէ,

Զհիմըն հաւատոյ դու դիր,

Որ երակ անշարժ կու պահէ,

Զինչ որ քեզ բաժին հանած,

Յաստենէս անդէն ուղարկէ,

Յորժամ ի քո տունն երթաս՝

Նայ բարով քան զնուռն ի լիք է:

 

* * *

Ով իմ խըրատիս լըսէ՝

Նա զանանց բարին ժառանգէ,

Յանդէնն պարզերես լինի,

Յոչումէ իսկի չամաչէ,

Յորժամ յարութիւն լինի՝

Փողն երկու ձայնիւ տի գոչէ,

Ո՛վ յասդէնս ճարտար կացել,

Նա՝ զօրհնեալ բարբառըն լըսէ:

 

* * *

Զայն մարդն, որ Աստուած սիրի,

Նա սակաւ մի աստ կու տանջէ,

Փորձէ, թէ նա սէր ունի

Եւ չարին երկար համբերէ,

Թէ սէր ի սըրտի ունի

Առ Աստուած՝ նա խիստ յօժար է,

Տանջանքըն թուի նորա,

Թէ ձէթով զանձըն կօծանէ:

 

* * *

Ով որ ցանկայ այս բանիս,

Թող կռուոյ զինքն պատրաստէ,

Հանցեղ պատերազմ ունի,

Դժարիւ է այն թէ պոս է,

Յերեկ զըրեհած կենայ,

Սաղաւորտ ի վյր չի դընէ,

Յորժամ մանկութիւն ցուցնէ՝

Ի Ղանէն պարգեւք գըտանէ:

 

Բ/ԺԵ. ՎԱՐԴԱՆ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻ ԲԱՐՁՐԲԵՐԴՑՈՅ ԿԻԼԻԿԵՑՈՅ

 

* * *

Խոցուած շատ ունիմ սրտիս,

Զոր ամեմ, կամ զոր գանգըտիմ,

Ի մանկութենէ, եղբա՛րք,

Հետ ուսման բանից կու դատիմ,

Ի սիրոյ տագնապ կրել,

Ծարաւի հոգով տոչորիմ,

Միշտ ակն ունելով հասման,

Յիմաստնից դուռն դեգերիմ:

 

* * *

Գերիս յանհմուտ անձանց

Անաչառ հարուածս ընդունիմ,

Որ իմ խոցուս չեն իգտակ,

Զինչ պիտի նա զայն կու խօսին,

Եղբա՛րք, խոցեցա հոգով

Ես չհասայ՝ զինչ հասրաթ ունիմ,

Քանզի հեռացեալ յաստեաց,

Տեսութեանցն այլ իմն երեւիմ:

 

* * *

Արդ, երանելի ասի,

Որ երրորդ շնորհք յինք ունի,

Մէկ, որ գիտութեամբ խելացն

Զբարին ընտրել հնարի,

Մէկ քաջութեամբ կամաց

Սուրբ պահէ զինք ու առաքինի,

Մէկ, որ ցանկութեամբ սրտին

Երկնային փառացն փափաքի:

 

* * *

Զինչ որ հարաւոյ հողմն

Եւ հիւսիսոյն ընդ իրար բախի,

Յերկուց տարրեէն օդըն,

Յղանայ եւ ցօղ ծնանի,

Հանց, երբ Աստուծոյ սէրն,

Որ ի յերկեղ սրտին խառնի,

Ն ցօղ իմաստից բղխէ

Ի մտաց եւ հանճար բարի:

 

* * *

Յորժամ, որ գարնան նման

Չորս տարերքն առ մարդ հաշտի,

Եւ յորոտմանէ հողմոց

Զինչ երկիր ի գործ զարթչի,

Նա իւր անդաստան հոգոյն

Գիտութեամբն պտղաբերի,

Երբ զամէն բարեաց համբաւ

'Ւ աւետեաց ձայն ի նմա հնչի:

 

* * *

Զինչ հողն ի ծաղկանց ծընունդ

Զանազան գունօք զարդարի,

Յորժամ յեղանակ տարոյն

Չորս ի մի ժամ հասարակի,

Հանց բանն անհաշիւ բղխէ

Ի մտացն հողեղինի,

Երբ արիութիւնն ու սէրն

Ու խոկումն առ իրար լինի:

 

* * *

Սուրաթ բէսիֆաթ ասի

Զինչ անշունչ տիպար կենդանոյն,

որ խօսք պայմանաւ սէ

Ու անթարթիպ ի դէմ մարդոյն,

Որ շըքլ ու շիւա ցուցնէ

Ու խաբէ զտեսն աչերոյն,

Այ յելմին յամալ ասեն

Տալ խօսից վկայ ի գործոյն:

 

* * *

Մէծ է կշռով խօսիլըն

Մէկին, որ ի մէջ բազմաց,

Որ խելօքն լոյս ծագել,

Փարատէ զխաւար ի մտաց,

Եւ իմաստութեան խելքն

Ցուցանէ բանիւ լըսողաց,

Ապա ով զսէրն ունի,

Որ լրումն է պատուիրանաց:

 

* * *

Ով որ ի զուր հոգոց

'Ւ անցաւոր իրաց կա ի բաց,

Զինչ ոսկի խալաս է նա,

Որ զատի ի չորս տրերաց,

Եւ այլ թէ հոգով լսէ

Ու խօսի հանց խօսք ի խելաց,

Ի վեր քան զերկիր է նա

Եւ նման է լուսեղինաց:

 

* * *

Ով որ մոր սիրոյն զբոցն

Ի սրտին ի վառման ունի,

Հառչէ նա եւ ջուր ուզէ

Յայն ի պահն յինչ անկէ՝ լինի,

Այս բանս ի յամէն մարդէ

Հետ ամէն սրտից կշըռի,

Զի ընդ հոգեւոր սիրոյն

Շատ մարմնոյ սէր կու խառնի,

 

* * *

Ես շատ եմ յարմացք նմացել,

Թէ խելօքն ի՞նչցեղ կու խաբի,

Իրք մի, որ ջօհար ասի

Եւ ազատ յայլ իրք չխառնի,

Ամ հանց գիտացաք զնա,

Որ ամէն մարդոյ չհասնի,

Բայց թէ որ յստակ մտօք

Ի Քրիստոս ուղիղ դաւանի:

 

* * *

Մարդ, որ աւելի տեսնու

Հանց իրք մի որ շատ կու խորհի,

Նայ օտարանայ մտօք,

Յանգիտաց եւ խաբած թուի,

Կա սովորական գնացք,

Որ ոմանց բարի վկայի,

Բայց կատարած նորա

Ի յատակ դժոխոց հայի:

 

Բ/ԺԶ. ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԿԵՉԱՌԵՑՈՅ ԱՍՍՑԵԱԼ ՏԱՂ ՈԳԵՇԱՀ ԵՒ ՊԻՏԱՆԻ

 

* * *

Թէ մարդ ես եւ միտք ունիս,

Ես տամ քեզ խրատ  մի քանի,

Դու բա՛ց զսրտիդ ականջն

Եւ գրէ ի սիրտ 'ւ ի հոգի,

Զաչերդ շատ մի՛ ածեր,

Թէ ոչ՝ սրով չար գայ խոցի,

Զլեզուդ արձակ մի՛ թողուր,

Որ չածէ քեզ պատուհասի:

 

* * *

Խելօք իմաստուն խօսից

Թէ ականջ դնես, իմ հոգի,

Նայ փառաւոր լինիս,

Որ աշխարհս ամէն հաւանի,

Զխորհուրդդ չասես կնոջ

Եւ չընկնիս մէճլիս 'ւ ի գինի'

Յայնժամ դու շահիս զաստէնս

Եւ յանդէնն ես երանելի:

 

* * *

Զայն, որ քեզ ամօթ թուի

Եւ ահոկ խիստ մեղադրելի,

Յանկից հա՛նց պատրաստ կացիր:

Որպէս չար թիւնից վիշապի,

Առ քեզ մի՛ փակեր զաչերդ

Եւ դառնալ սրատես օտարի,

Թէ ոչ՝ հանց ի խո՛րն ընկնիս,

Որ չտեսնուս զլոյսն արեւի:

 

* * *

 

Հոգիս դատախազ լինի

Ի մարմնոյս 'ւ եղուկ տայ սրտիս,

Թէ՝ Յէ՞ր կուտեցեր զչարիս

Անցաւոր այս սուտ աշխարհիս,

Կամ յէ՞ր կորուսեր դու զիս

Եւ յանշէջ կրակ դրիր զիս,

Այն օրն, որ հաշիւ լինի,

Դու այրիս, ՛ւ անզերծ տանջեն զիս:

 

* * *

Մարմնոյս պատասխանն է այս,

  Որ ի տալ մտացս եւ հոգոյս,

— Զիս պարտւոր յէ՞ր առնես,

Այդ սո՛ւտ է, զու՜ր իմ խոցերոյս,

Ես ձի ու դու՝ տէր ձիոյս,

Ես ծառայ 'ւ իշխան դու գերոյս,

Կամիլդ քո գործ լինէր ինձ,

Մեղ յէ՞ր դնես հողածնոյս:

 

* * *

Աշխարհս է ի ծով նման,

Զիս ի վայր տարաւ յանդիման,

Կենցաղս էր յալեաց նման,

Զիս ի մէջ էառ քան զնդան,

Սէրն էր անդնդոց նման,

Զիս ի վայր քարշեց փոշիման,

Աւուրքս էր ծաղկի նման,

Որ անցաւ երազի նման:

 

* * *

Մարմի՛ն, մեռանիլ կայ քեզ

Եւ մտնուլ ի նեղ գերերզման,

Աչերդ խփուի, գերի,

'Ւ երեսիդ գոյնն հողանան,

Ճօհար բան եւ բառ լեզուիդ

Այդ ամէնն ի քէն վերանան,

Սնոտի սիրելիքդ քո

Զքեզ թողուն 'ւ ի քէն հեռանան:

 

* * *

Ի չորս տարերաց երկրի

Հողեղէն մարդ հաստատեցայ,

Կենօքս իմ խաւար կացի,

Շատ լացի, շատ յորդորեցայ,

Շատոց ես կրակ դրի,

Եւ շատոց հրով վառեցայ,

Հանց անզերծ ցաւի դիպայ,

Որ բնաւ զճարն չիմացայ:

 

* * *

Հոգի հողեղէն էի,

Յանփարատ խաւար գնացի,

Բազմաց ցանկալի էի,

Իմ խելօքս եղէ եղկելի,

Անուշ, քաղցր աղբիւր էի,

Զիս ի ցեխ մեղաց խառնեցի,

Պայծառ, ի վառ աստղ էի,

Յանփարատ խաւար գնացի:

 

* * *

Խաչատո՛ւր, զարթիր ի քնոյ,

Զի քեզ ժամ է աշխարելի,

Այս կեանքս է նման ձիւնի,

Որ ի գալ գարնան կու հալի,

Երա՛զ է, վճար ունի,

Կու տանի ի հուրն, որ այրի,

Յոգոց հան, մեղա՛յ ասա

Եւ կանգնիր, ա՜յ ողորմելի:

 

* * *

Աստուած է վկայ բանիս,

Զատ պատանքն այլ իրք չի տանիս,

Շատ խոց ու կսկիծ առնուս,

Քան զվայն՝ այլ իրք չի շահիս,

Թէպէտ շատ ջանաս, եղբա՛յր,

Քան զշիւարն այլ իրք չի տանիս,

Ի նեղ գերեզման մտնուս

Եւ ասես, «Վա՜յ, զմենակ գերիս»:

 

* * *

Ծաղկեալ ես, տերեւ ունիս,

Յայտից այլ շուտով տի թափիս,

Կանանչ ես՝ վայելչ կենօք,

Փոխի գոյնդ եւ շուտ մեռանիս,

Գայ ձմեռն եւ ձիւն բերէ,

Անհանդերձ ցրտով նուաղիս,

Յորժամ որ գարուն լինի,

Մեծ ամօթ կրես 'ւ ամաչիս:

 

* * *

Ի՞նչ առնեմ ես, այս գերիս,

Որ խաբած եմ առօրէիս,

Ինձ շատ մեղանք մի՛ դնէք,

Զի դիպայ անզերծ վտանգիս,

Հիւանդ եմ, ի տես եկէք,

Միթէ դեղ առնէք խոցերիս,

Ահ ու դող պատեց զհոգիս,

Պատճառ ի՞նչ դնեմ տանողիս:

 

* * *

Կանանց ազգ, լացէք զձեզ,

Դուք էք զէն ի սատանայէ,

Դստեր էք այն մօրն ձեր,

Որ եհան զհայրն ի դրախտէ,

Քանի՜ շատ չարիք գործէք,

Մահն գայ եւ զձեզ զնդանէ,

Յետոյ պատասխան ուզեն,

Երբ գեհենն զձեզ պաշարէ:

 

* * *

Ոչ մնաց հնար յերկրի,

Որ չդիպաւ ձեզ ի բնութենէ,

Արմատ Կայէնի էք դուք,

Որ կոյս զաշախարհս ի բնէ,

Քոյր Եզաբէլի էք դուք,

Որր վարեց զտեսողն ի տանէ,

Դուստր Հերովդէի էք դուք,

Որ խցեց զձայնն յանապատէ:

 

* * *

Կին մարդոյն պարտ չէ խօսել,

Ո՛չ յատեն 'ւ ո՛չ յեկեղեցի,

Ուր մնտու՝ ահոկ բերէ,

Անամաչ 'ւ անկասկածելի,

Նա տուն չշինէ իսկի,

Բայց քակէ ողորմ ու լալի,

Ում որ բարեկամ դառնայ՝

Զնդանէ անզերծանելի:

 

* * *

Զինչ ղավլ եւ երդումն ուտէ՝

Ոչ զմինն ի հուն չի հանէ,

Անկուշտ է կրակի նման,

Զինչ ի յինքն առնու՝ զայն այրէ,

Շատ կսկիծ եւ խոց դնէ,

Զհայրենի տունն նա քակէ,

Առնու, յայլ աշխարհ տանի

Եւ անհետ կորուստ նմա բերէ:

 

* * *

Խաչատո՛ւր, առնել լաւ է,

Քան ասել եւ ոչ կատարել,

Աղքատ եւ արդար լաւ է,

Քան գիտուն եւ յոյժ մոլորել,

Սակաւ գիտութիւն լաւ է,

Քան գիտել եւ ոչ կատարել,

Մին ձեռօք յերկինս լաւ է,

Քան երկու ձեռօք դեգերել:

 

* * *

Եկին ընդ իս հանց ասին,

Թէ գնաց օրերդ ի ձեռաց,

Զարթի՛ր, շուտով ճար արայ,

Որ չգայ օր չարչարանաց,

Այն, որ աներեկ ասեն,

Երեւի փառք բարեգործաց,

Եւ անհաւատիցն կողմն՝

Ի պատիժն չարչարանաց:

 

* * *

Ո՜չ Կեչառեցի մեղօք,

Անդ չունիս ճար պատճառանաց,

Ոչ խաբ տայ լեզուիդ խօսից

'Ւ ոչ հնար քեզ ներգործանաց,

Քան յոտք եւ յաղերս ընկնիլ

'Ւ ի զղջումն խոստովանաց,

Ոչ չանկնիս յալիս խորոց,

Ուր տեղիքն է չար հրեշտակաց:

 

* * *

Աւա՜ղ, թէ հանց բան լինէր,

Որ զգալ մահուն գիտնայի,

Շուտով ես առ իս գայի

Եւ զաշխարհս մոռանայի,

Բայց սուտ եմ ես, այս գերիս,

Զի համակ պատրաստ կու պիտի,

Գալ մահուն՝ գողի նման,

Որ յանկարծ ի տուն երեւի:

 

* * *

Վա՜յ զիս աներեկ աւուրն,

Ուր ամէն ծնեալ ժողովի՝

Ի յարքունական հանդէսն,

Երբ Աստուած յերկնից խոնարհի՝

Ի դատողական աթոռն,

Նստի ի կալն Ուռնայի

Եւ աղտնիք գործոցն յայտնին

Յանկաշառ մեծ հրապարակին:

 

Բ/ԺԷ.

 

* * *

Աշխարհս է ի ծով նման,

Ով որ գայ՝ նաթաց չի մնա,

Այս ծովս ես ի նաւ մտայ,

Նաւս գնաց, որ ես չիմացա,

Եզեր մօտեցեալ եմ ես,

Կու վախեմ՝ քարի դիպենայ,

Քակտէ զիմ աղուոր շինուածն,

Ու տախտակս մէկմէկանա:

 

* * *

Դաւիթ արքային որդին՝

Սողոմոն, զա՛յս մեզ կու հրամէ,

— Զխրատն իմաստիցն տուր,

Առաւել զքեզ կու սիրէ,

Թէ անգէտ, յիմար մարդոյն

Խրատ տաս՝ զքեզ կու ատէ,

Նա թուր ու դանակ կառնէ,

Թէ կարէ՝ զքեզ կու սպանանէ:

 

* * *

Չորս բան առ խրատ յիսնէ,

Որ ամէն աշխարհ հաւանէ,

Զայլոց մեղք դու մի՛ քններ,

Զքոյդ երակ մտօքդ անտիճէ,

ԶԱստուած մոտ ի քեզ դու բեր,

Ու մահուդ օրն դու յիշէ,

Զխրատդ ի սրտիդ տընկէ,

Որ Աստուած զքեզ չի դատէ:

 

* * *

Յիմ շատ կունահին յահէն

 

Զիս երեր ու լացն է առեր,

Ոչ ով չէ պատճառ եղեր,

Չեմ այլոց ձեռօք ես խաբեր,

Իմ սրտիս յօժար կամօքն

Ի ամէն մեղք եմ հանդիպեր,

Միոյն հակառակ կացեր,

Զօրինաց ցանկն եմ պատառեր:

 

* * *

Աշխարհս է ի ծով նման,

Ու մարդիք ի ներս կու լողան,

Մարմինքս են նաւի նըման,

Հոգին գանձ է անապական,

Մարդիք զինչ գարնան ծաղիկ,

Փըթըթին 'ւ այլւի չորանան,

Երանի հազար բերան

Արդարոցն՝ աւուր գալըստեան:

 

Բ/ԺԸ. ՏԱՂ ՈՒՐԱԽՈՒԹԵԱՆ

 

* * *

Աշխարհս է ի ծով նըման,

Կու վախեմ՝ անդարձ չի մընամ,

Այս ծովս ես ի նաւ նըստայ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Նաւս գնաց, ու ես չիմացայ:

Եզեր մօտեցեալ է նաւս,

Կու վախեմ՝ քարի դիպի նաւս,

Քակտի իմ աղոր շինուածս,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Ու տախտակս մէկմէկանայ:

 

* * *

Ես եմ կորուսեալ ոչխար՝

Մոլորեալ ի սուրբ քո հօտէդ,

Հովիւ քաջ, ի վայր հայեաց,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Խարեխօս քեզ՝ երկիրս ամէն,

Ըզգիւտ կորըստեան իմոյ

Տեսանել ցանկամ, Տէ՛ր, ի քէն,

Զի մի՛ արտաքոյ նմացից,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Ի յարկացըդ քոց լուսեղէն:

 

* * *

Զքո աստուածային հրամանդ,

Զոր լուայ ի սուրբ քո գրէն,

Թէ բառնամ ի յուսս անկեալ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Եւ խառնիմ ի դասս լուսեղէն,

Առ իս կատարեա զհրամանդ,

Զի ծնունդ եմ աւազանէն,

Տւոր ինձ բընութիւնն բարի,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Կակղցոյ զսիրտ իմ քարեղէն:

 

* * *

Տուր ինձ փրկութեան նըշան,

Վարդագոյն արեամբդ որ ի քէն,

Տուր ինձ արտասուս վըտակ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Զինչ թափէ զցօղիկն ի յամպէն,

Գիտեմ, Տէ՛ր, քեզ չէ դիժար,

Ազատեա՛ զհիւանդն ի ցաւէն,

Ես եմ չարաչար հիւանդ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Եւ ի սէր քո աստուածեղէն:

 

* * *

Հընցկոյն զինչ բուսնի տերեւն,

Եւ ծաղկի գարուն ի ծառէն,

Եւ զիս ծաղկեցո հոգով,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Եւ ի սէր քո աստուածեղէն,

Հընցկոյն զինչ ռնան քամին,

Որ թափէ զտէրեւն ի ծառէն,

Հողմով մեղանաց իմոց,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Զըկեցայ յանանց պըսակէն:

 

* * *

Հընցկոյն զինչ հանին մարդիկք

Հնարիւք զձուկն ի ծովէն,

Որ պահ մի տըտանն տայ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Եւ մեռնի կարօտ ի ջըրէն,

Ես արտաքսսեցայ մղեօք

Յիմաստից անհուն քո ծովէն,

Հոգիս թալկցաւ ի դէմ քեզ

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Զիս կեցոյ, ծընեալդ ի Կուսէն:

 

* * *

Ինձ մութն ու խաւար տիրեց՝

Իմ մեղացն ի  թանձրութենէն,

Գին եմք քո անպարտ արեանդ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

փարատեա զխաւարս ի յինէն,

Արեգակն է քո ստեղծած,

Կու լընու նա  զաշխարհս ամէն,

Դու ես արարիչ լուսոյ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Մի՛ թողուր կեարօտ զիս ի քէն:

 

* * *

Հընցկուն զինչ ելնէ ժամ-ժամ

Թանձրացեալ թուղ ամպն ի ծովէն,

Ի յորոտմանէ նորա,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Սասանի ամէն մըսեղէն,

Իմ մեղքն է խաւար կամար,

Կու բերէ կարկուտ հըրեղէն,

Քանի կու յիշեմ ըզնա,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Կու դողայ ոսկերքս իմ ամէն:

 

* * *

Յաշխարհս ի վաճառ եկի,

Թէ շահիմ գնձիւք հոգեղէն,

Չար աւազակաց դիպայ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Թալնեցին զինչ մրեկ ի մօրէն,

Շատոց օրինակ եղայ

Չարութեամբ՝ բարւոյն փոխարէն,

Վախեմ եսի յայն աւուրն,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Որ համար ուզես դու յինէն:

 

* * *

Չունիմ կենալու ճարակ,

Չէ՛ հնար ումեք կեալ աստէն,

Չունիմ գնալու պաշար,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Նեղ ու նուրբ ճանփուն հըրեղէն,

Ինձ Երեմիաս պիտէր՝

Ողբս ասէր նա յԻսրայէլէն,

Որ բազում ողբով կոծէր,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Չըմբռնեալսն ի չար վիշապէն:

 

* * *

Ահա, Տէ՛ր, հասեալ է ժամ

Խորտակմանա կըժոյս կաւեղէն,

Զաշխարհս բարեխօս ունիմ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Առ ծընեալ Աստուածդ ի Կուսէն,

Ո՜վ Կեչառացի մոլար,

Ընկղմեալ ի մեղաց ծովէն,

Ջանք արա ելնես ի դուրս,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Որ չայրիս անշէջ գեհենին:

 

Բ/ԺԹ. ՏԱՂ ԱԶՆԻՒ

* * *

Աշխարհս է ի ծով նման,

Ով որ գայ՝ անթց չի մնայ,

Այս ծովս ես ի նաւ նստայ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Նաւս գնաց որ ես չիմացայ,

Եզեր մօտեցեալ է նաւս,

Կու վախեմ՝ քարի դիպենայ,

Քակտի իմ աղվոր շինուածս,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Ու տախտակս մէկմէկանայ:

 

* * *

Երթանք, աղաչենք զԱստուած,

Որ հանէ դիհաց մի քամի,

Այս մթանս լոյս մի տայ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Մեզ բարի երկիր մի տանի:

 

* * *

Աշխարհս է կանանչ մարգեր,

Մենք ի մէջն ենք՝ կաքվու ձագեր,

Հրեշտակնին արծիւ դարձեր,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Կու տանին մեզ մէկ-մէկ ի վեր:

 

* * *

Այս աստընվորիս բարիքն

Չէ մարդոյ իսկի մնացկան,

Աշխարհս է քէրվան նման,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Որն գայ, որն կու գնան:

 

* * *

Աշխարհս է տօլապ նման,

Որ ի վեր ու վայր թաւալի,

Վարինն այլ ի վեր հանէ,

Տէ՜ր, Տէ՜ր, Տէ՜ր,

Ու վերինն ի վայր թաւալի: