ՊՐԱԿ
ԵՐԿՐՈՐԴ
Վասն
ապստամբութեան
մարաց՝
որք
ի
Քրմանշահ,
եւ
զորոց
նուաճումն.
եւ
վասն
մարտին
որ
ընդ
Ազատ
խան
եղեւ,
եւ
զրպարտութիւն
Քէրիմ
խանի։
Յորժամ
պարտեցաւ
Քէրիմ
խան
ի
վրկանացւոց
անտի
ի
Գիլան,
լուեալ
զայն
մետացւոց
որք
ի
Քրմանշահ,
եւ
յայլ
տեղիս
գլուխ
ամբարձեալ
միամբութեամբ
ասպստամբեցան,
եւ
նշկահեալ
արհամարեցին
զտէրութիւն
Քէրիմայ։
Արդ՝
համբաւ
այս՝
իբրեւ
հռչակ
եղեւ
յականջս
նորա,
նոյն
ժամայն
ժողովեալ
կուտէ
զգումարտակս
զօրուաց
իւրոց,
եւ
բաշխէ
զորոց
կարի
առատապէս
զհռոքս
տարեկանս.
ապա
ելեալ
նոքօք
ի
Սպահանայ՝
վաղվաղակի
եւ
յոյժ
արագ
ընթացիւք
ժամանէ
մերձ
ի
Քրմանշահ
քաղաք՝
զոր
պաշարեալ
զբերդն՝
առ
որով
ածէ
զպատնէշս։
Առ
որս
մատուցեալ
ստնանէ
զնոսա,
եւ
մտեալ
ի
դղեակ
անդր՝
կոտորէ
զբազումս
ի
յորոց,
եւ
զորոց
ամեհ
ստամբակութիւն
նուաճեալ՝
ի
հնազանդութիւն
ածէ
զնոսա։
ապա
յորոց
վերայ
կարգէ
զայլ
ի
ծառայից
իւրոց,
եւ
զորոյ
հաւատայ
մարզպանութիւն
քաղաքին,
եւ
ազգին
մարաց։
Յետ
այսր
ամենայնի՝
մինչ
կամէր
նա
դառնալ
անտի
յԱսպահան՝
լու
նմա
լինի
թէ՝
ահա
գայ
ոմն
Ազատ
խան
հանդերձ
բայմութեամբ
զօրօք
ի
վերայ
քո։
Յորժամ
լսէ
զայս՝
զտեղի
կարեալ
նստէ
անդ
ի
ժամանակս
ինչ՝՝
մինչեւ
եկն
Ազատ
խան։
Արդ՝
այս
Ազատ
խան՝
էր
բնիկ
յազգէ
աղուանից.
որ
քաջութեամբ
եւ
առատաձեռնութեամբ
իւրով
ժողովեաց
զբազում
զօրսս
յաղուանից,
եւ
յաֆշարաց,
եւ
յայլոց
ազգաց։
Որովք
տուեալ
մարտ
ընդ
բազում
քաղաքաց՝
եւ
գաւառաց
ստանանէ
զնոսա
զամենեսեան.
մանաւանդ
գնացեալ
նուաճէ՝
յԵրեւան,
զԹաւրէզ,
զՅորմի,
եւ
զայլ
քաղաքաս
ընդ
իշխանութեամբ
իւրով։
Ապա
զտունս,
եւ
զամենայն
կահս
եւ
զաղխս
մթերքից
իւրոց
դնէ
ի
յորմի
քաղաք,
զոր
եւ
պատսպարեալ
ամրացուցանէ
ի
պաշտպանութիւն
անձին՝
եւ
տան
իւրոյ։
Յետ
այսց
ամենայնի
դէմ
եդեալ
խաղայ
ամենայն
զօրօք
իւրովք
ի
վերայ
Քէրիմայ.
որոյ
եկեալ
մերձեցան
իրերաց
մերձ
ի
Քրմանշահ։
Ուր
տուեալ
մարտ
քաջութեամբ
ընդ
միմեանս
ժամս
ձիգս,
եւ
ի
վճարել
մարտին՝
ի
պարտութիւն
մատնեցաւ
Քէրիմ
խան
յերեսաց
նորա,
թողլով
անդ
ի
բանակի
իւրում
զկահս,
եւ
զկարասիս,
եւ
զհամակ
աղխս
իւր,
ինքն
փախստեայ
անկանի
մազապուրծ
յԱսպահան
ընդ
երեք
հարիւր
ընտրելագոյն
արամբք։
Ուր
կոտորէ
նա
ի
սայր
սուսերի
զբազում
աղուանքս
յախերական՝
որք
մտերիմք
էին
Ազատ
խանի.
եւզայլս
պասիկս
յոլովս՝
որոց
ձեռքն
կացեալք
էին
ընդ
նմա։
Եւ
ապա
ինքն
առեալ
զմնացուածս
ընչից
իւրոց
որ
գոյր
յԱսպահան՝
գնայ
կարի
խուճապմամբ
ի
Պարսկաստան,
եւ
ի
Շիրազ
ամրագոյն
քաղաքոջ
բնակի։
Իսկ
Ազատ
խան
յետ
յաղթութեան
մարտին՝
գնայ
խաղայ
ընդ
ամենայն
բանակաւ
իւրով,
եւ
տայ
գուպար
մարտի
ընդ
բերդին
Փէրւոյ.
ուր
ամրացեալք
կային
զմայր՝
զկնի
եւ
զորդիս՝
եւ
զհամայն
աղխս
մթերից
Քէրիմ
խանի։
Զորս
յանձնեալ
էր
Քէրիմ
խան
ի
ձեռս
Շեխ
ալի
խան,
Մահմատ
խան,
եւ
Հազարալի
խան
ազգականաց
իւրոց,
եւ
մտերի՛մ
ընտանեաց։
Որոց
յաղթեալ
ստնանեն
զնոսա,
եւ
զբերդն
Փէրի
ի
հիմանց
հրամայէ
տապալել,
եւ
զհամայն
աղխս
Քէրիմայ
յափշտակեալ ,
եւ
զտունս՝
եւ
զընտանիս
նորա,
եւ
զերեսին
խանսն
այնոքիկ
կապանօք
հրամայէ
վարել
ի
գերութիւն
ի
Յորմի
քաղաք։
Արք
երկերիւք
առին
զնոսա՝
եւ
գնային
ի
ճանապարհայն
դէպ
ուղիղ
ի
Յորմի,
որոց
գլխաւոր՝
տեսեալ
զկնի
Շեխ
ալի
խանի
զի
էր
յոյժ
գեղեցիկ
տեսլեամբ՝
եւ
վայելուչ
հասակաւ,
հարաւ
ցանկութեամբ
նորա,
եւ
յայնմ
յօրէ
տարփանօք
ցանկայր
մերձաւորել
ընդ
նմա։
Կինն
այն
խոհեմ
հնարիւք
իմն
զգացոյց
առն
իւրում
Շեխ
ալի
խանի
զչար
տռփումն
նորա։
Իսկ
այր
նորա
ասէ
ցնա՝
յայսմ
րեեկոյիս
իբր
խաբկանօք
իմն
հետեւեա՛
կամաց
նորա,
մինչ
մեք
Աստուծով
մարթասցուք
զհնար
իմիմք
գտանել։
Արդ՝
ի
նոյն
իսկ
երեկոյին
յայնմիկ՝
յորժամ
գլխաւոր
զօրացն
պարտեցաւ
գեղով
կնոջն
եւ
զփարէր
նովաւ.
յայնժամ
գտեալ
զորոց
ժամ
բարեբաստիկ՝
խորտակեցին
զկոճեղս
ոտից
իւրեանց,
եւ
յաարուցեալք
առին
իւրաքանչիւր
ոք
զսուր
ազդո
ի
ձեռս
իւրեանց՝
գնացեալ
մերձեցան
հուպ
ի
նրանն՝
ուր
էր
կինն,
եւ
գլխաւոր
զօրուն։
Յայնժամ
իսկ
եւ
իսկ
հեղան
զեղան
զայրագին
ցասմամբ
ի
վերայ
նորա
իբրեւ
զյորձանս
հեղեղաց,
եւ
յօդ
առ
յօդ
յօշատեցին
զանդամս
նորա,
եւ
ողողեալ
հարթայատակ
արարին
զհիմունս
կենաց
նորա։
Ապա
այնուհետեւ
ելեալք
անտի՝
դիմեցին
քաջութեամբ
արձանակեալք
առիւծաբար
ի
վեայ
այլոց
զօրացն
որք
անդն
կային.
անխնայաբար
ետուն
զնոսա
զամենեսեան
կերակուր
ի
ծայր
սրոյ
իւրեանց։
Իսկ
մնացեալ
զօրսն
ի
նոցանէ՝
ահացուցին
ձայնիւ
մեծաւ
աղաղակելով
թէ՝
ահա՛
եկն
Քերիմ
խան.
ուստի
պակուցեալք
որոց՝
տագնապաւ
մեծաւ
գնացին
փախստական
առ
Ազատ
խան։
Եւ
ապա՝
առին
նոքա
զամենայն
ինչ
միանգամայն
ինչ
իւրեանց
էին՝
զաղխս
եւ
զկանայս,
զմայր
եւ
զկնի
Քէրիմ
խանի՝
հանդերձ
կահիւք
եւ
կարասօք
նոցա
գնացին
ազատեալք
ի
Շիրազ
քաղաք
առ
Քէրիմ
խան։
