1
Ընդ
այսոսիկ
հանդերձ
աստուծով
առաջիկայ
պրակք
ՊՐԱԿՔ
ԺԲ
2
Արդ
եռակի
սեռ
ասացելոյ՝
յաղագս
երրորդին
առ
իմաստասէրս
է
բան։
3
Յետ
անջատելոյ
զհոմանունութիւնն
եւ
յայտնելոյ,
թէ
զորմէ
նշանակութենէ
բուռն
հարկանէ,
յիրաւի
ի
նորին
վարդապետութիւնն
խաղայ։
4
Թողեալ
զեթէէն՝
ի
զինչէէն
սկիզբն
արասցուք.
քանզի
խոստացաք
իսկ
ոչ
զայս
խնդրել՝
եթէ
ի
սոսկ
մտածութեան
են.
եւ
եթէ
ենթակայացեալք։
5
Եւ
վասն
զի
զինչէն
կամ
ի
ձեռն
ստորագրութեան,
կամ
ի
ձեռն
սահմանի
յայտնի,
նախ
առաջին
տեսցուք,
թէ
զի՞նչ
արդեաւք
առնէ
Պորփիւրիոս.
ստորագրիցէ՞
եթէ
սահմանիցէ։
6
Եւ
ասեն
ոմանք՝
ստորագրէ.
առ
որս
տարակուսեմք
ասելով,
եթէ
վասն
է՞ր
ոչ
առաւել
սահմանէ,
այլ
ստորագրէ։
7
Եւ
ասեն
թէ
յիրաւի
ոչ
սահմանէ,
այլ
ստորագրէ.
քանզի՝
թէ
ասացաք
զնմանէ
փախչել
ի
խնդրոյն
յաղագս
եթէէին
եւ
կամ
ոչէին։
8
Իսկ
սահման
ամենայն
իրաւք
ի
վերայ
գոյիցն
առնու։
9
Յիրաւի
ոչ
սահմանեաց,
զի
մի
ի
ձեռն
սահմանին
ցուցցէ
զսեռն՝
թէ
ի
գոյիցն
իցէ.
այլ
ստորագրեաց,
վասն
զի
ստորագրութիւն
կարող
գոյ
եւ
ի
վերայ
գոյիցն
եւ
ի
վերայ
ոչ
գոյիցն
առնուլ։
10
Եւ
եւս
ասեն,
թէ
ոչ
կարող
գոյ
սահմանել,
վասն
զի
սահմանելոյն
պէտք
են
գերազանցեալ
սեռ
ունելով.
իսկ
ընդհանրական
սեռի
ոչ
ինչ
է
այլ
գերազանցեալ
սեռ,
որով
սահմանի։
11
Եւ
զի
այսոքիկ
այսպէս
են,
յայտ
է
ի
զանազանութենէ.
եւ
վասն
զի
ընդհանուր
զանազանութիւն
ոչ
ընդունի
այլ
զանազանութիւն,
որովք
սահմանի,
փախչի
ի
սահմանելոյ։
12
Առ
որս
ասասցուք,
եթէ
ոչ
է
ճշմարիտ
բանդ.
քանզի
ասեմք,
եթէ
վասն
ոչ
ունելոյ
գերազանցեալ
սեռ՝
ոչ
սահմանեցաւ,
այլ
եւ
ոչ
տարբերութիւն,
ընդէ՞ր
այլքն
ի
բարբառոցն
ունելով
սեռ՝
ոչ
սահմանեցան,
այլ
ստորագրեցան։
13
Առ
այսոսիկ
ընդհանրական
պատասխանատրութիւն
ասեն
յաղագս
հինգ
բարբառոցդ,
եթէ
ոչ
կարող
գոյր
սահմանել.
վասն
զի
հինգ
բարբառքդ
այդոքիկ
հոմանունք
են,
իսկ
հոմանունք
գոլով՝
բազում
նշանակութիւնս
բնութեանց
յայտնեն.
իսկ
սահման
մի
բնութիւն
բնաւորեցաւ
նշանակել.
զիա՞րդ
կարէր
սահման
ի
վերայ
նոցա
առնուլ,
որք
բազում
բնութիւնս
նշանակեն։
14
Այլ
եւ
եթէ
ասէ
ոք,
եթէ
կարող
գոյր
զհոմանուն
ձայնն
սահմանել,
եթէ
որոշութեան
հանդիպին,
ասեն՝
թէ
Պորփիւրիոս
զայսոսիկ
բարբառս
զբոլորս՝
որպէս
զբոլոր
կամեցաւ
ստորագրել։
15
Առ
որս
ասեմք,
եթէ
ընդունայն
բարբառիք.
քանզի
ըստ
այդմ
բանի
զոր
ասացէքդ՝
եւ
ոչ
ստորագրել
արժան
էր.
քանզի
պատկեր
սահմանի
է
ստորագրութիւն։
16
Արդ
եթէ
սահման
մի
բնութիւն
յայտնէ,
ապա
եւ
ստորագրութիւն։
17
Իսկ
եթէ
ոչ
սահմանին
առաջիկայ
բարբառքս
վասն
բազում
բնութիւնս
յայտնելոյ՝
քանզի
հոմանունք
են,
ապա
եւ
ոչ
ստորագրիլ
պարտ
էր,
վասն
զմի
բնութիւն
յայտնելոյ։
18
Այլք
ասեն,
եթէ
պարտ
էր
ըստ
բաղազանութեանցն՝
զոր
ունին
առ
միմեանս
հինգ
բարբառքդ,
սահմանել։
19
Եւ
ոմանք
ասեն,
եթէ
ոչ
կարեն
ի
ձեռն
բաղազանութեան
սահմանիլ.
վասն
զի
ոչ
է
ընդունելի
այդպիսի
սահման
առ
ի
յիմաստասիրաց.
եւ
ապացոյց՝
վասն
զի
ի
խնդրելոյն
զխնդրելին
յարկացոցեն։
20
Առ
որս
ասեմք,
թէպէտ
յայլ
իրս
ոչ
է
ընդունելի,
այլ
յայնոսիկ
որ
առինչունակին
է,
յոյժ
ընդունելի
է.
քանզի
այսոքիկ
առ
միմեանս
ունին
ընտանութիւն
եւ
ի
ձեռն
միմեանց
նշանակին։
21
Արդ
զի՞նչ
ասիցեմք
մեք։
22
Ասեմք,
եթէ
զբաղազանութիւնն
սահմանեաց,
որպէս
ցուցանելոց
եմք.
իսկ
զիրսն՝
յորս
բաղազանութիւնքն
տեսանին,
ստորագրեաց։
23
Քանզի
եւ
եթէ
զսպիտակն,
որ
ի
մարմնում,
սահմանեմք
որպէս
առ
սպիտակն՝
սահման
ասեմք
գոլ,
իսկ
որպէս
առ
մարմինն՝
ստորագրութիւն.
վասն
զի
ամենայն
սպիտակ
ի
մարմնում։
24
Նոյնպէս
եւ
աստանաւր
որպէս
առ
բաղազանութիւնս
բարբառոցդ,
զորս
ունին
առ
միմիեանս,
սահման
ասեմք
գոլ.
իսկ
որպէս
առ
իրսն,
յորս
բաղազանութիւնքն,
ստորագրութիւն
ասեմք
գոլ։
