Գիրք Դատաստանի, Ա խմբ.

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ՅԱՂԱԳՍ ԹԷ Ո՞ՅՔ ԵՆ ԴԱՏԱՒՈՐՔ, ԶԱՆԱԶԱՆԵԱԼՔ Ի ՄԻՄԵԱՆՑ ԻԲՐ ՃՇՄԱՐԻՏՔՆ ԵՒ ՊԻՏԱԿՔՆ

Առաջին դատաւոր ամենեցուն Աստուած է, ըստ այնմ՝ դատի Տէր զժողովուրդս իւր, եւ այլուր՝ Տէր դատաւոր մեր, եւ եթէ՝ քննէ զսիրտս եւ զերիկամունս Աստուած, եւ դարձեալ՝ արի, Աստուած, եւ դատեա զդատաստանս քո, եւ՝ Աստուած դատաւոր արդար, եւ այլք այսպիսիք նախանկար տնաւրէնութեան դատաստանի, որով յայտ է մարդկան լինել դատաստան, զի ոչ անմարմնոց եւ ոչ զգայականաց է դատաստան, թէպէտ եւ անասունք՝ սպանողք սպանեալ լինէին՝ յաղագս երկիւղի մարդկան։ Եւ դիւաց եղեւ անկումն ի դատաստան եւ լինի, այլ ոչ միշտ։ Վասն այնորիկ եւ ի լինելութեանն ի մարդոյն կազմածի ի կիր առեալ եղեւ անուն դատաւորութեան, որ է Տէր։ Իսկ ըստ տնաւրէնութեան նոյն իսկ ասաց՝ ի դատաստան եկի յաշխարհս այս, եւ թէ՝ Հայր ոչ զոք դատի, այլ զամենայն դատաստան ետ Որդւոյ իւրոյ եւ՝ այս իսկ է դատաստան, զի լոյս եկն յաշխարհ, եւ այլք այսպիսիք։ Բայց Աստուածդ անուն զբնութիւն ոչ որոշէ, զի իբր դատաւոր Որդի, դատաւոր Հայր եւ Հոգի, ըստ վկայութեանցդ եւ բնութեանն։ Եւ սակայն ոչինչ դժուարին է զյատկութիւնն դատողութեան ցուցանել զՀաւր եւ զՀոգւոյ, ըստ այնմ՝ դա՛տ արա ինձ, Աստուած, եւ դատեա զայնոսիկ, [ոյք դատեն զիս], զոր եւ Հաւր պատշաճի, եւ Հոգւոյն։ Եւ նա եկեալ յանդիմանեսցէ զաշխարհս վասն մեղաց, եւ վասն արդարութեան, եւ վասն դատաստանի, եւ որք նման սոցունց։

Երկրորդ՝ զանուն դատողութեան ետ մարդկան, ըստ այնմ՝ դա՛տ արարէք որբոյն, հասարակաբար շնորհելով թագաւորաց, եւ իշխանաց, եւ ծերոց ժողովրդեանն, մարգարէից, եւ քահանայից։ Յայսոցիկ տե՛ս զՍողոմոն, եւ զորս զկնի Յեսուայ, եւ զորս յանապատին կարգեաց Մովսէս, զԴանիէլ, եւ զոր ասաց մարգարէն՝ քահանայքն կացցեն ի վերայ դատաստանի արեան։ Եւ հանրական ետ, թէպէտ եւ մի է ի շնորհաց ըստ հնոյն.

Առաջին՝ զի մի՛, առ ի չգոյէ դատաւորին մերձ, անիրաւութիւնքն վնասեսցեն։

Եւ երկրորդ՝ թէպէտ ըստ հարկի պատահի մին, ամենեքեան զշնորհս վայելեն, զտիպ աւրինակի առաջնոցն Ելից։ Իսկ Տէր ի ձեռս առաքելոցն ասելով՝ նստջի՛ք յերկոտասան աթոռ դատել զերկոտասան ազգն զԻսրայելի, զոր ըստ փոխանորդութեան առեալ ունին առաջնորդք եկեղեցեաց ըստ իւրաքանչիւր ազգաց։ Նաեւ զիւրաքանչիւր ոք անձին դատաւոր եցոյց Տէր յառակս դատաւորին անիրաւութեան, զի ի մեզ խորհուրդքն ի վերայ կալով զգայութեանցն՝ նման դատաւորաց հաւասարութեամբ վարեսցին, անըմբռնելի անիրաւութեանցն լինելով, եւ լցեալ զոգին արդարութեամբ յարդարեալ միշտ անպարսաւ վարուք։