Գիրք Դատաստանի, Բ խմբ.

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԿԵ. ՅԱՂԱԳՍ ԴԱՏԱՍՏԱՆԱՑ ԲԱԺԱՆՈՂԱԿԱՆ ԱՐՈՒԵՍՏԻՑ ԸՆՉԻՑ Ի ԺԱՌԱՆԳՈՒԹԻՒՆ:

65. «Ըստ բաժանողականարուեստի զժառանգութիւնս այսպէս ուղիղբաժանեսցես: Զինչսն զամենայն մի համարեսցիսդահեկան եւ զդահեկան վեց դանգ: Եւ թէ մի որդի իցէ եւմի դուստր որ ի տանն, յերկուս բաժանիցես - զերկուդանգ եւ կէսն եղբօրն եւ զնոյն կողմն քուերն, եւզդանգն մօրն: Ապա թէ կարգեալ քուերք իցեն - զերկուսնմի եղբայր կալցիս եւ զերկու դանգ եւ կէսն եղբօրնտացես, եւ զերկու դանգ եւ կէսն երկու քուերն, եւզդանգն մօրն: Իսկ եթէ մի եղբայր իցէ եւ քոյր առնակին- կէս դահեկան եւ չորս գարի եղբօրն լիցի եւ դանգ եւկէս եւ երկու գարի քուերն, եւ դանգ մօրն: Ապա թէերկու եղբայր եւ մի քոյր իցէ որ ի տանն - դանգ եւ կէսեւ երկու գարի մի եղբօրն եղիցի եւ նոյն չափ միւսեղբօրն, եւ նոյնքան քուերն, եւ դանգ մօրն. իսկ թէկարգեալ քոյրն իցէ - երկու դանգ մի եղբօրն լիցի եւերկու դանգ միւս եղբօրն, եւ դանգ քուերն, եւ դանգմօրն: Ապա թէ մայր ոչ իցէ, ինքեանց միայն բաշխիցի -երկու դանգ եւ թասու եւ մի գարի եւ չորս դանգ գարւոյեւ երեք թասու գարւոյ մի եղբօրն եւ նոյնպէս միւսեղբօրն, եւ դանգ եւ երկու գարի եւ երկու դանգ գարւոյեւ կէս դանգ գարւոյ քուերն. կէս թասու գարւոյ աւելիէ քուերն: Եւ զի զայս ցուցաք յայտ առնելոյ աղագաւ`եթէ զիրաւն եւ զարդարն խնդրէ դատաստանն: Իսկ թէերեք եղբայր եւ մի քոյր իցէ - դանգ եւ կէս եւ երկուգարի եւ կէս իւրաքանչիւր եղբօր, եւ երեք թասուքուերն եւ գարի եւ կէս: Եւ է քուերդ դանգ եւ կէս եւաւելի գարւոյ, զի թէ կա'մ լիցի` այդպէս տկար մասինզսակաւն թողցես աւելի. ապա թէ ոչ` եւ զայն եւսհաւասարեսցես: Ապա թէ չորս եղբայր եւ մի քոյր իցէ -դանգ եւ թասու եւ մի գարի իւրաքանչիւր եղբօր, եւ կէսդանգ եւ կէս թասու եւ կէս գարի քուերն: Իսկ եթէ հինգեղբայր եւ մի քոյր իցէ - իւրաքանչիւր եղբօր դանգլիցի եւ մի գարի, եւ քուերն կէս դանգ եւ մի գարի. կէսգարի եւ աստ աւելի լինի քուերն: Ապա թէ վեց եղբայրեւ մի քոյր իցէ - երեք թասու եւ երկու գարիիւրաքանչիւր եղբօր լիցի, եւ կէս դանգ քուերն. կէսգարի եւ աստ առաւելեալ է քուերն: Ըստ այսմ օրինակիեւ զայլսն որքան իցէ բաժանեսցես: Նմանապէս եւ զմօրնբաժանիցես զժառանգութիւն: Իսկ եթէ վեց քոյր եւ միեղբայր իցէ - ի չորս ժառանգութիւնն բաժանիցի. երեքեղբայր - վեց քոյրնն լիցի: Ըստ այսմ օրինակի եւայլքն լիցին: Եւ եթէ մայր լիցի, եւ այն ցուցաւ եւ եթէոչ - եւ այն: Եւ թէ ի տան քոյրն իցէ, եւ եթէ առն լեալիցէ, ըստ զանազանութեան նոցա եւ դատաստաննհաստատիցի, զի սակաւ եւ այդմ նշանակ տուաւ: Յորմէզարժանն ոք գտցէ եւ զթերին լցցէ, եւ մի' ինչպարսաւանս դիցէ, զի ըստ կարի մեր այդքան ծանուցաւե: