Գիրք Դատաստանի, Գ խմբ.

ԳԼՈՒԽ Գ
ՆՇԱՆԱԿ Զ0ՐՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀԱՆԴԵՐՁ ԱՂԵՐՍԱԲԱՆՈՒԹԵԱՄԲ ԱՌ ՏԷՐ ՍՏԵՓԱՆՆՈՍ ԱՂՈՒԱՆԻՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍՆ

Քանզի հարկաւոր է զկնի այսոցիկ սակաւուքցուցանել զզօրութիւն առաջիկայ գործոյս, զոր եւաղաչեմ, ո՛վ պատուական գլուխ եկեղեցեաց սրբոց տանդԱղուանից, մի՛ վարկպարազի համարիք զհարկսհոգեւորս, զոր եդեր մեզ, զի եւ կանոնական ունիսահման գիրս դատաստանի, զոր յարմարել յայնոսիկպարտիմք, զի յայտ լիցի չափ նորին։

Եւ արդ, այսպէս համեմատեսցուք։Կանոնական սահմանն հոգոյ է ուղղիչ, իսկ սա՝մարմնոյ, եւ թէպէտ բաժանեալք ի միմեանց են՝ սակայնի բազում իրս միաւորին, որպէս հոգի եւ մարմինբնութեամբ՝ երկու եւ անշփոթ խառնմամբ՝ մի, բազումանգամ ի միասին վարին մի կամօք։ Վասն այսորիկ, պատահի թէպէտ միով սահմանաւ վարիլ, ոչ միմեանցլուծիչ են։ Եւ զոր օրինակ անդ հմտագունից էընտրութիւն առաջիկայ իրին, նմանապէս եւ՝ աստ։ Եւորպէս է անդ պատիժ պատուհասի յանցաւորաց եւմեղաւորաց՝ ըստ զանազանութեան իրին, նոյնպէս եւ՝աստ։ Եւ որպէս յանդգնելոցն աստ զկնի բանդ է եւկապանք, նոյնպէս եւ անդ բանդ է եւ կապանքբանադրանքն։ Եւ զի ի վերայ արդարոց օրէնք ոչ կանկանոնաց, եւ ոչ ի վերայ ուղիղ ընթացողաց ի կենցաղս՝դատաստանք։ Եւ

զի այր արդարամիտ ոչ զարհուրի իդատաւորէն երկնաւորէ, նաեւ՝ ոչ յերկրաւորէ։

Հայցեմ եւ զի երկրորդ բան ի միտ դնել, զիեւ ոչ փոքր ինչ զմեզ օգտեցուցանէ, քանզի համօրէն էգիրս զուգընթաց զօրութեան նոցա, լինելով ըստչափոյ, զի դիտաւորութիւն նոցա ի կարճել զմեղս է, եւսորա՝ նմանապէս հատանել զչարս։ Եւ այսոքիկ ոչ այլինչ է, եթէ ոչ զի համամիտ եւ համակարիս զմեզառնիցեն, յորոց եւ հաստատի սէրն, որ է գլուխամենայն պատուիրանաց։

Իսկ ի չորրորդ առաքինութեանհամեմատեալ՝ հաւասար է արդարութեանց, զի ի վերայկայ երիցն մասանց, եւ այդ ըստ երրորդ բանի է։

Իսկ յարուեստաւորս՝ նմանեալ էոսկեգործաց, որոց ոսկին յառաջագոյն ի նիւթսգործաւորի անյայտ եղեալ կայ եւ դժուարաւ ի գիւտեղեալ գործի. եւ է ըստ չորրորդ բանի։

Հինգերորդ՝ զի զքերթողի ունիզօրութիւն՝ յապաւել եւ քերթել զաւելորդսնամենայն։

Չափաւորապէս յայսոսիկ գլուխս, իբրիմաստնոյ, տուաք տեսակս, որով եւ գիտել ունիցիք, եթէ այսոցիկ հետեւելով՝ որքան օգուտ եւ շահհասարակաց կենացս իցէ, զի գրեթէ ամենայն պատերազմեւ ամբոխ խռովութեան ի նուազութենէ սորա իցէ, եւհաստատելով յեկեղեցի՝ խաղաղութեան իցէ պատճառ եւբազում բարեկարգութեան, քանզի մինն յաստուածայինշնորհաց տուեալ յեկեղեցիս, ի հին ի նորս, սա իսկ է։