Գիրք Դատաստանի, Գ խմբ.

ԳԼՈՒԽ Գ
ՎԱՍՆ ՀԱՐՑ ՎԱՆԻՑ ԵՒ ԱՆԱՊԱՏԱԿԱՆԱՑ

Կարգ ոգոց դատաստանաց եւ հրահանգ բարեացհարանց եւ եղբարց ի սրբոյն Սահակայ եւ ի սրբոյնԲարսղէ եդեալ են։ Բայց չափաւորապէս եւ մարմնատեսակօրինաց դատաստանի զնշանակս յաւելումհարկաւորապէս, զի ոչ այժմ ամենեցուն է ըստ հրամանինորին վարիլ։ Նաեւ ոչ հեռի ի դիտաւորութենէսահմանի սրբոյն ինչ ընդ միտս ածել իշխեմք, այլյարմար նորին վարիմք շաւղօք։

Եւ արդ, այսպէս սկսցուք։ Զի թագաւորացեւ իշխանաց, միանգամայն եւ ամենայն հաւատացելոցշինել վանս ոչ յաղագս մարմնաւոր ինչ յուսոյ է, այլմանաւանդ՝ հոգեւոր, յաղագս այնորիկ ոչ պարտիժառանգ լինել։ Զի որ յառաջնումն հայր եղեւ եղբարց, թէ յիւր շինեալ տեղի եղբարց եւ թէ յայլոց, եւբարիոք առաջնորդէ, անդատաստան է փոխել, ապա թէհակառակ ինչ գործէ, երկու եւ երեք վկայիւքհարկաւոր է փոխել։

Եթէ դիցեն վանաց հայրպետ, յառաջզամենայն ինչսն վանացն գրով ի նա տան, նոյնն եւզիւր ինչսն անցուսցէ, որ թէ պատահի նմա ելանել իվանացն, զիւրն առցէ, եւ զոր յանուն եկեղեցւոյնտուեալ եղեւ, անդէն թողցէ։

Իսկ զկնի մահու հարց մի՛ լիցի իբրժառանգութիւն առնուլ ազգատոհմից, միայն եթէպատահի վարուքն բարի եւ հաճութեամբ եղբարց՝

նստցի, ըստ այնմ՝ փոխանակ հարց եղիցինորդիք։ Ապա թէ չիցէ ոք յազգատոհմից հօրն, զայլ ոքիմաստուն յեղբարցն ընտրեսցեն հայր վանացն։

Իշխանաց ոչ է օրէն կաշառօք հայր դնելվանաց առանց կամաց եղբարց։ Եւ եպիսկոպոսունքեղիցին այդոցիկ կարգիչք եւ այն իրաւամբք եւ ոչկաշառօք։

Եւ քանզի են ի վանս գործ քան զգործսաւելի աշխատութեամբ, եւ ամենեցուն յոյս եւհատուցանող Քրիստոս է, բայց եթէ կարճամիտ ոքհանդիպի ի գործաւորսն, տացի նմա առաւել վարձ վասնծանրութեան գործոյն, զի մի՛ ի պատճառս այնմիկնուազութիւն եղբարցն լիցի։ Եւ թէ այդոցիկ տրտունջիցէ, դատաստան լիցի տրտնջողին առնել զգործս։ Եւզայս արտաքոյ կանոնի կամաց սրբոյն Բարսղի եդաքկարճամտելոցն աղագաւ։

Բայց զանօթ ինչ գործելեաց եթէ վայրապարվնասիցեն, նոքա վճարիցեն, իսկ եթէ պատահմամբ՝ ոչվճարեսցեն։