Պատմութիւն Աղուանից աշխարհի

Հեղինակ

Բաժին

Թեմա

ԳԼՈՒԽ ԻԸ
Շարագրած յաղագս աշակերտացն Սրբոյն Մաշտոցի ընդ ներգոյս զրուցատրաբար

Յետ Սրբոյն Մաշտոցի սուղ ինչ անցեալժամանակ նորին աշակերտեալքն, որ ի կողմանսգաւառացն Աղուանից, գումարեալք ի մի վայր, յազդմանէՍուրբ Հոգւոյն խորհրդազգացք լինելով՝ փութայինհասանել գործոց բարեաց։ «Զի՞նչ մեք արասցուք, ասեն, զի որ մերոյ լուսաւորութեանն էր առիթ, ննջեաց իՔրիստոս։ Եւ ահա ի նմանէ մնացեալք եմք որբք, եկայք, եղբարք, յաստուածայինն երթիցուք ի քաղաքնԵրուսաղէմ. եւ ի նոցանէ խնդրեսցուք մեզ առաջնորդս. զի բնական լուսաւորութեան երկրիս արեւելեայցս իձեռն Սրբոյն Եղիշայի յԵրուսաղէմէ եղեալ սկիզբնե։

Յայնժամ հանդերձեցան կազմեցան յերիսբաժանեալ գունդս՝ համբարձեալ ի կողմանցն Աղուանիցյառաջ խաղային առ սահմանօքն Ասորեստանի. երթեալհետեւողաբար յԵրուսաղէմեան հասանէին քաղաք։ Եւմտեալ յաստուածաբնակ եկեղեցին՝ երկիր պագանէինամենակեցոյց փայտին կենաց։ Եւ հանդիպեցանհոգեզուարճ աստուածազարդ հայրապետին՝ տուեալողջոյն կղերց եկեղեցւոյն խոնարհամիտ համբուրիւ, ընկալեալ ի նոցանէ լինէին։ Եւ զջան քրտանցնՄաշտոցի բովանդակ պատմէին առաջի Սրբոյ հայրապետին, եթէ զի՛նչ գունակ սքանչելիս առ բարբարոսականսնկատարեալ՝ լինէին ուղղութիւնք։ Զոր լսելով, նոցամեծաւ խնդութեամբ ընկալեալ, բազում մեծարանսցուցանէին խնամով։ Առնէին անդ աւուրս բազումս՝յարելով յինքեանս արս երիս աստուածասէր քահանայս, որոց առաջինն՝ Աթանասիոս։ Զնոսա ողոքական բանիւքհաւանեցուցանէին գալ ընդ իւրեանս, զիյառաջնորդութիւն զնոսա վիճակեցուսցեն աշխարհինիւրեանց։ Եւ կատարեալ նորա զերկրպագութեան ուխտ՝երանաւէտ համբուրիւ ողջունէին զՍրբոյ պատրիարքինոտս։ Եւ նորին հրամանաւ յուղարկեալք անտի ոսկեղէնեւ արծաթեղէն սպասուք եւ բազում նշխարօք յամենայնՍրբութեանցն Աստուծոյ. յարազուարճ ցնծութեամբհրաժարեալք՝ քահանայիւքն հանդերձ ուղեւորեալգնային։ Եւ եկեալ հասանէին ի սուրբ պահսքառասնորդացն յեւթներորդ շաբաթու պասեքի զատկին իխորախոխոմ անտառայար եւ ի մայրաստանիկ աշխարհնԱրցախայ՝ գաւառն Մեծ Կուենից։ Եւ ի կիրճսճանապարհին երկաջոկեալ գունդն յերկուս բաժանելովնստէին գուպարս յայնմ տեղւոջ, որում Աստեղն կոչենբլուր՝ ի հիւսիսոյ կողմանն. եւ գունդն երկրորդյայնկոյս Տրտուական գետոյն, ի հարաւական կողմանն իմայրոլորտ հովտի պուրակի բնակէին՝ Չղախնանուանեցելոյ։ Զի ուխտիւք խոստացեալ էին առմիմեանս կատարել ի տեղւոջն զամենասուրբ զատիկն։