ԳԼՈՒԽ
ԼԹ
Վասն
խորհրդակցութեան
իշխանին
Վարազ
Տրդատայ
ընդ
իւր
նախարարսն՝
արձակել
զեպիսկոպոսն
Իսրայէլ
յերկիրն
Հոնաց
սակս
հաշտութեան
Ապա
ի
վաթսներորդ
երկրորդ
ամիհարաւայնոյ
իշխանութեանն
գոռոզին
Մահմատայխորհուրդ
լինէր
հաւանութեամբ
Վարազ
Տրդատայ՝Աղուանից
իշխանի
ընդ
ազգակից
նախարարս
իւր
եւ
ընդկաթողիկոսին
Եղիազարու
եւ
ասէ.
«Ահա
հարկք,
որ
եդանի
վերայ
մեր
ի
դժնդակ
ազգէն
Տաճկաստանեայց,
յոյժվտանգեալ
տարակուսեսցէ
զմեզ։
Եւ
երկրորդ
անգամանհնարին
աղէտք
այն
են
մեզ՝
ամի
ամի
ասպատակեալյաշխարհս
մեր
զօրացն
Հոնաց։
Եւ
յերկաքանչիւրկողմանց
բռնութենէ
թշնամեացն
աւերեալ
պակասեցաւերկիրս։
Եկայք,
մերձաւորք
իմ
եւ
սիրելիք,
զիընտրեսցուք
եպիսկոպոս
մի
ի
մերմէ
աշխարհէս
վասնմերոյ
խաղաղութեան.
զի
երթեալ
հաճեսցէ
շնորհիւնԱստուծոյ
զմիտս
երկուց
աշխարհակալաց
ի
հաշտութիւնեւ
յանքակտելի
սէր,
զի
մի՛
լիցի
յայսմհետէ
խէթ
իմնունել
մեզ
ի
մեր
միտս
թշնամութեան
խորհուրդե։
Եւ
զայս
ահա
իբրեւ
խորհեցան
իշխանքն
եւնախարարքն,
առժամայն
ընտրեցին
եւ
արձակեցին
մեծաւաղաչանօք
զիմաստուն
եւ
պարկեշտ
եպիսկոպոս
գաւառինՄեծ
Կողմանց,
որում
Իսրայէլ
կոչիւր։
Վասն
զիողջախոհ
վարուք
եւ
իմաստութեամբ
հոգւոյնբացափայլեալ
առ
ամենեսեան
ճշգրտապէս
հրաշանայր՝շահելով
իւր
զհոգիսն
եւ
զբազմաց
զհնազանդութիւն
եւզսիրոյն
կատարէր
պատուիրան,
յանձն
առնոյրվաղվաղակի
ճանապարհորդել
գնալ
ի
հեռաբնակ
աշխարհնՀոնաց։
Յայնժամ
հանդերձեալ
պատրաստեցին
ընծայս
եւպատարագս.
նոյն
օրինակ
եւ
ըստ
հեռաւորութեանճանապարհին
թոշակս
նմա
եւ
որք
ընդ
նմայն
էին,
եւառաջէին
անտի
յամսեանն
մեհեկանի,
որ
օր
ԺԸ
էր։
Եւյուղարկեալք
խաղաղութեամբ
ի
Պերոզ
Կաւատ
քաղաքէ՝վտարեալք
անցանէին
ընդ
գետն
մեծ
Կուր.
հատեալանցանէին
ընդ
սահմանս
Աղուանից
մինչեւ
յերկոտասանօր։
Գային
հասանէին
ի
քաղաքն
Լփնացւոց,
ուր
ընդառաջ
ելեալ
նմա
ամենայն
քաղաքացիքն՝
ընդունէին
զնախնդութեամբ
ըստ
կարգի
եպիսկոպոսաց,
մանաւանդ
զիմերձեալ
էր
տէրունական
տօն
աստուածայայտնութեանն։Մտեալ
ի
քաղաքն,
երեկօթս
արարեալ՝
անդէն
կատարէինզտօնն։
Եւ
անտի
գնացեալ
անցանէին
յաշխարհն
Ճղբացառ
ստորոտով
յերինն
մեծի։
Յայնժամ
ձմեռային
հողմոցն
հիւսիսայինբախմունքն
ձիւնախառն
անհնարին
փոթորիկս
յարուցինմերձ
ի
սարաւանդակ
լերինն
Կաւկասու։
Եւ
յայնմտեղւոջ
եռօրեայ
արգելեալք՝
ոչ
կարէին
զաչսամբառնալ
կամ
նշմարել
զանցս
ճանապարհին։
Վասն
զիտարժանեալք
յոյժ՝
լցան
տարակուսանօք
յաղագսսատանայական
պատերազմին։
Արհաւիրք
եւ
բոմբիւնքզարթուցեալք,
սակայն
ոչ
կարէին
զայրն
Աստուծոյզարհուրեցուցանել,
զի
զնշան
խաչին
առեալ
ի
ձեռնհրամայէր
դնել
ծունր
ամենեցուն.
եւ
նոքօք
հանդերձելեալ
ի
լեառնն,
որում
Վարդէդրուակ
անուն
էր։Զօրութեամբ
աստուածայնոյ
նշանի
խաչին
եւ
աղօթիւքմեծ
եպիսկոպոսին
լինէր
խաղաղութիւն
հողմոցն.
եւլինէր
հանդարտութիւն
բռնութեանն։
Եւ
այնպէսանցանէին
աներկիւղ
ընդ
կատարն
լերինն՝
հսկայաձիրեւ
դիւցազանցն։
Եւ
յետ
այնորիկ
ոչ
արեւ
եւ
ոչաստեղք
ի
բազում
աւուրս
երեւէին.
եւ
դառնաշունչ
օդնոչ
սակաւ
կայր
ի
վերայ։
Դէմ
եդեալ
ակամայ,
տարադէմգնացեալ,
լքեալք
եւ
աշխատեալք,
բազում
աւուրսերթեալք
ի
վաղնջուցն
թագաւորանիստ
հասանէինկայեանս,
յայն
տեղի,
ուր
վկայեաց
Սուրբն
Գրիգորիս՝թոռն
մեծին
Գրիգորի,
կաթողիկոս
Աղուանից։
Որ
եւանտի
յետ
աւուրց
ինչ
հասանէին
ի
դուռն
Չորայ,
որ
էմերձ
ի
Դարբանդ։
Եւ
անդ
նպաստամատոյց
մեծարանս
գտեալ
իքաղաքացեացն։
Այնպէս
բազմապատիւ
ճանապարհ
ելեալնոցա՝
գային
հասանէին
ի
հոյակապ
քաղաքն
Վարաչան,
իմուտս
քառասներորդացն։
Զորոյ
զգալուստն
լուեալմեծի
իշխանին
Հոնաց՝
ընդ
առաջ
ընթացեալ
ողջունիւ.
ընկալեալ
զնա
մեծաւ
ուրախութեամբ
եւխոնարհեցուցեալ
զինքն
առաջի
նորա,
պատուէր
եւպատիւ
հայրապետական
սրբութեանն
առնէր։
Եւ
եղեւիբրեւ
պայծառապէս
ծագեցան
աւուրք
քառասներորդացնՍրբոց,
մեծաւ
սիրով
ընկալեալ
զնա
քաղաքացեացն,
զուարճացեալք
եւ
պատուեալք
լինէին
յամենցունց,
մանաւանդ
առաւել
ի
բարեխնամ
իշխանէն
եւ
յազնուականմեծամեծացն։
Զայն
պայծառութիւն
ընդունելութեան
եւզհամբոյր
սրբութեան
սիրոյն
իբրեւ
տեսանէրեպիսկոպոսն՝
խնդամիտ
յոյժ
լինէր
եւ
մեծապէսգոհանայր
զանպատում
պարգեւացն
Քրիստոսի։
Եւայսպէս
բազմօրեայ
հանգուցեալ
ի
վաստակաբեկաշխատութեանցն,
լսէր
եւ
տեսանէր
անդամբաստանութիւն
եւ
կրօնս
մարդահաճոյս
ազգինթշուառացելոյ։
Ողբայր
եւ
տրտմէր
վասն
անհնարինչարեացն
եւ
երկմիտ
հաւատոցն.
որք
զանձինս
իւրեանցպերճացեալ
աստուածապաշտ
անուանէին,
եւ
նոքա
էին,
որք
ի
զօրութենէ
անտի
նորա
ուրացեալք
եւ
օտարքգտանէին։
