Իմ
եղական
գոլով
բնութիւն
եւ
սկզբնաբան.
Ի
յանեղէն
ձըգեալ
կամար
անզուգական:
Անջըրպետեմ
զջուրսըն
վերին
եւ
ներքնական.
Որպէս
պատմէ
զինէն
Մովսէս
աստուածաբան:
Ես
եմ
միջոց
ընդ
անմարմինսն
եւ
մարմնական.
Ունիմ
առ
իս
յերկուց
բնութեանցըն
յատկական:
Ըստ
անմարմնոց
զոչ
ի
ձեռաց
շօշաձական.
Եւ
ըստ
մարմնոց
գոլով
աչաց
տեսողական:
Միատարր
եմ,
միագոյն
համանըման.
Հինգերորդ
ծածկոյթ
քառից,
որոց
ծընան:
Անքանակ
եմ
եւ
չափից
անչափական.
Այլ
եւ
թըզաւ
միով
չափիմ
թէ
ոչ
մարդկան:
Պարունակող
եմ
անզգայնոց
եւ
զգայական.
Պարունակիմ
յայլմէ
վեհէ
անտեսական:
Բոլորակ
եմ
կիսագունդ,
որպէս
խորան.
Բնուէթեամբ
կայուն.
անձամբ
շարժուն,
անկայական:
Հիմն
եւ
աւարտ
եմ
գոյութեանց
այս
նիւթական.
Անդունդք
ի
խոր
բարձունք
ի
վեր
մինչ
վերանամ:
Ոչ
ոմն
անդունդք
ոմն
բարձունք
անփոխական
Զի
չեմ
կայուն
ես
միշտ
ի
նոյն
այլ
շրջական:
Այլ
որ
անդունդք
նոյն
եւ
բարձունք
են
վերնական.
Եւ
որ
բարձունք
նոյն
եւ
անդունդք
են
ստորական:
Շարժիմ
յաւէտ
թռչիմ
արագ,
անհասական.
Ի
շարժմանէ
թարթելական
մի
չկայանամ:
Տանն
եմ
մեծի
ձեղուն
յարկին
պարաձըգական.
Ոչ
յեցեալ
յինչ,
ոչ
սիւնք
նեցուկ
պարաբառնան:
Քանզի
ձըգեաց
զիս
եւ
պարզեաց
որպէս
վըրան.
Ոչ
պընդելով
լարից
հնարիւք
այլ
միայն
բան:
Ժամանակաց
երկարութեամբ
ես
ոչ
հնանամ.
Եւ
ի
գունոյ
պայծառութեան
չտգեղանամ:
Գոյն
իմ
աչաց
տեսողութեան
բաղդատական.
Միշտ
հայելով
ո՛չ
վտանգին
կամ
ձանձրանան:
հողմոց
հընչմամբ
ո՛չ
տատանիմ,
այլ
կամգուն
կամ.
յորոտմանէ
ո՛չ
սաստիմ,
այլ
զօրանամ:
քանզի
ի
ծոց
իմ
են
սոքա,
իբրու
ծընան.
Եւ
ըստ
կամաց
իմոց
շարժին,
չեն
ապստամբ:
Եւ
եմ
պատճառ
երից
սեռից
կենդանութեան.
Օդականաց,
երկաւորաց,
որ
ծովական:
Նոցին
մահու
դարձեալ
լինիմ
ես
գերեզման.
Եւ
յարութեան
միոյ
բնութեան
որ
բանական:
Փարթամութեամ
մանեյանի
եմ
պահարան.
Որք
պատուականք
եւ
պանծալիք
են
առ
մարդկան:
ժամանակաց
ամենեցուն
բաշխողական.
Ոմանց
բազում,
ոմանց
նուազ
աւուրըս
տամ:
Ոչ
ի
յինէն
այլ
ի
վերուստ
բաժանեցան.
Այն
որ
գիտէ
զօգուտըն
տալ
որդւոց
մարդկան:
Ունիմ
առ
իս
պայծառատիպ
մ,
ի
կարկեհան.
Եդեալ
ի
լանջս
ըստ
վակասին
ահարովնեան:
Փեսայօրէն
ջերմամբ
սիրոյ
յոյժ
ըղձական.
Գիրկս
արկանէ
հարսին
իւրոյ
խոնավութեան:
Իսկ
առ
գիշեր
սպիատակափայլ
բիւրեղանման.
Որ
միշտ
աճէ
եւ
նուազի
հընգետասան:
Չափէ
ըզթիւ
ժամանակաց
աւուրց
մարդկան.
Զոր
եւ
քընարըն
տասնաղի
երգէ
դաւթեան:
Բնաւորելով
գիչին
խոնաւ
եւ
հիւթական.
Միաւորեալ
յամուսնութիւն
կիզողական:
յորոց
խառնից
գոլ
համայնից
ծընընդական.
բուսոց,
տընկոց
եւ
ըզգայնոց
որք
շընչական:
Քանզի
ի
յիս
կանթեղըս
եօթն
են
ի
վառման.
Որք
մոլորեալք
տան
անմոլար
զիմաստ
մարդկան:
Ունին
յինքեանս
ըզթիւ
աւուրցն
արարաչութեան,
Եւ
ըզխորհուրդ
եօթանց
դարուցըն
կատարման:
Է
եւ
քաղաք
յիս
պանծալի
պարագրական.
Յոր
աշտարակք
կենդանատիպք
երկոտասան:
Որք
են
եօթնից
մոլորակացըս
կայարան.
Յոր
ի
մտանելն
ազդեն
կանուխ
ըզվաղորդեան:
Ոմանց
բարի
ասեն
գիտողքն
եւ
խոստանան.
Այլքց
ըզչար
թէ
լինիցի
խօսին
ըզբան:
Է
զի
լինի
եւ
կատարի
զոր
խօսեցան.
Է
զի
սխալօղ
եւ
ընդունայն
բարբառեցան:
Եւ
այս
իրի
պատճառ
է
յոյժ
խորհրդական.
Զոր
ասացուք
փոքր
ի
շատէ
լսօղ
ունկան:
Զի
թէպէտ
են
անկենդանեաց
նոքա
անբան.
Սակայն
շարժմամբ
անձանց
ունին
ինչ
ազդարան:
Ոչ
ի
յինքեանց
ըզգայութեանց
զօգուտըն
տան.
Այլ
ի
բանէն
որով
երկինք
հաստատեցան:
Եւ
չեն
զարմանք
ըսքանչելեաց՝
որ
այս
փութան,
Թէ
ի
շարժամ
սոցա
լինի
նախ
գիտական:
Զի
թէ
անբանք
յայս
իսկապէս
բընաւորեցան.
Եւ
յարմատոց
լինի
ազդումըն
գիտութեան:
Ի
կերպարանս
ազգի
տալով
նըշան.
Ծանուցանեն
բանաւորաց
զառաջիկայն:
Նա
եւ
ջըրոյ
բնութիւն
կըրկին
որակական.
Արբուցանել
եւ
ողողել
բնաւորեցան:
ըզՆոյն
եւ
հուր
ներգակաբար
բերէ
յինքեա.
Լուսաւորել
եւ
հըրդեհել
իւր
զօրութեան:
Միովն
բարի
եւ
օգտակար
ներգործեցան.
Միւսովըն
չար
ապականիչ
ունամացան:
Ոչ
թէ
ինքեանք
յոր
եւ
կամին
փոփոխին
յայն.
Զի
անըզգայք
չունին
բնութիւն
փոփոխական:
Այլ
որ
ըստեղծ
եդ
ի
նոսա
զայս
բընական,
Եւ
չէ
հնար
լուծանելոյ
բայց
իւր
հրաման:
Արդ
թէ
փոքւնք
ի
յեղելոց
հաւատացան.
Զի
նախագէտ
լինել
յինէն
պատրաստեցան:
Չէ
անտեղի
զայս
իմանալ
թէ
կարգեցան.
Զարդիմ
պայծառ
ունել
զխորհուրդս
իմացական:
Բայց
որ
միայն
կըրթին
ուսմամբ
սովորական.
Եւ
ըզբնութիւն
մըտացն
ունին
անմաքրական:
Աղօտագոյն
նըրբից
շարժմանց
ոչ
հըմտանան.
Վասն
այնորիկ
խօսին
յոգունս
սըխալական:
եթէ
ըզմէգ
ծածկոյթ
լուսոյ
մըտաց
տեսլեան.
Որք
են
մեղաց
հոյլք
եւ
զբաղմունըք
նանրութեան:
Հողմով
հոգւոյն
զայն
առնէին
հալածական.
Եւ
ըզհոգիսն
հոգւոյն
մաքուր
սուրբ
բնակարան:
Կորովագոյն
աչս
ունելով
տեսողական.
Տեսանէին
զիմոց
շարժմունսն
անվրիպական:
Որպէս
նախնիքն,
այնք
որ
հասին
այս
գիտութեան.
Ի
հեշտութեանց
մարմնոց
ի
բաց
որոշեցան:
Կէսք
ի
կարաս
մըտանէին
առանձնական.
Այլք
յանապատս
բընակէին
ճըգնողական:
Եւ
ի
տուօղէն
ամենեցուն
ողրմութեան.
Պաղատէին
բանալ
զմտացն
ըզգայարան:
Որոց
շնորհէր
իմաստութիւն
զիւրական.
Խառնել
ծածուկ
ընդ
կըրթութիւն
նոցա
եւ
ջան:
Դարձեալ
եւ
այլ
պատճառ
լինելն
սըխալական.
Ի
ոյլ
տալոյն
բարի
կամացն
արարչութեան:
Զի
մի
զսոսա
կարծեն
տուօղ
այս
գիտութեան.
Եւ
յարաչէն
իւրեանց
լինի
մոլորական:
Նա
իմաստնոց
մըտաց
եւ
այս
է
քնական.
Թէ
է՞ր
տուաւ
սոքօք
իմաստս
այս
խոհական:
Քանզի
յորժամ
աստուածաստեղծ
մարդըն
Ադամ.
Կորոյս
մեղօք
զշընորհսն
ձրի
եւ
տիրական:
Ողորմելի
որդուց
նորա
թըշուառական.
Ի
յարայչէն
նուազ
իմաստս
այս
շնորհեցան:
Նախագուշակ
առ
նա
փըրկին
ի
փորձութեան:
Որպէս
այս
բանի
յայտնի
լինի
զայս
խոստովան:
Թէ
չիք
հընար
ի
փորձանաց
որ
մարդոյ
գան.
Փըրկիլ
ումեք
քան
աղօթիւքըն
մաքրական:
Որպէս
երազք
որ
ի
յանուրջ
զարհուրական.
Պաղատանօք
առ
ի
աբրիս
փոփոխեցան:
Ծանիր
եւ
զայս,
ով
իմաստուն
եւ
խոհական.
Զի
այս
արուեստ
հուպ
էր
ի
տունն
աբրահամեան:
Նաեւ
Մովսէս
եւ
այլ
ընտրեալք
յայս
վարժեցան.
զԳործս
քննել
զամէն
իմաստ
արարչութեան:
Բայց
ոչ
մոլար
առասպելօք
խաբողական.
Այլ
ճշմարիտ
յստակ
մըտօք
եւ
մաքրական:
Որպէս
Պողոս
գըրէ
ի
թուղթ
հըռոմայական.
Թէ
զարարիչն
արարածովք
մարդիկ
ծանեան:
Այլ
հէթանոսք
ի
յարարչէն
մոլորեցան.
Եւ
յԱստուծոյ
զգործս
իւր
մերժել
ժըպըրհեցան:
Վասն
այսորիկ
լուսով
մըտաց
խաւարեցան.
Եւ
յաղճատանըս
պառաւանց
գոլով
անկան:
Թողից
ասել
զյիմարսն
հոգւով
որք
խաբեցան.
Եւ
զոր
սկսայ
դարձայց
յիմոցըս
զովասան:
Են
եւ
ակունք
յիս
պատուական
եւ
բազմազան.
Ոմանք
նուազ,
այլըք
պայծառ
բոցանըման:
Յաչըս
մարդկան
են
յոգնակի
եւ
անթուական.
Իսկ
յարարչէն
ի
թիւ
անկեալ
անուանեցան:
Որք
օրինակք
են
արդարոցն
ի
յարութեան.
Զի
կէսք
նուազ
այլք
առաւել
պայծառանան:
Կայ
այլ
իմաստ
ծածկեալ
սոքօք
խորհըրդական.
Որ
իմաստնոց
է
լըսելեաց
հաւանական:
Զի
թէ
եօթնից
թիւ
աստեղաց
մոլորական.
Է
օրինակ
այսմ
աշխարհի
որ
անցական:
Զի
եօթն
անգամ
շրջապատեալ
նոյն
հազար
ամ.
Անիւն
ի
գուբն
ընկըղմելով
յետ
կատարման:
Իսկ
բազմութիւն
անմոլարիցն
որ
անշարժ
կամ.
Ութերորդի
անթիւ
դարուն
որ
յաւիտեան:
Յորում
ոչ
ամք
եւ
ոչ
ամիսք
են
թուական.
Ոչ
ժամանակք
եւ
ոչ
մասունք
ժամանակեան:
Ոչ
հազարաց
շրջապատումըն
բիւր
անգամ.
Եւ
ոչ
բիւրուց
բիւրապատիկ
բիւր
հազարեան:
Զի
մի
օրըն
այն
աներեկ
եւ
անվախճան.
Համապայծառ
եւ
անստուեր
արփիական:
Ոչ
կարօտի
աշխարհ
առ
տիւ
արեգական.
Եւ
կամ
լուսին
ւ
աստեղք
ի
լոյս
գիշերական:
Զի
լուսաւորք
յիւրեանղ
լուսոյն
խաւարանան.
Յորժամ
ծագի
լոյսն
անմատոյցաստուածութեան.
Եւ
փոփոխի
այս
աշխարհի
կարգ
ամենայն.
Ի
հնութենէ
նորոգելով
որպէս
գրեցան:
Ես
գալարիմ
որպէս
կոնդակ
կտակագրեան.
Կամ
մագաղաթ
յորժամ
ի
հրոյ
հոտ
մերձենան:
Զի
վարագոյր
եմ
աթոռոյն
արքունական.
Որքան
ծածուկ
է
յաշխարհէ
այս
նիւթական:
Եւ
մինչ
կամի
յայտնիլ
ծածկեալ
լոյսն
էական.
Բառնան
ի
բաց
զիս
սպասաւորք
անհիւթական:
Գայ
իջանէ
մեծ
թագաւորն
ահեղական.
Յայտնի
անեղն
էից
հանուրց
որ
եղական:
Յարուցանէ
որք
են
մեռեալ
ի
գերեզման.
Նըստի
յաթոռ
աստուածային
դատողական:
Տալով
բարեացն
անճառ
բարիս
յարքայութեան.
Չարացն
ըզչար
հուր
գեհենին
միշտ
յաւիտեան:
Յայնժամ
եւ
զիս
նոր
զարդարէ
զարմանազան.
Եւ
զլուսաւորս
իմ
պանծալի
յոյժ
հրաշական:
Ոչ
ի
պիտոյս
շըրջագայից
որպէս
եւ
այժմ.
Զի
անդ
մի
տիւ
ոչ
գոյ
գիշեր
հատանօղ
զայն:
Նորոց
երկնից,
նորոյ
երկրի,
որք
նորանան.
Տարերց
քառից,
որք
ընդ
նոքօք
պարագրեցան:
Զի
ակն
ունին
որք
ընդ
գըլխոյն
ծառայեցան.
յԱզատանալ
գլխոյն
իւրեանց
ազատութեան:
Արդ
ըստ
բանի
սուրբ
սաղմոսի
երգոյ
դաւթեան.
զԳործս
արարչին
իմ
խօսեցայ
ես
որ
անբան:
Երկինք
պատմեն
զփառս
Աստուծոյ
յոյժ
լըռելեայն.
Եւ
զարարածս
հաստատութիւնն
անձայնական:
Ընդ
որս
եւ
ես,
որ
սպասաւորս
եմ
բանական.
Որ
ի
դիմաց
երկնից
գրեցի
սակաւ
զայս
բան:
Նայիմ
յերկինս
եւ
նըկատեմ
զայս
ամենայն.
Եւ
փառըս
տամ
անեղ
բընութեանն
արարչական:
Միշտ
էիդ
անեղ
բնութիւն
բնաւորեցան.
Անեղիդ
անմահութիւն
հետեւեցան:
Խորին
խորհուրդ,
անծին
անուն
պարփակեցան.
Եւ
որդւոյդ
ծընելութիւն
ոչ
ճառեցան:
Ի
հօրէ
բըղխումն
հոգւոյդ
ոչ
քըննեցան.
Եւ
հոսման
յորդւոյ
առումն
ոչ
պատմեցան:
Թէ
զիա՞րդ
երրեակ
եւ
մի
գոլ
ծանուցան.
Բայց
թէ
զինչ
է
քո
բնութիւնդ,
ոչ
յայտնեցան:
Արարածք
պատմեն
ըզփառըս
որ
էացան.
Անմարմինք
եւ
մարմնականք
որ
գոյացան:
Րոպէից
քառից
տարերք
որ
տարրացան.
Սիրելիք
եւ
հակառակք
որ
միացան:
Բարձրագոյն
հոյլք
անմահից
որ
բոց
հրացան.
Հրեշտակաց
դասք
իններեակ
հոգիացան:
Ժամուց
մերոց
ունօղ
յինքեան
լոյսք
այլ
ցուցան.
Եւ
եօթնեակ
մոլորակաց
որ
կարգեցան:
Իսկ
վերինքն
որք
անմոլար
զարդ
կարուցան.
Կենդանիք
երկոտասանք
անուանեցան:
Շարունակք
անշարժ
շարժուն
շարագրեցան.
Յոր
մոլարք
ոչ
մոլորեալք
մոլորեցան:
Կառուցեալք
անշարժ
բնութեամբ,
բայց
շարժեցան.
Շարժելոցս
ազդեն
շարժումն,
յոր
փոխեցան:
Ընդ
նոսին
ստորակայիցս
հաստատեցան.
Սեռք
եւ
ազգ
եռատրոհիւ
որոշեցան:
Նոյն
ի
յօդս
օդապարիկք,
որ
պարեցան.
Երկրաւորք
եւ
ծովայինք
բաժանեցան:
Կենդանիք
ամենեքեան,
որ
սերեցան.
Քում
ահեղդ
հըրամանաւ
ներգործեցան:
Ադամեան
սեռք
մարդկային,
որ
ըստեղծան.
Ի
պատկեր
աննըմանոյդ
յօրինեացան:
Լուսատիպ
զարմանազան
նըկարեցան.
Երկնաւորքն
եւ
երկրայինքըս
զուգեցան:
Ի
դրախտին
անմահութեանըն
տընկեցան.
Ի
ծառոյն
պըտղոյն
կերան
եւ
մահացան:
Նոր
Ադամ
հնոյն
Ադամայ
որդիացալ.
Ի
կուսը
Աստուած
եւ
մարդ
նոր
խարնեցաւ:
Երկակի
անճառապէս
յոյժ
միացաւ.
Եւ
բնութիւնն
երկաքամչիւր
ոչ
շփոթեցաւ:
Րամեալքն
ի
մի
լրութիւն
բնութեան
չբաժանեցան.
Եւ
յերկուցըն
միութիւն
ոչ
քակտեցաւ:
Սա
Աստուած
նոյն
էր
եւ
մարդ,
որ
մեզ
ցուցաւ.
Ի
յերկրի
ի
մէջ
մարդկան
մարդ
շրջեցաւ:
Էջ
յաշխարհ
եւ
ի
հօրէ
ոչ
մեկնեցաւ.
Եւ
առ
հայր
եւ
յաշխարհէ
ոչ
հեռացաւ:
Սա
ի
խաչ
վասն
Ադամայ
բեւեռեցաւ.
Ճաշակեաց
ըզմահ
մարմնով
զոր
ըզգեցաւ:
Էր
Աստուած
նոյն
էր
եւ
մարդ
որ
խաչեցաւ.
Դընօղն
ի
կեանս
եդեալն
ի
մահ
կամաւ
տուաւ:
Զի
անմահ
ընդութեամբն
իւրով
որ
մահացաւ.
Այլ
իմով
մարմնով
մեռաւ
մահկանացուաւ:
Ախեալ
դուռըն
դժողոց
խորտակեցաւ.
Յորժամ
էջ
ի
նոյ
տապան
եւ
էաղեցաւ:
Յարուցեալ
յերրորդ
աւուր
որպէս
գրեցաւ.
Մետասան
առաքելոցն
իւր
յայտնեցաւ:
Սոյն
յերկինս
որպէս
եւ
էջ
նա
վերացաւ.
Ընդ
աջմէ
ծնողին
իւրոյ
նոյն
բազմեցաւ:
Բայց
գայցէ
դարձեալ
փոռօք
որպէս
ցուցաւ.
Ի
յերկուցըն
հրեշտակաց
մինչ
համբարձաւ:
Ազդէ
փող
մեզ
յարութեան,
զոր
խոստացաւ:
Դատաստան
յաւիտենից
որ
ծանուցաւ:
Նըմա
թառք
յայսմ
յաւիտեանս,
որ
ընթացաւ.
Եւ
անկէտ
յաւիտենին,
որ
կայացաւ: